Sunday, June 1, 2025

जापानको भिजा र अरू कथाहरू (तेह्र याैनकथा)

 

जापानको भिजा र अरू कथाहरू

-तेह्र यौनकथा_

 

bL3{/fh vgf/

O6x/L

 

n]vssf] e"ldsf

syf eg]/ dfq x'Fb}g . x[bon] b]v]sf ;To syf eGg'k5{ ;a}n] . oL syfx¿ ;a} zAbzM ;To x'g\ . a}F;sf] af6f] lxF8\bf cg]svfn] df]8 cfpFbf /x]5g\, psfnf–cf]/fnf cfpFbf /x]5g\ . vf]nfvf]N;f e]l6Fbf /x]5g\ . jg, v]taf/L, ufpF–;x/ / d?e"lddf k'luFbf] /x]5 . cg]s lsl;dsf kfqx¿;Fu e]6 x'Fbf] /x]5 . oL kfqx¿ sltn] ;'vb cg'e"lt lbP/ hfG5g\, sltn] nf]EofP/ hfG5g\, sltn] ws]n]/, n8fP/, 3fOt] agfP/ hfG5g\ . w]/}h;f]n] rflxF o;f] x]/]/ cl3 a9\5g\ . ofqfdf e]l6Psf w]/}h;f] dfG5] ;Demgfaf6 x/fOxfN5g\ . hf] ;Demgfdf a;], ltgn] o; k':tsdf syf ag]/ cIf/df 7fpF kfPsf x'g\ .

of}g dfgj hLjgsf] ;To–lgTo tŒj xf] . of}ga]u/sf] dfgj hLjg gs{do xf] . t/ of}gzlStnfO{ pT;jsf] ¿kdf ef]Ug / dgfpg hfGg'k5{ . of}gnfO{ xltof/ agfP/ c¿ :jfy{ ;fWg]]n] hLjgsf ;a}eGbf dL7f pknlAw u'dfpF5 . of}gnfO{ jf:tljs ¿kdf b]Vg ;lsof], o;nfO{ 7Ls;Fu ef]Ug ;lsof] / of}gKof; 9ª\u k'¥ofP/ zdg ug{ ;lsof] eg] dfgj hLjg ;kmn x'G5 . of}gnfO{ xfdL g}ltstf, ljZjf;, wd{, Gofo / k};f;Fu hf]8\b5f}F eg] To;eGbf b'ef{Uo s]xL x'Fb}g . wg;DklQ, k|lti7f, lzIff, dfgkbjL, zlSt–;fdYo{ / wfssf ;'v of}g;'vsf] t'ngfdf s]xL xf]Ogg\ eGg] nfU5 dnfO{ .

dflg;sf] lbdfudf of}g]R5f el/e/fp 5 . of}jgdf of}g pu| x'G5, cfqmfds x'G5 t/ cwa}F;] pd]/df of] zfGt, l:y/, ;'zLn / kl/kSj x'G5 eg] a'9\of}nL of}g nf6f] / alx/f] x'G5 . hLjg /x];Dd of}g db{}g .

k|To]s dflg;leq rfvnfUbf of}gsyf x'G5g\ . d}n] b]v]–ef]u]sf clg lbdfudf lg/Gt/ cfO/xg] syfx¿nfO{ o; ¿kdf n]v]F .

 

 

syf–;"rL

!= cltly 6fOk, lk|G6 tyf kmf]6f]skL M ef/t

@= v]tfnf] M O6x/L

#= hfkfgsf] lehf M sf7df8f}F

$= dgdfofsf] k|ltzf]w M sf7df8f}F

%= uLtfn] rvfPsf] df;'M w/fg

^= aQL lgefPkl5 M w/fg

&= k'gdn] ;fOsn r9L M s]/faf/L

*= uf]dfsf] Tofu M ;Kt/L

(= ;u'gnfnsf] hnofqf M ;'g;/L

!)= df:6/sf] 58L M tfKn]h'ª

!!= ldª\df / ;"rgf M tfKn]h'ª

!@= 6Lsf/fd ;/ M sf7df8f}F

!#= gfa'gf{sf] syf M klZrd clk|msf 

 

!= cltly 6fOk, lk|G6 tyf kmf]6f]skL

 

æs] ef] <Æ ;'Fs;'Fs ub{} u/]sL p;nfO{ ;f]w]F .

p;n] km]l/ oL cfFvfdf x]/L . ltgdf clgZroefj, eo / sfFt/tf km}lnPsf] lyof] . ltgsf cfFvfdf ckl/eflift ;xof]usf] ck]Iff b]lvof] . t/ ltdLnfO{ s] d2t rflxof] eg]/ ;f]Wg] hfFu/ ddf lyPg . lbgel/sf] tgfjaf6 aNn d'lSt ldn]sf] lyof] . ctM oxfF km]l/ gofF ;d:of Aoxf]g{ tof/ lyOgF . dfgjLo s't"xnafx]s dl;t c¿ s'g} efjgf lyPg .

6«]gsf] l8Aafdf ofq'x¿sf] 7]nf7]n / 3'OFrf] lyof], h]g/n l8Aafdf nueu ;w}F o:t} x'G5 otf . o:tf] eL8df a"9fa"9L / ;fgf gfgL ePsf cfdfnfO{ r9\g–pqg ;Dej g} x'Fb}g . l/Qf] dflg; eP klg d cfkm}F 9f]sfdf em'lG8Psfx¿nfO{ 7]Nb} a8f] d'l:snn] r9]sf] dfq lyPF .

æx6f], x6f] Û xd]+ lgsngf x} . x6f], x6f] . /f:tf bf] ÛÆ pm lrRofO/x]sL lyO{ . aflx/ lg:sg] sf]l;; ub{} pm cfkm\gf] ;fgf] 5f]/fnfO{ Ps xftn] / Tof] 7"nf] nu]h csf{] xftn] l3:ofpg] sf]l;; ul//x]sL lyO{ . t/ Tof] eL8 r6k6fPg, r6k6fpg] pkfo g} lyPg, Toqf] ;'6s]; s;/L lgsfnf];\ lar/Ln] < 6«]g t t'?Gt} lxF8\g yflnxfNof] .

l8Aafdf dfG5] u'Gb|'s vfFlbPem}F vfFlbPsf lyP . plegsf nflu 7fpF lyPg . e'OFdf kfOnf] /fVgsf nflu 7]nf7]n rNYof] . nu]h /fVg] 7fpF, dflyNnf] ay{ ;a} 7fpFdf s]/nf / tldngf8'lt/ sfd u/]/ 3/ kms{]sf laxf/L / aª\ufnL o'jf dhb'/ vfFbfvfFb u/]/ a;]sf lyP . nu]h /fVg] 7fpFdf tGgfsf] sf]qmf] agfP/ ;'t]sf s]xL o'js d:t lgbfO/x]sf lyP . eL8 Psbd cTof;nfUbf] lyof] . hf8f] ;do afFsL g} eP klg eL8df ps';d's'; / udL{ lyof] . b'O{–tLg lbgb]lv nuftf/ o;} l8Aafdf ofqf/t dflg;x¿sf] hLpaf6 kl;gf uGxfO/x]sf] lyof] .

lagf :6];gdf 6«]g b'O{ ldg]6sf nflu dfq cl8G5g\, ;fgf] :6];g xf] of] . t/ oxfF clkm; ;dodf r9\g]–pqg] sDo'6/sf] eL8 x'G5 . r9\g vf]Hg]x¿sf sf/0f To; dlxnfn] cf]n{g df}sf kfpg'cl3 b'O{ ldg]6 lat]sfn] 6«]g lxFl8xfn]sf] lyof] .

pm ?g yfnL . ev{/} r9]sf] d leq clns ;lhnf] :yfgdf k'Ug eL8df 3'l;|Fb}–3'l;|Fb} p;sf] 5]pdf k'u]sf] lyPF . Psl5gkl5 p;sf] ?jfO nfdf]nfdf] ;f;km]/fOdf ablnof] . lxSs–lxSs ub{} p;n] ;f/Lsf] ;Ksf] sk8f ;DxfNbf s'Ogfn] Psbd hf]8n] d]/f] kfgLk]6df 7f]lSsof] . p;n] d]/f cfFvfdf x]/L, clns c;lhnf] efj tL /l;nf nfDrf cfFvfdf km}lnPsf] lyof] .

æo;sf] afa' clu g} a;df uof], 3/ . dnfO{ 6«]gdf k7fof], of] ef/L ;'6s]; af]sfP/ . ;fydf of] 5f]/f] ====== . :6];gdf cf]n{g ;lsgF, ca s;/L 3/ k'Ug] <Æ p;n] dnfO{ cfFvfdf km]l/ u9]/ x]b{} egL . dfG5] l7Ss hLp8fnsL xf], cGbfhL rf}aL;–kRrL;sL . clns sfnL eP klg ul7nf] hLp . /ftf, gLnf a'6\6f ePsf] kx]Fnf] rf]nf] / /ftf, gLnf g} a'6\6f ePsf] / e'OF xNsf kx]Fnf] /ªsf] ;'tL ;f8Ldf /fd|L b]lvPsL lyO{ .

æa]n}df cf]n{g l7Ss kg'{kYof{], ca o;f] u/, ltdL . ltdL wf}/fd} cf]ln{xfn, #% lsnf]ld6/ g xf] . d ;'6s]; emfg{ ;3fpFnf . xf]6ndf a:g" . kf/;gfy xf]6n 5, /fd|f] / ;'/lIft 5 . ;:tf] klg 5 . sf]7f kfOPg eg] klg lrGtf 5}g, ptfk6\l6 >L/fd xf]6n 5 . d ToxLF cf]n{g] xf], b]vfOlbpFnf .Æ d}n] p;sf] k'i6 hLp / /l;nf el/nf cf]7df cfFvf 8'nfpFb} eg]F .

æeL8n] cf]n{g sxfF lbof] / < cfwf 306fcufl8b]lv an u/]F t/ ;lsgF . ca dl;t km'6Lsf}8L k};f 5}g .Æ p;n] lg/fz cg'xf/ agfP/ egL . clxn] p;n] cfkm\gf ;'Gb/ gzfn' cfFvf bfofF–afofF 3'dfO{ . p;nfO{ o;f] eGgdf c;xh dfq xf]Og ;/d g} nfu]sf] b]lvof] .

d To; lbg ;w}Fsf em}F cfkm\gf] 8\o'6Laf6 kms{Fb} lyPF . cr]n 6«]g ;dodf lxF8\b}gg\, To} eP/ laxfg ;f9] 5 ah] g} wf}/f :6];gdf cfOk'U5', clg h'g kfof] ToxL kqmG5' . slxn]sfxLF a;df klg hfG5' t/ e/;s 6«]gd} hfg vf]H5' . eL8 g} eP klg s] ef] /, ;:tf] / l56f] x'G5 . laxfg gf} ah]b]lv a]n'sf 5 ah]sf] 8\o'6L 5 . c:ktfn xf], lSng/sf] sfd ;lhnf] 5}g . laxfgb]lv rkL{, e'OF / sf]7fx¿ ;alt/ ;kmf ug'{k5{ . c:ktfnn] lSnlgª :6fkm 36fPsfn] sfd w]/} a9]sf] 5 . klxn] xfdL tL; hgf lyof}F . ca c7f/ hgf afFsL 5f}F . s;}n] cf]e/6fOd gul/lbg] xf] eg] c:ktfn b'u{Gwdo x'G5 . wGg sf]xL g sf]xL cf]e/6fOd ug{ tof/ eOxfN5 / dfq . ljj]sfgGb s]Gb| aL=cf/= xl:k6n lagf :6];gaf6 cf7 lsnf]ld6/hlt pQ/–klZrddf 5, slxn]sfxLF ;]o/–6]Dkf] e]l6Fb}g, / Ps 306f sl:;P/ lxF8\g'k5{ . h;/L eP klg ;dod} k'U5' . kms{Fbf rflxF k|foh;f] o;} 6«]gdf kms{G5' . of] clns lgoldt 5 . gf} gahL 3/ k'luG5 .

sfddf hfFbf / 3/ kms{Fbf cg]s vfnsf dfG5] e]l6G5g\ . 6«]gdf v]tLaf/L vf]Hg], v]tLaf/L a]Rg vf]Hg], 3/ lsGg vf]Hg], a]Rg vf]Hg], hflu/ vf]Hg], sflnu8 vf]Hg], Hofnfbf/L dhb'/ vf]Hg], Hofnfbf/L sfd vf]Hg], 3/]n' gf]s/ vf]Hg], 3/]n' gf]s/L vf]Hg], s]6L vf]Hg], s]6f vf]Hg], ljjfx]t/ ;DaGwsf] af6f] vf]Hg] ;a} vfnsf dfG5]sf] lrgfkrL{ x'G5 h]g/n l8Aafdf . cGwf, levf/L, /f]uL, 8'n'jf Jofkf/L, lrof / rgfr6k6] a]Rg] clg lsGg/x¿ plt g} x'G5g\ . 6«]gsf] h]g/n l8Aaf ;fgf]–;fgf] ef/t xf] .

t/ o;/L e]l6Psf dflg;nfO{ cfly{s ;xfotf ug{ eg] ;Dej x'Fb}g, levf/LnfO{ b'O{–rf/ ?lkofF lbg' cs{} s'/f xf] . d o; dlxnfnfO{ k};fn] dbt ug{ ;lStgy]F . dgleqsf] dfgjLotfnfO{ bafpFb} d}n] p;sf] ;d:ofnfO{ a]jf:tf ug{ vf]h]F .

æp;f]eP nf]Ug]nfO{ kmf]g u/, wf}/fdf cf]n{G5' eg . pm clxNo} cfpnf, 8]9 b'O{ 306fsf] s'/f xf], Kn]6kmfd{d} kv{ g p;nfO{ . clxn] cfpg ;St}g eg] laxfg cfpnf / xf]6nsf] lan ltnf{ . clg ltdL p;};Fu hfpnL, s] ef] / <Æ d}n] h'lSt ;'emfPF . c¿ s] ug'{ pko'St x'GYof] / <

p;n] nf]Ug]nfO{ kmf]g nufO{ . ptf kmf]g of t lahL x'GYof], of t p7\t}gYof] . cGTodf p;n] kmf]g ug{] sf]l;; TofuL .

æTof] olta]nf clu g} /S;Ln] dft]/ a]xf]; eO;s]sf] xf]nf . a]n'sf hlxNo} /S;Ldf 8'A5 . 3/ k'u]s} klg 5}g xf]nf ;fob . /flt Ps–b'O{ ah] /S;L clns pq]kl5 Tof] cfpF5 . ef]ln cfOtjf/ eOuf], 5'6\6Lsf lbg pm lbgsf] afx| ah];Dd ;'T5 . To;sf] s] cf; <Æ pm Psbd ylst b]lvO{ .

a]n'sfsf] cf7 aHg nfu]sf] lyof], wf}/f :6];g cfOxfNof] . d cf]n{]F . pm klg d;Fu} cf]nL{ . c¿ klg s]xL ofq' cf]n{] . ofq'x¿ km6fkm6 cfkm\gf] af6f] nfluxfn] . d To; dlxnfsf] ;d:of ;dfwfg ug{ t s] ;Sy]F /, t/ klg pT;'stfjz ToxLF pleO/x]F . p;sf] gh/ ddf k/]kl5 ;f]w]F– æs] u5f{} t ca <Æ

æoxLF Kn]6kmfd{d} a:5' . cfh hfg] 6«]g / a; ;a uO;s] ca . /flt Ps ah]sf] 6«]g t 5, t/ To;df uP/ b'Mvdfq ylkG5 . laxfg ^M@) sf] cd[t;/–d'DaO{ 6«]gdf 3/ kms{G5' . vfgsf nflu clnslt lgDsL, d'ªkmnL / k]7f 5 . Ps kfs]6 e'lhof klg xf]nf .Æ p;n] ;'6s]; cfkm"lt/ tfGb} egL . dflg;x¿ sf]xL b]lvg 5f8] . :6];gdf lr;f] xfjf axg yfNof] . p;n] cfkm\gf] 5f]/fnfO{ cfkm"n] cf]9]sf] ;n cf]9fO{ .

æx'Fb}g . gf} gahLsg} t o:tf] lr;f] 5, oxLF s;/L /ft sf6\5f} < laxfg w]/} lr;f] xf]nf . k};f 5Fb} 5}g eg] a? lxF8 d]/f] 3/df . >LdtL 5], 5f]/L 5] . h] kfs]sf] e]l6G5, vfpnL .Æ d]/f] d'vaf6 bofn' zAb lgl:sOxfn] . /ftdf kfx'gf lnP/ 3/ hfg' 7Ls x'Fb}gYof] . o;/L kfx'gf lnP/ hfFbf >LdtL dl;t l/;n] cfuf] x'GyL . Pp6f kfx'gf lnP/ uPF eg] 5 dlxgfsf nflu p;nfO{ k'UYof] . cem o;/L k/fof :qL lnP/ hfFbf s]slt zAbaf0f vfOg] xf] To;sf] lx;fa lyPg .

æ6fg'{–k'¥ofpg' dnfO{ k5{ . tkfO{FnfO{ t s] 5 / < kfx'gf;Fu cfsfz–kftfnsf ukm u¥of], a:of] . o;f] efG;fdf k;]/ ;3fpg] xf]Og .Æ pm s'n{GyL . xf] klg, pm slxNo} kfx'gf af]nfpFlbgyL . p;sf] dfOtLsf klg sf]xL cfpFb}gy] . ;a}nfO{ tsf{Ps} lyO{, tsf{P klg af]nLn] l7Ss kf/]/ l/emfPs} lyO{ p;n] . uNtL d]/} x'GYof] . d r'krfk ;'lg/xg afWo x'Gy]F .

xfjf Psbd a9\g yfNof] . Ps}l5gdf kfgL l56Øfpg yfNof] . dflg;x¿ otfptf 56k6 ug{ yfn] .

æxh'/sf] 3/ oxfFaf6 slt 6f9f 5 lg <Æ pm pT;'s b]lvO{ .

æwf}/f s'g 7"nf] ahf/ xf] / < Kn]6kmfd{af6 otf b]a|]k6\l6 cfwf lsnf]ld6/ k5{ xfd|f] 3/ .Æ d}n] xftn] cFWof/flt/ b]vfpFb} eg]F .

æKn]6kmfd{df /fte/ lr;f] :ofF7 vfP/ a:g'eGbf a? xh'/s}df hfG5' . aflx/} ;'t] klg oxfFeGbf ;'la:tf x'G5, ;'/Iff klg x'G5 . efph";Fu lrgf/L klg x'G5 .Æ p;n] ;'6s]; ;DxfNb} egL .

Pp6f 6f]6f] :6];gaflx/ cfOk'u]/ cl8of] . p;sf] 5f]/f] Totf bf}l8of] / a'?Ss pk|m]/ To;df r9\of] . p;n] ;'6s]; l3:ofO{ . d}n] p;sf] ux|f}F ;'6s]; 6f]6f]leq /fVg ;3fPF . xf]rf] 6f]6f]df ;'6s]; x'Ng lgx'Fl/Fbf nfdf] 3fF6L sf6]sf] a'6\6] kx]Fnf] rf]nfsf] d'vaf6 ;'lsnf, ;'Gb/ / k'i6 cª\u xNsf xlNnFb} :6];gsf] aQLsf] rlDsnf] pHofnfdf aflx/ lrxfP . t/ To; s'/faf6 pm k"0f{tof cgle1 lyO{ . cfOnfu]sf] gofF cfkt\ / dgdf rn]sf] cfFwLn] ;fob o:tf s'/fdf ;ts{ x'g p;n] Wofg k'¥ofpg ;lsg . ;'6s]; /flv;s]kl5 p;n] ;f/Lsf] ;Ksfn] 7Ls;Fu 5ftL 5f]kL clg 5f]/fsf] 5]pdf ;'6s]; ;dft]/ ;a;L . drflxF 8«fOe/sf] 5]pdf a;]F .

ægfd s] xf] a]6f ltd|f] <Æ d}n] k5fl8 kms{]/ s]6fnfO{ ;f]]w]F .

æch'{g .Æ

æs;n] /fv]sf] olt /fd|f] gfd <Æ

æcr{gf dfOh"n] .Æ p;n] cfdfrflxFn] ;dft]sf] ;'6s];sf] Ps 5]pdf ;dft]sf] lyof] .

6f]6f] :6];gaflx/sf] vfN6fv'N6L sf6]/ ;lhnf] af6fdf cfPkl5 >LdtLnfO{ kmf]g u/]F– ævfgf kfSof] <Æ

æ5}g . d t cfh cfpg kfOgF . efO / a'xf/Lx¿ lbNnLaf6 cfOk'Ug nfu]sf 5g\ . pgLx¿;Fu e]6 u/]/ dfq cfpFm eg]/ ==== . cfh cfkm}F ksfP/ vfg" x} . d laxfg cfOxfN5' .Æ p;n] d 3/ k'u]sf] 5}g eGg] a'em]kl5 egL . kfx'gf klg cfpFb} 5g\, To;sf nflu dfgl;s ¿kdf tof/ /xf];\ / vfgf ksfPsf] 5}g eg] c¿ b'O{ hgfsf nflu klg agfcf];\ eGgsf nflu kmf]g u/]sf] lyPF d}n], pm 3/}df gePsfn] dnfO{ emGem6 cfOnfUg] eof], t/ v} lsg xf], Psvfn] 9'Ss klg eof] . c¿ c;lhnf] eP klg a]nf g s'a]nf kfx'gf lnP/ hfFbf vfOg] ufnLaf6 alrg] ePsf] lyof] .

pm dfOt cyf{t\ dflgsrf]s uPsL /lx5 . dfOt uO/xG5] pm, glhssL s]6L lax] ug'{ gx'g] /x]5 . cfh d]/f] lbpF;f]sf] 8\o'6L k/]sf] x'Fbf laxfg} pm dfOt uPsL lyO{ . b'O{–tLg ah]lt/ kms{G5' eg]/ uPsL, gcfpg] eO5 .

kfgL l56ØfP klg bs{]g . l56ØfPsf] kfgL s]xLa]/d} yfldof], t/ lr;f] l;/]6f]rflxF cem a9]/ cfof] . v} lsg xf], d}n] ch'{gsL cfdfnfO{ 3/df >LdtL /lxg5] elggF .

o;/L crfgs aflx/ hfg'k/]df d"n9f]sfsf] rfeL xfdL hlxNo} r'jf km"nsf] af]6sf b'O{ xfFufaLrsf] Rofkdf n'sfpF5f}F . 3/ k'u]/ d}n] To; Rofkaf6 rfeL lems]/ 3/sf] 9f]sf vf]n]F .

æsf]xL 5}g 3/df <Æ pm ;zª\lst b]lvO{ .

æpm ev{/} dfOt uO5 . ef]ln laxfgdfq cfpF5' eGb} lyO{ clu kmf]gdf .Æ d}n] eg]F .

p;df Psvfn] a]r}gL b]lvof] .

æltdL kfx'gf–sf]7fdf ;'tf}nL g . s] ef] / <Æ d}n] p;sf] dgdf p7]sf] a]r}gL b]v]/ 9f]sf vf]Nb} eg]F .

æx'G5 .Æ pm cfZj:t eOxfnL .

sf]7f vf]n]/ aQL afn]F . p;n] cg'xf/df v';L 5/L .

æ3/ ;fgf] 5, ;f]kmf;]6 5}g, lk|mh / s'n/ 5}gg\ . o;kfln rflxF Pp6f s'n/ glsgL ePs} 5}g . udL{sf lbgdf kª\vfn] dfq ePg .Æ d}n] eg]F .

9f]sf v'Ngf;fy ;f]em} xfd|f] cf]5\ofgsf]7fdf k'luG5 . vf6sf] ;fd' Pp6f 5f]6f] a]Gr 5, a:gsf nflu . b'O{ hgfeGbf a9L dflg; pleg;d]t gldNg] ;fFu'/f] efG;f sf]7f / cf]5\ofg sf]7f Psflt/ clg 5f]/Lsf] sf]7f / rkL{ csf{k6\l6 . olQ xf] xfd|f] 3/ . 5f]/Lsf] ToxL Psbd ;fFu'/f] sf]7f g} kfx'gfsf]7f xf], kfx'gf cfpFbf 5f]/LrflxF xfdL;Fu} ;'Tg cfpF5] . To; sf]7fdf Pp6f ;fgf] vf6dfq c6fPsf] 5 .

xfdL lbpF;f] ;fOsn 3/k5fl8 /fV5f}F, /ftdf leq NofP/ ;'Tg] sf]7fsf] s'gfdf /fV5f}F . ;fOsn l56} leq NofpFbf ;fFu'/f] x'G5, e/] ;'Tg] a]nfdf dfq x'Ng'knf{ eGb} efG;fdf k;]/ aQL afn]F . pm klg b]vf kl/xfnL .

æa]Grdf a; .Æ d}n] cfb]zfTds z}nLdf p;nfO{ eg]F . pm a;]kl5 dfq d}n] c¿ s'/fdf Wofg lbPF .

ch'{gn] cfdfrflxFsf] xftaf6 df]afOn vf];]/ lnof] . pm v';L x'Fb} e'OFdf a:of] . pm df]afOndf u]d v]Ng yfNof] .

æd ksfpF5' vfgf, efph" gePkl5==== lbgel/ l8p6L u/]/ yfs]sf] dfG5]nfO{ s] b'Mv lbg] ÛÆ p;sf] af]nLdf Psvfn] cfTdljZjf; b]lvof] .

æc¿ afx| 306f sfd u/] klg dnfO{ ysfO nfUb}g .Æ d xfF;]F . pm klg xfF;L .

æxf] <Æ p;sf cfFvfdf gf}nf] rds b]lvof] . t/ p;n] efG;fdf cfkm\gf] k|efj km}nfpg yflnxfnL . bfn a;fO{ . t/sf/L s]nfO{ . ksfO{ . kL7f] d'5L / /f]6L ksfO{ . p;sf xftsf r'/f 5d5d ah] . gf/L ePsf] 3/dfq 3/ x'G5 . p;n] Ps}l5gdf p8bsf] bfn, a}ugsf] t/sf/L, 6df6/ / a}ug kf]n]sf] r6gL / ux'Fsf /f]6L tof/ ul/xfnL . p;sf xftsf] rfn snfTds /x]5 . vfgf agfpg] ;Lk t cem nf]enfUbf] /x]5 . PnO{8L aQLsf] ;kmf pHofnfdf pm Psbd pHofnL b]lvO{ .

vfgf Psbd dL7f] . t/sf/L, bfn, r6gL ;ayf]s Psbd dL7f] agfO5 . /f]6L klg Psbd l7Sssf . dnfO{ clncln 89]sf /f]6L dg k5{ . p;n] dnfO{ klxn] vfg lbO{ clg cfdf–5f]/f vfg a;] . vfgf k:sg] / vfg] tl/sf klg s:tf] snfTds Û d t 5Ss} k/]F .

æslt /fd|f xft < /f]6L klg dL7f], t/sf/L, bfn / r6gL klg crDd} dL7f . olQsf] :jflbnf] vfgf vfg gkfPsf] w]/} lbg ePsf] lyof] .Æ d}n] k|z+;f u/]F . dnfO{ e'm6f] k|z+;f ug{ cfpFb}g, o; dlxnfsf] snfsf] k|z+;f gu/L d yfldg ;lsgF .

æem'6f] k|z+;f ug'{ePsf] xf]nf . pxfFsf] snfsf cufl8 d t cgf8L x'Fnf .Æ p;n] cfFvf rDsfpFb} egL .

ædnfO{ em'6f] k|z+;f ug{ cfpFb}g / h;n] em'6f] af]n]/ rfkn';L u5{ dnfO{ Tof] dfG5]b]lv ;Vt 3[0ff pTkGg eOxfN5 . Æ d}n] eg]F .

p;sf] 5f]/f] 3/leqsf] Gofgf] jftfj/0fn] xf]nf emsfpg yfNof] .

ænf} Û of] t pF£g kf] yfNof] ÛÆ p;n] 5f]/fnfO{ emSemsfpFb} egL . s]6fn] cfwf klg vfgf vfPsf] lyPg .

p;n] 5f]/fsf] xftd'v wf]OlbO{ / e'OFdf tGgf cf]5\ofP/ 9NsfOlbO{ . s]6f] e';'Ss} lgbfOxfNof] .

pm efG;fdf km]l/ k;L . b'O{ ldg]6df ;a} wGbf ;sLj/L yfGsf]d'Gsf] ul/5 . lg:sFbf p;n] efG;fsf] aQL lgefO{ .

clg pm a]Grdf a;L . d vf6df a;]F . s]xLa]/ To; lbgsf] ofqfsf s'/f eP . d}n] cfkm\gf] lbgrof{ atfPF . s]xLa]/df p;n] hLjg s] xf], d[To' s] xf] eGg] ljifo p7fO{ . clg ljifo xfd|f] 3/lt/ df]l8of] .

æof] 3/ w/dnfn gfdsf] Ps hgf clx/sf] lyof] . b; jif{ eof] d}n] lsg]sf] .Æ

æsltdf lsGg'eof] lg <Æ

æ;Q/L xhf/ ?lkofFdf . ptf k5fl8 ;fgf] af/L klg 5 . ;AhL nfpF5f}F . cufl8 u'nfkm, 38Lkm"n / u]Gbf /f]Kg] u/]sf 5f}F . Æ d}n] xftn] 3/k5fl8 / cufl8 b]vfpFb} eg]F .

æPsbd ;:t}df kfpg'eP5, wf}/fh:tf] ;'ud ufpFsf] olt /fd|f] 3/ klg . s;/L <Æ

æo;sf] syf 5 .Æ d}n] eg]F .

ænfdf] syf 5f]6f] lhGbuL . ;'g"F g t .Æ pm pT;'s b]lvO{ .

d}n] 9f]sf vf]n]/ af/Ldf /fv]sf] ;fOsn leq NofPF / sf]7fsf] leQfdf c8\ofPF . pm dlt/ pT;'s cfFvfn] x]l//x]sL /lx5 . 9f]sf aGb ub}{ d}n] eg]F– æb;x/f kj{sf] dxfgjdLsf] /flq lyof] . o'jf Snan] c6n :s'ng]/sf] lqms]6 u|fpG8df eJo sfo{qmdsf] cfof]hgf u/]sf] lyof] . tfna]x6, rGb]/L, v'/O{ / czf]sgu/af6 cfs{]:6«f 6f]nL cfPsf lyP . ltdLnfO{ yfx} 5 wf}/fdf ef/tel/df ;a}eGbf eJo ¿kn] gj/fq pT;j ul/G5 . ufpF g} plN6Psf] lyof] lg . xfdL ;a} ToxLF lyof}F .Æ

æclg <Æ

w/dnfn clx/sL :qLsf] gfd b|f}kbL xf] . cfs]{:6«fx¿sf aLr rNg] /dfOnf] k|lt:kwf{ x]g{ b|f}kbL xfdL;Fu} uPsL lyO{ . pm lax] x'g'cl3 v'/O{sf] cfs]{:6«fdf ufpFyL c/], Toqf] /dfOnf] sfo{qmd 5f8]/ s;/L 3/}df a:g ;sf];\ < /ftsf] b'O{ ah]lt/ xfdL ;a} kmSof{}F . b|f}kbL klg kmsL{ . pm xfdLeGbf cl3cl3 cfO{ . p;n] 9f]sf 9s9s kf/L . xfdL ;Fu} lyof}F . leqaf6 rfnr'n s]xL cfPg . lgs}a]/ 9S9SofpFbf klg hafkm gcfPkl5 d}n] g} Psbd hf]8n] nfQn] xfg]F . 9f]sf ;lhn} eTSof] . aQL afn]/ x]bf{ w/dnfnnfO{ oxfF l7ª\u plePsf] b]v]F .

æs:tf] dfG5] < lsg gaf]n]sf] <Æ d}n] To;nfO{ xsf/]F .

d]/f] k5fl8sf dflg; s/fpg yfn] . d}n] jfSo k"/f ul/;Sgf;fy yfxf kfOxfn]F, pm t l;lnªsf] km\ofgdf t'Gb|'ª\u em'lG8Psf] kf] /x]5, v'6\6fn] clncln e'OF 5f]Psf lyP . ;f; 5 ls eg]/ 8f]/L sf6]/ v;fNof}F, s]sf] x'g' Û slxn]–slxn] dl/;s]sf] /x]5 . c//f] eO;s]sf] . k'ln; cfP, kf]:6df6{d eof] . gf/fo0fL gbLdf nu]/ nf; hnfof}F .Æ

æclg <Æ

æufpFdf w]/} hgf eGy]– b|f}kbLsf] Pp6f cfs{]:6«f ufos;Fu n;k; 5 / o; s'/fdf nf]Ug]–:jf:gLaLr v6k6 lyof] . w/dnfn d/]kl5 p;sf] syf w/tLdf lanfof], dflg;n] w/dnfnnfO{ lal;{Oxfn] . b|f}kbLsf] n;k;sf] syf klg la;{] . w/dnfn d/]sf] 8]9–b'O{ dlxgfkl5b]lv oxfF gofF ;d:of b]vf k¥of] . p;sf] e"tn] o; 3/df cfP/ t;f{pg yfn]5 . clg b|f}kbL of] 3/ ;:t}df a]Rg tof/L eO{ . d}n] lsg]F .Æ

æclg <Æ

æclg s] x'g' / < 3/ a]r]kl5 pm dfOt uO{ . d klg d"n3/af6 oxfF ;/]F .

æP === ToxL eP/ olt ultnf] 3/ ;:t}df kfpg'eP5 . efUodfgL tkfO{F === .Æ

æPs lbg d clkm;af6 kms{Fb} lyPF, p;n] dnfO{ :6];gdf e]6L . pm d;Fu} oxfF cfO{ . p;n] egL– ltdL PSnf dfG5], oqf] 3/ lsGof}, s] a:5f} PSn} < a? ca dnfO{ klg o;} 3/df cf]t b]pm .Æ

d 5Ss k/]F . d lax] gePsf] 5f]/f] dfG5], pm csf{sL ljwjf . s;/L b'O{ hgfdfq Pp6f ;fgf] 3/df a:g] / < o:tf] ;Dej g} lyPg . cfkm"n] a]r]sf] 3/df kmsL{ cfpg] rfxgf kfn]/ pm oxfF cfPsL /lx5 . cfkm"n] lsg]sf] 3/df d}n] csf{nfO{ cf]t lbg] s'/f] ePg . d}n] ;d:of b]vfPF .

p;n] egL– ædnfO{ gf]sgL{ agfP/ /fv . d laxfg–a]n'sf dL7f] vfgf agfP/ v'jfpFnf, 3/ ;kmf /flvlbpFnf, n'ufkmf6f] wf]OlbpFnf . c¿ h]–h] daf6 dfU5f} ;ayf]s v';L–v';L lbpFnf . dfOtdf a:g ;lsgF . d]/f] cfTdf o;} 3/df 5'6]sf] /x]5 . d cGt sxLF hfg ;lStgF . gfOF gelgb]pm . a? d}n] kfPsf] ;a} k};f ltdLnfO{ g} kmsf{pg tof/ 5' .Æ

d}n] o:tf] ;t{ dfGg] s'/f ePg . d}n] eg]F– æcsf{sL ljwjfnfO{ s;/L /fVg ;lsG5 / <Æ

ægf]s/L 5, 3/ klg 5, Pp6L c;n n'ufO{ rflxPg ca < sxfF vf]Hb} ef}Ftfl/G5f}, dhlQsL cfOdfO{ ltdLnfO{ ;'xfOxfN5' . dnfO{ o; 3/df k:g b]pm . ljwjf ljjfx u/]afkt gu/ k~rfotn] aL; xhf/ ?lkofF lbG5 . 7"nf] l6eL / ;–;fgf] s'n/ lsgf}Fnf . hLjgsf] e/k"/ cfgGb ef]uf}Fnf .Æ

p;nfO{ ckgfpg d}n] gdfg]kl5 pm emfF;Llt/ nfuL . emfF;Ldf kmnkm"n k;n rnfP/ a;]sL 5] . 7"nf] 3/ agfO5 . cr]n p;sf gofFgofF /ª\uLg syf ;'lgG5 . ufpFdf ;a}n] p;nfO{ emfF;LsL /fgL eG5g\ . ufpFaf6 emfF;L k'Ug] ;a}nfO{ pm :jfut u5]{ . 3/df jf; lbG5] . dflg;x¿ kms{]/ ufpFdf cfpF5g\ / emfF;LsL /fgLn] cfkm"nfO{ s;/L /fte/ Gofgf] rvfO{ eg]/ d'v ld7\ofpFb} ;'gfpF5g\ .Æ

æclg <Æ

ædflg;x¿n] em'6f] syf agfP/ eg]sf klg x'g\ ls Û Tolt 5f8f t gx'g'kg{] Tof] cfOdfO{ .Æ

æclg <Æ

æclg s] x'g' / < dO{ nfUgf;fy d}n] lax] u/]F . csf{] jif{ 5f]/L hGdL . lhGbuL rn]sf] 5 . t/ ======Æ

æt/ s] < km]l/ emfF;LsL /fgL cfO{ oxfF <Æ

æxf]Og, pm t cfOg, s] cfpFyL / < t/ >LdtLsf] kf7]3/df SofG;/ b]vfk¥of] . emfF;Lsf] lhNnf c:ktfndf ck/];g ul/of] . kf7]3/;lxt :qL cª\u ;Dk"0f{ ¿kdf sf6]/ kmflnof] . afFrL .Æ

æb'Mv kf] cfOnfu]5 t ÛÆ

æb'Mv ePsf] 5 . csf{] klg b'Mv 5 oxfF .Æ

æs] <Æ

æcr]n klg xfjfx'/L rn]sf] a]nf, r6Øfª k/]sf] jf lah'nL rDs]sf] a]nf slxn]sfxLF w/dnfnsf] cfTdf o; 3/df cfpF5, 9f]sf 9S9SofpF5, lrRofpF5 . d s/fpF5'– w/dnfn Û ca of] 3/ t]/f] xf]Og, d]/f] xf] . t]/L :jf:gL of] 3/ a]r]/ emfF;Llt/ uO{ . emfF;Ldf t]/f] 3/ 5 . tF pt} hf Û oxfF gcfOh ÛÆ

æO{==O{== O{==ÛÆ pm lrRofO{ . e'OFdf d:t lgb|fdf ePsf] 5f]/f] PskN6 eml:sof] .

p;sf cfFvf x]/]F, tL Psbd 7"nf / /l;nf b]lvP . tL cfFvf k/ st} z"Go leQfdf tfSg yfn] . p;sf /l;nf cf]7 y/{ sfFk] . pm a'?Ss pk|mL clg bf}8]/ d eP7fpF cfO{ . p;n] efn'n] emD6]em}F dnfO{ emD6L . d 7]lnP/ cf]5\ofgdf 9n]F . crfgs cfOnfu]sf] o; cfklQsf] sf/0f / ;dfwfg s] xf] d}n] t'?Gt 7Dofpg ;lsgF .

lgs}a]/ p;n] dnfO{ 5f8\b} 5fl8g . pm y// sfFlk/x]sL lyO{ . aflx/ xfjf rln/x]s} lyof] . ha em\ofn v6sv6s uYof{], pm km]l/ cfFvf Psbd 7"nf7"nf kfyL{ / dnfO{ s;]/ ;dfTyL . e"tsf] syfn] p;sf] ;ftf]k'Tnf] p8]sf] lyof] .

s]xLa]/kl5 pm clns ;DxflnO{ . ;DxflnO{ klg s] eGg', pm csf{k6\l6 kms{]/ ?g yfnL . pm ba]sf] cfjfh / :jfF:jfF ub{} a]Grdf ;/L . cToGt cTof;df lyO{ pm . lgM;xfo dflg;sf] k|lt¿k b]lvO{ pm . Psl5gdf pm r'k nfuL . t/ p;sf] qf; slt klg 36]sf] b]lvPg . gf/L ;a}eGbf 7"nf] qf;df s:tf] b]lvG5], To:t} b]lvO{ . dnfO{ cFufnf] df/]sfdf s'g} kl5tf], ;/d of To:t} efj p;df k}bf eof] ls eg]/ ljrf/ u/]F, cxF, pm To:tf ljrf/, ts{ / efjeGbf w]/} k/ k'u]sL lyO{ . ;Gqf;sf] ;a}eGbf cFWof/f] ut{df efl;PsL p;nfO{ d}n] s'g} ;fGTjgf jf cf8e/f];f lbg hflggF .

p;sf] Gofgf] cFufnf]af6 d'St ePsf] s]xLa]/kl5 d vf6af6 p7]F . efG;fsf]7fdf k;]/ cfkm\gf nflu e'OFdf cf]5\ofg nfPF . pgLx¿ cltly, vf6df ;'Tg lbg' 7Ls x'GYof] .

p;n] cndNn k/]/ lglg{d]if cfFvfn] dlt/ tfls/xL, vf;df p;sf cfFvf dnfO{ x]l//x]s} lyPgg\, tL cf]l;nf / rlDsnf cfFvf s]xLa]/ st} x/fO/x] . cGTodf p;n] dnfO{ x]/L . xftn] p;sf] cf]5\ofglt/ O;f/f u/]F . cf]9\gsf nflu sDan b]vfPF .

p;n] s]xL gaf]nL Psf]xf]/f] dlt/ kms{]/ cfFvf clgolGqt 9ª\udf rnfO/xL, dfgf}F pm cfFvf b]Vt} b]lVtg, / p;nfO{ d]/f] pkl:yltsf] cfef; klg 5}g .

s]xLa]/df pm r6k6fO{ clg la:tf/} p7]/ uO{ vf6df a;L .

æs] ef] <Æ d}n] ;+jfb sfod /fVg h?/L b]]v]F .

em\ofn km]l/ v6Ss u¥of] .

æe"t== ÛÆ pm km]l/ a'?Ss pk|mL . em\ofnsf] v6v6 cfjfh p;sf nflu ;ftf] lng kof{Kt lyof] . y/{ sfFk] klg pm o;kN6 clns l56} ;DxflnO{ .

lgs}a]/ sf]xL s]xL af]n]g . d}n] nfdv'6\6] eufpg] w'k afn]F . 5l/Psf sk8f ;Dxfn]/ ptf yGSofPF . p;n] clu g} pa|]sf] ;AhL, bfn / /f]6L ;kmf efF8fdf /fv]/ 5f]lk;s]sL /lx5] . p;sf lglg{d]if cfFvf d htf hfG5' Tot} nfUy], dfgf}F d km'6an x'F / p;sf cfFvf v]nk|]dL bz{ssf cfFvf x'g\ .

pm vf6df lyO{, d cfP/ a]Grdf a;]F . Psl5g b'j} s]xL af]n]gf}F .

æd efG;fdf ;'Tg hfG5' ca . ltdL 5f]/fnfO{ lnP/ oxLF vf6df ;'t . 8/ nfU5 eg] aQL glgefpg" . oxfF 6r{nfO6 5, lb;flk;fa nfu]df rkL{ p M ToxL xf] .Æ d}n] rkL{sf] 9f]sf b]vfPF .

pm s]xL gaf]nL rkL{df k;L . Ps}l5gdf kms{]/ cfO{ . pm r'krfk cf]5\ofgdf a;L . 5f]/f] e'OFdf cfgGbn] ;'lt/x]sf] lyof], p;n] 5f]/fnfO{ af]s]/ vf6df ;'tfO{ . pm klg sDann] 9flsP/ 5f]/fsf] 5]pdf r'krfk s'dsf] cf8df cfwf 9NsL . 5f]/fsf] l;/fg] tfg]/ To;nfO{ cfkm\gf] l;/fg]df vK6L, / cUnf] kf/L / To;df c8]; nfuL .

dnfO{ l56} lgb|fn] 5f]Kg yfNof] . efG;fdf k;]/ d}n] leqaf6 9f]sf 9KSofPF . sk8f nfO{–nfO{ ;'Tg' dnfO{ ps';d's'; x'G5 . hlt;'s} hf8f] ;dodf klg d s6\6'dfq nfP/ ;'T5' . efG;fsf] aQL lgefPF, sk8f vf]n]/ d 9Ns]F . clxn] xfjf rNg lgs} 36]sf] lyof], t/ lah'nL rDs]/ a]nfa]nf ;+;f/} pHofnf] b]lvGYof] .

Ps}l5gdf efG;fsf] 9f]sf 3/Ss pl3|of] . 9f]sf v'n]kl5 ptfsf] sf]7fsf] pHofnf] otf l5¥of] . pm /lx5 . xftdf 6r{nfO6 lyof] . p;n] 6r{ afn]/ d]/f cfFvfdf pHofnf] b]vfO{ . cfFvf lt/ld/ ePkl5 xftn] 5]Nb} d}n] ;':t/L eg]F– æs] u/]sf] <Æ

æd ;'Tg ;lStgF ptf . 8/ nfUof] . km]l/ e"t cfof] eg] <Æ pm ;fFRr} cflQPsL lyO{ . p;sf] :j/ sfFk]sf] lyof] . 6r{ af]s]sf] xft sfFk]/ 6r{nfO6sf] k|sfz clgolGqt ePsf] lyof] .

æca s] ug{] t <Æ

æoxLF a:5' d . hfGgF ptf .Æ p;n] 5f]/fnfO{ klg af]s]/ NofPsL /lx5 .

æTo;f] gu/ . a? d} ptf hfpFnf . ltdLx¿ vf6df ;'t, d e'OFdf ;'t"Fnf . s]xL klg x'Fb}g . s]xL x'g] ePsf] eP xfdL s;/L o; 3/df oltsf jif{ a:Yof}F xF <Æ

æTof] t xf], t/ ======.Æ

æt/ s] <Æ

æclu km]l/ em\ofn v6v6fof] .Æ

æxfjf rn]sf] 5, em\ofn t v6v6fOxfN5 lg xfjfn] .Æ d}n] g8/fpg eg]F .

ægfOF, 8/ nfU5, Tof] sf]7fdf ghfg] . d t a? xh'/g]/ s]6fnfO{ ;'tfP/ e'OFd} a:5' .Æ

æ;'Tg'k5{, /ft ca]/ x'g nfUof] . o:tf] ;fFu'/f] 7fpFdf tLg hgf cl6Fb}g .Æ e'OFsf] cf]5\ofgaf6 p7]/ d cf]5\ofg–sf]7fdf k'u]F, clg e'OFsf] u'Gb|Ldf 9Ns]F .

pm d]/f] kl5kl5 cfO{, clg 5]pdf cfP/ a;L . lgbfPsf] 5f]/fnfO{ vf6df ;'tfO{ . sDan cf]8]/ 5f]/f]rflxF ulx/f] lgb|fdf lyof] .

d emsfPF . d}n] eg]F– æx]/, lbge/ sfd u/]sf] dfG5], dnfO{ Psbd lgb|f nfu]sf] 5 . ;'T5' ca . ;f9] gf} alh;Sof] . ltdL e/;s vf6df hfpm . 5f]/f;Fu ;'t . ;lStgf} eg] oxLF 5]pdf 9Ns . /fte/ hfuf a;]/ klg rN5 <Æ

æxh'/ ;'Tgf];\ . d a;]/} /ft s6fpF5' .Æ pm clxn] klg 8/df lyO{ .

d e'OFdf tGgf cf]5\ofP/ ;'t]F .

d emsfpg yfn]F . d lgbfPF eGg] ePkl5 pm d;Fu cfP/ bflxg]k6\l6 6fFl;Fb} ;'tL . hf8f] eP/ pm d]/f] sDandf u'F8'lNsO{ . d Psl5g xnrn gu/L r'k nfu]F .

pm lgbfOxfnL . lgb|}df pm 6fFl;g cfO{ . d clnslt k/ ;/]F .

lgb|}df p;n] d]/f] bflxg] xft 5f]O{ . d}n] k|ltjfb ul/gF . sf]7fdf aQL emndNn aln/x]sf] lyof] . cem} ;fob /ftsf] b; klg ah]sf] lyPg .

pm dlt/ sf]N6] k/L . p;n] lgb|fsf] ;'/df cfkm\gf] bflxg] uf]8f] d]/f] bflxg] uf]8fd} r9fO{ . bflxg] xft d]/f] 5ftLdf /fvL . d}n] ;lxlbPF . lapFemfpFm eg] lar/L km]l/ e"tsf] 8/df /fte/ lgbfpg ;lStgyL .

d]/f] lgb|f ufoa eof] . k/fof :qLsf sf]dn Gofgf cª\un] dnfO{ afwf u/] . cfTd/Iffy{ d}n] p;nfO{ clnslt 7]n]F . pm lgb|}df cem d;Fu 6fFl;g cfOk'uL . km]l/ d clnslt k/ ;/]F, pm cem glhs cfO{ . ca pm ;Dk"0f{ ¿kdf d;Fu 6fFl;O{ . p;n] lgb|fdf km]/]sf] nfdf] tftf] ;f; d]/f] sfFw / sfg;Dd km}lnof] . dnfO{ cgf}7f] ;'v / ;Grf] cg'ej eof] . z/L/ plQs} a]r}g klg eof] . o:tf] a]nfdf p;nfO{ ;fy lbg' g} 7Ls x'GYof] .

clg p;n] d]/f] xft tfgL . d]/f] xft p;sf] 5ftLdf k'Uof] . To;sf 5ftL d]/L >LdtLsf eGbf clns ;fgf /x]5g\ . d}n] cfkm\gf] xft p;n] hxfF /fvL ToxLF 5fl8lbPF . t/ Ps}l5gdf of] xft la:tf/} r6k6fof] . d]/f] xft Ps}l5gdf To; ;+;f/sf] e|d0fdf nfUof] .

pm 56k6fO{, clg csf{]tkm{ kmsL{ .

Ps}l5gdf km]l/ pm d}lt/ kmsL{ . lgbfpg ;Sg] s'/} ePg . lgb|fsf] ;'/df 5fd5'd u/]sf] clego ug{ yfn]F . To;sf] 5ftLsf] sk8f x6fpg Psbd ;lhnf] /x]5 . clncln rnfpFb}df Anfphsf 6fFs v'lnxfn], leq csf{] s]xL sk8f /x]g5 . p;sf] 5ftLsf] Psflt/ xft /fv]/ d lgbfPsf] clego ul//x]F . Ps}l5gdf d]/f] xft rnfodfg eof] . o; gofF 5ftLsf d'G6f 7"nf / s8f /x]5g\ . t'?Gt} csf{] xft klg ;lqmo x'g yfNof] .

d la:tf/} p7]F . pm lgbfO/x]sL lyO{ . d}n] df}sfsf] ;b'kof]u ug'{df a'l4dfgL b]v]F . >LdtLsf] kf7]3/;lxt ;Dk"0f{ of}gfª\u sf6L kmfn]b]lv oltsf jif{;Dd zf/Ll/s ;Dks{ x'g ;Sg] s'/f lyPg . d gofF gf/Lsf] :kz{n] :jefjtM pQ]hgfsf] ;jf{]Rr cj:yfdf k'u]F . Ps}l5gdf xfdL b'O{ Psfsf/ eof}F . pm Psbd ;lqmo ¿kn] ;xefuL eO{ . sfo{qmd ;lsgf;fy d t e';'Ss lgbfPF . lapFemFbf pm d;Fu} u'F8'lNsO/x]sL lyO{ .

sf]7fdf aQL aln/x]s} /x]5 .

p;nfO{ 5fd]F . pm d;d;L lgbfPsL lyO{ . ddf k'gM pm;Fu ldngsf] OR5f eof] . xfdL k'gM Psfsf/ eof}F . o;kN6 d}n] yfxf kfPF p;n] lgbfPsf] clego u/]sL xf] eg]/ .

To;kl5 d}n] p;sf] z/L/af6 ;a} sk8f ptf/]F . p;n] ;fy lbO/xL . xfdLn] k'gM csf{] r/0fsf] Psfsf/ sfo{qmd ;DkGg u¥of}F . pm d]/f] z/L/df nkSs 6fFl;O/xL . o;kN6 p;n] dnfO{ cfqmfds 9ª\un] ckgfO{ . ca p;n] s'g} clego ul/g . sfo{qmdkl5 cfFvf vf]n]/ d]/f] d'vdf d'v Psbd hf]8n] hf]tL . kfFr ldg]6hlt Psbd cf]7 r';]kl5 p;n] cfkm\gf cf]l;nf cf]7 lha|fn] rf6\t} egL– æxh'/ t h08 x'g'x'Fbf] /x]5 . ;f/f hLp b'Vof] t/ cem PskN6 ug{ dg 5 .Æ

æxf] / <Æ d}n] eg]F .

æxf] lg . tLg–rf/ dlxgf ePsf] lyof] nf]Ug]n] ;d]t g5f]Psf] . d t sGofs'df/L eO;s]sL lyPF kf] t ÛÆ pm bldt :j/df xfF;L .

æd t emg\ rf/ jif{ eof] s'df/ ePsf] . >LdtLsf] kf7]3/ kmfn]b]lv .Æ d}n] p;sf ufnf / skfndf xft 8'nfpFb} eg]F .

pm dnfO{ tof/ kfg{ sf]l;; ub{} lyO{, e';'Ss} lgbfPF5' . lapFembf ddfly dflg; lyof] . em:s]F d, pxL kf] /lx5 . clu g} pm cfkm\gf] :qLhlgt lhDd]bf/L k"/f ug{ yfln;s]sL /lx5 . d k|fs[lts ¿kn] cl3 g} tDtof/ eO;s]sf] /x]5' . d lapFem]kl5 pm daf6 cf]nL{ . ca d cfkm\gf] e"ldsf lgefpg yfn]F . xfdL o;kN6 clns lgs}a]/ Psfsf/ eO/x\of}F .

sfd tdfd x'Fbf d kl;gfn] lgy'|Ss ePsf] lyPF . d p;sf] z/L/af6 k'n'{Ss kN6]F . dfgf}F Pp6f d"9fdfly /fv]sf] csf{] d"9f] kN6]sf] xf] .

/ft lgs} lat]sf] lyof], cfFvf clgFbf] x'gfn] kf]Ng yfn]sf lyP . t'?Gt} lgbfOxfn]F5' .

æslt ;f/f] lgbfpg ;s]sf] <Æ gf/L :j/ sf]7fdf u'lGhgfn] d lapFem]F . ld/ld/ pHofnf] x'g yfn]sf] /x]5 . p;n] dnfO{ p7fO{ . vf6df p;sf] 5f]/f] d:t;Fu lgbfO/x]sf] /x]5 .

p;n] la:tf/} egL– æefG;fdf hfcf}F .Æ

xfdL p7\of}F . b'j}sf z/L/df wfuf];Dd lyPg . xfdLn] Ps–csf{nfO{ x]/]/ d':sfg ;f6f;f6 u¥of}F . efG;fsf] 9f]sfaf6 k:t} lyPF, d]/f] 6fpsf] a6f/]/ p;n] Psbd s8f r'Dag lbO{ . b'O{ ldg]6hltsf] s7f]/ r'Dagkl5 pm d';'Ss d':sfO{ . p;n] egL– æk]6 t el/of], dg el/Pg . Psrf]l6 km]l/ e]63f6 ug{] xf] efG;fdf .Æ

æpHofnf] eO;Sof], 5f]/f] p7\nf lg km]l/ ÛÆ p;sf k'i6 :tgdf xft k'¥ofpFb} d}n] eg]F . tL ;fFRr} pRr / d'nfod lyP .

æp7\t}g . gp7fPdf gf} ah]cl3 Tof] slxNo} lapFemFb}g .Æ pm 9'Ss b]lvO{ . d}n] p;sf] skfn b'Vg] u/L tfg]F .

æP]of ÛÆ p;n] l/; b]vfpFb} cfFvf t/L .

æof] 5ftL k'?ifsf dfofn' / of}gft'/ xftn] g5f]Psf] Ps h'u eO;s]sf] lyof] == . cfh logn] klg cfkm\gf] cl:tTjsf] ;fy{stf kfP .Æ

xfdL efG;fdf k:of}F . ToxfFsf] e'OFdf km]l/ Ps r/0f ldng sfo{qmd u¥of}F . o;kN6 eg] p;sf] ef]s :j/ ¿kdf ;d]t b]vf k¥of] . Psbd} cfgGbdo eof] . drflxF clns yfs]F .

cfhb]lv d]/f] gfO6 8\o'6L lyof] . ctM lbge/ 3/}df a:g]jfnf lyPF d . hlt ;'t] klg x'g] lyof] .

>LdtLnfO{ kmf]g u/]F– æsltv]/ cfpg] <Æ

æxh'/sf] gfO6 8\o'6L cfh}b]lv ;'? x'g] x}g / <Æ

æcF, xf] .Æ

æd cfh cfpFlbgF . ef]ln laxfg dfq cfpF5' . efOx¿ cfPsf 5g\ . otf /dfOnf] 5 . a? xh'/ klg cfpg'xf];\ .Æ

æclns e/] cfpg] . bf]kx/sf] vfgf tof/ /fVg" .Æ d}n] ;Gt'i6 x'Fb} eg]F .

olt eg]/ kmf]g sf6]F . of] dlxnfn] dnfO{ sfgdf egL– æcfh lbge/ df]h x'g] eof] . d]/f] nf]Ug] oltv]/ /S;Ln] dft]/ 9ln/x]sf] xf]nf . d]/f] s'g} vf]hL 5}g To;nfO{ . clns e/] kmf]g u5'{ / lng cfOh eG5' . pm cfpg] a]nf;Dddf d /]nj] Kn]6kmd{df k'U5' . To;cl3 c¿ Psb'O{ v]k df]h ug{ EofOG5 .Æ

o;kl5 pm t'?Gt tof/ eOxfnL . p;n] dnfO{ klg tof/ kfl/xfnL . xfdLn] pHofnf] eO{sg klg b'O{ v]k e]63f6 ;DkGg u¥of}F . olt;f/f] ;'vb cg'ej t slxNo} ePsf] lyPg . d}n] laxfge/ p;sf] lgj{:q sf]dn 5ftL, xft / lt3|fdf xft 8'nfO/x]F . efG;fsf]7f ca efG;fsf]7feGbf Hofbf c¿yf]s g} ePsf] lyof] .

ærf/ jif{kl5 cfh aNn efUo h'¥of] .Æ d}n] eg]F .

pm v';L b]lvO{– æd 5' lg ca Û lbgdf ;ftkN6 lbg tof/ == slt rflxG5 < o:tf] nf]Ug] e]6\6fpg' t efUo Û xh'/ ca d]/f] nf]Ug] . x'G5 <Æ p;n] p;sf] 5ftL d]/f xftn] v]nfpg ;lhnf] kfl/lbFb} egL .

d}n] p;sf ufnfdf Kof6\6 lxsf{PF . clg p;sf b'j} pGgt :tg lgrf]/]F . p;n] 5ftL tgSs tGsfO{ . d}n] lgx'l/P/ kfn};Fu b'j} :tg d'vleq Psbd leq x'n]/ r';]F .

æP]of Û slt ;f/f] r';]sf] <Æ p;n] d]/f] gfs tfGb} v';L eP/ egL .

d}n] d]/f] xft p;sf] sDd/, 9f8 / k]6df 8'nfPF . pm cU3f]/ ;'vdf 8'aL . pm a]:sg of}jgsf] /;n] dftL .

æ3/ eg]sf] s] xf] yfxf 5 <Æ crfgs p;n] ;f]wL . p;sf :tg v]nfpFb} cfFvfdf u9]/ x]/]F . cxf, slt /fd|f, :jflbnf cfFvf, slt :jflbnf cf]7 ÛÆ

æ3/ eg]sf] s] xf] h;nfO{ klg yfxf x'G5 lg . 3/ eg]sf] a:g] 7fpF xf], 7]ufgf xf] .Æ d}]n] lv:; xfF:t} eg]F .

æunt . 3/ eg]sf] ;]S; ug{] 7fpF xf] . 3/sf] o;eGbf Jofks kl/efiff csf{] x'Fb}g . dflg;n] 3/df ;]S;af6 ;Stf] cfgGb lng'k5{ .Æ p;n] xftn] d]/f] of}gfª\u v]nfpFb} egL .

d p;sf] ts{ ;'g]/ 6\jfNn k/]F .

æx]gf{];\, s'g} gf/Ln] hLjgdf Ps ;o hgf k'?ifnfO{ z/L/;'v afF8\g ;sL eg] pm ;f]em} :ju{ k'U5] . p;n] c¿ s'g} hktk, j|t–pkf;gf, bfgwd{ ul//xg'kb{}g .Æ p;n] d]/f] of}gfª\u v]nfpFb} lgx'l/P/ d':sfpFb} egL .

ædh:tf] ef]sf]–ltvf{] k'?ifsf] ef]sltvf{ d]6fOlbg' k'0osf] sfd xf] .Æ d}n] p;sf] cf]7 rf6\t} / :tg ;'D;'DofpFb} eg]F .

ædh:tf Kof;L ;o hgf gf/Lsf] lt;{gf d]6fpg] k'?ifn] d/]kl5 :ju{ kfpF5 .Æ p;n] dnfO{ cfkm"lt/ tfg]/ 6fF:t} egL .

æxf] / < vQd eOuf] lg . d}n] t hLjgdf hDdf b'O{ hgfsf] Kof; d]6fpg klg kfpFlbgF of/ . Pp6Lsf] :ju{åf/L sf6]/ kmflnof], csL{;Fu e/v/ e]6 ePsf] 5, clxn] t df}sf v'a lbPsL 5], kl5 o; ;'vsf] Hofnf:j¿k s] lbg'kg{] xf] <Æ d]/f] lg/fzf kf]lvof] . d km]l/ p;nfO{ lgrf]g{ yfn]F .

æoxL Ps gf/Lsf] klg ;o k6s ef]s–ltvf{ d]6fOlbg'xf];\, Tof] kmn ldlnxfN5 lg t Û xh'/n] o;sf] Hofnf:j¿k Pp6f 5f]/f] kfpg] agfOlbg'k5{, ToxL xf] .Æ p;n] v';L eP/ egL .

d xfF;]F .

æd]/f] nf]Ug]sf] ;fdfg p7\t}g . 3/ cfOk'Ubf hlxNo} /S;Ln] a]xf]; cj:yfdf cfOk'U5 . slxn]sfxLF o;f] sGofpF5 / af]/f 9n]em}F 9N5 . t/ xh'/, lhGbuLdf olt df]h slxNo} ePsf] lyPg .Æ p;n] cfkm\gf cf]7 rf6\t} cfFvf lemDSofP/ egL .

æo;f] xfDnfO{ ;Dem] eOuf] lg ca t . af6f] v'lnxfNof] . ;okN6 t s] xhf/–nfvkN6 ef]sltvf{ d]6f}Fnf g . of] hLjg klg :ju{do, d/]kl5 klg :ju{ .Æ d}n] p;sf b'j} :tgsf d'G6f v]nfpFb} eg]F .

æca d lagfd} 8]/f lnG5', xh'/sf] c:ktfns} 5]p5fpdf . sDKo'6/ 6fOk, kmf]6f]skL / lk|G6sf] bf]sfg rnfpF5' eg]/ nf]Ug]nfO{ eG5' . d}n] clu g} of]hgf agfO;s]F . sdfO eP klg 7Ls} x'G5, sdfO geP klg O{Zj/sf] ;]jf ug{] cj;/ ldN5 . of] h'gL :juL{o cfgGbdf 8'A5, d/]kl5 :ju{sf] ;'vef]u klg ldN5 . ;fFem–laxfgkv o;f] xh'/ cfpFbf ;6/ aGb u/]/ ;]jf ug]{ 7fpFrflxF rflxG5 . k'0o sdfpg'k/]g <Æ pm b[9 b]lvO{ .

o;}a]nf p;sf] kmf]g aHof] . p;n] l/l;e ubf{ kmf]g nfp8 l:ks/df /fvL .

æd wf}/fdf 5' . /]nj] Kn]6kmfd{df . /flt lr;f] eof], clg Ps hgf bfh'–efph"sf] 3/df cf]t lnPF . xfdLnfO{ lng sltv]/ cfpg] <Æ p;n] d]/f] 5ftLdf xft 8'nfpFb} egL .

æd lahL 5' . tF t]/} lx;fan] cfOh .Æ p;n] eGof] .

clg kmf]g sfl6of] . p;sf] cg'xf/df km}lnPsf] uDeL/tf ufoa eOxfNof] . p;n] cfrFvf lemDSofpFb} egL– d]/f] lxhf];Ddsf] nf]Ug] . kmf]g u5{ lar/f .Æ

xfdL t'?Gt} e]63f6 sfo{qmddf Jo:t eof}F . nueu cfwf 306fkl5 cl;gkl;g eP/ 5'6\l6of}F .

æs:tf] df]h ef] xlu < t/ ca cfhsf nflu k'Uof] . v'a yflsof] . s]xL vfg'k5{ clg 5'6\l6g'k5{ . dg t 5}g lg 5'6\l6OxfNg .Æ p;n] olt eGgf;fy km]l/ PskN6 dnfO{ hah{:tL k|j]z u/fO{ . t/ o;kN6 xfdL nIo;Dd k'Ug} ;s]gf}F . cfwfaf6}af6 kms{g d afWo ePF . b; 306fdf ;ft–cf7kN6 eGbf a9L sxfF ;lsFbf] /x]5 / <

ækm]l/–km]l/ o:tf] df}sf h'6\5 ls h'6\t}g s] yfxf Û d t z/L/n] yfd'Gh]n ug{ rfxG5' .Æ p;n] dnfO{ cfkm\gf b"wsf d'G6f r';fpFb} egL .

clg s]xLa]/ d}n] p;sf] skfn ;'D;'DofPF, lgwf/df r'd]F . To;kl5 km]l/ dhfl;t :tg v]nfPF, cf]7 r';]F clg eg]F– æcfO{ ne o' .Æ

æcfO{ klg ne o' .Æ p;n] xfF:t} egL . xfF:tf p;sf pRr :tg Psl5g xNsf xlNnP .

æcfO{ ne o' 6' kf] eG5g\ t ÛÆ d}n] xfF;]/ eg]F .

æcfO{ ne o' 6' eg]sf] t xh'/nfO{ klg dfof u5'{ eg]sf] xf] . d t xh'/nfO{ dfq dfof u5'{ lg Û To} eP/====.Æ

xfdLn] n'uf 7Ls;Fu nufof}F . efG;fsf] cf]5\ofg kN6fof}F . em\ofn9f]sf vf]Nof}F . gf} ah]sf] lyof], aflx/ emndNn 3fd lyof] .

d rkL{af6 kmsL{ cfpFbf p;n] /f]6L ksfO;s]sL /lx5 . a]n'sfsf] r6gL / bfn 5Fb} lyof] . r6gL, bfn / /f]6L vfg 7Ls kf/]kl5 p;n] 5f]/fnfO{ p7fO{ . 5f]/f] ;xh} p7\of] . tLg} hgfn] /f]6L vfof}F . /fte/ /fd|/L ;'Tg gkfPsf] d vf6df kN6]F . e';'Ss lgbfPF5' . P3f/ ah]lt/ lapFembf ch'{g d]/} 5]pdf dhfn] lgbfO/x]sf] /x]5 . d la:tf/} vf6af6 aflx/ lg:s]F . pm efG;fdf lyO{ . p;n] clu g} e'OFdf 8;gf 7Ls kfl/;s]sL /lx5 . k:gf;fy 9f]sf cfwf v'Nn} /fv]/ km]l/ Ps r/0f e]63f6 eof] . o;kN6sf] e]63f6 cem pu|, cem Jou| / cem cfqmfds /x\of] . p;sf] cfgGb emGg} ?jfOdf k|s6 eof] .

ænf} carflxF xb ef], k'Uof] . d ef]ln of kl;{ xh'/nfO{ e]6\g c:ktfnd} cfpF5' . clg s;/L e]63f6 ug{] xf] to u/f}Fnf .Æ p;n] cfF;' k'5\t} lg0f{o ;'gfO{ . p;n] v'lDrPsf] ;f/L ldnfO{, dnfO{ sk8f 7Ls;Fu nufpg ;3fO{ clg d'vdf s8f r'Dag lbO{ .

æcfO{ ne o' .Æ p;sf /l;nf cf]7n] uDeL/ :j/df eg] . p;sf cfFvfdf x]/]F, ltgdf kfgL el/P/ l6nlkn ePsf] /x]5 .

æklxNo} e]6 x'g' lg ÛÆ p;n] ?Gr] :j/df km]l/ egL .

kmf]g gDa/ n]gb]g eof] . efG;fdf cf]7x¿ nfdf] ;do;Dd ldn] . d]/f ef]sf xftx¿n] p;sf 5ftLaf6 Gofgf] lnP . p;n] d]/f nflu vf]lnlbPsf rf]nLsf 6fFs nufpg rflxg . t/ ca hlt rfx] klg 5'6\l6g}kYof]{ . d}n] p;sf :tg km]l/ v]nfPF, :jfb;Fu r';]F clg xftn] ;'D;'DofpFb} rf]nLsf 6fFs nfOlbPF .

o;kl5 xfd|f z/L/x¿ ;fFRr} cnUu eP . d efG;faf6 lg:s]/ rkL{lt/ nfu]F .

kms{]/ cfpFbf efG;fsf] 9f]sfdf cfdf–5f]/f pleO/x]sf lyP .

æca 3/ hfg] xf]Og <Æ s]6fn] eGof] .

ætF ev{/} t lapFlemb} 5;\, ca hfg] .Æ

ænf} t, ca hfcf] . /dfOnf] eof], ;w}F o;} u/L ;]jf ug{ kfOof];\ .Æ d}n] eg]F .

p;n] cfkm\gf] ux|f}F ;'6s]; af]St} egL– æx;\ .Æ

d}n] p;sf cf]7 x]/]F, cem} PskN6 tL cf]7 r'Dg / tL :tg v]nfpg dg eof] . t/ 5f]/f] hfuf x'gfn] pm ;ts{ lyO{ . pgLx¿nfO{ :6];g;Dd k'¥ofpg dg lyof], t/ 5/l5d]sLsf cfFvfaf6 aRg d 3/aflx/ lgl:sgF . ch'{gn] dnfO{ afO{ eGof] . d}n] ch'{gsf] xftdf Pp6f 6kmL /flvlbPF . cfdfrflxFn] ux|f}F ;'6s]; af]s]/ eP klg k5fl8 kms{]/ b'O{kN6 x]/L . ltgLx¿ ofbjsf] ls/fgf–k;nsf] df]8df lanfP .

d cToGt cfglGbt t/ lzlyn ePsf] lyPF . leq k;]/ tL pQ]hgfTds If0f / of}g;dfudsf] ;'vb ofb ubf{ub}{ e';'Ss lgbfPF5' .

))))

clg w]/} ;lhnf] eof] . p;n] lagfdf ‘cltly 6fOk, kmf]6f]skL tyf lk|G6;{’ vf]nL . d /ftsf] Ps ah]s} 6«]g kqm]/ hfGy]F . d]/f] l8p6L ;do nlDaPsf] / laxfg rf/ ah] ;'? x'g] eg]/ >LdtLnfO{ 9fF6]F . ptf p;sf] nf]Ug]rflxF slxn]sfxLF dfq a:Yof] . sf]7fsf] aflx/L 9f]sf aGb 5 eg] s'/f :ki6 x'GYof], cfh sfd x'Fb}g, nf]Ug] 5 . nf]Ug] gePsf] /ft pm 9f]sf vf]n]/ kv{]sL x'GyL . Tof] /ft e't'Ss xf]pGh]n ul/GYof] . e]6]sf] df}sf 5f8\g] s'/f lyPg .

p;sf] ul7nf] Hofg, a}F;fn' tg, ef]sf–ltvf{ / rlDsnf cfFvf, /l;nf cf]7 dnfO{ ;w}F kv{Gy] . d k'Ugf;fy c¿ s'g} cf}krfl/stf lgaf{x ug'{kb{}gYof], ;f]em} e]63f6 x'GYof] .

slxn]sfxLF d lbpF;f] k'Uy]F . slxn] nf]Ug]rflxF klg bf]sfgdf x'GYof] . ;w}F Pp6f g Pp6f kmfOn af]s]/ uPsf] x'Gy]F . nf]Ug] 5 eg] r'krfk kmfOn b]vfpFy]F– æb'O{–b'O{ skL kmf]6f]skL ÛÆ

pm r'krfk kmf]6f]skL ul/lbGyL . Tof] af]s]/ d':sfpFb} kms{Gy]F . >Ldfg\ /ftdf x'g] eof] eg] e/;s pm ;dod} kmf]g uyL{ . d]/L >LdtL / p;sf] >Ldfg\ b'j} Ps}rf]l6 3/df gePsf] /ft d 3/} gcfO{ pt} cNdlnP/ ;fFem latfpFy]F / lu|g l;Ugn kfpgf;fy k:y]F . Tof] /ft c;x\o / pTkft xf]pGh]n e]63f6 ul/GYof] . s'g} lbg pm dnfO{ kmf]g u/]/ lbpF;f] 8]9–b'O{ ah] g} af]nfpFyL . 5f]/f] :s'naf6 cfpg'cl3 g} bf]sfg aGb u/]/ pm e]63f6sf] tof/L u/]/ klv{/x]sL x'GyL . e]63f6sf] r/0f ;lsPkl5 p;sf] Tof] ulx/f] gbLem}F zfGt cg'xf/ x]y{]F{ M p;leqsf] d]6\g} g;lsg] cyfx ltvf{ s]xL ;dosf nflu d]l6Psf] x'GYof], p;sf] cbDo ef]s bldt ePsf] x'GYof], cul0ft cfsfª\Iffsf] af9L 6/]sf] x'GYof] .

––––

nueu 5 dlxgf o;/L ;'v};'vdf laTof] . Ps lbg 5f]/f] lapFem]5 . xfdL sfo{qmd ;dfkgdf k'Ug'clu s]6f] p7\of] . xfdL ;Dxflnof}F . wGg lrlg/fv]sf] dfdf x'gfn] s]6fn] s]xL eg]g .

Ps xKtf d uOgF . csf{] ;f]djf/ d k'Ubf bf]sfg aGb lyof] . ef]lnkN6 / kl;{kN6 klg bf]sfg aGb g} lyof] . clg d c¿ Ps xKtf hfg kfOgF . km]l/ hfFbf k/}af6 b]lvof], aGb bf]sfg v'n]sf] /x]5 . d v';L x'Fb} glhs k'u]F . ToxfF t cs{} dlxnf al;/x]sL Û

æzld{nfsf] bf]sfg =====<Æ d}n] jfSo k"/f ug{ ;lsgF .

æzld{nfn] xfdLnfO{ a]rL .Æ

ælsg < s] ef] / < bf]sfg t dhfn] rn]sf] lyof] eGy] .Æ d]/f] pT;'stf ylkof] .

æs] yfxf < xfdLnfO{ c¿sf] af/]df rf;f] /xg] s'/f ePg .Æ

æcF, To;f] t xf] . d oxfF clkm;sf sfutkq kmf]6f]skL u/fpg cfO/xGy]F . lgs} lbg aGb lyof], crfgs v'n]sf] b]v]/ ;f]w]sf] lg ÛÆ

ætkfO{F s'g clkm;df sfd ug'{x'G5 lg <Æ

æljj]sfgGb s]Gb| aL=cf/= xl:k6ndf . Æ

æP Û a'em]F . ;a} a'em]F . d zld{nfsL alxgL, rGb|jbgf s'df/L . ca xh'/sf] ;]jf ug{] bfloTj d]/f] .Æ p;n] egL . d em:s]F . p;n] ;a} sxfgL ;'gfO{ ls s;f] eg]/ 8/ eof] .

––––

Ps lbg zld{nf c:ktfndf hFrfpg cfO{ . pm b'O{ hLpsL lyO{ . d}n] p;sf cfFvfdf x]/]F, Psbd k|;Gg b]lvO{ pm . dg]/ d':sfpFb} cfO{ . p;n] otfptf cfFvf 8'nfP/ 9'Ss ePkl5 egL– æxh'/ cfkm\gf] lgzfgfdf cr's x'g'x'Fbf] /x]5 . sfddf xh'/ Psbd ;kmn .Æ

ælsg < s;/L <Æ

ækl5 eg"Fnf . xh'/sf nflu v';Ls} va/ 5 .Æ p;n] k]6 5fDb} O;f/fn] :ki6 u/L .

d clns lrlGtt ePF . ca s'g ;d:ofdf kl/g] xf] s] yfxf < t/ pm Psbd 9'Ss b]lvO{ .

p;n] dnfO{ Ps s'gfdf cfpg xNsf O;f/f u/L .

æ5f]/fn] yfxf kfP5 . afa'rflxFnfO{ elglbof] . wGg vf; s'/f] a'em]g5, 3'u'QL v]Nb} lyof}F eGg] To;n] a'em\g afFsL /x]5 . dfdf /flt g} cfpg'ePsf] lyof], cfdf / dfdfsf] emu8f eof] . dfdfn] ws]n]/ n8fOlbg'eof] dfq elglbof] / ar]F lg . nf]Ug]nfO{ e|ddf /fVg bf]sfg alxgLnfO{ lbPF . b]lvxfNg'ef], clxn] d xh'/sf] ;]jf ug{ g;Sg] l:yltdf 5', t/ kl5kl5 klg xh'/af6 ;xof]usf] cfzf /fV5', dfof gdfl/lbg'xf]nf o; bf;LnfO{ . clg ;'Ggf];\ g, alxgLsf] klg ;d:of 5 . p;sf] nf]Ug] klg vf;} sfd gnfUg] 5 . xh'/n] rfxgf ul/lbg'eP ===ÛÆ pm cg'/f]wsf] :t/df af]Nb} lyO{ .

)))

 

 

@= v]tfnf]

 

ljj]shL / d km];a'sdf k|m]G8 eof}“ . emg\ w]/} ;lhnf] eof] . slxn]sfxL“ t xfdL 306f}“ s'/f ug{ yfNof}“ .

lgd{nfhL klg k|]mG8 ePkl5 t ;+jfbsf] bfo/f cem km/flsnf] eof] .

lgd{nfhL cToGt wfld{s k|s[ltsL dfG5], x/]s lbg gla/fO{sg /fwf;lxtsf >Ls[i0fsf] kmf]6f] kf]:6 uly{g\ . x/]s lbg ;+:s[tsf] ;"lSt–plStsf s'g} g s'g} Znf]s / To;sf] cy{ g]kfnLdf n]Vg] uly{g\ . km];a'ssf] o:tf] ;b'kof]uaf6 d}n] klg kf7 l;s]sf] 5' .

lgd{nfhLsf] dgdl:tis hlxNo} >Ls[i0fdf ;dlk{t x'GYof] . eujfg\sL k/d eSt x'gfn] pgL hlxNo} cfWoflTds ;"rgf a6'lNyg\, cfWoflTds ;"rgf k|sflzt uly{g\ . cf}“;L, k"l0f{df, ;ª\qmflGt, ci6dL / PsfbzLdf klg pSt lbgsf] ul/dfdfly k|sfz kf/]/ km];a'sdf :6f6; /flVyg\ . g]kfn / ef/tsf tLy{:yn;DaGwL pgsf] ulx/f] cWoog km];a'sn] phfu/ ul//xGYof] . lzj, b]jL, lji0f', s[i0f, /fd, ;Ltf, xg'dfg, k|x\nfbdfq xf]Og pgL ;fO{afaf, çzflGt, dfgjwd{, O:sf]g / cg]s gofF ;Dk|bfosf ljifodf klg /fd|f] 1fg /flVyg\ . of] klg km];a'saf6 ;a}nfO{ yfxf x'GYof] .

k|To]s rf8af8df pgLx¿ b'j} hgf nfdfnfdf z'esfdgf d];]h k7fpFy] . lgd{nfhLsf zAb / ljifo hlxNo} cWofTd;Fu ufFl;Psf x'Gy] . slxn] pgL cfkm\gf >Ldfg\sf syf / sljtfdfly l6Kk0fL klg ug]{ uly{g\ .

xfd|f aLrsf] ldqtfsf] ulx/fO a9\b} uPsf] lyof] .

ljj]shL k|To]s zlgjf/ af]nfpFy], 3/ plt 6f9f geP klg af]nfpFb} lkR5] pgLsxfF k'Ug ;lsFb}gYof] . k'Ug kfPsf] zlgjf/ eg] pgL;Fusf] ;flxlTos ax; v'a /dfOnf] x'GYof] . lgd{nfhL dL7f] lrofgf:tf v'jfpFlyg\ . b'O{tLg 306fsf] ax;kl5 pgLx¿sf] wGojfb 5ftLel/ ;hfP/ d 3/ kms{Gy]“ .

ul5of df]8df ePsf] a; b'3{6gfdf k/]sf ljj]shL / t/x/fsf] kfgLlkofdf df]6/;fOsn b'3{6gfdf k/]sf] d 3f]kf c:ktfnsf cf]Nnf]–kNnf] a]8df ;ft xKtf ;Fu} eof}“ . d]/f tLgcf]6f s/ª / b'j} v'6\6f efFlrPsf lyP . ;f; km]g{ klg Psbd ;s; lyof] . pgnfO{ 6fpsfdf ;fdfGo rf]6afx]s s]xL ePsf] lyPg t/ sDd/d'lgsf] efu rNb}gYof] .

efFlrPsf oL s/ª hf]l8P, efFlrPsf oL b'j} v'6\6f k'gM ;2] eP . 5 dlxgfd} k"j{jt\ ;lqmo ePF d . pgsf] sDd/d'lg grn]sf] efu rn]g, rNb}–rn]g . kIff3ft eof] .

To; c:ktfnaf6 ;'? ePsf] xfd|f b'O{ kl/jf/sf] gftf cfh ulx/f] ag]sf] 5 .

/ftf]lbg 3/}df a:g'k/]b]lv pgL uLt, sljtf / uhn k9]/ / n]v]/ ;do latfpg yfn]sf lyP . s'g} a]nfsf s'zn gt{s logL la:tf/} /fd|f uLtsf/, uhnsf/ tyf sljsf ¿kdf lrlgg yfn]sf lyP .

cln cl3sf] s'/f, ljj]shLsf afa' ;fdfGo ls;fg lyP . vgLvf];|L ubf{ vfgnfpg klg wf}wf} kg]{ ;fgf] hldg . t/ ;x/Ls/0f;Fu} pgLx¿ s/f]8klt eP, ToxL hldgsf sf/0f . ljj]shLn] c+z:j¿k Ps w'/sf] nfvf}“ ?lkofF kg]{ kGw| s6\7f hldg kfPsf 5g\ . sf7 ldn / a;–6«ssf] a8L agfpg] sf/vfgfn] pgLx¿sf] hldg ef8fdf lnPsf 5g\ / ef8f dfq dlxgfdf krf;–;f7L xhf/ ?lkofF p7\5 . 3/vr{ dhfn] rn]sf] 5 .

æd}n] Pp6f sljtf n]v]sL lyPF . xh'/nfO{ b]vfpg s:tf] dg nfu]sf] lyof] ====ÛÆ d k'Ugf;fy lgd{nfhLn] Pp6f sljtf b]vfpFb} elgg\ .

sljtf ;'Gb/ /x]5 . ;"o{sf] k|]ddf k/]sL Pp6L k/Lsf] dgf]efj a8f] a]hf]8 9ª\udf cleJoSt ePsf] /x]5 . ;"o{sf] k|]ddf k/]sL Tof] k/L ;"o{nfO{ x]bf{x]bf{ cfFvfsf] Hof]lt u'dfP/ cGwL eO5 . ;"o{tkm{ kms{“bfkms{“bf Tof] 89]/ Psbd sfnL eO5 .

d}n] eg]“– æ;"o{nfO{ lar/Lsf] kL8f / Ifltsf] af/]df s] yfxf xlu < tkfO{“ t h08 sjloqL kf] x'g'x'Fbf] /x]5 . xfdLnfO{ slxNo} yfxf lyPg .Æ

æd cfkm}“nfO{ slxNo} yfxf lyPg ;/ . n]v"F eP/ cfof], n]v]“ . o:tf] eof] .Æ lgd{nfhLn] elgg\ .

To;sf] ef]lnkN6 5'6\6Lsf] lbg lyof] . laxfg} pgn] kmf]g ul/g\– æpxfFsf] gofF lstfa k|sfzg;DaGwL 5nkmn ug{sf nflu xh'/nfO{ b'Mv lbg dg nfu]sf]=== .Æ

km';{t ePsf] eP hfg] lyPF, t/ lj/f6gu/ guO{ ePsf] lyPg . d}n] eg]“– æcfh t cfpg kfpFlbgF . lj/f6gu/ hfg' 5 .Æ

lgd{nfhL d]/f] hafkmaf6 c;Gt'i6 eOg\ ;fob . pgn] kmf]g crfgs sfl6g\ . d}n] w]/}h;f] lgdGq0ff c:jLsf/ u/]sf] s'/fn] ckdflgt klg dx;'; ug{ yfn]sL lyOg\ ;fob .

Psbd w]/}kN6 af]nfPkl5 ghfg klg sl7g x'g], ljj]shLsf] l9kLn] dnfO{ unfP/ 5f8\of] . csf]{ xKtfsf] zlgjf/ b'O{ ah]lt/ k'u]“ . d k'Ubf 3/ Psbd ;'g;fg lyof] . 3/aflx/ sf]xL lyPg . 9f]sfrflx“ v'n} lyof] .

leq ljj]shL cfkm\g} cf]5\ofgdf al;/x]sf /x]5g\ . pgn] eg]– æxh'/ 6fOdsf] kSsf . b'O{ ah] cfpg] eGg'ePsf], 7Ls b'O{ ah] cfOk'Ug'eof] . t/ x]gf]{;\ g cfhsf dflg;x¿ ;+j]bgfxLg x'Fb} uPsf 5g\ . csf{nfO{ kvf{pg'kbf{ kl5tf] x}g, uj{ u5{g\ ÛÆ

ljj]shLsf] gofF syf b'j}n] ldn]/ k9\of}“ . Ps}l5gdf lgd{nfhL b]vf kl/g\ . dL7f] lrofgf:tf lnP/ . tLg}hgfn] ;Fu} vfof}“ . lgzf / lge{o x/]s zlgjf/ lbpF;f] 6\o';g k9\g hfg yfn]sf /x]5g\ .

ljj]shLn] lgd{nfhLsf] n]vgz}nLsf] lbn}b]lv k|z+;f u/] . pgsf] l;h{gzLntf dg{ nfu]sfdf ljj]shL b'MvL b]lvP . pgn] dnfO{ eg]– æljjzhL Û h;/L eP klg tkfO{“n] lognfO{ n]vgdfu{df 8f]¥ofpg'xf]nf x} . logsf] snd ;'Gb/ 5, n]vg ;zSt 5 / efiffdf gjLgtf 5 . æhd/fÆ zLif{ssf] logsf] sljtf tkfO{“n] k9\g'ePsf] 5}g xf]nf === .Æ

æx'G5 . eOxfN5 lg ===ÛÆ d}n] sljtf k9]sf] 5}g eGg] efjn] 6fpsf] xNnfO;s]kl5 eg]“ .

lgd{nfhLn] kmf]6f]skL k]k/df xft}n] ;fFRr} ;'Gb/ cIf/df n]v]sL /lx5g\ . sljtfsf] efjcg';f/ hd/f ;"o{sf] k|sfz gkfpg] cefuL la?jf x'g\ . jg:kltn] k|sfz–;+Zn]if0fåf/f vfBkbfy{ agfpg kfpg'kg]{ clwsf/nfO{ s'l07t u/]/ kx]“lnP/ dg{ nfu]sf] la?jfnfO{ dflg; km"n eGb} lz/df l;p/G5 . hGd]b]lv p;nfO{ cGwsf/df x'sf{P/ p;sf] hLjgnfO{ lg/y{s agfpg ;s]kl5 dflg; v';L x'Fb} To;sf] æ;'Gb/tfÆsf] k|z+;f u5{ . dflg; hd/fsf k|fs[lts cfjZostfk|lt cGwf] / alx/f] 5 . dflg; k/kL8s / lx+;|s hflt xf] .

ljj]shLsf] gofF sljtf–;ª\u|xsf] ;Dkfbg / k|sfzgsf] lhDdf d}n] lng'kg]{ eof] . lgd{nfhL / ljj]shLn] cfkm"nfO{ dgkg]{ sljtfx¿ 5gf]6 u/L dnfO{ lhDdf lbg] eP . csf]{ xKtf k'gM h;/L klg cfpg lgDtf] :jLsf/ u/]/ 3/ lkm/]“ .

;f] sfdsf nflu d tf]lsPsf] ;dod} k'u]“, cyf{t\ csf]{ zlgjf/ b'O{ ah] lbpF;f] . 3/cufl8sf] km"naf/Ldf ;w}“eGbf a9L km"n km'n]sf lyP . 3/ ;w}“em}“ Psbd ;kmf;'U3/ t/ ;'g;fg lyof] . cufl8sf] 9f]sf eg] p;}u/L cfwf v'nf lyof] . d ;/f;/ leq k;]“ . t/ sf]7fdf ljj]shL lyPgg\ . cw{gUg cj:yfdf lgd{nfhL ;'lt/x]sL /lx5g\ . d cfPsf] b]v]/ pgL x8a8fpFb} pl7g\ .

pgn] sk8f nufO;s'Gh]ndf d}n] jftfj/0f a'em]“, 3/df c¿ sf]xL 5}g . pgL;Fu d]/f] s]xL sfds'/f lyPg . d}n] labf dfluxfn]“ .

æa:gf];\ g Û pxfF cfOk'Ug] a]nf eof] . b'O{ ah] cfOk'Ug] xf] eGb} x'g'x'GYof] . d lrof agfOxfN5', ToltGh]n d}n] n]v]sf gofF sljtf x]l/lbg'xf];\ g .Æ

d a}7s sf]7fsf] nRsg] ;f]kmfdf a;]“ . 8fo/Lsf] ;'?df elStuLtx¿ /x]5g\ . >Ls[i0fdf clk{t oL elStuLt lgs} efj'stfk"0f{ b]lvP . gofF elgPsf sljtfx¿df rflx“ Pshft bd lyPg . o:tf vfnsf sljtfx¿ km];a'sel/ lbgx'F k|sflzt x'G5g\ . sljtfsf gfddf logn] of}gs'07f, ljt[i0ff of la5f]8 k/Dk/fut zAbz}nLdf emsf]{ nfUg] efiffdf cleJoSt u/]sL /lx5g\ .

t}klg elglbPF– æljrf/df gjLgtf 5, ljZjJofkL ljifoj:t'nfO{ lghL cg'e"ltsf] hnk nufP/ l;Fufg'{eP5 . laDa / cnª\sf/x¿sf] gjLg k|of]u 5 . gf/LjfbL t xf]Og, t/ gf/L ;d:ofdf s]lGb|t . pDbf, ;zSt / ;'Gb/ ===.Æ

clg pgn] Nofk6k vf]lng\ . pgsf cfkm\g} lel8of]x¿ b]vfpgsf nflu . uLt ufPsf], sljtf eg]sf] / uhn ufPsf] . slt cfkm\g} / slt c¿sf /rgfx¿ ===. lel8of]x¿df pgn] slt ;xh} cw{gUgtf k|bz{g u/]sL /lx5g\ ls d t 5Ss} k/]“ .

æo:tf lel8of] c¿nfO{ b]vfpg] s'/f] cfPg ===.Æ pgn] elgg\ .

æhLjgdf d}n] klt kfPF . kltsf] dfof kfPF, ljZjf; / ;xof]u kfPF t/ k'?if kfOgF .Æ pgL lel8of]df /f]O/x]sL lyOg\ . of}gkL8f dflg;sf] w]/} 7"nf] kL8f xf] eGg] efj emNsg] pgsf] cleJolSt d}n] lglj{sf/ efjn] ;'lg/x]“ .

pgL crfgs d;Fu cfOg\ / nueu 6fFl;P/ bfofF sfFwdf :ofF:ofF tftf] ;f; kmfNg yflng\ . pgL SjfFSjfF ?g yflng\ . pgn] d]/f] xft kqm]/ elgg\– æd}n] hlxNo} lsg hd/fsf] lhGbuL afFRg'kg]{ < lsg ===<Æ

d}n] cfkm\gf] xft x6fpg ;lsgF . ljlrqsf] kIff3ftn] dnfO{ cF7\ofof] . pgL eGb} uOg\– æxh'/n] cfh dnfO{ bof ug'{xf];\ . d c¿yf]s s]xL dflUbgF . cfhsf] xh'/sf] b; ldg]6 d]/f nflu .Æ

æo:tf] ;Dej 5 < d}n] d]/L ljdnfnfO{ wf]sf lbg ldN5 < otf ljj]shL klg t x'g'x'G5, ljj]shLh:tf] c;n dflg;nfO{ s;/L wf]sf lbg;S5' d}n] <Æ x[bosf] Odfgbf/ s'gfaf6 d]/f] cfjfh lg:Sof] .

em\ofnaflx/ c;f/sf] cfsfzdf afbnsf afSnf 6'qmfx¿ klZrdtkm{ a]tf]8n] pl8/x]sf lyP . aflx/sf ;'kf/L, as}gf / gLdsf af]6x¿ xfjfn] Psbd nRsfO/x]sf] lyof] . s]/fsf lrl/Psf kftx¿ km\of6km\of6 ul//x]sf lyP, / k/ ;8sdf ;jf/L ;fwg / dflg;x¿ kmf6\6km'6\6 b]lvGy] . xfjf :ofF:ofF ub{} rln/x]sf] lyof] . pgL klg :ofF:ofF ul//x]sL lyOg\ .

pgn] d]/f] xft kqm]/ d]/} 5ftLdf /fv]/ elgg\– æljdnf lbbLn] s]xL u'dfpg'x'Gg . /fwfn] s[i0fnfO{ dfof ubf{ ?lSd0fLn] s] u'dfOg\ <Æ

7Ls To;} a]nf ljj]shLn] dnfO{ kmf]g u/] . pgn] eg]– æ;/L Û d cem} lj/f6gu/d} 5' . t'?Gt cfpg gkfpg] ePF . xh'/n] lrofgf:tf gu/Lsg rflx“ guOlbg'xf]nf, d l/;fpF5' lg km]l/ ===ÛÆ

æx;\ .Æ d]/f] nfrf/ :j/ lg:Sof] .

olt elg;Stf lgd{nfhL cfwf gfª\uL eO;s]sL lyOg\ . pgL cft'/ lyOg\ . csf{sf] 3/, d PSnf] k'?if PSnL :qL ePsf] 3/leq 5', s;}n] b]Vof] eg] < d 8/fpg yfn]“ . oL nf]Ug]–:jf:gL ldn]/ dnfO{ s'g} uDeL/ if8\oGqdf km;fpg nfu]sf] klg x'g;SYof] . d km'Q lg:sg ;d]t ;lsgF . logn] lrRofOg\ eg] <

kIff3ftu|:t nf]Ug]n] pgsf] of}gt[i0ff k"lt{ ug{ ;St}gYof] . t/ d}n] slxNo} To:tf cfFvfn] pgLx¿sf] hLjgdf lrxfPs} lyOgF . s;}sf] z/L/sf] cfuf] lgefOlbg' d]/f] lhDd]jf/L lyPg .

km]l/ kmf]g cfof] . ljj]shLs} /x]5 .

ælgd{nfhLnfO{ d}n] lrofgf:tf u/fP/ dfq k7fpg eg]sf] 5' . tkfO{“ ;xh} dfGg'x'Gg eGg] dnfO{ yfxf 5 . t/ cfh tkfO{“n] pgsf] cfu|x c:jLsf/ ug'{x'g] 5}g ===.Æ pgn] km]l/ eg] .

d}n] ga'em\g] s'/f] lyPg . ljj]shL dnfO{ lrofgf:tf u/fP/ dfq k7fpg xf]Og, lgd{nfhLsf] ef]sltvf{ daf6 d]6fpg rfxG5g\ .

t/ cfuf]sf 5]pdf k/]kl5 l3p kUnG5– of] pvfg :qL–k'?if b'j}df plQs} nfu" x'g] /x]5 . h] gx'g'kYof]{ Tof] eof] .

t/ ;To eG5', rf]/]/} eP klg ef]sf] dflg;nfO{ c3fpFhL vfg lbg kfpg'df dhf g} /x]5 .

a]n'sf ljj]shLsf] d];]h cfof] .

ælrofgf:tf ul/lbg'eP5 . wGojfb ljjzhL . lgd{nfhLnfO{ cfh hlQsf] v';L d}n] slxNo} b]lvgF ldq, lat]sf cf7 jif{df . xh'/n] s[kf u/]/ ===.Æ

km]l/ csf]{ zlgjf/ cfof] . ljj]shLn] km]l/ cfOlbg cg'/f]w u/] .

d k'Ubf pgL lyPgg\ . s'g} cf}krfl/stfljgf d cf]5\ofgdf k|of]u ePF . To;kl5 x/]s xKtf d}n] guO{ gx'g] eof] . ljj]shL cfkm}“n] kmf]g uy]{ .

k|foM xfdL b'j}nfO{ af]nfpFlyg\ lgd{nfhL . ljdnf / d uPsf] lbg pgLx¿ b'j} 3/} x'Gy] . lgd{nfhL Psbd v';L b]lvlGyg\ . pgL ljdnfnfO{ ljz]if :jfut–;Ddfg uly{g\ .

ælbbL …lg h}No} cfO:of] g .Æ pgL ljdnfnfO{ cfu|x uly{g\ . ljdnf uPsf] xKtf d}n] km]l/ csf]{ s'g} lbg gk'uL w/ kfpFlbgy]“ . lrofgf:tfsf nflu .

ælgd{nfhLn] cr]n hLjgdf v';Lsf /ªx¿ b]Vg yfn]sL 5g\ . efG;fdf klg dL7f uLt u'Gu'gfpFl5g\ . dnfO{ crDd} dfof ul5{g\ . xfd|f aLr k|]d / cfk;L ljZjf; a9fOlbg'eP/ xh'/n] xfd|f]] 7"nf] pksf/ ul/lbg'ePsf] 5 ===. h;/L eP klg ef]ln cfOlbg'xf]nf ===.Æ pgn] Ps z'qmjf/ ;fFem kmf]gdf eg] .

æs] sfd 5 tkfO{“sf] ToxfF xKt}lkR5] hfg <Æ ljdnf clns 5Ss kg{ yfn]sL lyOg\ .

æs] x'g' / < emsf]{nfUbf uGyg n]V5g\, ;'gfpg] dflg; sf]xL kfpFb}gg\ / d crfgf] aG5' .Æ d}n] ljjztf kf]v]“ .

csf]{ xKtf klg uPF . clg csf]{ xKtf klg . ljj]shL 3/df x'Fb}gy] . ælrofgf:tfÆ ;lsPkl5 d r'krfk lx“8\y]“ .

Ps lbg t ;a /x:o v'lnxfNof] .

d k'Ug] a]nfdf ljj]shL 5f]/f5f]/Lsf] sf]7fdf r'krfk a:tf /x]5g\ . aflx/af6 lgd{nfhLn] 9f]sf aGb ul/lbFbL /lx5g\ .

æd]/f] sdhf]/Ln] lognfO{ hLjge/ hnfpg'x'Fb}g . d}n] xhf/ laGtL u/]kl5 dfq logL tof/ ePsL x'g\ . logsf kL8fn] lognfO{ eGbf dnfO{ hnfO/x]sf] lyof] ===. s;}nfO{ cg'/f]w ug{ ;lsPg ===. s[kof hxfF;Dd ;Fu} hfg ;lsG5, xh'/n] xfd|f] xft kqm]/ 8f]¥ofpg'xf]nf, cfwf af6fdf g5fl8lbg'xf]nf, lKnh=== .Æ d}n] ljj]shLsf] cg'xf/df x]/]“, of] cg'/f]w x[bosf] nfrf/ / ljjz s'gfaf6 cfPsf] qmGbgk"0f{ t/ rf]vf] cg'goljgo lyof] .

/ftdf d}n] 3/aflx/ hfg ldNg] kl/l:ylt 5 eGg] yfxf kfpgf;fy lgd{nfhLn] dnfO{ af]nfOxflNyg\ . gfgLx¿ ;'lt;s]sf x'Gy] . /ftdf dfq x}g laxfg klg ælrofgf:tfÆkl5 dfq d 3/ kms{g kfpFy]“ .

lstfa dfUg] / k'¥ofpg cfpg] lgx'F kf/]/ pgL klg xfdLsxfF cfpg yflng\ . ;flxTo / cWofTdsf ljifodf dfq s'/f x'Gy] . cg's"n ldNof] eg] ælrofgf:tfÆ u/]/ kms{lGyg\ . ;flxTosf lstfarflx“ slt xf] slt k9\lyg\ ltgL . Toltdfq xf]Og tL lstfadfly ;'Gb/ ;dLIff;d]t ug]{ uly{g\ . ltgsf ;dLIffdf cWoogsf] ;"Idtf / ltvf] cGj]if0f k|:6 b]lvGYof] . ltgL cWofTd / ;flxTosf] uxg cWoogdf r'n'{Dd 8'a]sL lyOg\ .

ca t afgL eof] . pgLx¿n] af]nfO/xg' klg kb{}g . ;w}“ cfkm}“ hfG5' .

ædnfO{ ;flxTon] hLjgdf k"0f{tf lbPsf] 5 . ;flxTosf] ;ª\utn] d]/f] gf/LTjn] cy{ kfPsf] 5 .Æ pgL ;uj{ elGyg\ . ;flxlTos uf]i7Lx¿df Pp6f cfkm\gf] sljtf ;'gfO;s]kl5 pgL cfkm\gf kltsf] klg Pp6f sljtf ;'gfpFlyg\ . sfo{qmd ;lsPkl5 b'j} sljtfsf] ;dLIff ug{ pgL dnfO{ afWo kfly{g\ .

-@)&# k';, O6x/L_

))))

 

#= hfkfgsf] lehf

æTof] /df eGg] cfOdfO{ sf] xf] < lsg To;n] of] kmf]6f] lbP/ uO{ <Æ dgf]/dfn] k|Zg;"rs cfFvf dlt/ t]:of{P/ elgg\ .

ælsg < s] eof] / < v} x]¿F s;sf] kmf]6f] /x]5 <Æ d}n] xft a9fpFb} eg]F .

æ/df eg]sf] sf] xf] < nf} cfkm\gf] x[bosL /fgLsf] kmf]6f] lng';\ . Tof] cfh oxfF cfPsL lyO{ . d}n] cfkm\gf] kl/ro lbgf;fy p;n] crfgs ?Gr] cg'xf/ agfO{ clg of] kmf]6f] tkfO{FnfO{ lbg" eGb} r'krfk kmgSs kms{]/ uO{ ===.Æ /dfsf] kmf]6f] d]/f] xftdf /fVt} dgf]/dfn] elgg\ .

d em;ª\u ePF . /df g} x'g\ /lx5g\ . pxL /df . p:t} /lx5g\ . cfh oltsf jif{kl5 klg p:t} . kftnL, 5l/tL, la56\6} /fd|L . /dfsf] kmf]6f] . d}nfO{ x]/]/ p;} u/L d';'Ss d':sfO/x]sL . d pgsf] kmf]6f]df x]/]/ s]xLa]/ 6f]nfPF5' Sof/, dgf]/dfsf] efjeª\ludf crfgs ablnof] . dgf]/dfsf] dfofn' cg'xf/ ca s]/sf/ ug{] k'ln;sf] h:tf] eof] .

ælsg em:Sof < s] xf] s'/f < csL{ klg 5] ls Sof xf] <Æ hLjgdf klxnf] kN6 dgf]/dfn] d]/f] s'g} k/fof :qL;Fu ;DaGw 5 ls eg]/ zª\sf u/]sL lyOg\ .

/dfsf] kmf]6f] . d]/L /df . pxL /df . p:t} . d layf]lnPF . nfdf]–nfdf] ;f; km]g{ yfn]F5' Sof/, dgf]/dfn] k8\sFb} ;f]lwg\– æs'/f s] xf] < sf] xf] of] /df < lsg To;n] ;Dks{ ug{ vf]h]sL <Æ

d}n] pQ/ lbOgF . lbg' h?/L lyPg . d]/f] pQ/n] cfkm" dgf]/dfsf] gh/df lug{'afx]s cyf{]s s]xL x'g] lyPg . ca /df d]/f] hLjgdf kms{g] s'g} ;Defjgf klg lyPg . kmf]6f] kN6fP/ x]/]F, k5fl8k6\l6 ltg} ;'Gb/ cIf/df pgn] cfkm\gf] 7]ufgf / kmf]g gDa/ n]v]sL /lx5g\ .

æeg]kl5 lxhf]cfh ;Dks{ /x]g5, gq kmf]6f] lbg'kg{] lyPg . kmf]6f]sf k5fl8 7]ufgf / kmf]g gDa/ klg n]lv/xg'kg{] lyPg . slt eof] ;Dks{ gug'{ePsf] < wf]sf lbg'ePsf] xf] tkfO{Fn] p;nfO{ < clg To; cfOdfO{n] o:tf] wf]s]afhsf kl5 ca km]l/ lsg nfUg yfn]sL <Æ dgf]/dfn] clns ;fgf] :j/df uDeL/tfk"j{s elgg\ .

d af]lngF . efjgfsf] e]ndf 8'a]sf] lyPF, s] eGg ;Sy]F / < dgf]/df klg s]xL af]lngg\ . pgsf] nf]Ug] csL{ cfOdfO{sf] hfndf 5 / To; hfnaf6 s;/L pDsfpg] eGg] lrGtfn] pgnfO{ 3]/]sf] x'g'k5{, cyjf cfkm"nfO{ wf]sfdf /fVg] nf]Ug]nfO{ s:tf] kf7 k9fP/ lx;fa a/fa/ ug{ ;lsG5 eGg] ;f]rdf klg k/]sL x'g ;lSyg\ . dgf]/df a]n'sfsf] vfglkgkl5 ;w}F ;xsdL{ / dfOtLx¿nfO{ kmf]g ug{] uly{g\, To; lbg pgn] s;}nfO{ kmf]g ul/gg\ . kmf]g g} l:jr ckm ul/g\ .

ef]lnkN6 d clkm; uOgF . hfg} dg nfu]g . pgnfO{ eg]F– ædg" Û 6fpsf] b'v]sf] 5 . cfh d clkm; hfGgF .Æ

dgf]/df lrlGtt b]lvOg\ . pgn] elgg\– æ;Grf] ePg eg] ghfg] lg . s] ef] / < a? d klg :s'n hfGgF .Æ

cl3Nn} lbgb]lv xfd|f aLr ;+jfb 6'6]sf] lyof] . dgf]/dfsf] lbn klg 6'6]sf] lyof] . d pgsf] gh/df wf]s]afh klt ePsf] lyPF . pgL d]/f cfFvfsf] efj k9\gdf vlKk; gf/L, pgn] d]/f x/]s rfnsf] ;"Id cjnf]sg–cWoog ul//x]sL lyOg\ . dflg;n] cfkm\gf] efjgf / ljrf/ zAbn] eGbf z/L/sf] xfpefpn] :ki6 atfpF5g\ .

d]/f] 5]pdf cfP/ dgf]/df crfgs ;'FSs–;'FSs ?g yflng\ . pgn] elgg\– æxh'/n] dnfO{ dg k/fP/} lax] ug'{ef’ xf] . xh'/n] dnfO{ ljZjf; ug'{ePs} xf] . d}n] xh'/nfO{ ;w}F ljZjf; u/]s} x'F . xfd|f aLr slxNo} s'g} b/f/ kmf6]g, s'g} kxf8 v8f ePg . t/ xh'/nfO{ ca o:tf] s] ePsf] xf] < lsg xh'/n] s'dlt lng'ePsf] < ddf To:tf] s'g b'a{ntf 5 < s'g vf]6 5 h;n] xh'/ cGoq nxl;g afWo x'g'kl//x]sf] 5 <Æ

ædg" Û ltdLn] cfh;Dddf klg dnfO{ lrg]sL 5}gf} / < d To:tf] k'?if x'F / <Æ d pgsf] ;'Fs;'Fsn] Psbd layf]lnPsf] lyPF .

æclg Tof] /df eGg] cfOdfO{ sf] xf] < pm oxfF lsg cfO{ < s] eG5] pm < ddf s'g–s'g sdL 5 < s'g–s'g b'a{ntf 5 < d cfkm"nfO{ ;'wfg{ / ljsf; ug{ tof/ 5' . xh'/n] klg cfkm"nfO{ ;'wfg'{k5{ . o;/L e8\lsP/ cGoq a/flng'x'Fb}g . hLjg aaf{b x'G5 xfd|f] . afnaRrfsf] eljio ===.Æ olt eGbfeGb} pgsf] af]nL 3fF6Ldf c8\lsof] .

d}n] pgsf] 6fpsf] d';f/]F . pgn] ems{Fb} d]/f] xft x6fOg\ . pgn] kmf6]sf] :j/df elgg\– æhfgf];\ g ToxL /dfsf] nfdf] skfn d';fg{ Û dh:tL h'v'/Lsf] skfn 5'gdf s] dhf <Æ

ædg" Û /df / d]/f] ;DaGw s] xf], ltdLn] hfGg'k5{ . d}n] cfkm\gf s'/f eGg kfOgF / ltdLn] ;'Gg ;s]gf} eg] xfd|f] hLjgdf tLtf] 3f]lng]5 . w}o{ eP/ ;'g . /df d]/f] hLjgdf cfOg\ / h;/L cfOg\ p;} u/L uOg\ . clxn] d ltdLnfO{ dfof u5'{, ltdLnfO{ dfq dfof u5'{, ltdL d]/L ;ayf]s xf} .Æ d}n] k'gM eg]F .

t/ dgf]/df af]lngg\ .

c¿ Ps xKtf;Dddf klg xfd|f] ;DaGwdf ;'wf/ ePg .

Ps lbg d}n] eg]F– ædg" Û /df / d]/f] syf ulx/f] 5 t/ 5f]6f] 5 . /df;Fu d]/f] ;DaGw bf]xf]/f] eP klg cfwf–k|]dsf] dfq xf] . t/ Tof] ltdL d]/f] hLjgdf cfpg'eGbf ;ft jif{ k'/fgf] xf] . /dfn] Tofu]kl5 d efFlrPF, 6'qm]F, elTsPF . hLjg 3f]/ lg/fzfsf] bnbndf efl;of] . pg}n] xf] dnfO{ ;'?df ckgfPsL, kl5 d}n] klg rfxg yfn]kl5 pgn] 5f8]sL x'g\, wf]sf d}n] lbPsf] x}g . t/ ca pgL d]/f] hLjgdf 5}gg\ . ltdL cfpg'eGbf ;ft jif{cl3 g} pgL d]/f] hLjgaf6 x6]sL x'g\, cfk;L ;DaGw Tofu]sL x'g\ . wf]s]afh pgL x'g\, d x}gF .Æ

æcF, a'em\5' d klg clncln Û lsg ?Fb} uO{ t pm <Æ dgf]/dfsf] dgsf] ef/L lgs} ux|f}F lyof] . ckdfg / wf]sfsf] kL8fn] 3fOt] pgL zAbxLg lyOg\ .

æcfkm\gf] uNtLdf k5'tf] eof] xf]nf, ?Fb} uOg\ . pgLl;t oltsf jif{ s'g} ;DaGw / ;Dks{ lyPg, 5}g, ca x'Fb}g, x'g ;St}g klg . ltdL dnfO{ sDtLdf o; s'/fdf ljZjf; u/ . ca klg xfdL b'O{sf] ;DaGw wldlng] u/L s'g} vfnsf] ;DaGw x'g]5}g . ltd|f] / d]/f] cnu–cnu efUo / eljio x'g ;St}g dg" Û o;df 9'Ss xf]pm .Æ

o;kl5 xfd|f aLr /df slxNo} 5nkmnsf] ljifo eOgg\ . dgf]/dfn] d]/f s'/fdf slt ljZjf; dflgg\ slt dflggg\ eGg ;lsFb}g, t/ ;d:of slxNo} pAh]g . qmdzM cldnf]–wldnf] hLjg ;fdfGo x'Fb} cfof] . ;xh x'Fb} cfof] .

Ps lbg /Tgkfs{df dgf]/df / d rp/df abfd vfFb} 3fd tfk]/ al;/x]sf lyof}F, crfgs /df b]vf kl/g\ . pgL xfdLg]/ cfOg\ . pgn] b'j} hgfnfO{ gd:sf/ ul/g\, xfdLn] a;La;L gd:sf/ kmsf{of}F . pgL dgf]/dfg]/ 6'qm'Ss al;g\ . o;af6 dnfO{ slt c;lhnf] eof], Tof] eGg} k/]g .

d}n] /dflt/ kms{]/ eg]F– æ/dfhL Û hfkfgaf6 slxn] cfpg'eof] < sxfF a:g'x'G5 cr]n <Æ

æs0f{ ;/ Û d}n] cfkm\gf] hLjgdf g'gkfgL 3f]n]F . hLjgsf ;'Gb/ kIfx¿nfO{ lrlggF . cfh To;sf] ;hfo ef]Ub} 5' . kfFr jif{ hfkfg a;]/ g]kfn cfPF . syf nfdf] 5, s'g} lbg xh'/x¿sf] ;do lnP/ eg"Fnf . cfh 5f]/Lsf nflu s]xL sk8f lsgd]n ug{ eg]/ otf cfPsL, xh'/x¿nfO{ b]v]/ ====.Æ pgn] dgf]/dfsf] pkl:yltnfO{ dtna gu/L elgg\ .

æPP . clg >Ldfg\rflxF ===<Æ dgf]/dfn] ;f]lwg\ .

æ>Ldfg\ ptf l;Gw'nLdf x'g'x'G5 . l;Gw'nLsf] 9'ª\u|]af;df . 3/–v]tL 5 . Jofkf/ klg 5 . xfdL hfkfgdf kfFr jif{ ;Fu} a:of}F . pt}af6 sdfP/ NofPsf] k};fn] clxn] l;Gw'nLdf9Ldf 3/ agfPsf] 5 .Æ

æPP . /fd|f] . clg l;Gw'nLaf6 slxn] cfpg'ef’ lg <Æ dgf]/dfn] elgg\ .

æd ot} a:5' . >Ldfg\ otf 3/df >LdtL 5f8]/ hfkfg hfg'ePsf] /x]5 . d bf];|L ePF5' . kfFr jif{ ;Fu} a:of}F . 5f]/L hGdL . g]kfn cfPkl5 kf] ;ayf]s v'Nof] . d l;Gw'nL uOgF, hfGgF klg . >Ldfg\af6 c+z lnP/ ot} 8]/f u/]/ a;]sL 5' . 5f]/L ;fydf 5] .Æ pgn] elgg\ .

æ5f]/LdfG5]sf] lhGbuL ;lhnf] 5}g .Æ dgf]/dfn] elgg\ .

æTo;f] xf]Og Dof8d Û hLjg ;lhnf] eOlbof] eg] 5f]/LdfG5] cfkm}Fn] gofF ljklQsf] lgdf{0f ubf{ /x]5f}F clg kLl8t aGbf /x]5f}F .Æ /dfn] elgg\ . of] s'/fsfgL ;xh eof] .

æs0f{ ;/;Fu xh'/sf] lrgf/L slxn] ef’ lg <Æ dgf]/dfn] cGtjf{tf{ g} lng] ;'/ ul/g\ .

æxh'/nfO{ ;/n] s]xL eGg'ef’ 5}g < xfdL Ps} :s'ndf k9fpFYof}F . kl5 d hfkfg uPF . hfkfg k'u]kl5 d ablnPF, To; abnfjsf] ;hfo ca hLjge/ ef]Ug'kg{] ePsf] 5 xh'/ .Æ

dgf]/dfn] s]xL elggg\ . d}n] klg af]Ng}kg{] s'/f s]xL lyPg . /dfsf cfF;' 8A8afP . ptf kms{]/ k'l5g\ clg p7\t} ?Gr] :j/df elgg\– ædnfO{ xtf/ 5 . d uPF x} <Æ

pgL hafkm gkvL{, xfdLlt/ gkmsL{ uOg\, clg t'?Gt} u]6aflx/sf] eL8df lanfOg\ .

æd}n] xh'/sf cfFvfdf /dfk|ltsf] k|]d plDnPsf] b]v]F . t/ d 8/fpGgF . xh'/dfly dnfO{ k"/f e/f];f 5 .Æ dgf]/dfn] d]/f] s'ddf 6fpsf] /fVt} elgg\ . o;f] ug{ pgn] lgs} em'Sg'k/]sf] lyof] t/ pgL lgs}a]/ d]/f] sfFwdf ef/L ag]/ al;/lxg\ .

cGTodf d}n] eg]F– ædg" Û ef] . ca p7f}F . 3/ hfcf}F .Æ

)))

d}n] hLjgdf cfkm"n] uf}/j ug{ gldNg] Pp6f ;Dks{–;DaGwdf cNemfPsf] 5' . d hLjgsf] ;kmf dfu{af6 s]xL ;do ljrlnt ePsf] 5' . To; 36gfn] ddf slxNo} gla;{g] rf]6 lbPsf] 5 . Odfgbf/ eP/ afFRg oxfF sl7g 5 . d lgbf{]if x'F, kLl8t klg x'F . /dfn] Pp6f qm"/ lzIff lbP/ uOg\, Pp6f kL8fdo cg'ej lbP/ uOg\ . ;fob hfg'cl3;Dd pgsf] To; Ps d'7L dfofdf rf]vf]kg kof{Kt lyof] . pgL Ps w;f{] cfzf / Ps yf]kf cfF;' lbP/ uOg\, cfkm\gf] 5ftLdf o; 5ftLsf] 6'qmf] klg lnP/ uOg\ . Ps ;do pgn] dnfO{ ;fy lbOg\, ;j{:j lbOg\, daf6 Tolt g} lnOg\ klg . t/ cGTodf ;a}yf]s a6'naf6'n kf/]/ nlug\ .

pgn] Tof] dfofsf] kf]sf] s;/L vf]lng\, s'g ;d'b|df slxn] kmflng\, ;Fufn]sL g} kf] 5g\ ls, d hflGbgF . d]/f] efudf k/]sf] dfof d}n] bafP/ ;'/lIft /fv]sf] /x]5' . cfh crfgs d]/f] dfofsf] of] kf]sf] v'n]/ 5tf5'Nn ePsf] 5 . d v'';L 5', d b'MvL 5' .

…s0f{ ;/ Û xh'/n] dnfO{ cª\u|]hL l;sfOlbg'k¥of] . d]h/ cª\u|]hL lnP klg vf;df d cª\u|]hLdf clns sdhf]/ 5' . km]n g} x'G5' ls eGg] 8/ eO;Sof] .Ú Ps lbg /df ld;n] dnfO{ cg'/f]w ul/g\ .

otf d]/f] klg PdPsf] bf];|f] jif{sf] k9fO ;'? eO;s]sf] lyof] . olt /fd|L ld;n] u/]sf] cg'/f]w 6fg{ sl7g lyof] . pgL ev{/ lgo'St ePsL sDKo'6/ lzlIfsf, j8{ kkm{]S6 rnfpg l;kfn' . b]zdf sDKo'6/ ev{/ lelqPsf] lyof] . sDKo'6/h:tf] cfw'lgs pks/0f rnfpg l;s]df kmfObf x'G5 eGg] dnfO{ klg nfUg yfn]sf] lyof] . pgL;Fu glhs eP/ sDKo'6/sf] af/]df hfgsf/L a6'Ng] nf]e knfof] .

d}n] eg]“– ‘d]/f] cfkm\g} k9fO rNb} 5 . :s'nkl5 a]n'sf Ps 7fpFdf 6Ø';g klg k9fpFb} 5' . t}klg 7Ls} 5, Ps–8]9 dlxgf l;sfpFnf g /df ld;, s] ef] / <Ú

o;kl5 /df x/]s ;f“em dl;t aLP k|yd jif{sf] cª\u|]hL l;Sg d]/f] sf]7fdf cfpFlyg\ . cª\u|]hLdf ltgsf] 1fg sd lyof], ?lr klg sDtL . Psl5g k9]kl5 …cfhnfO{ olQÚ elGyg\ . pgL x/]s lbg lrof agfP/ dnfO{ VjfpFlyg\, d]/f] sf]7fsf ;fdfg ldnfpg jf cem slxn]sfxL“ t/sf/L s]nfpg klg ;3fpg yflNyg\ . la:tf/} pgL vfgf agfpg;d]t cl3 ;g{ yflng\ . d}n] klg pgsf ;a} Jojxf/ / xfpefpnfO{ qmdzM ;xsdL{ ;fyLsf] ;xh Jojxf/sf] ¿kdf ln“b} uP“ .

…slxn]sfxL“ xh'/ cfpg lgs} l9nf] x'Fbf dnfO{ ufx|f] ef] sf]7faflx/ klv{/fVg . Pp6f rfaL dnfO{ lbg'eP cfpgf;fy sf]7f vf]n]/ k9\b} ug{ kfpFy]“ .Ú /df ld;n] d l9nf] cfOk'u]sf] lbg elgg\ .

…P, eOxfN5 lg ÛÚ d}n] eg]“, / Pp6f rfaL pgnfO{ af]Sg lbP“ .

ca dnfO{ 9'Ss eof], slxn]sfxL“ d l9nf] cfpFbf pgn] 9f]sfaflx/ s'l//xg'k/]g . leq k;]/ pgL d]/f n'ufkmf6f ldnfpFlyg\ / lrof agfP/ klv{/fv]sL x'lGyg\ . t'?Gt} b'j}hgf lrof vf“b} k9\g–k9fpg yfNYof}“ . cem ;lhnf] eof] .Ú

/df ld; ¿kdf /fd|L lyOg\ . cfTdljZjf;L, OdfGbf/, ;xof]uL / e/kbL{ nflUyg\ . gfRg–ufpg / xflh/L hafkmdf pgsf] /fd|f] ?lr / bIftf lyof] . sDKo'6/ t pgLhlt hfGg] sf] lyof] / < pgL dl;t k9\g yfn]kl5 d klg pgsf] hLjgz}nL, ?lr / Jojxf/af6 clns k|efljt x'Fb} uP“5' .

To; lbg klg pgL ;w}“sf em}“ d]/f] sf]7fdf lyOg\ . d cfOk'Ug gkfO{ 8/nfUbf] cf“wLx'/L cfof] . aNntNn sf]7fdf cfOk'u]“ . leh]/ lgy'|Ss lyP“, h]7 eg]/ s] ug'{, hf8fn] sfDb} lyP“ d . pgn] n'uf k]mg{ / leh]sf] 6fpsf] 7Ls;Fu k'5\g nufOg\ . n'uf km]l/;Stf tftf]–tftf] lrof kl:sg\ . h]7sf] lbg, a]n'sLkvsf] cf“wLx'/L xf], Ps}l5gdf yfldg]5 eGg]df d 9['Ss lyP“ . t/ x'/L lgs}a]/ rNof] . x'/L la:tf/} 36Øf] t/ xfjf k"/} /f]lsPg . clg d';nwf/] jiff{ eof] . To; lbg pgn] lrofdfq xf]Og, a]n'sfsf] vfgf;d]t agfOg\ . b'j}n] ;Fu} vfof}“ . vfglkgkl5 kfgL /f]lsof] . d}n] pgnfO{ k'¥ofpg hfg'k¥of] .

ef]lnkN6 zlgjf/ d}n] 8]/f ;fg'{kg{] lyof] . vfg]kfgLsf] hlxNo} xfxfsf/ x'g] ePsfn] Tof] 7fpF 5f8]/ d cln k/sf] t/ kfgL kof{Kt ePsf] gof“ 3/df ;g{ nfu]sf] lyP“ . a]n'sLkv pgL d]/f] gof“ 8]/fdf cfOg\ . gof“ sf]7fdf ;fdfg ldnfpg ;3fOg\ . a]n'sf vfglkg agfpg ;3fOg\ .

…gof“ 8]/fdf ;fdfg ldnfpg sl7g k5{ eg]/ lg ;/ Û To} eP/ ;3fpg cfP“ .Ú pgn] :ki6Ls/0f lbOg\ .

t/ a]n'sf km]l/ p;}u/L kfgL cf]Ol/of] . pgn] elgg\– ‘cfdf w'Gr] hfg'ePsf] 5 . /;'jf lhNnf dlxnf ;ª\3sf] lhNnf ;Dd]]ng 5 . afaf sDkgLsf] sfdn] g]kfnuGh hfg'ePsf] 5 . 3/df sf]xL 5}g .’

em/L gf} ah] dfq yfldof] . olt /flt pgnfO{ k'¥ofpg s] uO/fVg' eGg] nfUof] . a:gsf nflu cnUu} sf]7f 5“b} lyof] . alxgL b'O{ dlxgfsf nflu ufpF uPsL lyO{ . p;sf nflu lnPsf] gofF sf]7f vfln g} lyof] . pgL To; /ft dsxfF g} a:g] eOg\ . /flt ca]/;Dd xfdL ukmufkm u/]/} a:of}“ . :s'nsf, 3/sf, k9fOsf / afNosfnsf ljifodf . P3f/ ah]lt/ pgL lgb|f nfUof] eGb} alxgLsf] sf]7fdf uOg\ . d k9\g a;]“ .

Ps}l5gdf pgL d]/f] sf]7fdf cfOg\ . pgL lrof ksfpg yflng\ . lrof vfg] eGb} .

kfgL k/]sf] / xfjf rn]sf] x'gfn] df};d clns lr;f] lyof], b'j}n] tftf] lrof vfof}“ . pgL km]l/ alxgLs} sf]7fdf kl;g\ . aQL lgefPsf] s]xLa]/df pgL x8a8fpFb} d]/f] sf]7fdf cfOg\ .

…;/ Û To; sf]7fdf ljlrqsf] s66 cfjfh cfpF5 . dnfO{ t Psbd 8/ nfUof] ;/ . xh'/ Totf ;'Tg uO:of] . otf ;'T5' d .Ú pgn] Psbd 8/fPsf] cg'xf/ kf/]/ elgg\ .

…sDKo'6/sf] efO/; cfof] xf]nf lg . hltv]/} sDKo'6/s} ljifodf ;f]Rg'x'G5, To} eP/==== .Ú d}n] pgnfO{ lh:Sofpg vf]h]F .

pgn] Psl5g s]xL ;f]r]/ elgg\– …sDKo'6/ rnfpg'df w]/} dhf 5 . xh'/n] Pp6f sDKo'6/ e]6\g'eof] eg] dl/uP 5f8\g'x'g]5}g .Ú

…xf]nf–xf]nf . xh'/nfO{ t 5f8\g ;S5' h:tf] 5}g, sDKo'6/ g} e]6]F eg] t s] 5f8\y]F xf]nf / <Ú d km]l/ clnslt 76\6f ug{ tD;]“ .

pgn] cf]7 n]k|ØfOg\ .

d s]xLa]/ k9]/ a;]“ . pgL d]/f] vf6df klN6g\ . kN6gf;fy e';'Ss} lgbfOxflng\ . d}n] pgsf] 9'Ssn] lgbfPsf] cg'xf/ / ;f; km]bf{ tndfly–tndfly u/]sf] 5ftL x]/]“ . ;f“Rr} 9'Ssn] lgbfPsL lyOg\ . ljlrqsf] ;Gt'li6, ;'v / zflGt pgsf] cg'xf/df emNsGYof] . ;fgL aRrLh:t} b]lvOg\ pgL .

s]xLa]/df d lstfa aGb u/]/ alxgLsf] sf]7fdf uP“ . gofF sf]7fdf eP klg cf]5\ofgdf 9Nsgf;fy d t e';'Ss} lgbfP“5' .

d lapFem“bf sf]7fsf] aQL aln/x]sf] lyof] . pgL d]/} 5]pdf ;'lt/x]sL /lx5g\ . d Psbd t;{]“ .

‘/df ld; Û s] ef] < tkfO{“ oxfF lsg <’ d}n] emGg} s/fPsf] cfjfhdf eg]“ .

pgn] elgg\– ‘ptf klg s:tf] 8/nfUbf] cfjfh cfpFbf] /x]5 . d t a? xh'/s} 5]pdf ;'T5', g5f]O{sg . s] km/s k5{ /, s;}n] b]Vg] xf]Og .Ú pgL Psbd t;{]sL b]lvlGyg\ .

…sDKo'6/n] b]Vof] eg] <Ú d ev{/ lapFem] klg cem} 76\6fs} d'8df lyPF .

…sDKo'6/ t d]/f] xftsf] O;f/fdf rN5 .Ú olt eg]/ xfd|f aLrdf l;/ssf] kvf{n nufP/ alxgLn] cf]9\g] u/]sf] /]zdL Rofb/ cf]9]/ pgL ;'ltxflng\ .

dnfO{ aQLsf] pHofnfdf /fd|f] lgb|f kb{}g, t/ o:tf] a]nfdf aQL lgefP/ ;'Tg dg dfg]g .

æxh'/nfO{ cf]9\g] kftnf] eof], dnfO{ t o:t} cf]9\g] afgL 5 .Æ pgn] lgbfpg'cl3 elgg\ .

æd t hlxNo} l;/s cf]9\g] u5{', t/ of] klg 7Ls} 5 .Æ d}n] cf;fdaf6 NofPsf] /]8Lsf] vf:6f] cf]9\b} eg]F .

csf{]kN6 d lapFlem“bf pgL d;d;L lgbfO/x]sL lyOg\ . xfd|f aLr ;fFw;Ldf ag]sf] l;/s pgn] dnfO{ cf]9fOlbPsL /lx5g\ . pgL klg d;Fu} 3'l;|PsL /lx5g\ . lr;} lyof] df};d .

56k6L eof] . 56k6fpFbf pgsf] hLpdf d]/f xftn] 5f]P . rfn df/]/ pgnfO{ 5fd]“ . slt g/d xft Û d 5Ss k/]“ . ;x/df x's{]sf s]6Lx¿sf xftkfv'/f / cf}“nf t skf;em}“ d'nfod x'Fbf /x]5g\ . pgL lgb|}df r6k6fOg\ . d ;ts{ eP/ cnu eP“ . Psl5gdf pgn]] dnfO{ la:tf/} :kz{ ul/g\ . d}n] yfxf gkfPsf] clego ul//x]“ . Ps}l5gdf pgsf] bflxg] xft ddfly ;Nanfof] . pgsf] bflxg] xftsf] e|d0fsf] p2]Zo ga'em\g] s'/} lyPg . t/ klg d xnrn gu/L ;'lt/x]F . pgL la:tf/} cl3 al9g\ . Ps}l5gdf d kUn]“ . d}n] xf/]“ . pgn] lhltg\ . pgn] dnfO{ k"0f{ ¿kdf k/f:t ul/g\ . pgn] dnfO{ cfkm\gf] lgoGq0fdf lnOg\ . d}n] lgb|fd} Tof] ;a ePsf] clego ul//x]“ .

ca pgL / d]/f aLr s'g} uf]Kotf / af/aGb]h af“sL /x]g . pgn] To; /ft c¿ PskN6 lhltg\ . To;kN6 klg d}n] lgb|fsf] a]xf];Ldf ePsf] clego u/]F .

laxfg d ca]/ lapFem]F . pgn] wf/faf6 kfgL yflk;s]sL /lx5g\ . 5]psf] k;naf6 kfp/f]6L / b"w NofO5g\ . lrof agfO{j/L l7Ss kfl/;s]sL /lx5g\ . d p7]sf] b]v]kl5 pgL b'O{ sk lrof lnP/ d':sfpFb} dg]/ cfOg\ . pgn] gofF ;Gt[Kt :j/df elgg\– æxh'/sf] lgb|f slt nf]enfUbf] ÛÆ

d}n] pgsf] cg'xf/df x]/]F . rlst, ljl:dt\ / xlif{t b]lvOg\ pgL . ;'vL / v';L o'jtLsL k|ltd"lt{ lyOg\ Toltv]/ pgL . cg'xf/ pHofnf], ;'Gb/tf / k|]dn] wkSs an]sf] lyof] . pgsf] rfn / efjeª\ludf ;+;f/sf] s'g} sljtfeGbf 5Gb–a4, s'g} uLteGbf ;ª\uLta4 lyof] .

To;kl5 t pgL x/]s ;f“em dl;t 6Ø';g k9\g cfpg yflng\ . slxn]sfxL“ pgL clns l56} 8]/f hflGyg\ eg] slxn] hf“b} hfGglyg\ . l56} 8]/f kms{g] lbg klg pgL dnfO{ lht]/ dfq hflGyg\ . dsxfF a;]sf] /ftdf rflx“ laxfg rf/ aHg nfUbf pgL lg:slGyg\ . k9fO, vfg]s'/f, :s'n cflbafx]s xfdL c¿ ljifodf af]Nb}gYof}“ . xfd|f aLr xfF;f], 76\6f jf 5]8vfgL k6Ss} x'Fb}gy] . xfF:g}kg{] v08 cfpFbf klg d';'Ss xfF:Yof}“ . sf]7f a8f] zfGt x'GYof] . xfd|f aLr of}g / k|]dsf ljifodf t slxNo} Ps zAb s'/f ePgg\ . g t ljjfx / eljiosf of]hgf . t/ qmdzM pgL ;Dk"0f{ ¿kn] ddf clk{t x'g yflng\ . dnfO{ klg pgL lgs} dg kg{ yfNof] .

cfkm"l;t h] 5}g To;sf] rfxgf tLj| x'g] g xf] . ddf pgsf] sDKo'6/;DaGwL 1fgsf] nf]e cToGt w]/} lyof] . ;xh pknAw of}g;'vsf] nf]en] d pgsf] sbdnfO{ lgaf{w :jLsf/ ul//x]sf] lyPF . la:tf/} pgsf] pkl:ylt ;xh nfUb} uof] . hLjgsf ;a} xf/, c;kmntf, wf]sfw8L / PsfsLkgsf] lg/Gt/ yKk8 vfPkl5 t olt /fd|L 5g\ cem} logL, p;a]nfsf] ¿ksf] j0f{g cfjZos gknf{ .

xKtf lbgkl5 t pgn] Pp6f 7"nf] gof“ emf]nfdf 6gf6g sk8f NofP/ d]/f] vf6d'lg /flv5g\ . d}n] Tof] emf]nf alxgLsf] sf]7fsf] knªd'lg 3';fl/lbPF .

…/flt ;'Tbf nufpg] sk8f x'g\ . :s'n hf“bf nufpg] n'uf klg 5g\ b'O{–rf/f]6f . cfdf cGt/f{li6«o dlxnf ;Dd]ngsf nflu a]Olhª hfg'ePsf] 5 . aL; lbgsf nflu . rfOgf, xªsª, yfONofG8;d]t 3'd]/ cfpg] /] . afaf t cl:t g} sG:6«S;g ;fO6df hfg'ePsf] 5 . g]kfnuGh .’ pgn] d]/f] ultljlw x]/]/ d':sfpFb} :ki6Ls/0f lbOg\ .

a]n'sf vfgf agfpg], wGbf ug{] / c¿ ;a} sfd uly{g\ . d hltv]/} kl9/xg ;do kfpg yfn]F . laxfg klg ;Fu} vfgf vfP/ xfdL b'j} :s'n hfg yfNof}“ . d;Fu /ft latfpg yfn]b]lv pgn] …Snf; ;lsof]Ú eGb} laxfg sDKo'6/ l;Sg hfg k"/} 5f8]sL lyOg\ .

cª\u|]hL l;Sg pgsf nflu d]/f lgod s8f aGb} uPsf lyP . xfdL hlt af]NYof}F cª\u|]hLd} af]NYof}“ . cª\u|]hL af]nfOdf pgn] cToGt 7"nf] km8\sf] dfl/g\ . k9fO–n]vfOdf klg w]/}w]/} ;'wf/ cfof] . pgL emg\ v';L, ;'vL / d]xgtL x'Fb} uOg\ . ;'vL, v';L / k|;Gg cg'xf/sf] dfG5] cToGt ;'Gb/ b]lvG5 . t/ klg pgsf] ;Dk"0f{ Wofg d]/f] k9fO s;/L lgaf{w rNnf eGg]df lyof] .

æk9fOdf afwf x'G5, xh'/n] ca 6Ø';g gln:of], 5f8\lb:of] . d]/f] klg t sdfO 5 . d]/f] sdfOsf] s] sfd <Æ pgsf] cfu|xn] a]n'sfsf] 6Ø';g 5f8]F d}n] . xfdL b'j} /ftf]lbg k9\Yof}F . pgn] d]/f] ;Dk"0f{ Vofn /fv]sL lyOg\ .

o:t} u/L hLjg rNb} lyof] . sf]7fsf k|To]s ;fdfgdf pgsf] d]xgtL / snfTds xftsf] :kz{ lyof] . ;a} ;fdfg Psbd ldnfP/ /flVyg\ pgL . sxL“st} kmf]xf]/ x'Fb}gYof] . pgsf] af]nL crDd} nofn', dfofn' / ;ª\uLtdo lyof] . dfofn' kTgL kfpg' slt 7"nf] efUo xf] /x]5 eGg] d}n] /dfnfO{ kfPkl5 cg'ej u/]“ .

kltkTgLsf em}“ xfdL c¿ 8]9 dlxgf ;Fu} a:of}“ . gof“ 8]/fdf ;'?b]lv cfPsf x'gfn] 3/a]6L / c¿ 8]/fjfnfn] klg kltkTgL 7fg] xf]nfg\ . otf :s'ndf sltn] s'/f sf6], yfxf ePg, s;}n] ;fd'Gg]df s]xL eg]g . d]/f] sf]7fdf pgsf s'g} ;fdfg x'Fb}gy], pgsf] sf]7fdf d]/f s'g} ;fdfg lyPgg\ . xfdLsxfF cfpg] gft]bf/ / ;fyLefOn] ;Fu} csf{] sf]7f b]v]sfn] s'g} zª\sf ub{}gy] . cyjf gu/]sf] clego u/]sf klg xf]nfg\ . pg} hfg"g\ .

pgsf cfdfa'af slxNo} 8]/fdf ga:g]], pgLx¿nfO{ dtna} lyPg . xfdL lgl:kmqmL lyof}“ . d ca l56\6} lax] u/]/ pgnfO{ cf}krfl/s ¿kdf leœofpg] ;'/df lyP“ . t/ ;fpg–ebf} dlxgfdf lax] x'g] s'/f] ePg . To;}n] d cndNn k/]sf] lyP“ .

alxgL ltxf/cufl8 sf7df8f}“ gcfpg] eO{ . pm pt} s'g} sfd vf]Hg yfn]sL lyO{ . dtna c¿ Ps8]9 dlxgf d …PSn}Ú x'g] eP“ . b;}“df 3/ uP/ a'af–cfdfsf] :jLs[lt lnP/ /dfnfO{ ljlwjt\ leœofpg] of]hgfdf lyP“ d . logL otf d]/L kTgL eO;s]sL lyOg\ Jojxf/df . pgLa]u/sf] Ps lbg klg dnfO{ c;lhnf] nfUg yfln;s]sf] lyof] . slxn]sfxL“ pgL 3/ hfG5' elGyg\ t/ d} pgnfO{ hfg glbg yfn]sf] lyP“ . Tolt eP/ klg pgn] cem} l;Gb'/kf]t]rflx“ nufPsL lyOgg\ . d laxfg 5 ah] SofDk; hfGy]“ . SofDk;af6 kmsL{ sf]7fdf cfpFbf pgL :s'n uO;s]sL x'lGyg\ t/ pgn] tof/ kf/]/ /fv]sf] vfgf tft} x'GYof] . a]n'sf :s'nkl5 ;Fu} 8]/f kms{GYof}“ . s]xLa]/ pgL cª\u|]hL l;lSyg\ . /flt pgL vfgf ksfpFlyg\ . d k9]/ a:y]F . vfgfkl5 rflxF b'j} k9\Yof}“ . b'j}hgfn] k9\g'kg{] slt xf] slt x'GYof] . bf]xf]/f] s'/f ug{ klg ;do x'Fb}gYof] .

Ps a]n'sf pgn] vfglkgkl5 k9\g a;]sf] a]nf elgg\– …xfdLn] lax] slxn] ug{] <Ú

crfgs d]/f] d'vaf6 km'TSof]– …ltdL hlxn] eG5f} tlxn] .Ú o;cl3 d}n] pgnfO{ slxNo} ltdL eg]sf] lyOg“ .

pgL lstfa kmfn]/ d]/f] c“ufnfdf x'lQP/ cfOg\ . pgL Sjf“Sjf“ ?g kf] yflng\ . l56\6} pgsf] Sjf“Sjf“ ;'“s;'“sdf ablnof] . pgn] s]xLa]/kl5 ;'“s;'“s /f]s]/ elgg\– …xh'/n] dnfO{ dfof ug{ yfln:of] . xh'/n] dnfO{ dfof ug{ yfln:of] . xh'/n] dnfO{ …ltdLÚ elg:of] . xh'/n] dnfO{ laxf ul/l;g] xf] ca <Ú

…s] eg]sL < lsg gug{] < d ltd|f] eO;s]sf] 5' . ltdL klg d]/L eO;s]sL 5f} . ca ;dfhnfO{ Tof] eGg] a]nf eof] .Ú pgL dlt/ cfpFbf lslrPsf lstfax¿ kG5fpFb} d}n] eg]F .

…slxn] t <Ú

d}n] b;}“df u/f}“ eGg rflxg“ . pg}n] Tof] dfu /fv"g\ eGg] d rfxGy]“ . d}n] eg]“– dª\l;/df . ufpFaf6 cfdf, a'af, efOx¿ / alxgLnfO{ oxfF af]nfpg'k5{ . oxL“ ug'{k5{ . u'x\o]Zj/Ldf .

pgL Psbd xlif{t eOg\ . Tof] /ft ;w}“sf] eGbf clns ljz]if eP/ laTof] . xfdL b'j} /fd|/L lgbfpg ;s]gf}“ . pgn] laxfg elgg\– …d 3/ hfG5' clxn] . a'af–cfdfnfO{ eGg'k5{ .Ú

To; laxfg d PSn}n] vfgf agfP/ vfg'k¥of] .

pgL Tof] lbg a]n'sf dsxfF cfOgg\ . ef]lnkN6 klg cfOgg\ . kl;{kN6 klg cfOgg\ . d 56k6fpg yfn]“ .

zlgjf/ laxfg d /dfsxfF k'u]“ . pgsf cfdf–a'afn] d]/f] ljz]if :jfut u/] . /dfsf] t xif{sf] ;Ldf lyPg . laxfgsf] vfgf vfPkl5 pgL d;Fu} xfd|f] sf]7fdf cfOg\ . pgn] vf6df x'lQP/ kN6“b} crfgs 3f]if0ff ul/g\– …d cab]lv ;'>L /df l/hfn x}g“, >LdtL /df zdf{ . >Ldfg\ s0f{ zdf{sL wd{kTgL >LdtL /df zdf{, 3/7]ufgf x/}“rf, df]/ª . ;fdfv';L x}g ca .Ú

…oL xftaf6 l;Gb'/rflx“ slxn] nfpg] lg <Ú

…l;Gb'/sf nflu of] l;pFbf] slt ;s;sfO/x]sf] 5, kf]t]sf nflu nflu of] 5ftL slt 56k6fPsf] 5 s;nfO{ yfxf / < dlxnfx¿n] xl/of], kx]Fnf] jf /ftf] /ªsf df]6fdf]6f kf]t] em'G8\ofP/ af6fdf lxF8]sf] b]Vtf s:tf] x/x/ eP/ cfpF5, s;nfO{ s] yfxf < t/ klg l;Gb'/–kf]t]sf nflu dª\l;/;DdrflxF h;/L eP klg w}o{ u/f}F Sof/ . dflg;n] hLjge/ 6Lsfl6Kk0fL u5{g\ gq .Ú

…d t ljhof bzdLsf] dª\undo pknIodf ;fOt lgsfn]/ of] kljq sfd u/f}“ eGg] kf] 7fGb} 5' t =====.Ú

…gfOF . lax] ug{ af“sL eP klg xfdL ;Fu} a;]s} 5f}“, eOuf] lg . ;a} ;'ljwf kfOPs} 5, lsg xtf/ /, x}g < dª\l;/d} a]; =======.Ú

ptf alxgL cfpF5'–cfpF5' eGb} lyO{, gcfpg] eO5 . p;n] emfkfsf] >Lu0f]z Uof; sDkgLdf n]vfkfnsf] sfd kfO5 . xfdLn] alxgLsf nflu lnPsf] sf]7f 5f8\of}F . pgsf ;a} lstfasfkL / ;fdfg ca d]/} sf]7fdf ;/] .

ef]lnkN6 hfkfgaf6 pgsf] bfOn] va/ k7fP5g\– /dfsf] lehf nfUof] . pgL e/;s kGw| lbgleqd} cfpmg\ . l9nf]df tLg xKtfleqdf cfOk'Ug}k5{, gq lehf SoflG;n x'G5 . d}n] ;a} sfuhkq x'nfsdfkm{t k7fO;s]sf] 5' . a'wjf/ of laxLjf/ cfOk'U5 . tof/L ;'? ul/xfNg" .Ú

Tof] /ft /df d]/f] c“ufnfdf a]l/P/ v'a /f]Og\ . d}n] ;fGTjgf lbOx]/]“ . d klv{/xg]5' eg]“ . xftdf cfPsf] df}sf g5f8, d cg's"n ldn] Tot} cfpF5', gldn] oxL“ k|tLIffdf /xg]5' eg]“ .

ef]lnkN6 xfdL b'j} labfdf a:of}“ . lbge/ sf]7}df a:of}“ . pgsf] cg'xf/ Psbd Jolyt lyof] . To:tf] efj pgnfO{ k6Ss} ;'xfpFbf] /x]g5 .

æhfkfg g ;fkfg Û hfGgF d st} . xh'/ klg hfg] eP hfg] ======== gq ghfg] .Æ /flt ?Fb} pgn] elgg\ .

ædf}sf ldn] d klg cfpF5', gldn] ltdL ot} kmsf{}nL . ot} a;]/ klg lhGbuL rnfpg ;S5f}F xfdLn] .Æ cFufnfdf a]l/P/ xfdLn] Tof] /ft s6fof}F .

a'wjf/ pgsf] sfutkq cfOk'Uof] . ;f]xL lbg pgn] Ps xKtfkl5 nfu" x'g] u/L :s'nsf] sfdaf6 /fhLgfdf lbOg\ . Psbd sdhf]/ / PSnf] dx;'; x'Fbf] /x]5 o:tf] a]nfdf .

t/ /df ef]lnkN6}b]lv :s'n cfpg 5fl8xflng\ . pgL xfd|f] sf]7fdf klg cfOgg\ . d} pgsf] 8]/f k'u]“ . pgsf] 8]/fdf cfkmGt, ;fyLefO / kf6L{sf dfG5]x¿sf] eL8 lyof] . pgsf a'af–cfdf Psbd Jo:t lyP . pgLx¿n] dnfO{ cl:tsf] h:tf] xflb{stfk"j{s :jfut u/]gg\ .

/df Psbd kx]“nL / b'AnL b]lvOg\ . ;fob pgn] a'wjf/b]lv otf s]xL vfPsL lyOgg\, ;fob ltgL s''g} /ft lgbfpg klg ;s]sL lyOgg\ . pgsf] cj:yf b]v]/ /f]pmF–/f]pmF eP/ cfof] . pgL d]/f] 5]pdf cfP/ al;g\ . d]/f] ;+j]udf ;fy lbg pgn] Psl5g d]/f] b]a|] xftsf] sfG5L cf}“nf] cfkm\gf] tftf] xftn] klqmg\ . d labf dfu]/ lx“l8xfn]“ . /df d"nu]6;Dd labf ug{ cfOg\ .

;q ut] a]n'sf pgsf cfdf–a'af, s]xL ;fyLx¿, s]xL cfkmGt / xfdL rf/hgf lzIfs–lzlIfsf labfOsf nflu lqe'jg ljdfg:ynsf] cGt/f{li6«o 6ld{gndf uPsf lyof}“ . ;fFemsf] cf7 ah] pgL cla/–dfnf nufP/ cGt/f{li6«o 6ld{gnsf] 7"nf] xnleq xft xNnfpFb} kl;g\ . b'O{ 306fkl5 l;ª\ufk'/ Po/nfOG;sf] Pp6f 7"nf] Kn]g p8\of] .

Kn]g z"Godf lanfPkl5 d PSn} ljdfg:ynaf6 n'?n'? sf]7flt/ kms{]F . To;kl5 /dfn] slxNo} dnfO{ lr7Lkq n]lvgg\ . slxNo} s'g} vfnsf] ;Dks{ ul/gg\ . d}n] k7fPsf kqx¿sf] hafkm klg k7fOgg\ .

/df ptf nfu]kl5 pgsf a'af–cfdfsxfF k6s–k6s uP“, s'g} k|ltlqmof x'Fb}gYof] pxfFx¿sf] . lr7Lkq gk7fP klg :s'ndf kmf]g lyof], kmf]g ug{ ldNYof] . pgn] slxNo} kmf]g ul/gg\ .

dnfO{ ;'?df nfUYof], hfkfgdf x'gfn] pgn] lr7Lkq n]vL k7fpg kfOgg\ . ;fob kmf]g ug{ klg cg's"n ePg . pgL Psbd PSnL / c;xfo eOg\ ToxfF . t/ la:tf/} c¿ ;/–ld;af6 pgsf] ;kmntfsf ;dfrf/x¿ kfpg yfn]“ . pgL /~hgf / eljtf ld;sf] 3/df obfsbf kmf]g ulb{ /lx5g\ . lk|lG;kn ;/, /lj dNn / s'df/ ;/nfO{ klg pgn] kmf]g ul/;s]sL /lx5g\ . d}n] aNn a'em]“, pgn] daf6 6f9} /xg'df cfkm\gf] sNof0f b]Vg yfln;s]sL /lx5g\ .

d 8/nfUbf] dfgl;s tgfjdf k/]“ . pgn] dnfO{ Tolt nfdf] ;do;Dd klt dfg]sL lyOg\ / d}n] pgnfO{ ;Dk"0f{ ¿kn] kTgL dfg]sf] lyP“, en} cf}krfl/stf af“sL g} lyof] lax]sf] . ;fdflhs :jLs[ltsf] klg cy{ 5 j}jflxs ;DaGwdf, t/ b'O{ cfTdf ldNg' g} k"j{;t{ xf] eGg] dnfO{ nfUYof] . xfd|f z/L/, dg / cfTdf ldln;s]sf lyP eG7fGy]“ d . Tof] ;a a]sf/ /x]5 . o:tf] ;DaGw klg c:yfoL x'g ;Stf] /x]5 .

5 dlxgfkl5 :s'ndf rrf{ ;'? eof], /dfsf] lax] eO;Sof] eg]/ .

a'em]F .

xf] /x]5 .

To;df d]/f] s] bf]if < t/ d cem eofgs dfgl;s tgfjdf k/]“ . ckdfg / kL8fn] :s'n 5f8]F . sf7df8f}F 5f8]F . clg k"j{ uPF . nf]s;]jf kf; gu/]sf] eP ;fob kmsL{ sf7df8f}F cfpg] lyOgF klg .

/df / d]/f aLr sf];{ s/]S;g ug{] ;do w]/} cl3 lrlKnO;Sof] . jfUdtLdf w]/} kfgL alu;Sof] . pgL cfh kmsL{ d]/f cufl8 oxfF cfpgfn] pgsf] k'g/fudg x'g ;St}g . ltgn] 5f8]sf] ;ft jif{kl5 xf] dgf]/df;Fu e]6 ePsf] . ca /dfn] cem ?g gk/f];\ eg]/ d z'esfdgf lbg dfq ;S5' .

d]/f] efUo / eljio dgf]/df;Fu hf]l8Psf] Ps h'u eO;Sof] . dgf]/dfn] dnfO{ Ps k'?ifn] hLjgdf :qLaf6 kfpg'kg{] kof{Kt cf8e/f];f, ;d:t ljZjf;, ;a} k|]d, k'Ubf] ;'/Iff, rflxFbf] ;'v lbPsL 5g\ . d]/f] Jojxf/, rl/q jf ;f]rsf sf/0f dgf]/dfnfO{ rf]6 kg'{x'Gg .

)))))

-@)&% ebf} @$, O6x/L_

 

 

 

$= dgdfofsf] k|ltzf]w

 

‘9f]u u/]“ a'af Û                                                                                     

crfgs Pp6f ckl/lrt o'js cfP/ d]/f uf]8}df 9f]lulbof] . cfhsf] hdfgfdf cfkm}“n] hGdfPsf 5f]/fn] t uf]8fdf 9f]Ub}gg\ xfdLsxfF, d'vaf]nfp jf pd]/n] afa' eGg ;'xfpg] dflg;nfO{ s;n] 9f]U5 / < ;f]r]“, s'g} k'/fgf] hhdfgsf] 5f]/fn] 9f]u]sf] xf], of gofF hhdfg cfkm\gf] 3/df ;/fb, Gjf/fg cflbsf nflu af]nfpgsf nflu o;/L k|:t't ePsf] xf] .

cg'xf/ x]/]“, Psbd b]]v]–b]v]h:tf] nfU5, lrg]s} cg'xf/ xf] of] . aL;–afO;sf] nSsf hjfg 5 . df+;n sfFw / kfv'/f, pHofnf] / el/nf] cg'xf/, ldn]sf] skfn . afx'g–5]qL g} xf], t/ sf] xf] < d]/f k|Zg;"rs cfFvf p;lt/ Psf]xf]l/P .

lrofk;ndf ufpFsf lgs}hgf dflg; lyP . laxfgkv 3/af6 lg:s]/ rf]ssf] o; lrofk;ndf e]nf eO{ /fhgLlt, lax]af/L, 3/Jojxf/, n]gb]g, kz' lsgd]nnufotsf cg]s ljifodf s'/fsfgL / unkmtL u5f}{“ 6f]nsf w]/}h;f] nf]Ug]dflg; . d ufpFsf] ljBfnodf g]kfnL efiff lzIfssf] ¿kdf cfPsf] rf/ jif{ eof] . oxL“ 3/ agfP/ :yfoL a;f]jf;sf] rfFhf]kfFhf] ldnfPsf] 5' . dª\l;/sf] laxfg, k"jL{ t/fO{sf] slnnf] 3fdsf] Gofgf] tfk]/ lrof vfO/x]sf lyof}“ xfdL .

‘xh'/l;t nfd} s'/f 5 .

d}n] o'jssf cfFvfdf x]/]“, ToxfF uDeL/ efjx¿ 5tf5'Nn kf]lvPsf lyP . p;n] dl;t oltsf dflg;sf aLrdf cfkm\gf s'/f :ki6;Fu eGg rfx]sf] b]lvPg . ljifo uDeL/ g} x'g'k5{ eG7fg]/ d ufpFn]sf aLr rNb} u/]sf] xf]nL afFwsf] ljifonfO{ TolQs} 5f8]/ To; o'jssf kl5 nfu]“ .

‘afa" Û d t cNdlnPF ls s;f] < Psbd lrg]sf] cg'xf/ xf], t/ 7Dofpg ;lsgF kf] t Û’ Psbd c;lhnf] dfGb} ;f]w]“ .

‘xh'/n] glrGGg' :jfefljs} xf] . lhGbuLd} gb]v]sf] dfG5]nfO{ s;/L lrGg ;lsG5 / s'g} ;"qa]u/ <

aNn 9'Ss ePF . To;kl5 xfdL la:tf/} cl3 a9\of}“ . v'nf w'n] ;8sdf bfofFafofF eP/ . b'j} r'krfk lyof}“ . ;8slsgf/sf] b'afdf zLtsf yf]kf ca nueu ;'ls;s]sf lyP, ¿v / 3/sf] 5fof k/]sf] 7fpFdf dfq ca zLt afFsL b]lvof] .

3/lt/ nfUbf af6fdf e]l6Psf b'O{rf/ ufpFn]n] gd:t] u/] . d}n] lzi6tfk"j{s clejfbg kmsf{PF . af6fel/ c¿ s]xL ePg . ev{/ dª\l;/ nfu]sfn] ufpFn]x¿ gofF lxpFbnfO{ ;k|]d :jfut ub{} lyP . t/fO{df lxpFb ;a}eGbf lk|o ;do xf] . lxpFbsf Gofgf 3fd Psbd Kof/f . oxfF lxpFbdf afx]s c¿ a]nf slxNo} 3fd tflkFb}g . lxpFbdf cfuf] tfKg kfOG5, Tof] eGbf d'Vo s'/f Gofgf n'uf nufpg kfOG5 . :j]6/ / Hofs]6dfq xf]Og, dxFuf sf]6sf] k|bz{g rN5 xfd|f] ufpFdf o; ;dodf . c¿ a]nf slxn] tL nufpg ;lsG5 / <

‘5f]/f] x'F d xh'/sf] . o'jsn] crfgs b[9 :j/df 3f]if0ff u¥of] . em:s]/ x]/]F, gfs 5f]/f] ;Gtf]ifsf] 5 . d]/f lktfhLsf] eGg' cem ;xL xf]nf . bf/L r6Ss sf6]sf], kftnf h'Fuf ldnfP/ 5fF6]sf] . p;sf] bfofF ufnfdf slnnf] 3fdsf] pHofnf] kf]lvPsf] lyof] .

b'O{ 5f]/f / Ps 5f]/Lsf] afa' x'F d . 7"nf] 5f]/f] ;Gtf]if kGw|sf] eof] . gf} sIffdf k9\5 . ;fgf] pd]z klg kfFr sIffdf k'Uof] . 5f]/L gLlndf afx| jif{ nfuL . pm ;ftdf k'uL . rGb|dfnfO{ lax] u/]/ NofpFbf lar/L Tof] c7f/sL dfq t lyO{ . cfh 5QL;sL eO{ . d cfkm}F aofnL;sf] eO;s]5' .

7"nf] bfh' 5ljnfnsf] 5f]/f] dgf]h xf]Og of] . Tof] x]6f}“8fdf s'g} /S;L sDkgLsf] l/hgn 8fO/]S6/ ePsf] 5 . ;fgf] k|zfGt PrP k9\b} 5 e/tk'/df . Tof] klg xf]Og of] . dfNbfOsf] 5f]/f] cz]if PdkLP k9\b} 5, sf7df8f}“df, cz]if klg xf]Og of] . ;fFNbfOsf] 5f]/f] xl/ nf]s;]jf kf; u/]/ ndh'ªlt/ xflGgof] . of] xl/ klg x'g ;St}g . d lrG5' . sfsfsf gfltx¿, 7"nf] xh'/afsf kgfltx¿ ;a} elthfx¿ ;a} ;Dem]“, of] o'js tLdWo] s'g} xf]Og .

zª\s/sf] 5f]/f] u'h/ftsf] cxdbfafb ;x/df kmfd{];L k9\b} 5 eg]sf] ;'g]sf] lyPF, oxL x'g'k5{ eGg] b]lvof] . zª\s/sf 5f]/fsf] gfd ?;L dflg;x¿sf] h:tf] 5 M kfd]n, efGsf, lbldqL of To:t} s]xL . xfdL g]kfnLsf] cfkm\gf] gfd s]xL 5}g, d'unx¿n] axfb'/ gfd lbP, Tof] gfd Ps h'ub]lv af]lslxF8]sf 5f}F . cr]n t uf]/fx¿sf h:tf gfd /fVg yfNof}F . wgn] ul/a, dgn] ul/a, a'l4 / ljj]sn] ul/a, r]tgfn] ul/a, h]n] klg ul/a xfdL . olt ul/a ls cfkm\g} gfd;d]t gePsf . csf{sf] gfd pwf/f] NofP/ sfd rnfpg'kg{] u/L ul/a c¿ b]zsf dflg; klg 5g\ ls <

‘xh'/nfO{ d hGd]sf] s'/f yfxf ePg xf]nf . o'js cfkm\g} ;f]rdf lyof] . lgofn]/ x]/]“, pm lgs} uDeL/ b]lvof] . s'/fsf] d]nf] sxfFaf6 ;'? ug{] xf] eGg] cndndf k/]sf] b]lvof] pm .

‘afa" s;sf] 5f]/f c/] <

‘xh'/sf] . xh'/nfO{ d]/f] hGdaf/] yfxf g} ePg ;fob . t/ ;To s'/f Ps lbg t yfxf x'g'kl/xfNof] lg, x}g / < d lzj/fh 9sfnsf] 5f]/f] x'F . k|jL0f gfd . clxn] ef/bxsf] dwjfk'/df lji0f'b]j ld>sf] 5f]/f] eP/ a;]sf] 5' .’

dnfO{ r6\ofª k¥of] . s;/L of] ;q–c7f/sf] nSsf hjfg d]/f] 5f]/f] x'g;S5 / <

d}n] o; 7fpFdf lzIfs eP/ cfpg'cl3 w]/} k];f u/]sf] x'F . sfd / Joj;fosf] l;lN;nfdf slt s]6f cfP, slt s]6L cfP . sfdsf] l;lN;nfdf htf ef}Ftfl/P klg sxL“st} klg eg]h:tf] ;Gt'li6 ldn]g . clg xflGgP/ cfPF k"j{sf] o; zfGt ufpF a8x/fdf . wfg–ux'F / tf]/L–k6'jfsf] vl/blaqmL ug{ cfPsf] d, a8x/fsf] zf/bf dfWolds ljBfnodf g]kfnL efiff lzIfssf] ¿kdf lgo'lSt kfPF .

lzIfs ePkl5 d]/f] hLjgz}nL Psbd km]l/of] . o;kl5 dfq dnfO{ aNn ;fdflhs–;fj{hlgs JolSt ePF eGg] nfUg yfn]sf] xf] . wfgsfF6f 5f8]kl5 d}n] hhdfgLnfO{ ;xfos k];f agfPF . o;cl3 el/;Ss] o; k];faf6 pDsg vf]Hg] d, oxfF cfPkl5 dflg;x¿n] b]vfPsf] cf:yf, ;Ddfg / e/f];fsf sf/0f hhdfgLdf dhfn] /dfPsf] 5' . obfsbf >Ldb\efujt dxfk'/f0fsyf klg eGg] cj;/ cfpF5g\ t/ ljBfnosf sf/0f To:tf sltko cj;/nfO{ d}n] hlt;'s} clgR5fk"j{s eP klg TofUg}k5{ . lzIfs xg'sf] gf]S;fgL oxL t xf] .

t/ of] o'js sf] xf]nf t < lsg dnfO{ o;n] cfkm\gf] afa' eg]sf] xf]nf < o;n] k|]dn] / ;Ddfgk"j{s eg]sf] xf] eg] t 7Ls 5, t/ e/] o;} gftfsf] cf8df dnfO{ ANofsd]lnª ug{ kf] yfNg] xf] ls < cfhsf s]6fx¿sf] e/ g} kf] s;/L kg{ ;lsG5 / <

d}n] lszf]/jo / hjfgLsf tL lbg ;Dem]“ . of}jgsf] dxsn] dnfO{ ;dfTg' s'g} c;fdfGo s'/f] lyPg . d hxfF k'u]“, s'g} g s'g} o'jtLx¿sf] kmGbfdf k/]“ . t/ tL ;a}sf] ;dod} 3/hd eOxfNof] . ltgsf af/]df cfh g t ddf kl5tf] 5 g uj{ . tL cfkm\gf] hLjg lhpg :jtGq lyP, d cfkm\gf] hLjgL afFRg klg :jtGq g} lyPF . ltgLx¿ s'g}n] klg daf6 uDeL/ gftfsf] ck]Iff u/]sf lyPgg\, g t d}n] g} . z/L/sf] cfuf] zdg ug{ tTsfnsf nflu h'6]sf] ;xdlteGbf a9L gftf lyPg ltgLx¿;Fu .

of] o'js dgdfofsf] 5f]/f] kf] xf] ls < Tof] axfb'/ cfOdfO{ cr]n sxfF xf]nL < kxf8sf] ufpFsf lrgf? eStaxfb'/ sf]O/fnf bfOsL 5f]/L dgdfof d sf7df8f}F hfg nfu]sf] yfxf kfPkl5 ;Fu} sf7df8f}“ hfG5' eGg nfu]sL lyO{ . p;sf] nf]Ug]nfO{ e]6\g .

‘sfk{]6 sf/vfgfdf sfd ug'{x'G5 pxfF . w'Daf/fxLdf . p;n] egL .

t/ w'Daf/fxLdf t s] 6f]vf, ;'s]wf/f, df5fkf]v/L, hf]/kf6L, gf/fo0fyfg, ;fFv', rfFu', gSv' xfO6, l;gfdª\un, n'e', a'ª\dtL, huftL, u'G8' / ePhlt ;a}lt/sf ;a}vfn] sf/vfgf rxfbf{ klg p;sf] af/]df s'g} yfxfkQf] nfu]g . pm kl5 pm sf/vfgf vf]Hb} sfu]Zj/L, jh|af/fxL, ufunkm]bL / cfnfkf]6;Dd k'lu5 . sf7df8f}“df Ps dlxgf;Dd p;n] d]/f] 8]/fdf a;]/ w'OFw'OFtL vf]h]sL lyO{ . o; cjlwdf p;n] ;a}vfn] sf/vfgf, km\ofS6/L wfO{, O6fe6\6f klg 5fl8g .

jf; lbPafkt laxfg–a]n'sf vfgf agfpFyL, n'uf wf]OlbGyL, a9f/s'F8f/ / ofjt\ sfdwGbf uyL{ pm . dnfO{ k9\g dgUu] ;do ldNYof] . d}n] o;f] hhdfgL u/]/ ;Lwf NofPsf] ;fFem pm km'?ª\u kyL{– ‘/f]6L vfg kfOof] eg]/ . lbge/rflxF cfkm\gf] nf]Ug]sf] vf]hLdf nfUyL . ;'?;'?df t pm cfzfjfbL g} lyO{, lbg laQ} uPkl5 p;sf] cfzf lg/fzf, cfqmf]z / 3[0ffdf ablnof] .

‘sfsf Û d]/f] nf]Ug]n] dnfO{ la;{]h:tf] 5 . d]/f] a"9f] sf7df8f}“df 5}g ;fob . pm ljb]zlt/ nfu]sf] klg x'g ;S5 . p;n] Ps ;fFem egL .

‘sf7df8f}“ 7"n} ;x/ xf], t/ cfkmGtx¿n] slxNo} ge]l6g] u/L 7"nf] sxfF 5 / of] 7fpF < cem ;do nufP/ vf]h dgdfof . d}n] p;nfO{ e/f];f lbPF .

‘d}n] ePe/sf cfkmGt, lrgf? / 5/l5d]sLnfO{ e]l6;s]“, p;nfO{ dfq e]6\g ;s]sL 5}g . of] dflg; sf7df8f}Fd} ePsf] eP d}n] kQf nfO;Sg] lyPF, l;of] xf] / e'OFdf v;]df klg b]Vg d'l:sn kg{] u/L x/fpg] <’ p;n] lgSof{]n lgsfnL .

‘x]/ dgdfof Û g 7]ufgf yfxf 5, g kmf]g gDa/ 5, s;/L e]6\5f} / o:tf] dfgj;fu/df < To;f] eP ca 3/ hfpm . d otf vf]hLlgtL ub{} u¿Fnf . 7]ufgf kQf nfu]kl5 d cfkm}F va/ u¿Fnf ltdLnfO{ .’ s]xL lbg c¿ vf]hL ubf{ klg s'g} kQf gnfu]kl5 d}n] ;fFemdf eg]F .

‘gfOF . sxfF cnkq k/]sf] 5 ls, la/fdL eP/ nl8/x]sf] 5 ls, vf]hLdf cfPsL x'F, olt lbg vf]h]F, e]6]/} dfq hfG5' . xh'/n] a:g o; sf]7fsf] Ps 5]p lbg'ePs} 5, cem} c¿ b'O{rf/ lbg w'OFkQfn vf]H5' . clxn] ge]6L uPF eg] km]l/ slxn] sf]l;t cfpg' / d < p;n] k|ltjfb u/L .

ælrtjg of kf]v/flt/ klg t x'g ;S5 .Æ d}n] cGTodf eg]F . pmrflxF sf7df8f}Fd} 5 eGg]df lemgf] cfzf af]s]/ w'OFw'OFtL vf]HyL .

dgdfof Ps lbg b'O{ lbg ub{} nf]Ug]sf] vf]hLdf ef}“tfl/Fb} Ps dlxgf dsxfF al;;s]sL lyO{ . dsxfF geg"F, 3/k6\6Ln] e'OFtnfdf vfnL /x]sf] uf]bfddf p;sf nflu ;'Tg] 7fpF lbPsf lyP . ;fFem gkb{} vfglkg uYof}{F / vfglkgkl5 pm t'?Gt cf]n{]/ cfkm\gf] 7fpFdf uOxfNyL .

slxn]sfxLF pm cfkm\g} k};fn] klg ;fu;AhL, g'gt]n / d/d;nf lsg]/ NofpFyL .

aNnaNn ptf af}4df p;sf] nf]Ug]sf] af/]df Pp6f hfgsf/L ldNof] . To;n] otf knfGrf]ssf] Pp6f tfdfªsL 5f]/L /fv]sf] 5 eGg] kQf] nfUof], t/ sxfF / s;/L /fv]sf] 5 eGg] s]xL kQf] nfu]g . To; /ft pm PSn} /f]P/ a;L .

‘cf¿af/Ldf Pshgf l;Ub]nsf] 3/df a:5' eGYof] /], sxLFst} kQf] nfu]g . p;n] ?Fb} egL .

To; ;fFem pm ;'Tg] 7fpFdf hfg'sf] ;f6f] d]/} sf]7fsf] e'OFdf al;/xL . s]xLa]/df s] ;f]rL s'lGg, p;n] leqaf6 r's'n nfO{ . clg dg]/ cfP/ egL– ækl08t afh] Û cfh csf{] k|;fb vfg] .Æ

ævfcf}F g t, t/ s'g eujfg\sf] < sxfFsf] s'g dlGb/af6 NofPsL < 6f9} k'u]h:tf] 5 lg, cfh t OGb|fo0fL / jh|of]lugL k'U5' eGYof} ÛÆ

æ;[li6stf{ eujfg\n] lbPsf] k|;fb . OGb|fo0fL / jh|of]lugLdf o:tf]  k|;fb kfOFb}g .Æ

ælgsfn g t . t/ lr;f] xf]nf, ttfP/ dfq vfg'k5{ .Æ

æk|;fb gofF t xf]Og t/ rf]vf] 5 . lr;f] 5}g, tftf] 5 .Æ o;f] eGb} pm n'uf km'sfNg yfnL .

d}n] s'/f a'em\g'cufj} p;n] egL– æcfh hLjgsf] k|;fbsf] :jfb lng] . a"9fn] csL{sf] :jfb ef]Ug x'G5 eg] d}n] klg csf{] rfVg x'G5 .Æ

clg p;n] cfkm"nfO{ d]/} cufl8 gª\Uofpg yfnL . sk8faf6 d'lSt kfPkl5 p;sf ;'8f}n cª\u nrsnrs xNnFb} b]lvP . cfxf Û tL t ;fFRr} eujfg\sf kljq k|;fb b]lvP . ;+;f/df ;a}eGbf ;'Gb/ km"n :qLsf] 5ftL xf] k'?ifsf nflu . o;sf] bz{g k'?ifsf nflu ;a}eGbf 7"nf] tLy{ xf], efUo xf] . a8]a8] Clifd'lgx¿ o;sf] bz{g kfpFbf cfkm\gf ;Dk"0f{ tkf]an kl/Tofu u5{g\ . /fhf–dxf/fhfx¿ /fhu2L TofU5g\ . dnfO{ s]xL TofUg'kg{] lyPg . :jtM pknAw lgMz'Ns lyof] ;j{:j .

d]/f] hLp ;gGg eP/ tfTof] . d}n] cfFvf p;sf] ;]tf] lgd{n 5ftLaf6 x6fpg ;lsgF . p;n] Ps}l5gdf afFsL sk8f klg x6fP/ e'OFdf kmfnL . d tof/ eOxfn]F . xfdL b'O{ k|s[ltn] lbPsf] lhDd]jf/L k"/f ug{df dUg eof}F .

/fte/ v]n rNof] . laxfg ca]/ dfq p;n] yfna6'sf rnfpFbf lg:s]sf] cfjfhn] d lapFem]F . p;n] clu g} wf/faf6 kfgL NofO{j/L lrof tof/ kf/]sL /lx5 .

æa|fx\d0fb]j Û s:tf] k¥of] lg lgb|f ÛÆ p;n] ;f]wL .

æv} s:tf]–s:tf] Û lgbfpg'cl3 lgbfPs} x'FlbgF, lgbfPkl5 yfx} kfpFlbgF .Æ d}n] xfF:t} eg]F .

pm r'k nfuL . gaf]nLsg vfgf tof/ u/L . cfh xh'/ SofDk; ghfg] . d klg st} ghfg] . cfh O{Zj/sf] j/bfg yfKg] .Æ p;n] egL .

lbge/ km]l/ v]n hDof] . ;+;f/nfO{ la;{]/ d p;sf] hLpdf x/fPF .

sf]dntf, l:gUwtf, ;'uGw / cfsif{0f e/k"/ lyof] . a}F;sf] pFrfOdf k'u]sf xfdL b'O{ a}F;sf] bxdf x]lnFb}, pqFb} / 8'Ab} Ps xKtf latfof}F . xKtf lbgkl5 Ps lbg p;n] egL .

æca Psvfn] abnf lnPF To;sf] a]OdfgLsf] . t/ nf]Ug] eg]sf] nf]Ug], vf]hLlgtL t ug'{kl/xfNof] .Æ

ToxL l;nl;nfdf xf] dgdfofnfO{ ;Dk"0f{ sf7df8f}“ 3'dfpg'k/]sf] .

sLlt{k'/df PdP ub{} lyPF To; a]nf . 3/df la/fdL afa'cfdf 5f8]/ k9fO ug{ cfPsf] lyPF, vr{sf] d'l:sn g} lyof], 3/af6 vf;} k};f nu]sf] lyOgF . slxn]sfxL“ hhdfgLaf6 kfOg] bfgblIf0ff g} cfosf] ;|f]t lyof] .

cfkm\gf] nf]Ug]sL gofF :jf:gLaf6 b'O{ 5f]/f5f]/L hlGd;s]sf 5g\ eGg] yfxf kfPsf] lbg pm d]/f] sf]7fdf a;]/ cfwf /ft;Dd /f]O{ . s;/L p;nfO{ ;fGTjgf lbg ;Sy]“ / <

laxfgkv p7]/ p;n] Ps s7f]/ lg0f{o ;'gfO{ p;n]– ‘To; alhofn] csL{ Nofpg x'G5 eg] d}n] klg csf{]nfO{ nf]Ug] agfpg x'G5 Û

To;} lbg a]n'sLkv p;n] 3f]if0ff u/L– ‘nf]Ug] vf]Hgsf nflu NofPsf] vr{ar{ ;lsof] . ca d]/f] s'g} pkfo 5}g . 3/ hfpmF, s'g d'v lnP/ hfpFm, a? ca oxLF a:5' . xh'/sf] ;]jf u/]/ a:5' . hfGgF To; kfkLsf] 3/ :ofxfg{ ca kms{]/ .

‘3/df afnaRrf 5g\ . To;/L ltgsf] lrlxnlalxn gkf/ .

‘tL p;}sf ;Gtfg x'g\, pxL hfGb5 ====.

‘tL ltd|} /ut x'g\ . ltd|f] k]6df x's{]sf x'g\ .

‘xf] lg, t/ nf]Ug] slxNo} gkms{g] 3/df s] ?Fu]/ a:g] < hfGgF kms{]/ ca . xh'/n] dnfO{ ;]jf u/]/ a:g lbg'x'Gg eg] dfq kms{G5' . clg ;Ktsf];Ldf xfDkmfn]/ d5'{ .

‘k9\g cfPsf] d, csf{sf] 3/hd efF8]/ cfkm\gf] 3/hd ug{ ldN5 < ldNb}g . o:tf] ;ª\s6df gkf/ . d}n] eg]“ .

‘d]/f xftv'6\6f 5g\, lbge/ afn'jf rfn]/, OF6 af]s]/ / 3/3/df n'ufkmf6f] wf]P/ jf 3/wGbf u/]/ eP klg k]6 kfN5' . tkfO{“nfO{ a? e/ g} xf]nf daf6 . tkfO{“ 9'Ssn] k9\g'xf];\ . tkfO{“n] hlxn];Dd ;]jf ug{] df}sf lbg'x'G5, 5f8]/ st} hfGgF . xh'/nfO{ o; ceflugL cfOdfO{nfO{ kl/Tofu ug{ dg nfu]sf] lbg s'g} /f]s6f]s ulb{gF .

‘b'lgofFn] s] eGnf <’

‘Psaf/sf] h'gL, nf]Ug] lhpFbf] 5Fb} otf /fF8Lsf] lhGbuL lklN;P/ afFRg rfxGgF . kfP;Dd xh'/s} ;]jfdf afFRg] .’ pm ;'Fs;'Fs ?g yfnL .

gf/Lsf] ?jfO ;a}eGbf zlStzfnL xltof/ /x]5 . To;} /ftb]lv d p;sf] ePF . xfdLn] sf}zn6f/df gofF 8]/f lnof}“ .

pm lbge/ s]–s] sfd uyL{ . ;fFemlaxfg ;w}“sf em}“ efG;f ;DxfNyL . /ftdf p;sf] a}“;sf] cfuf] lgefpg'kYof{] . of}gKof; t p;sf] slt xf] slt . sltn] klg pm c3fpGgyL . d cfkm" yfs]/ nf; ePkl5 dfq 5'6sf/f kfpFy]“ .

p;sf / cfkm\gf cfkmGtsf cfFvfaf6 aRg xfdLn] dlxgf– 8]9 dlxgfdf 8]/f ;fl//x\of}“ . hlt;'s} n'sfP klg 5 dlxgfdf xfd|f] ;DaGwsf] kf]n v'Nof] .

dflg;x¿sf k|Zg cf]Ol/P . t/ p;n] xfd|f aLrsf] ;DaGw s]xL gePsf] eg]/ 7f8} gsf/L .

clg Ps lbg pm r'krfk ufpF kmsL{, dfgf}“ xfd|f aLr s]xL ;DaGw lyPg . pm cfkm\g} 3/df kmsL{, cfkm\g} ;Gtfg / 3/Jojxf/ ;Dxfn]/ a:g yfnL . nuftf/ 5 dlxgf daf6 of}gltvf{ d]6fPkl5 zfGt gbLem}“ pm hLjge]ndf kms{]/ pt} axg yfnL . p;n] 3/ kms{]kl5 dl;t s'g} vfnsf] ;Dks{ /flvg . r6Ss} e'nL . cfh;Dd s'g} ;Dks{ 5}g .

daf6 p;n] s'g} 5f]/f5f]/L kfOg . kfPsf] eP p;}a]nf xf]xNnf eOxfNg] lyof] . d}n] slxNo} s]xL elggF . pm cf}iflw vfGyL ;fob, / 9'Ssn] ;'TyL dl;t .

t/ dgdfof ef/bxsf] s'g} ld>sL kTgL ag]sL x'g] ;Defjgf sd lyof] . p;sf] 5f]/f] ePsf] eP o; s]6fsf] af]nLdf t/fO{jf;Lsf] zAb, z}nL / nah gx'g'kg{] lyof] . / Tof] ;a ePsf] t slt ef] /, afx| jif{cl3sf] s'/f g xf] .  

‘slt l56} lxpFb ;'? eOxfNof] xlu < s]6fn] eGof] . d"n af6f] 5f8]/ xfdL ufpFtkm{ df]l8O;s]sf lyof}“ . dª\l;/sf] laxfgsf] 3fd clxn] xfd|f] lkl7pFdf kg{ yfn]sf] lyof] . d}n] nufPsf] sf]6 lax]sf] eP klg gofF g} lyof] . b;}“cufl8 lj/f6gu/sf] Pp6f 8«fO{ lSng;{df w'g lbPsfn] To;n] ldnfP/ cfO/g nufOlbPsf] lyof] . Psbd gofF b]lvGYof] . To; o'jssf] :j]6/ eg] clns k'/fgf] nfUYof] . lr;fdf p;sf xft l7lx¥ofPsf lyP . v'6\6f lr;f]n] k6k6 km'6]sf lyP . rKknrflxF gofF nufPsf] /x]5 .

‘dfdfn] lslglbg'ePsf] ====. d]/f gh/ p;sf rKkndf k/]sf] b]]v]/ p;n] c;lhnf] gdfgLsg eGof] .

 

%= uLtfn] rvfPsf] df;'

lk08]Zj/sf] To; xf]6ndf xfdL laxfg lrof vfg k'UYof}“ slxn]sfxL“ . uLtfn] xf]6ndf sfd yfn]kl5 eg] xfdL lbpF;f] ef]s nfUbf gf:tf l6Kg klg k'Ug yfNof}“ . To; xf]6ndf gf:tf ;:tf] / ;kmf x'GYof] . To;dfly uLtfsf] d':sfg;lxtsf] ;]jf . hltv]/} dflg;sf] hd36 eP klg xf]6njfnfn] wfGg g;Sg] u/L eL8 x'Fb}gYof] . s]6fx¿ uLtfsf] bz{g kfpg] nf]edf x/]s lbg k'Uy] . Ps–b'O{ z[ª\ufl/s zAb uLtfsf] d'vaf6 km'Tsfpg ;kmn o'js slt lbg;Dd c¿sf cfFvfdf lx/f] x'GYof] .

Ps lbg uLtfn] dgf]x/sf] ufnfdf Kof6\6 lxsf{{{O{ s'g} s'/fdf . of}jgsf] 5Nsf kf]lvg nfu]sf o'jfnfO{ olt eP kl5 s] rflxof] / < ;an] dgf]x/nfO{ vf; lx/f] b]]v] . uLtfsf xft k/]sf] ufnf] s}of}“ lbg;Dd s;}nfO{ 5'g;Dd lbPg dgf]x/n] .

‘xh'/ klg oxfFF < uLtfn] dnfO{ Ps lbg rGb|gu/sf] df;'k;ncl3 b]v]/ ;f]w]sL lyO{ .

‘cF . lsg / < xfDn] df;' rfVg gx'g] xf] / <

‘x}g lg To;f] t . t}klg afx'gsf 5f]/f, To;dfly ;+:s[t k9\g] ljBfyL{, ;'Fu'/sf] df;'k;ncufl8 b]v]/ cgf}7f] nfUof] . p;n] d':sfpFb} egL .

cxf Û To; df]/Lsf] d':sfg klg slt ldn]sf] < slt hfg]sL d':sfpg < To;sf] ¿ksf] cf:jfbg t xf]6nsf] eL8df xf]Og, o:tf] 7fpFdf kf] lng ;lsFbf] /x]5 .

‘d clxn] df;' lsGg xf]Og, ;fu;AhL lsGg em/]sf] . ufpFaf6 NofPsf] ;AhL / cfn' ;lsof] . o;f] u'Gb|'s ld;fP/ vfGYof}“, Tof] klg ;lsof] . clnslt xl/of]kl/of] vfg dg nfu]/ .

‘w/fgsf] xl/of]kl/of]df ge'Ng'xf]nf lg Û kmFl;Pnf . p;n] dnfO{ cs{} ljifolt/ tfgL .

‘xl/of]kl/of] eg]sf] xl/of]kl/of] . tfhf xl/of]df kl/of] eg] s] vf]Hg', x}g / <

‘v}, xh'/x¿ g} hfGg'xf];\ To:tf s'/f . xfDnfO{ yf x'Fb}g .

o;kl5 b'j}hgf Tof] psfnf] r9\of}“ . b'O{ hgf dfq . p;n] dl;t lxF8\gdf s'g} c;xh dflgg . p;sf] emf]nf lgs} ux|f}“ lyof], psfnfdf p;nfO{ clns ;s; eof] . d}n] p;sf] xftaf6 Tof] emf]nf tfg]“ . xft slt d'nfod, slt tftf Û p;sf] xftsf] 5'jfOn] d]]/f] hLp ;gGg tft]/ cfof] .

‘xh'/ Psbd ;'Gb/ x'g'x'G5 . 1fgL klg . grflxg] 5]85f8 klg ug'{x'Gg c¿sf cufl8 . dnfO{ xh'/ Psbd enfbdL dfG5] nfU5 . p;n] e'OFlt/ x]b{} d'nfod af]nLdf egL .

d p;sf s'/fn] dSv k/]“ .

‘d}n] of] af6f] lbgx'F lxF8\g'k5{, o;} a]nfdf . o} emf]nf af]s]/ =======. p;n] km]l/ egL .

ef]lnkN6 klg d ahf/ emg{] lgx'Fn] w/fg cfPF . p;sf] kms{g] a]nf kf/]/ af6f] 9's]/ a;]“ . pm k/af6 emf]nf af]s]/ sGb}sGb} cfpFb} /lx5, b]lvxfn]“ . pm clns cl3 nfu]kl5 d k5fl8af6 vf]s]sf] clego ub{} k'u]“ .

‘efOnfO{ k'¥ofpg w/fg em/]sf] lyP“ . p;sf k|Zg;"rs cfFvf k9]kl5 d}n] :ki6Ls/0fsf] nahdf eg]“ .

‘xh'/ lsg oxfF cfpg'ef] eg]/ ;f]w]“ / < p;n] dnfO{ v]/L .

‘;f]lwgf}, t/ klg==============.

xfdL ;Fu;Fu} r'krfk psfnf] nfUof}“ . d}n] p;sf] emf]nf af]lslbPF . To; lbg emf]nfsf] Ps plemG8f] p;n] ;dftL, csf{] plemG8f] d}n] kqm]“ . b'O{ ldn]/ emf]nf dfly 8fF8fdf k'¥ofof}“ . ;/:jtLs'08df k'u]kl5 emf]nfsf b'j} plemG8f p;n] kqmL . kqmg] pkqmddf p;n] cfkm\gf ltg} d'nfod / Gofgf xftn] d]/f] xft klg kqmL . p;n] d]/f] xft 5f8]kl5 d 8]/flt/ nfu]“, pmrflxF xf]6nlt/ .

csf{] lbg klg d p;sf] k|tLIffdf tn em/]“ . psfnf] af6fdf vf;} s]xL s'/f ePg . p;n] d]/f] 3/ / kl/jf/sf af/]df ;f]wL . d}n] p;sf] 3/ sxfF xf] / lsg xf]6ndf sfd ug{ cfPsL xf] ;f]w]“ . xf]6njfNgLsL alxgLsL 5f]/L /lx5 . 3/ ptf dª\unjf/]df /x]5 . dª\unjf/]sf] yfkfrf]sdf . 3/df afa'cfdf / tLg efOalxgL /x]5g\ . afa' sf7ldn rnfpg] .

csf{] lbg d o;/L w/fg emg{ kfOgF . bGtsfnL dlGb/sf k'hf/Lsf] 3/df ;Togf/fo0fsf] k"hf lyof] / ToxfFaf6 kms{“bf ;fFem kl/xfNof] .

‘xh'/ cfpg'x'G5 ls eg]/ slt cf; u/]“, stf hfg'ef’ ’Yof] xh'/ lxhf] <’ csf{] lbg rGb|gu/sf] ;AhLahf/df p;n] dnfO{ e]6\gf;fy egL .

‘k"hf lyof] . dflxnf vgfn afh]sxfF .’ d}n] eg]“ .

‘af6fdf s]6fx¿l;t hDsfe]6 eof] . Psbd lh:SofP .’ p;n] egL .

‘sf] s]6f < s] eg] <’

‘sf] x'g' / c¿ < ltg} t x'g\ . lsg vfln lzjhLnfO{ dfq x]5{];\, xfDnfO{ klg o;f] 8]9f cfFvfn] eP klg x]l/b] eGy] lg .’

‘7Ls} eg]5g\ .’

‘xh'/n] klg To;f] elglbg] <’ pm Psbd lg/fz eO{ . p;sf cfFvfdf x]/]“, ToxfF b'Mv;fu/ 5rlNsO/x]sf] /x]5 .

‘76\6f klg ug{ gkfOg] <’

‘o:tf] s'/fdf klg 76\6f ug{] xf] / xh'/n] <’ p;n] dnfO{ lh:Sofpg eg]sf] jfSon] p;}nfO{ c;lhnf]df kf/]h:tf] eof] . olt af]n'Gh]ndf xfdL 8fF8fdf k'luxfNof}“ . pm xf]6nlt/ nfuL . d 8]/flt/ . To; lbg p;n] dnfO{ 5f]Og .

o;sf] ef]lnkN6 km]l/ d rGb|gu/ k'Ug} nfu]sf] lyPF, k5fl8af6 p;sf] ;'l/nf] :j/ cfof]– ‘cfh otf ============.’

em:s]“ d . s]xLa]/d} xfdL kmSof{}“ . af6fdf p;n] egL– ‘cfh 3/df km'k" x'g'x'Gg . xf]6n l56} aGb x'G5 . d}n] xf]6n3/ ?FUg' 5 .’

‘P .’

‘clg cfh xh'/sf] sfo{qmd s] 5 lg ;fFemdf .’

‘k9\g' 5 .’

‘cfh Ps lbg gk9] x'Gg < d]/f nflu=======.’

‘ltd|f] v';Lsf nflu cfh t s] hLjge/ gk9\g tof/ .’

‘xh'/ klg ======== d}n] To;f] eg]sL sxfF x'F / < cfh clns a9L df;' 5 . xh'/nfO{ o;f] dL7f] df;' rvfpFm eGg] nfu]/ kf] eg]sL t .’

‘slt ah] cfpmF <’ d]/f] nf]eL d'v ld7\ofof] .

‘kfFr ah] .’

‘gfOF, Tolt rfF8} t . 5 ah] cfpF5', x'G5 <’

‘x;\ . ;f9] 5 ah]eGbf l9nf]rflxF gug'{xf]nf lg km]l/ .’

‘cf]s] xh'/ .’

‘afO{ .’

pm km'tL{;fy xf]6nlt/ nfuL . d 8]/fdf uPF . 8]/fdf j;Gt cfOk'u]s} /x]g5 . Ps}l5gdf cfOk'Uof] . p;n] eGof]– ‘tF sxfF x/fpF5;\ cr]n olta]nf < lbgx'F w/fg uO/xg'k5{ / <’

‘xQ]l/sf Û o;f] psfnf] cf]/fnf] lxF8] hLp s'Flhgaf6 hf]luG5 eg]/ lg . Oelgª jfs Sof, Oelgª jfs .’

‘;'g\ . d 3/lt/ nfu]sf] clxNo} .’

‘lsg < s] sfd cfOnfUof] crfgs <’

‘s]6L x]g{ c/] . ptf rqm36\6Llt/ . efph"s} km'k"sL 5f]/L ===.’

pm lxF8\g yflnxfNof] . ;8sdf lg:s]kl5 d}n] p;nfO{ eg]“– ‘w/fgel/ s]6L g} s]6L 5g\ . ot} lwt d?Gh]n x]/] eOuof] lg . rqm36\6L k'lu/xg'k5{ / <’

‘xfxfxfxf====== Û tF klg ==========. a'afcfdfn] lax] ug{ eg]/ s/ nufPsf]–nufo} x'g'x'G5 . ToxL eP/ .’ pm hf]8n] xfF:of] . olt xfFl;;s]kl5 pm dlt/ kms{g ;d]t gkmsL{ ;/f;/ ;/:jtLs'08lt/ nfUof] .

d ;dod} uLtfsxfF k'u]“ . bf]sfg clu g} aGb eO;s]sf] /x]5 . efG;faf6 df;'sf] dL7f] uGw cfof] . d k5fl8k6\l6af6 3'd]/ ;/f;/ efG;fdf k'u]“ . uLtf Psbd a'?Ss} pk|mL . pm ba]sf] :j/df s/fO{– ‘s:tf] cTofpg'ef Û e"tn] h:tf] ÛÛ’

‘d Tolt 8/nfUbf] b]lvG5' / <’

‘hLpHofg x]bf{ t b]ptf x'g'x'G5 lg, a]xf]/f kf] e"tsf] h:tf] Û’ p;n] d]/f nflu efG;fd} s';L{ NofOlbO{ . vfglkgsf] ;Dk"0f{ tof/L eO;s]sf] /x]5 .

‘cfh uLtf e'h]nsf xftsf] ;Lk rfVg'xf]nf .’

‘;w}“ klg t ltd|} xftsf] ;Lk rfv]sf] xf] lg, x}g / <’

‘sxfF x'g' < Tof] t km'k"sf] cfb]zcg';f/ xf] . cfh eg] d]/} /f]hfOsf] .’

wlgofFsf] clnslt crf/, sfnf] bfn, dl;gf rfdnsf] eft clg v;Lsf] df;' . Psbd :jflbnf] . d}n] v'a dL7f] dfg]/ yfn / xft rf6Lrf6L vfPF . pm dSv k/L . d}n] vfO;s]kl5 p;n] cfkm\gf nflu crf/, bfn, df;' / eft 7"nf] yfndf Ps}rf]l6 vGofO{ .

‘s] u/]sf] To:tf] < a6'sfx¿ 5g\ t=====.’

‘;a} Ps} 7fpFdf hfg] x'g\ ====.’ p;n] :ki6Ls/0f lbO{ . vfgf vfO;s]kl5 pm p7L .

‘efF8f dfem\g] sfd ef]ln laxfg . clxn]sf] ;do ;Kk} xh'/sf nflu .’

‘of] ;do d]/f nflu s;/L lbG5f} lg .’

‘h;/L eGg'x'G5 To;} u/L .’

‘ksfPsf] df;' v'a dL7f] =======.’ d}n] k|z+;f ul/x]/]“ .

‘df;' sfFr} klg vfG5g\ / <’

‘df}sf kfP vfg'df s] ;d:of 5 / <’

‘af3n] kf] df;' sfFr} vfG5 t, dfG5]n] s;/L vfG5 <’

‘dfG5]n] ;'6'Ss, s;}n] gb]Vg] u/L vfG5 .’

‘xh'/n] sfFrf] df;' slxNo} vfg'ef 5 <’

‘5}g . t/ df}sf kfP vfg'knf{ lg .’ d}n] ;To af]n]sf] lyPF .

‘sxfF kfOG5 To:tf] df}sf <’

‘ltdLn] rfx]df oxLF kfOG5, cfh} kfOG5 . v'jfpg] xf] <’

‘v'jfpg' / < s;/L v'jfpg' sfFrf] df;' t <’

‘v} s;/L eGg], d}n] g} vfOx]/]sf] 5}g . ;Fu} vfpmF g . olt eg]/ d p;sf] glhs} k'u]“ . pm r'krfk al;/xL . d}n] p;sf] bfofF xft tfg]“ . p;n] ;xh} Tof] xft dnfO{ v]nfpg lbO{ . d}n] csf{] xft klg tfg]“ . Tof] klg d]/f] sAhfdf eof] . s]xLa]/d} d}n] sfFw, skfn / lkl7pFdfly cfkm\gf] lgoGq0f sfod u/]“ .

x]bf{x]b{} p;sf cfFvf nf]nfP, z/L/ lzlyn eof] . p;n] egL– ‘5\of, dnfO{ t s:tf]s:tf] kf] eof] .’

‘s:tf] eof] <’

‘lgb|f nfu]h:tf] eof] . ev{/} lapFem]h:tf] klg eof] . s'g vfnsf] xf], sDkg klg eof] .’ pm p7]/ r'krfk leqL sf]7flt/ nfuL . d klg kl5kl5 uPF . leq k'u]kl5 pm cf]5\ofgdf ptf kms{]/ 9nL . d}n] p;nfO{ cfkm"lt/ kmsf{PF . p;n] s'g} k|ltjfb ul/g . lgbfPsf] em}“ pm r'krfk /xL .

d}n] cfkm\gf n'uf wdfwd vf]n]“ . p;sf] ;'?jfnsf] OFhf/df xft nUgf;fy p;n] em6\sf/L– ‘wt\ Û’

‘s]sf] wt\ ca Û’ d pQ]lht eO;s]sf] lyPF .

‘e'hnsL 5f]/LnfO{ afx'gn] u5{g\ <’

‘e'hnsL 5f]/Ldf s] sdL 5 / < ;ayf]s pxL t xf] .’

ægfOF ÛÆ p;n] clns 7"nf] :j/df egL . pm clns 8/fPsL lyO{ . d}n] p;sf] xNsf k|lt/f]wsf] s'g} kaf{x gu/L wdfwd p;sf] ;\'?jfn vf]lnlbPF . 8/fP klg p;sf] k|ltjfb Psbd sdhf]/ lyof], dfgf}F p;sf xftuf]8fdf crfgs Kof/fnfOl;; ePsf] 5 . To;kl5 d]/f xft p;sf] 5ftLlt/ a9] . p;nfO{ d]/f] sAhfdf lnO;s]kl5 d}n] eg]“– ‘uLtf, cfhb]lv d ltd|f] ePF .’

d}n] p;nfO{ r'd]“, rf6]F / ;'D;'DofPF . p;n] r'krfk ;a}yf]s ;xL . cfFvf lrDn]/ pm r'krfk k|ltlqmofljxLg klN6/xL . d]/f] cfj]u lgoGq0faflx/ k'Uof] . z/L/el/ cgf}7f] tftf]kg pln{O;s]sf] lyof] .

pm klg Jou|tfk"j{s d]/f] cfqmd0fsf] k|tLIffdf /lx5 . d}n] klxnf] kN6 k"0f{¿kdf k'?if x'g'sf] cg'ej kfPF, klxnf] kN6 :qL s] xf] ;Dk"0f{ ¿kdf yfxf kfPF . Ps :qLsf ;fydf hLjg slt ;'vdo / Gofgf] x'g] /x]5, d}n] To;} ;fFemdf yfxf kfPF . xfdL /fte/ /dfof}“ . laxfgkv lapFembf crDdsf] cfn:o, zflGt / ;'vsf] cg'e"lt eof] . pHofnf] x'g] a]nfdf klg km]l/ PskN6 xfdL ldNof}“ .

pHofnf] x'g yfNbf d km]l/ e';'Ss} lgbfPF5' . lapFembf xf]6ndf lrof / rgf–lrp/fsf u|fxsx¿sf] rxnkxn al9;s]sf] /x]5 . pm u|fxs;Fu ;w}“sf em}“ lrla{/fO/x]sL lyO{, dfgf}F Toqf] /fte/ s]xL ePsf] lyPg . d r'krfk p7]/ k5fl8sf] 9f]sfaf6 km'Q lg:s]/ lxF8]F . s;}n] yfx} kfPg, ;fob p;n] klg yfxf kfOg .

o; 36gfsf] ;ft–cf7 lbgkl5 x'nfsLn] d]/f] gfdsf] Pp6f ;fgf] vfd NofP/ lbof] . x]/]“– p;}sf] gfd 5– uLtf e'h]n . lr7L lnP/ d sf]7fdf cfPF .

‘cfOGbf xh'/n] d]/f] vf]hL gul/lbg'xf]nf . d ul/a 3/sL 5f]/L, xh'/ k9]n]v]sf] dflg;, xfd|f] ldng x'Fb}}g .’ p;n] g/fd|f cIf/df n]v]sL /lx5 .

d bf}8]/ xf]6ndf cfPF . xf]6n ;w}“sf em}“ Jo:t lyof] . vfg]x¿ vfO/x]s} lyP . xf]6njfnf bfO / lbbL wdfwd u|fxsx¿n] dfu]sf] s'/f lbO/x]sf lyP . uLtf st} b]lvOg . d}n] r'krfk jftfj/0fsf] lg/LIf0f u/]F . cfhsf] df};d d}n] rfx]sf] h:tf] lyPg . d Ps sk lrof vfP/ kms{]F .

‘;'lg;\ l;a] Û uLtf t lxFl85 lg =======.’ dgf]x/n] d xf]6naf6 kms{gf;fy ;'gfof] .

‘xf] / < sxfF uO5 < sf]l;t < s;n] eGof] <’

‘gf/fo0fk'/sf] eStaxfb'/ vjf;;Fu . Tof] eSt] lbgx'F xf]6ndf wfpFYof] /], xfdLh:t} u/L .’

‘P, /fd|} eP5 . h] eP klg ufpFn] s]6Ln] ;xl/of s]6f] kfO5 . /fd|L lyO{, To} eP/ ===.’

‘xf] .’

xfd|f] s'/fsfgL TolQd} 6'ª\luof] . To;kl5 dgdf hlt ;Demgf eP klg uLtf eP7fpF hfg] ;fx; h'6fpg ;lsgF . gf/fo0fk'/ lk08]Zj/af6 slta]/ klg nfUg] xf]Og af6f], t/ d}n] p;nfO{ e]6\g hfg] ;fx; s;} u/] klg hDdf ug{ ;lsgF . p;sf] kqsf] hafkm klg k7fpg ;lsgF .

 

^= aQL lgefPkl5

/flwsf ============== ===== lar/L ========= .

ljhok'/df ;a}yf]s /fd|f] lyof] t/ kfgLsf] cToGt cefj . kmfu'g nfu]kl5 vqLwf/f] klg ;'SYof] / ePhlt ;Kk} dfG5] l;+xb]jLg]/sf] wf/fdf e]nf x'Gy] . xfdL ljBfyL{sf] t emg\ a]xfn x'GYof] . kmfu'g, r}t / j}zfvdf t sfsfs'nsf] lhGbuL ef]luof] eg] x'G5 .

clg xfdLn] lk08]Zj/sf] 5fqfjf; 5f8]/ k'tnLnfOgdf 8]/f lnof}F . xfdL eGgfn] dgf]x/, j;Gt / d}n] . ev{/ lax] u/]sf] j;Gt df}sf ldNgf;fy 3/lt/ efluxfNYof] / pm sDtLdf Ps xKtf 3/df a;]kl5 dfq kms{GYof] . 3/af6 kms{]sf] Ps xKtf;Dd pm r'krfk Psf]xf]/f] kl9/xGYof], clg dfq pm ;fdfGo x'Fb} hfGYof] .

c;f/ nfu]kl5 dgf]x/ / j;Gt 3/lt/ nfu], ca sIffdf k9fO vf;} gx'g] / v]tLkftLdf ;3fpg'kg{] eP/ . drflxF 3/df eGbf oxLF clns k9fO ug{ ;lsg] b]v]/ w/fgd} a:g] ePF .

k'tnLnfOgdf kfgLsf] plt;f/f] xfxfsf/ lyPg . 7"nf7"nf ufu|fdf kfgL yfk]/ /fVg] ePsfn] xfdLnfO{ 3/k6\l6n] kof{Kt kfgL lbGy] . avf{ ;'? ePkl5 xfd|f 3/k6\l6 klg v]tLsf nflu rfFba]nfsf] cfkm\gf] v]tLlt/ nfu] . 3/df pgLx¿sf tLg 5f]/f5f]/L / ddfq /x]sf lyof}F .

;fgL 5f]/L lgd{nf kfFrdf k9\yL, 5f]/f] pd]z ;ftdf / 7"nL 5f]/L pld{nf b; sIffdf . ;a} ;fg} lyP . PSnf] ePb]lv pld{nfn] dnfO{ ;d]t ksfP/ v'jfpg yfnL . To;afkt d}n] o;f] cfwf–Ps 306f k9fOlbg'kYof]{ .

3/k6\l6 sf]O/fnf af ;ftf–b; lbgdf cfpFy] . 5f]/f5f]/LnfO{ c/fpk/fp uy{] / k9\gdf pTk|]/0ff lbGy] . laxfgkv d}n] o;f] k9\g ;3fPsf] b]v]/ Psbd v';L ePsf lyP .

kfgL gk/]/ Psbd udL{ lyof] . s]6fs]6L udL{ eof] eg]/ sf]7fsf ;a} em\ofn9f]sf v'nf /fv]/ ;'Ty] . obfsbf k9\bfk9\b} lgwfpgfn] aQL;Dd lgefPsf x'Fb}gy] . tLg}hgf Ps} sf]7fdf k9\g] / ;'Tg] uy{] . pgLx¿ lgbfPkl5 d}n] uP/ aQL lgefOlbg' 7Ls x'GYof] .

æaQL lgefP/ ;'Tg] u/ .Æ d eGy]F .

pld{nf zld{nf ag]/ dnfO{ x]b{} eGyL– æx;\ .Æ

To; lbg Psbd udL{ lyof] . a]n'sfsf] ;f9] gf} of b; ah]sf] x'Fbf] xf], d}n] 9f]sfaf6 x]/]F, tLgf]6} s]6fs]6L e';'Ss} lgbfPsf, aQL emndn an]sf] . aQL lgefpg eg]/ d pgLx¿sf] sf]7fdf k;]F .

ælbSs nufpF5g\ logLx¿ Û lah'nLsf] lan slt k'U5 o:tf rfnfn] < of] l:jraf]8{ klg stf /fv]sf < 9f]sfg]/ /fVg' lg ÛÆ uGugfpFb} d pgLx¿sf] sf]7fdf k;]F .

udL{sf sf/0f pld{nf cw{gUg cj:yfdf lyO{ . p;sf] pn{Fbf] of}jg aQLsf] pHofnf] k|sfzdf emg\ Hof]ltdfg\ b]lvof] . p;nfO{ lgofn]F . nfdf] skfn, aGb cfFvf, k'i6 / /ftf ufnf, /ftf/ftf cf]7, ;6{sf w]/}h;f] 6fFs v'n]sf / leqL n'ufaf6 lrxfO/x]sf k"0f{ljsl;t / a]r}g hf]8f :tg . k"/f v'nf sDd/, / :s6{ dfly ;f]xf]l/P/ b]lvPsf kf]l6nf lt3|f . d}n] w]/}a]/ x]l//xg ;lsgF . aQL lgefPF .

kNnf] leQfdf ePsf] l:jraf]8{af6 9f]sftkm{ kms{g] qmddf e'OFdf ;'t]sf pgLx¿nfO{ 6]Sg] x'F ls eGg] 8/n] 5fd5'd ub{} cl3 a9]F . 5fDbf5fDb} d]/f] bflxg] xftn] s'g} g/d cª\udf k'u]sf] cg'ej eof] . /fd|/L 5fd]F, xf] /x]5 . d}n] p;nfO{ 5fd]F5' . xft ToxfFaf6 kms{g dfg]g . s]xLa]/ b'j} xft cFWof/fdf ;NanfP . lgs}a]/ ;NanfPkl5 xftx¿n] dnfO{ d'Vo ck/fwtkm{ df]8] .

daf6 ck/fw eof] . ck/fwsfo{ ;kmntfk"j{s ;DkGg ePkl5 d zflGtk"j{s sf]7fdf kms{]F .

ef]lnkN6 p;sf] xfpefp / ultljlwnfO{ lgofn]F . Psbd zfGt gbLem}F pm r'krfk lyO{ . r~rntf t lyPg t/ s'g} cJoSt v';Ldf dUg ePh:tf], s'g} gjLg cg'ejn] rlst h:tf] b]lvO{ . t}klg p;n] dlt/sf] Jojxf/df eg] vf;} km/s kfl/g . vfgf vfg] a]nfdf p;sf cfFvfdf d}n] cfkm\gf cfFvf 7f]SsfPF . p;sf r~rn /l;nf cfFvfn] d]/f cfFvfnfO{ cfqmd0f ug{ xf}:ofPh:tf b]lvP .

To; /ft klg d}n] aQL lgefpg] a]nf ePh:tf] b]lvof] . uPF, clu g} s]6fs]6L t e';'Ss} lgbfPsf . d}n] r'krfk cl3 a9]/ aQL lgefPF . kms{]/ 9f]sflt/ cfpFbf cl3Nnf] lbgsf em}F 5fd5'd u/]F . 5fd5'dn] lbg] ;'vdf lrQ a'emfpg g;lsg] /x]5 . d k'gM ck/fwsd{df nfluxfn]F .

Tof] lbg clns ;xh eof] . p;nfO{ tof/ kfg{ vf]Hbf cfh p;sf] hLp Psbd ;xh} tof/ eof] . cGTodf ;jf{ª\u gfª\u} 5f8]/ d cfkm\gf] sf]7fdf k;]F . ef]lnkN6 p;sf] k|ltlqmof s] x'G5 eg]/ kv{]/ x]/]F . cxF, p;n] laxfgsf] k9fOsf] ;dodf o:tf] Jojxf/ u/L dfgf}F s]xL ePg /ftdf . nf} Tolta]nfsf] ultljlw t lgb|fdf yfxf ePg /], cfkm\gf n'ufkmf6f]sf] cj:yfn] s]xL t zª\sf ug'{kg{] p;n] . h] eP klg Tof] lbg klg ;xh} uof] .

To; ;fFem klg d}n] ltgLx¿ lgbfPkl5 aQL lgefpg'kYof{] . d sf]7fdf k:g vf]Hbf pm lapFemL .

‘d} lgefpF5' aQL .’ p;n] p7]/ aQL lgefpFb} egL . d cfkm\gf] sf]7fdf kms{]F . pm klg kl5kl5 cfO5 .

ca s] x'g] xf], d]/f] ;ftf]k'Tnf] p8\of] . pm r'krfk d]/f] sf]7fdf k;L . 9f]sf leqaf6 nufpFb} p;n] egL– ‘xh'/ t Psbd km6fxf x'g'x'Fbf] /x]5 .’

‘lsg < s] eof] / <’

‘cem} kf] s] eof] c/] Û efOalxgLn] emGg} yfxf kfP ÛÛ’

‘xF < xf] / <’

‘d}n] c¿ g} s'/f xf] eg]/ 6f/]F lg . To:tf] ug'{x'G5 t < To:tf] nl7eb| cj:yf kf/]/ lsg 5f8]sf] <’

‘hf] eof] ;f] eof] . dnfO{ dfkm b]pm .’

‘d xh'/nfO{ dfkm lbg eg]/ cfPsL . clxNo} PskN6 dfkm lbg kfP x'GYof] .’ p;n] xfF:t} egL . olt elg;Stf p;n] ;6{sf 6fFs vf]ln;s]sL lyO{ . leq ;'Gb/ ;kmf, ;]tf pGgt lxdfn b]lvP . ;6{ / lxdfnsf aLr s]xL /x]g5 . lxhf] / cl:tsf em}F a|fn] ;'Gb/tfsf] k|sfzgdf cj/f]w xfn]sf] /x]g5 .

p;n] d]/f] aQL lgefpFb} egL– ‘ca d o; sf]7fsf] aQL lgefpg] ===.’

d}n] cFWof/fsf] kmfObf dhf;Fu p7fPF . Tof] /ft Psbd ;'dw'/ eP/ laTof] . aQL Psbd dhfn] lgEof] . laxfg pHofnf] geO{ pm efOalxgL eP7fpF uO;s]sL /lx5 .

To;kl5 t x/]s a]n'sf efOalxgLnfO{ cfkm\g} sf]7fdf k9\g 5f8]/ pm d]/f] sf]7fdf k;L . t/ laxfg pHofnf] ePkl5 dfq kmsL{ . To;kl5sf s'g} lbg klg aQL glgefO{ p;n] dnfO{ 5fl8g .

laxfgsf] vfglkgkl5 Ps lbg p;n] egL– ‘ldG; ef] .’

‘/fd|f] ef] lg .’

‘/fd|f] t ef] lg, t/ ca b'O{–rf/ /ft aQL lgefpg gkfOg] ef] .’

‘Tof] t xf] .’

To;} ;fFem d}n] hGdlg/f]ws rSsLsf] Ps kQf p;nfO{ ydfPF . vfg] tl/sf atfpFbf p;n] egL– ‘yf’ 5 . /]l8of]df lj1fkg aH5 lg .’

ef]lnkN6 ufpFaf6 sf]O/fnf af–cfdf cfP . b'O{ lbg a;]/ 5f]/f5f]/Lsf] k9fO / 3/Jojxf/ x]/]/ ;Gt'i6 ePkl5 tL rfFba]nf kmls{xfn] .

rf}yf] /ft km]l/ pm k9\g d]/} sf]7fdf cfO{ . a]nf ePkl5 aQL lgefO{ .

To;kl5 k|To]s /ft pm d]/f] aQL lgefpFyL . efOalxgLsf] rfn a'em\g dfq pm o;f] Totf k'lux]yL{ / 9'Ss ePkl5 cfP/ d;Fu 6fFl;P/ lgbfpFyL .

‘lgbfPsf] a]nf g} aQL lgefPsf] dhf xlu <’

‘s] yfxf dnfO{ .’

‘t}klg .’

tLg dlxgfkl5 j;Gt cfof] . pld{nfsf afa'cfdf klg cfP . xfd|f] aQL lgefpg] sfddf k"0f{lj/fd nfUof] .

tLg dlxgf To; s]6Ln] dnfO{ ;fy lbP klg p;n] ue{wf/0f ug{] s'/f lyPg, ;w}F rSsL vfPs} xf] . efOalxgLn] e]6\5g\ eGg] 8/n] Tof] cf}iflw pm d]/} sf]7fsf] s'gfdf 3';f/]/ /fVyL .

 

&= k'gdn] ;fOsn r9L

To; /ft v} s;/L xf] k'gdsf a'af crfgs ln:gfaf6 tn em/]5g\ . b]a|] xft efFlrP5, kfv'/fsf] 5fnf 5]8]/ x8\8L aflx/ lg:s]5 . bn] bfO ?Fb} /ftsf] Ps ah] xfd|f] Sjf6{/df cfP .

æs] ef] <Æ d s/fPF .

ælk;fa km]g{ lg:sg'ePsf], cFWof/fdf a'af t ln:gfaf6 an{ª\u} 9Ng'eP5, lrKn]/ . xft efFlRrPsf] 5 . x8\8L;d]t lg:s]sf] 5 .Æ

æ/tgnfnnfO{ p7fPF . s]xL cf}iflw, ?O{ / k6\6L af]s]F . xfdL xtf/xtf/ k'Uof}F .

xftaf6 /ut cem} clncln alu/x]sf] /x]5 . d}n] pgLx¿n] afFlwlbPsf] k6\6L vf]n]/ PlG6;]lK6sn] wf]OkvfnL u/]F . /ut cfPsf] 7fpFdf AofG8]h afFw]F . Pp6f ef6fsf] ;kf]6{ agfP/ xftnfO{ gxNng] u/L afFw]F . l;6fdf]nsf] Ps uf]nL vfg lbPF .

æca t w]/} sd eof] b'vfO .Æ Psl5gdf pxfFn] eGg'eof] . olt ubf{ laxfgsf] rf/ aHof] . bn] bfOn] yfkf afsxfF uP/ vu]Gb|;Fu d2t dfu]5g\ .

vu]Gb|n] df]6/;fOsndf /fv]/ pxfFnfO{ a]naf/L k'¥ofP5g\ .

d s]/faf/Lsf] x]Nykf]:6sf] k|zf;sLo sd{rf/L lyPF, t/ klg /ftla/ft 8fS6/ gagL w/ kfOFb}gYof] .

km]l/ z'qmjf/ cfof] .

d 3/tkm{ nfUg'cl3 PskN6 k'gdsf a'afnfO{ e]6]/} hfg'knf{ eGg] eof] . pgLx¿sf] 3/cufl8 ;fOsn /f]s]F . k'gd cfkm\gf] 3/cufl8 ;8sd} plePsL /lx5 . p;n] s/fP/ dnfO{ af]nfO{ . bnfgdf bn] bfO, a'af–cfdf / d~h" efph" al;/x]sf /x]5g\ .

d}n] s]–s;f] 5 ;f]w]F .

æ3/lt/ nfu]sf] .Æ d}n] eg]F .

ælrof vfP/ dfq hfg'xf];\ .Æ k'gdsf afafn] eg] . efph"n] t'?Gt} ;a}sf nflu lrof NofOg\ . ;a}n] vfof}F .

æd klg a]naf/L hfG5' .Æ k'gdn] d;Fu} a]naf/L hfg] OR5f k|s6 u/L .

æghf . a'afnfO{ o:tf] 5 .Æ cfdfrflxFn] ;DemfOg\ .

æcfOxfN5' lg ef]ln laxfg} . ptfaf6 6«s r9]/ .Æ p;n] l9kL u/L .

æhf g t .Æ cGTodf cfdfsf] cg'dlt kfO{ . p;n] dnfO{ k|Zg;"rs cfFvfn] x]/L .

ænf} t, d lxF8\5' ca .Æ d}n] cfkm" lxF8\g tof/ ePF .

æ/fd|/L hfg'xf]nf .Æ k'gdsf a'afn] eg] . pm leq k;]/ n'uf km]/]/ ;fgf] emf]nf xftdf af]sL 9f]sfdf b]vf kl/;s]sL lyO{ .

æd klg xh'/;Fu} hfg] .Æ p;n] 3f]if0ff u/L .

æP eOxfN5 lg .Æ d cfkm" OR5's geP klg cf}krfl/stfjz eg]F .

/f]6]lkªaf6 cf]/fnf] nfu]kl5 p;n] d'v vf]nL– æxh'/ ;f/} dhfsf] dfG5] . xh'/n] ubf{ a'af afFRg'ef] .Æ

klxnf] jfSosf] ljifodf t d}n] eGg ;Sg] s'/} lyPg, bf];|f] jfSo p;n] Psbd em'6f] af]n]sL lyO{ . dnfO{ u'lgnf] b]vfpg p;n] o;/L em'6sf] ;xf/f lnO{ .

;fOsn s]/faf/Laf6 vf];f{g] hfg] cf]/fnf] u|fe]n af6fdf ;// aUof] . pm Sofl/o/df a;]sfn] cf]/fnf] 9'ª\u] af6fdf ;fOsn sDtL plk|mGYof] . hª\unsf] aLrlt/ k'u]kl5 p;n] egL – æ;/ /f]Sg" g .Æ

ælsg < af6fdf u|fe]nn] sl7g ef] <Æ ;fob cf]/fnfdf 9'ª\u] af6fn] o;nfO{ b'Mv eof] eG7fg]/ ;f]w]F .

æx}g, lk;fa ===== . lk;fa nfUof] .Æ

d}n] ;fOsn c8\ofPF . p;n] ;8saf6 clns leq 3f/Ldf hfg rfxL .

æpM Totf leq emf8Ldf st} a; . d oxLF kv{G5' .Æ d}n] ;fOsn c8\ofpFb} eg]F .

æ8/ nfU5 dnfO{ t emf8Ldf, PSn} .Æ

æ8/ nfu] lk;fa ul/lbg] == x]x] .Æ d xfF;]F .

æxh'/ klg ===. o:tf] eG5g\ <Æ

æhfpm . lk;fa ul/xfn .Æ

pm emf8Ldf 5]lnO{ .

pm Ps}l5gdf kmsL{, / r'krfk ;fOsnsf] Sofl/o/df a;L .

vf];f{g]df cfPkl5 pm a]naf/Llt/ nfuL, d klZrdlt/ .

 

ef]lnkN6 rf/ ah]lt/ d cfOk'U5' t pm d';'d';' xfF;]/ al;/x]sL .

ælsg < laxfg} kms{G5' eGYof} t ÛÆ

ælaxfg} kms{g cN5L nfUof] . xh'/ rf/ ah] kms{g'x'g] ;Dem]/ kvL{ a;]sL . Ps 306f eP5 . kv{g' Psbd} sl7g sfd xf] .Æ

ælxF8f}F, kfgL cf]Ol/of] eg] af6fdf ce/ kl/G5 .Æ d}n] xtf/ nufPF . af6fdf pxL 7fpFdf k'u]kl5 km]l/ p;n] lk;fa km]/L . To;kl5 r'krfk cfP/ ;fOsnsf] Sofl/o/df bflxg] xft /fv]/ ;Fu;Fu} lxF8L .

csf{] xKtf klg To:t} u/L . kms{g] a]nfdf hª\undf af3df/fg]/ dfq k'u]sf lyof}F, kfgL cf]Ol/of] . em/Ln] lgy'|Ss} eof}F b'j}hgf . kfgL yfldPkl5 d}n] emf8Ldf k;L 5]lnP/ cfkm\gf ;a} sk8f vf]n]F . lr;f sk8f lgrf]/]F, / nufPF . Psl5gdf w]/} ;lhnf] eof] .

æxh'/sf] Hofg t Sof ul7nf] /x]5 xlu <Æ d aflx/ lg:s]kl5 p;n] ;f]wL .

ælsg < s;n] eGof] <Æ lbgsf] cf7–b; lsnf]ld6/ s'b]/ agfPsf] of] Hofg, ul7nf] gx'g] s'/} lyPg .

æxh'/n] n'uf km'sfNbf kf] xftsf kfv'/f s;/L a6fl/Psf /x]5g\, 5ftL / k]6 s:tf] df+;n /x]5, lt3|f sltsf] sl;nf /x]5g\ ;a b]lvof] .Æ

æwt\ Û To;/L lrxfpg] xf] csf{nfO{ <Æ

æxh'/sf lt3|f t s]/fsf yfd;/Lsf =====.Æ p;n] km]l/ egL . emf8Lleq n's]/ ;a} n'uf vf]nL PsPs ub{} lgrf]/]/ nufPsf] lyPF . To;n] b]lv5 . dnfO{ nfh eof] .

t/ pm s]xL gePem}F 9'Ssn] d]/f] b]a|]k6\l6 d;Fu;Fu} lxF8\g yfnL .

lxF8\bf p;sf leh]sf sk8f Psbd cfjfh lgsfNy] . p;sf] hLpdf n'uf nkSs 6fFl;P/ p;sf cª\uk|Toª\u :ki6 b]lvO/x]sf lyP . sk8f kftnf] ePsfn] leqL uf]/f] 5fnfsf] /ª 5n{ª\u b]lvGYof] . a]nfa]nf xfjf axGYof] / xfjfdf n'uf cem 6fFl;P/ p;sf d'Vo cª\ux¿ l;;fleqem}F :ki6 aGy] . d]/f cfFvfn] p;sf s'g} cª\u 5'g / ;'D;'Dofpg afFsL /fv]gg\ . pmrflxF lgl:kmqmL xfF:t} cl3 a9L, dfgf}F s]xL ePs} 5}g .

–––––

 

csf{] z'qmjf/ km]l/ d 3/tkm{ lxF8]F . pm b]vfkl/g . vNnf] nfUof] . km]l/ csf{] z'qmjf/ cfOxfNof] . d 3/sf nflu lxF8]F . o;kN6 klg b]vfkl/g pm .

/f]6]lkªdf k'Ubf b]V5', cufl8 u'nfkmL /ftf] s'tf{–;'?jfn nfPsL Pp6L t?gL ;–:ofgf] emf]nf sfFwdf em'G8\ofP/ hLp dsf{pFb} cl3 a9\b} 5] . pxL /lx5 . d k'Ugf;fy ;fOsnsf] Sofl/o/ p;sf] eOxfNof] . r9L .

æcl:tsf] xKtf stf uof} <Æ

æstf hfg' lg . cl:t xh'/;Fu em/Ldf ?em\gfn] dnfO{ t Hj/f] km'l6xfNof] lg . Hj/f] lgsf] eP klg z/L/df tfut g} ePg . To} eP/==== .Æ

æP, To} eP/ kf] /x]5 cfh klg clns kx]FnL b]V5' d .Æ

pm s]xL af]lng . ;fOsn cf]/fnf] af6fdf bf}l8O/x\of] . cl3Nnf k6sx¿df p;n] lk;fa km]g{] u/]sf] 7fpFg]/ k'u]kl5 s]xL gegL ;fOsn hª\unlt/ df]8]F . ;fOsn c8\ofPkl5 pm cf]nL{ .

æs:tf] ;'Gb/ 7fpF 5 of], xlu < s:tf] PsfGt, slt cfgGbsf] If0f ÛÆ p;n] egL .

æcfgGb dfg]/ a:g] xf]Og, l56f] cfkm\gf] sfd ;s . hfg'k5{ . cyf{]s s] ug'{ 5 / oxfF <Æ

æcyf{]s klg ug{ ;lsG5 . cfgGbdf cfgGb yKg ;lsG5 .Æ

æs;/L cfgGbdf cfgGb yKg] xf] <Æ

æv} xfDnfO{ s] yfxf < xh'/nfO{ yfxf xf]nf, s;/L o:tf] PsfGt df}sfdf :ju{sf] ;'v ef]Ug] xf] .Æ p;sf] cg'xf/ /ftf] x'Fb} uof] .

æltdLn] eGg vf]Hof s] <Æ d klg lgs} xf}l;PF . gofF cg'ej kfOg] nf]e ddf knfO;s]sf] lyof] . cfzfsf] gofF lemNsfn] d]/f] z/L/df gofF emª\sf/ pTkGg ul/xfNof] . of] s]6L dnfO{ slxNo} dg klb{gyL . x]bf{ hlt;'s} /fd|L eP klg k'gd ;f/} 3dG8L 5] . of] s]6L s] s'/fdf 3dG8L 5], Tof] t d eGg ;lStgy]F t/ To;nfO{ cfkm" o; ;+;f/sL ;a}eGbf ;'Gb/L x'F eGg] nfU5 eG7fGy]F d . To;sf] 3dG8 / ;]vL ptfg{ ;s] x'GYof] eGg] slxn]sfxLF dnfO{ nfUYof] .

æs]xL eGg vf]Hof xf]Og . eGg / ug{ vf]Hg] t xh'/n] kf] xf] t . 5f]/L dfG5] eg]sf] t wtL{ xf], p;n] ;xg'k5{ . hlt vg] klg, hlt vf];|] klg, hlt aLp 5/] klg wtL{n] slxNo} k|lt/f]w ub{}g .Æ pm Psbd pQ]lht b]lvO{ . d}n] p;sf] cfzo ga'em\g] s'/f] lyPg . t/ d p;s} tL /;fPsf /ftf cf]7af6 cem ;f]emf] efiffdf cfx\jfg ;'Gg rfxGy]F . leqleq} udL{ ;'? eO;s]sf] lyof], hf8f] klg ;'? eO;s]sf] lyof] . s;}sf] af/Laf6 dL7f] tfhf kmn rf]/]/ rfVg] pTs6tf / a]r}gL a9\b} cfO;s]sf] lyof] .

æxF <Æ d}n] ga'em]h:tf] u/]F .

pm Psbd plk|mP/ d]/f] 5]pdf cfO{ . pm :ofF:ofF ub{} lyO{ . pm la:tf/} af]nL– ædnfO{ t v} s:tf]s:tf] eO/fv]sf] 5 . 8/ nfu]h:tf] .Æ

æs] ef] / <Æ

crfgs p;n] d]/f] xft tfg]/ cfkm\gf] 5ftLdf k'¥ofO{ / egL– æv} s] ef] s] ef] ;/ Û hª\undf cgf}7f] cfjfh ;'G5' . oxfF Psbd 9's u5{ . d t 9N5' ls Sof xf] <Æ

d}n] p;sf] 5ftL 5fd]F . Psbd g/d, lunf] / s8f klg . d}n] 5ftLaf6 xft x6fPF .

p;n] km]l/ d]/f] xft tfgL . p;n] d]/f] xftnfO{ km]l/ pt} nuL . p;n] egL– æoxfF Psbd 9's9's ul//fv]sf] 5 . /fd|/L 5fldx]g'{;\ t Û ;f; klg /f]lsG5 h:tf] eO;Sof] .Æ

d}n] p;nfO{ 5fd]F .

clg xtf/xtf/ 5]p5fpsf s]xL xfFuflaFuf efFr]F . ltgnfO{ e'OFdf cf]5\ofPF . pm YofRr a;L . p;sf] hLp Pstdf;n] sfFk]h:tf], 8/fPh:tf] / a]xf]; x'g nfu]h:tf] eof] . p;sf /l;nf cfFvf ddf Psf]xf]l/Psf lyP . tL cfFvfdf s]xL s'/fsf] ofrgf emNsGYof] . tL cfFvfdf dk|lt s'g} eofgs qf; 5 eg]h:tf] klg emNsGYof] .

k/ ;8saf6 oxfF laNs'n} b]lvFb}gYof] . d}n] j/k/sf knf; cflb emf/a'6fsf c¿ s]xL xl/of xfFuf efFr]F . e'OFdf 5/]F / To;dfly 7"nf7"nf kft cf]5\ofPF . ;fnsf kftx¿ l6k]/ tL klg 5/]F . Ps ldg]6df Tof] ;'Tg ldNg] eOuof] . p;nfO{ eg]F– æc;lhnf] eP 9Ns .Æ

ælk;fa nfu]h:tf] 5 .Æ pm h'?Ss p7L / dnfO{ x]b{} gx]/L 5]j}df n'uf k'msfn]/ lk;fa ug{ a;L .

pm lk;fa km]/]/ ToxfF cfOxfnL / an{ª\u kN6L .

æs;f] u/f}F ca <Æ d}n] ;f]w]F .

æxh'/n] clns dfln; ul/lbg'eP ===.Æ p;n] dw'/f] :j/ lgsfnL .

æsxfF b'V5 <Æ

æv} sxfF b'V5 sxfF . hLp Psbd tftf] / nf6f] eP/ cfof] . Kof/fnfOl;; ePh:tf] 5 .Æ pm af]nL .

d klg p;sf] 5]pdf a;]F . p;sf xft df8]F, v'6\6f df8]F . 6fpsf] ;'D;'DofPF . p;n] d]/f] xft kqmL . p;n] d]/f cf}Fnf v]nfO{ .

æslt /fd|f cf}Fnf xlu <Æ p;sf] :j/ efl;Psf] lyof] .

d}n] ;a}lt/ d';f/]F . clns dhfn] p;sf cª\uk|Toª\u rnfPF . p;n] la:tf/} n'uf ;f/L . d}n] n'uf gePsf] efudf ;'D;'DofPF . la:tf/} d}n] ;'D;'Dofpg'kg{] If]q a9\b} uof] . d Ps}l5gdf ;d:t z/L/sf] dflns eOxfn]F .

æk/ ;8saf6 b]lvg] xf] ls <Æ p;n] egL . :qLTj;Fu ;DalGwt uf]Kotf / /x:osf ;a} zAb / kl/j]znfO{ p;n] o; jfSon] eTsfP/ dnfO{ cfdGq0f u/L .

æb]lvFb}g . xfd|f] ;fOsn klg gb]lvg] u/L /fv]sf] 5' .Æ d p;nfO{ cfZj:t kfg{ rfxGy]F . otf d cfkm}F olt t/ª\lut eO;s]sf] lyPF ls d]/f] lbdfudf s'g} s'/f lyPg . p;sf] z/L/n] d]/f xftx¿nfO{ ;fy lbO/x\of] . d]/f] dl:tisn] p;sf] df}g cfx\jfg ;'lg/x\of] .

æk'gd ÛÆ d}n] ;fptLsf] :j/df af]nfPF .

æxh'/ ÛÆ pm klg km':km';fO{ . eGg'kg{] s'/f s]xL afFsL lyPg . p;sf cfFvf aGb lyP . jgsf xl/of kftdfly xfdL hLjgsf] ;a}eGbf ljlrq ;'vb cg'e"lt ef]lu/x]sf lyof}F . o:tf] Gofgf] t/ª\u hLjgdf Ps–b'O{k6s dfq cfpF5 . :qL z/L/sf] /x:odo ljB'tLo em6\sfaf6 d cw{a]xf]; lyPF . s]xLa]/df p;sf] :ofF:ofF ;'lgg yfNof] . d klg ;fob :ofF:ofF ub{} lyPF . clns lg;fl:;Ph:tf] cg'e"lt eof] .

crfgs k'gd ?g yfnL .

d x8a8fPF . daf6 ;Ldf cltqmd0fsf] uDeL/ uNtL eO;s]sf] lyof] . p;sf] ;'Fs;'Fs emg} a9\of] . d p;af6 x8a8fpFb} x6]F .

t/ p;df kfunx¿sf] h:tf] crfgs :km"lt{ pTkGg eof] . p;n] dnfO{ RofKk cFufnL . pm dnfO{ emg\ cfx\jfg ul//x]sL lyO{ . d]/f] z/L/ k'gM p;sf] eof] .

æxh'/ eujfg\ x'g'x'G5 .Æ p;sf] bldt t/ ?Gr] :j/df cyfx sDkg lyof] . To; sDkgdf b'Mv, ;'v, xif{, 8/–qf;, lj:do / ;+zosf] cgf}7f] ld>0f lyof] .

km]l/ t'?Gt} p;sf] ;'Fs;'Fs ;'? eOxfNof] . pm cgf}7f] cfjfhdf /f]O/xL . To:tf] ?jfO d}n] hLjgdf cGoq sxLFst} b]Vg;'Gg kfPsf] lyOgF . p;sf] o; ?jfOdf ca cbDo cfZro{, ;'v, xif{ / lj:dodfq k|ltWjlgt eO/x]sf] lyof] . b'Mv, 8/, ;+zonfO{ ;fob ca p;leqsf] a}F;Hjfnfn] lgn]sf] lyof] . o;kN6 dleqsf] ;fF9] x6]g . p;n] hlt ;'Fs;'Fs u/] klg ca dleqsf] Tof] ;fF9] cfkm\gf] nIodf gk'uL 5f8\g]jfnf lyPg . p;n] ?Fb} dnfO{ ;fy lbO/xL .

t/ olt ljlrqsf] ;'vfg'e"lt Psbd 5f]6f] x'Fbf] /x]5 . slta]/kl5 xf], b'O{–tLg ldg]6df x'g;S5, ddf Psbd lzlyntf cfof] . Psvfn] kl5tf], 8/, cfZro{, v';L / lhDd]af/Laf]wh:tf] el/P/ cfof] dgdf . d s]xL ldg]6d} cs{} dflg; eO;s]sf] lyPF . d Psbd ablnPsf] lyPF . ljlrqsf] tgfj, ;'v, lj:do, cg'ej / gjLg 1fgsf] dx;'; eof] . z/L/ Psbd rª\uf ePsf] h:tf] eof], z/L/ Psbd ux|f}F ePh:tf] klg eof] . hLjgdf klxnf] k6s d}n] To; gf}nf] ;'vsf] b]z–k|b]zdf ljr/0f u/]sf] lyPF .

d}n] cfkm"nfO{ ;Dxfln;Stf p;n] klg cfkm\gf] n'uf / skfn ldnfO;s]sL lyO{ .Æ

æxh'/n] s] ug'{ePsf] < s]xL eof] eg] <Æ p;n] 8/fPh:tf] u/L .

æs]xL x'Fb}g . eP d 5' .Æ d}n] eg]F .

æd cfhb]lv xh'/sL ePF .Æ p;n] egL .

æd cfhb]lv ltd|f] ePF .Æ d}n] em'6f] af]n]F .

æaNn oltsf lbgb]lvsf] ;kgf k"/f eof] . d]/f] k|]d ;kmn eof] . xh'/n] d]/f] k|]dsf] xflb{s cfx\jfg :jLsf/ ug'{eof] . xh'/n] d]/f] k|0fo–lgj]bgdf ;xL5fk ul/lbg'eof] .Æ pm Psbd rlst, ;'vL, ;Gt'i6 / ulj{nL b]lvO{ . s'g} dxfg\ o'4 lht]sf] efj p;sf] cg'xf/el/ km}lnPsf] lyof] . ev{/} gofF d'n'ssf] ofqfaf6 kms{]h:tf], s'g} tLy{ofqfaf6 kms{]h:tf] gofF cg'e"lt af]s]em}F b]lvO{ . clusL Tof] 5ª5ª ug{] vx/] ca zfGt gbL eO;s]sL lyO{ . p;sf r~rntf / pQfpnf]kg k"/} ufoa b]lvP .

of] s]6L dnfO{ slxNo} dg klb{gyL . t/ d}n] o;sf] sf}dfo{ la6'NofOlbPF . o;sf] 3dG8 w'nf] kfl/lbPF . p;sf] hLjgdfly cltqmd0f eO;s]sf] lyof] . p;sf] cg'xf/df x]/]F– To;df yk ;'Gb/tf kf]ltPsf] lyof] . t/ Tof] ;'Gb/tf dnfO{ dWo/ftdf jgdf 8'Ng] lsrsGofsf] ;'Gb/tfh:tf] nfUof] .

æxh'/ dnfO{ slt dfof ug'{x'G5, xlu <Æ p;n] d;Fu Psbd 6fFl;P/ ;f]wL .

æxf] . Psbd dfof u5'{ .Æ d}n] ztk|ltzt em'6f] af]n]F . d}n] dgdg} k|lt1f u/]F– cfh t df]h g} eof], t/ km]l/km]l/ o;n] o;} u/L kNsfP/ dnfO{ km;fpg s] a]/ Û d}n] aRg'k5{ . o;sf] ¿ksf] df]xhfnaf6 d d'St x'g'k5{ . hlt dL7f] eP klg o; lsrsGofsf] a}F;sf] ljiffn' dx 3/L3/L rf6\g'x'Fb}g d}n] . cfkm\gf] a}F;sf] :jflbnf] dxdf o; s'l6n s]6Ln] hfb"6'gf 3f]Ng s] a]/ < cfOGbf d o;sf] 5]p kg{]jfnf 5}g .

æxh'/ ;+;f/sf] ;a}eGbf ;'Gb/ dflg; . xh'/n] oqf] ;+;f/sf Ps;] Ps ;'Gb/LnfO{ 5f8]/ dnfO{ /f]Hg'eof] . dnfO{ hLjg lbg'eof] . d xh'/sf] ;]jfdf of] hLjg ck{g]5' .Æ

æx'G5 . t/ clxn] lg:sf}F, hfcf}F, l56f] ÛÆ d}n] eg]F .

pm 7"nf] ;f;n] s/fO{– æca d hLjgsf] :ju{df cfOk'u]F . dnfO{ oxfFaf6 st} hfg xtf/ 5}g .Æ

o;}a]nf ptf ;8sdf Pp6f ;fOsn r'OFr'OF u/]sf] ;'lgof] . emf8LaLr lrxfP/ x]/]F p;sf bfh'–efph" /x]5g\ . cfkm\g} ;'/df 7"N7"nf] :j/df ukm ub{} pgLx¿ cl3 al9/x]sf lyP . pgLx¿n] xfdL ePlt/ x]bf{ klg x]/]gg\ . x'g t x]/]sf] eP klg b]Vg] lyPgg\ . ltgLx¿sf] 7"nf] af]nL jgdf k6sk6s k|ltWjlgt ePsfn] s]xL a'lemPg .

ædf/] ca ÛÆ pm ;fptL ug{ yfnL .

æs;f] ug{] xf]nf ca <Æ d klg lrlGtt b]lvPF .

æ;/ klg Û d kf] cflQg'kg{] Û xh'/ lsg 8/fpg'ef <Æ

æltdLx¿ t cl3cl3 lyof}, sxfF / s;/L kl5 k¥of} eg]/ ;f]Wbf s] hafkm lbg] < xfdL hª\undf t?n vGg yfNgfn] kl5 k¥of}F eGg] ls 3/ agfpg yfNgfn] kl5 k/]sf xf}F eGg] <Æ jf:tjdf d 8/fpg}kYof{] . s'g} sf/0fjz d]/f] st'{t v'lnxfNof] eg] d o; sfp5f]af6 slxNo} pDsg kfpg] lyOgF . d k6sk6s dgdg} c7f]6 ul//x]sf] lyPF, cfOGbf o; lsrsGofsf] 5]p5fp kg{]jfnf 5}gF . o;n] cfkm\gf] ¿khfndf km]l/ km;fpg s] a]/ Û d p;af6 pDsg] af6fsf] sNkgf ul//x]sf] lyPF .

æ;d'b|dGygdf lyof}F eGg] lg ÛÆ pm hf]8n] xfF;L . p;sf bfh'efph"x¿ Tolt w]/} k/ k'lu;s]sf lyPgg\ . ltgn] p;sf] pGd'St xfF;f] ;'Gg ;Sy] . d lrlGtt ePF .

ær'k Û bn] bfOn] ;'Gg'xf]nf .Æ

æ;'Gg'eP emg\ dhf . cfkm\gL alxgLn] olt c;n dflg;;Fu o; jgsf] ;'Gb/tfdf :juL{o ;'v ef]uL, cfkm\gf] a}F;fn' hLjgsf] cd[tkfg u/L eGg] yfxf kfpg'eP pxfF slt v';L x'g'x'g]5 Û ;d'b|dGygaf6 lg:s]sf] cd[tn] ca s]/faf/Lsf] of] jgsf] xl/ofnL cd/ aGg]5 ;/, cd/ aGg]5 .Æ p;n] dnfO{ x]/]sf] a]nf cfFvf c3fpGh]n x]/]F . o; s]6Lsf] ;'Gb/tf crfgs aL; u'gf a9]sf] b]lvof] . ljrf/ u/]F, d}n] grfxg' a]Un} s'/f xf], t/ ca olb d}n] rfx]F eg] p;sf] ;Dk"0f{ z/L/df d]/f] ;a} xs sfod ePsf] 5 .

d la:tf/} aflx/ lg:s]F . pm d]/f] kl5kl5 lyO{ . olta]nf km]l/ d o; s]6Lsf] rª\u'naf6 ;w}Fsf nflu pDsg] pkfo /lr/x]sf] lyPF . t/ o;n] cfh dnfO{ lhGbuLdf ck"j{ ;'v rvfPsL lyO{ . ;fFRr} dHhf eof] h] eP klg . ltgLx¿n] gb]Vg] b"/L sfod ub{} pm / d klg kl5kl5 lxFl8/x\of}F . hª\un kf/ ug{] a]nfdf ;8s Psbd ;f]emf] lyof] / k/k/;Dd b]lvGYof] . To;}n] d pmeGbf clns cufl8 ;8ssf] 5]j}5]p lxF8]F tf ls pgLx¿sf] gh/ ddf gk/f];\ . pgLx¿ ufpF k:g] df]8df lanfPkl5 dfq ;xh eof] .

æca s;f] ug{] xf]nf <Æ d}n] lrGtf kf]v]F .

ækm]l/ Psrf]l6 :ju{ 8'Ng hfg] . p M ToxfF .Æ p;n] klt{sf] afSnf] emf8L b]vfO{ .

xfdL b'j} ;fOsn 8f]¥ofpFb} Totf nfUof}F . ;fOsn e'OFdf 9fn]F clg emf/a'6fsf kft a6'n]/ a:g ldNg] agfPF . xfdL kftdfly a:of}F .

clg a]hf]8 r'Dagsf] l;lN;nf rNof] . p;n] :tg v'nf u/L . tL :tg v]nfPF, r';]F clg clncln df8]F klg .

pm cfgGbdf r'OFr'OF ug{ yfnL .

d}n] cem cl3 a9\g rfx]F . p;n] n'uf km'sfNb} egL– æcfh hLjgdf ;a}eGbf /dfOnf] lbg xf] xfd|f nflu . olt dhf x'Fbf] /x]5 / kf] ;d'b|dGygdf eujfg\x¿ ;d]t xhf/ emd]nfdf kml;g] 8/ /xFbf/xFb} ;w}F dl/xQ] ubf{ /x]5g\, xfdL t dfgj, :jfefljs xf] lg .Æ pm km]l/ pGd'St xfF;f] xfF;L .

æd}n] eGg'kg{] s'/f ltdLn] elglbof} .Æ d}n] eg]F .

æxfd|f x[bo Psfsf/ eO;s]sf 5g\ . xfd|f cfTdfsf] ldng eO;s]sf] 5 . d]/f] ;f]r xh'/sf] d'vdf a:g' / xh'/sf] x[bosf] cfjfh d]/f] d'vaf6 lg:sg' s'g 7"nf] s'/f xf] / ca <Æ pm km]l/ xfF;L . cl3 ul/Psf] st'{tk|lt p;df slQ klg 8/, Unflg, c;'/Iffefj jf ;ª\sf]r lyPg .

b'j}n] ldn]/ yk kft l6Kof}F / 9Nsg ldNg] 7fpF agfof}F . p;n] emf]nfsf] l;/fgL nufO{ . xfd|f] k'gld{ng eof] . o;kN6sf] cg'ej cem :ki6, cem ;'Gb/ / ;fy{s eof] . o;kN6 cl3sf em}F tTsfn :vlnt x'g'k/]g . pm cem v';L eO{ .

xfdL Pscsf{af6 d'St x'Fb} ubf{ Ps x"n afv|f xfdL eP7fpF cfOk'u] . logLx¿sf kl5kl5 uf]7fnf] klg /x]5 eg] s'/f vQd x'g] ePsf] lyof] . d x8a8fPF .

t/ afv|fsf] x"n ;8slt/ lg:Sof] . ltgLx¿sf uf]7fnf ;8s}–;8s uO/x]sf] b]lvof] .

;a}lt/af6 xfdL ;'/lIft / uf]Kotf sfod x'g] ePkl5 aflx/ lg:Sof}F . o;f] x]/]F, p;sf] s'tf{df kftsf xl/of bfu nfu]sf /x]5g\ .

pm o;kN6 PSn} emf8Ldf k;L . lg:sFbf csf]{ s'tf{ nfPsL lyO{ .

clg pm ;fOsnsf] Sofl/o/df a;L . xfdL km]l/ r'krfk cl3 a9\of}F . dnfO{ rflxF ca s] x'G5 eGg] 8/n] 3/ u/]sf] lyof] . hª\un s6]/ ufpF k:gf;fy p;n] egL– æe08f/L sfsfsxfF hfcf}F .Æ

ælsg < s] sfd 5 <Æ

æToxfF sfd 5 lg . e/] eg"Fnf .Æ

dnfO{ o;n] s'g if8\oGqdf kmF;fpg] eO{ eGg] 8/ eof], t/ klg d p;sf] kl5kl5 ;fOsn 8f]¥ofpFb} e08f/L sfsfsxfF uPF . k'gdn] ;a}sf] va/vfa/ ;f]wL . pm / d t'?Gt} lgl:sOxfNof}F .

ævf;} s'/f t s]xL eg]gf} <Æ d}n] k|Zg u/]F .

æca 3/ uPkl5 e08f/L sfsfn] b]Vg'eof] / Totf k;]sf lyof}F, Ps}l5g cndn eof] eGg] . s'/} vtd . bfh'efph" otf cfpg] s'/} lyPg 3/df . ca pxfFx¿;Fu hDsfe]6 eOxfNof] eg] To;sf nflu hafkm rflxPg < xfdL ltgsxfF uP–guPsf] s;}n] ;f]wLvf]hL ul/xfn]df xfdL uPs} k|dfl0ft x'G5 . slta]/ a:of}F eGg] vf]hL s;n] u5{ / . xfdL Ps ldg]6 eP klg a;]s} xf}F .Æ d p;sf] rnfvL b]v]/ bªbf; ePF .

æ;d'b|dGygsf] ef/L ltdLn] ;fx|} ;lhn} la;fOlbof} .Æ d}n] s[t1 x'Fb} eg]F .

æxh'/sf nflu d 5', d]/f nflu xh'/ ePh:t} .Æ pm d';'Ss d':sfO{ . d klg p;af6 5'6sf/f ldn]sfn] d':sfOlbPF .

kms{Fbf em/L k/]sfn] zlgjf/ d cfpg ;lsgF . cfOtjf/ laxfg cfpFbf pml;t e]6 ePg . 9'Ss eof] . t/ Pp6f ;'df}sf u'd]h:tf] klg eof] .

)))

cfOtjf/ a]n'sf ;'? ePsf] kfgL /fte/ k¥of] . laxfgkv d ;w}Fsf] eGbf ca]/;Dd ;'t]F5' . lapFlemFbf ;ft alh;s]sf] /x]5 . cN5L ub{} d aflx/ lg:s]F .

æ/fd/tg ÛÆ d}n] /fd/tgnfO{ s/fPF, p;sf] 9f]sf cem} aGb b]v]/ .

æ;/, dnfO{ ;Grf] ePg .Æ p;sf] wf]b|f] :j/ aGb 9f]sfaf6 l5/]/ aflx/ cfof] . ;w}F t /fd/tgn] kfgL NofpFYof], cfh d cfkm}F wf/fdf hfg'kg{] b]lvof] . 7"nf] aflN6g af]s]/ wf/flt/ nfu]F .

pQ/k6\l6sf] kxf8 Psbd ;kmf / xl/of]–gLnf] b]lvO/x]sf] lyof] . ptf vbdkfl/sf 8fF8fdf skf;sf] kftnf] ?jfh:tf] afbnsf] Pp6f dl;gf] 6'qmf] cndNn k/]/ cfsfzdf c8\lsPsf] lyof] . dnfO{ nfUof] of] 6'qmf] dh:t} ePsf] 5 . 8'Nbf8'Nb} o; ;'Gb/ k|s[ltnfO{ b]v]/ ot} km;]sf] xf] . kxf8sf kfvfsf] xl/ofnL jg, nxnxfpFbf emf8L / snsn em/gfx¿ b]v]/ cfkm}FnfO{ la:of{] o;n] . ;Fu}sf ;fyL;FuL p8]/ sxfF k'lu;s] yfxf 5}g o;nfO{, / ca stf nfUg'kg{] xf], s;f] ug'{kg{] xf] Tof] klg yfxf 5}g lar/fnfO{ .

d}n] lgofn]/ To; afbnnfO{ x]/]F . la:tf/} p;sf] Ps cª\u Psflt/ km}nGYof], csf{] cª\u x/fpFYof] . slxn] pm >Ls[i0fsf] cfsf/ lnGYof], slxn] 3f]8fh:tf] b]lvGYof], slxn] ¿v kf] xf] ls eGg] x'GYof] / km]l/ slxn] s'g}} pGgt 5ftL ePsL t?gL aGYof] . Ps}l5gdf Tof] km}lnP/ kmf6\Yof], slxn] Ps} 7fpFdf vfFlbP/ 3gf–ul7nf] 8Nnf] aGYof] . olta]nf kxf8sf] vf]Fraf6 dfly p7]/ cl3 a9\g pm sf]l;; ul//x]sf] lyof] t/ p;df Tolt ;fdYo{ afFsL lyPg .

lar/f afbn Û To;nfO{ s] yfxf o; kxf8L kfvf / vf]Frsf] ;'Gb/tf pm / pmh:t} afbnsf 6'qmfx¿sf] cl:tTj ;dflKtsf] d"Nodf k|fKt ePsf] xf] . afbnn] cfkm"nfO{ n'6fpg 5f8\gf;fy of] xl/ofnL, of] ;'Gb/ kfvfkv]/f / vf]Fr phf8 / s'¿k x'g]5 eGg] p;nfO{ yfxf 5}g . afbn cfkm"nfO{ l;WofP/ l;h{]sf] ;'Gb/tfdf g} ;+;f/ la;{]/ x/fpF5 . o; k|s[ltn] afbntkm{ kms{]/ u/]sf] k|]dsf] cfx\jfg o;nfO{ cfxf/ agfP/ cfkm"nfO{ l;Fufg{sf nflu xf] . k|s[ltsf] of] ljlrq sf/Lu/L / 3fts k|]dsf] cfgGbdf of] cem} cNdlnG5 h:tf] b]lvof] . pm oxfF cem w]/} a:of] eg] p;sf] klg pxL ult x'g]5, h'g c¿ afbnsf] eof] . dnfO{ To; afbnk|lt bof nfu]/ cfof] .

rf]sdfl:t/sf] ;fj{hlgs wf/fdf k'gdsf] ;'l/nf] :j/ k/}af6 ;'lgof] . pm s'g} s'/fdf Psbd hf]8n] lvnlvnfP/ xfFl;/x]sL lyO{ . d s] u¿F s;f] u¿F ePF . e/;s pml;t hDsfe]6 gePsf] /fd|f] . t/ wf/fdf ca w]/}a]/ kfgL gcfpg ;SYof] . ;dodf kfgL gyfk] l/Qf] aflN6g af]s]/ Sjf6{/df kms{g'kg{] eon] d ;/f;/ wf/fdf k'u]F . s]xL ufu|f / aflN6g el/;s]kl5 d]/f] kfnf] cfof] .

n'uf w'g], g'xfpg] / kfgL yfKg] kFw]gL{x¿sf] c6\6xf; / v}nfa}nf lyof] . v';L, pdª\u / /dfOnf]n] pgLx¿ clel;l~rt lyP . Tof] v';L s]sf] xf] ;fob ltgLx¿nfO{ klg yfxf lyPg . pgLx¿sf] cy{ g ay{sf] xf]xNnfsf aLr p;sf] ToxL dL7f] af]nL t}/Fb} d]/f sfgdf l5¥of] . p;n] xfF:g 5f8]/ dlt/ x]b{} gx]/L egL– ælxhf] a]naf/Laf6 cfpFbf xtf/ ub{} lxF8\g'k/]/ xf]nf Psbd} s}F8f nfu]h:tf] eof] . cem klg sDd/ b'Vt} 5 .Æ

s]6Lx¿ km]l/ u8u8fP/ xfF;] . p;sf s'/fsf] cfkm\gf–cfkm\g} cy{ nufP/ tL xfF;]sf x'g ;Sy] . cyjf ltgLx¿n] k'gdsf s'/f ;'g]s} lyPgg\, cfkm\g} s'/fdf tL xfF;]sf klg x'g ;Sy] . cyjf x'g ;S5, kFw]gL{x¿sf cy{ g ay{sf s'/f d}n] ;'g]F eGg] nfu]/ xfF;]sf x'g\ tL .

d}n] p;sf] cfzo ga'em\g] s'/} lyPg .

æd]/f] hLp klg To;} lzlyn eO/fv]sf] 5 eGof . lxhf] w]/}a]/ ;fOsn rnfP/ xf]nf, 3/ cfOk'Ubf ;f/f z/L/ Psbd lzlyn ePsf] lyof] . laxfg ca]/;Dd ;'t]/ lapFlemFbf clns rª\uf eOP5 .Æ d}n] ;fgf] :j/df cfkm}FnfO{ eg]em}F u/]/ p;sf] egfOsf] k|To'Q/ lbPF .

æem/Lafbnsf] s/fdt xf] ;/ . em/Lafbn ePkl5 h;nfO{ klg o:t} xf] .Æ k'gdsf] 3/dfl:t/sL a:g]tgL sfsLn] elgg\ . ltgnfO{ x]/]F, dGbdGb d':sfO/x]sL lyOg\ ltgL .

æolta]/;Dd ;'Tg'ef ;/ < cfFvf klg cem} lgb|faf6 /fd|/L v'ln;s]sf 5}gg\ . /fte/ s;sf] ;Demgfdf hfu/fd a:g'ef] lg <Æ n'uf w'g 5f8]/ uLtf s/fO{ . pm Psbd hf]8n] xfF;L . uLtfsf] xfF;f]nfO{ c¿ s]6Lx¿n] klg ;fy lbP . k'gdn] klg ;fy lbO{ .

æ;+;f/ w]/} 7"nf] 5 . dflg; Psbd w]/} 5g\ . h;nfO{ ;De]m klg x'GYof] xf]nf, t/ d} p:tf], s;}sL 5f]/Lsf] ;Demgfdf /fte/ hfu/fd a:g hflgPg . efUo g} p:tf] xf]nf, xfdLh:tfnfO{ s;n] 3fF; xfN5 / <Æ d}n] uLtfnfO{ eg]F .

æp;–p; . 5f]/f dfG5]x¿, To;df klg ;/sf/L hflu/]===ÛÆ p;n] cf]7 n]k|ØfO{ .

d wf/fsf] clns glhs k'u]F .

uLtfn] pQ/sf] kxf8df vbd vf]nfsf] vf]Frlt/ b]vfpFb} uDeL/ :j/ agfP/ egL– æx]/\ k'gd Û oL ;/sf/L sd{rf/Lx¿ pM Tof] afbnsf] 6'qmf]h:t} x'g\ . xfd|L kxf8sf] xl/ofnL b]v]/ Tof] afbn ¥ofn r'xfP/ a;]sf] 5 . lar/f kxf8 r}t–j}zfvsf] ;'Svf / v8]/L x'Fbf klg xl/of] kfn'jf x'sf{P/, cfkm"nfO{ l;Fuf/k6f/ u/]/, kfvfel/ k"mn km'nfP/ 9sdSs k/]/ a:5] . slxn] afbn cfpnf / k|]d a;f{pnf eg]/ . t/== ÛÆ

æcR5f < t/ s] <Æ d}n] uLtfnfO{ ;fy lbPF . uLtf cl3Nnf] ;fnsf] P;Pn;L km]n eP/ a;]sL s]6L lyO{ . afa'cfdf p;sf] lax] eOxfn] x'GYof] eg]/ lrlGtt lyP . p;df klg To; lrGtfsf] l56fn] 5f]Psf] yfxf kfpg ;lsGYof] .

æt/ s] x'g' / < ;do ePkl5 afbn cfpg t cfpF5, t/ Tof] sxfFsxfFaf6 a6fl/Fb} cfpF5 . cfkm" cfpFbf o; k|s[ltsf] ;ftf] hfg] r6\ofª / jh| klg NofpF5 . lar/f k|s[ltsf] ;ftf] hfG5 t/ afbnaf6 /l;nf] k|]d a;{g] ljZjf;df ;a}yf]s ;xG5] pm . t/ ha p;sf] ¿k l5lKkFb} hfG5, afbn dflydfly kftlnFb} hfG5 . p;sf] ¿k lglv|g yfn]kl5 afbn Psbd a]kQf eOxfN5 . 7\ofSs} s]/faf/Ldf hflu/ vfg] l;lN;nfdf cfpg] ;/sf/L sd{rf/Lx¿h:t} .Æ

æs'grflxF afbn oxfFaf6 a]kQf eP5 < 7"n} kf] dsf{ k/]sf] h:tf] a'lemG5 lg uLtfgfgLnfO{ ÛÆ a:g]tgL sfsLn] elgg\ .

æs'g} afbn efp glbO{ pl8xfN5g\, s'g} r6\ofª a;f{pF5g\, jh| v;fpF5g\ . d t afbnsf] e/ kg{ ;lStgF sfsL ÛÆ uLtfn] egL .

æ5ftf cf]9\g'k5{ . 5ftfsf] e/ ePg eg] a;f{bL cf]9]/ lxF8\bf eOxfN5 lg ÛÆ a:g]tgL sfsLn] clns pQfpnf] efsf af]lng\ .

æ?lkofF gf]6 eP kf] leh] klg dflg;n] ;'sfP/ rnfpF5g\ t, cfkm" klg gf]6 t gf]6} kl/of], t/ gf]6a'srflxF kl/of] . x]x] . lelhof] ls vQd Û a? afbnaf6 afx| xft k/} a:g] . 9'Ss .Æ uLtfn] lv:; xfF:t} dlt/ x]/L .

aflN6gel/ kfgL af]s]/ ltgLx¿nfO{ xfF;f], Vofn76\6f ug{ ToxLF 5f8]/ d Sjf6{/lt/ nfu]F . af6fdf cfpFb} ubf{ pQ/lt/ x]/]F, Tof] afbnsf] 6'qmf] clxn] ToxfF b]lvPsf] lyPg .

=====

t/ k'gd emg\eGbf emg\ pu| x'Fb} uO{ . p;n] dnfO{ p;sf l5d]sLsf] 3/df sf]7f lng afWo kf/L . Sjf6{/af6 wf/f] 6f9f 5 eGg] lgx'F agfP/ d 8]/f ;g{ afWo ePF . e'OFtnfsf] sf]7f lyof], x/]s /ft b; ah] pm ;'6'Ss cfpg yfnL . vf]Nbf aGb ubf{ 9f]sfsf] sAhf r'OFr'OF u¥of] eg]/ p;n] t]n nufOlbO{ . clg laxfg rf/ ah] pm ;'6'Ss 3/lt/ nfUyL .

/fte/ xfdL cfk;df r'n'{Dd 8'AYof}F . p;sf afa'–cfdf / bfh'–efph"nfO{ xfd|f] rlt{snf yfxf eO;s]sf] lyof] t/ p;sf] pu|tfsf cufl8 pgLx¿ r'k lyP .

casf] 5 dlxgf;Dd dfq xf] d oxfF a:g] . To;kl5 t ;a} ls:;f vtd . l;Q}Fdf e]6\6fPsf] dL7f] df};dL kmn ;Stf] vfg] xf], s] yfxf kl5 o:tf] df}sf e]l6g] xf] ls xf]Og . df}sfdf rf}sf sf] 5f]8f];\ eGg] ePsfn] d p;nfO{ ;w}Fsf em}F ;lhn} ;fy lbg yfn]F .

ælax] g} gu/L ue{rflxF 7Ls gxf]nf .Æ d leqleq} 8/fO/x]sf] lyPF .

æTof] t xf] .Æ p;n] egL .

æclg lkN; cf}iflw vfFb} 5f} t <Æ d}n] s]xL lbgcl3 lbPsf] lkN;sf af/]df ;f]w]F .

ædg k/]g . gdL7f] . d}n] t ldNsfOlbPF .Æ

æn x]/ Û clg Tof] rsn]6 vfPem}F vfg] xf] / < kfgL;Fu 3'6'Ss lgNg' kf] k5{ t Û kl5 lax] u/]sf] rf/ dlxgfdf oqf] 5f]/f] hGDof] eg] ÛÆ d}n] b'j} xftn] efp nufP/ lrGtf kf]v]F .

æa}F;sf] e]naf9Ldf au]/ cfPsL /lx5 eg] 5f]/L cfpF5], pDn]/ cfPsf] k|]daf6 pTkGg ePsf] /x]5 eg] 5f]/f] hlGdG5 . xh'/n] 5f]/f] cfpg] sNkgf ug'{ef] . o;af6 yfxf x'G5 xh'/ slt dfof ug'{x'G5 eg]/ .Æ

dnfO{ yfxf 5, casf] s]xL dlxgfkl5 d oxfFaf6 pDsFb} 5' . o; aLr ;Stf] r'l;G5 . To;kl5 o;nfO{ r';]sf] :jfb lha|fdf em'G8\ofP/ ed/fn] km"n 5f8]em}F 5f8\g]5' . p;n] klg la:tf/} oL :jflbnf lbgnfO{ a}F;sf] x'/Ln] emf/]sf cfFk vfPsf] ;Dem]/ csf{] x'/L kv{Fb} cfkm\gf] oyfy{ hLjg lhpg]5] . o; ;kgfdo hLjgdf ;'vsf] :jfb eg]s} of}jgsf] cfuf] tfKg kfPsf] If0f t xf] .

o;kl5 eg] p;n] k|ltlbg lgoldt ¿kdf ue{lg/f]ws lkN; vfO{ .

æxh'/ dnfO{ slt dfof ug'{x'G5 <Æ p;n] xfd|f] lgoldt sfo{qmd ;'? x'g'cl3 Ps lbg ;f]wL .

æk'gd, tFnfO{ sf] dg k/fpF5 / < tFnfO{ t]/f] a}F;n] s'Ts'TofPsf] g xf], tF daf6 Tof] cfuf] lgefpg cfPsL xf];\ . t]/f] 6fOd kf;, d]/f] klg 6fOd kf; . kl5 cfkm\gf]–cfkm\gf] af6f] rNg] xf] . d eP7fpF cfPsL 5];\, v'a;Fun] hjfgLsf] :jfb nL, clg cfkm\gf] af6f] r'krfk hf . a'lem;\ <Æ d]/f] 3fF6L;Dd oL zAb cfP, / c8\lsP . pm d]/f] cg'xf/df x]/]/ Psbd v';L eO{ .

æxh'/sf zAbx¿nfO{ d]/f] k|]dn] lyr] . k|]ddf of]eGbf dL7f] cleJolSt x'Fb}g .Æ pm dnfO{ ;'D;'DofpFb} la:tf/} af]nL . p;sf] ;'D;'DofO ;fFRr}sf] cfgGbbfoL x'GYof] . s]6fnfO{ p;sf] s'g cª\udf 5f]of] eg] Tof] cfkm\gf] bf; x'G5 p;n] k|s[ltaf6} l;s]sL lyO{ .

k'gdsf] pkl:yltn] s]/faf/Lh:tf] of] k/fof ufpFdf d]/f] lhGbuLnfO{ x/fe/f / /ª\uLg agfO/x]sf] lyof] . hLjg hLjgh:t} d'nfod / Gofgf] eO/x]sf] lyof] . hLjg snfTds, ;ª\uLtdo / sfJofTds eO/x]sf] lyof] . ;fFemsf] b; sltv]/ aH5 eg]/ 9f]sf 9KSofP/ kv{g] eO;s]sf] lyPF d . afgL g} ePsf] lyof] p;sf] cfudgsf] k|tLIff ug{] .

æhLjgel/nfO{ k'Ug] dfof u5'{ lg .Æ d}n] 9fF6]F . pm d]/f] cFufnfdf a]l/O{ . Tof] /ft klg p;n] ;'dw'/ agfOlbO{ . laxfg pHofnf] x'Fbf dfq d lapFem]F . pm ToxfF lyOg .

jf:tjdf of] s]6L ¿kdf dfq xf]Og x/]s s'/fdf a]; lyO{ . k9fO klg 7Ls} /x]5 . 3/sf] sfdwGbf klg ;3fpFlb /lx5 . af]nLjrg ;a};Fu dL7f] af]lNb /lx5 . km"naf/L, l;nfOa'gfO / gfrufgdf klg of] kf]Vt /lx5 . s'zn u[lx0fLdf x'g'kg{] ;a} u'0f /x]5g\ .

d qmdzM p;sf x/]s rfn dg k/fpg yfn]F . p;sf] d':sfg, p;sf] xfpefp ca d]/f] x/]s lbgsf cfjZostf aGb} uP . d nfu'kbfy{sf] b'Jo{;gLsf em}F c;xfo aGb} uPF . p;n] cfkm\gf udnf / af/Ldf /f]k]sf km"ndf kfgL r9fpg yfn]sf] lyPF d, p;n] x'sf{Psf km"n dnfO{ ;'Gb/ nfUg yfn]sf lyP . qmdzM p;sf] lg:jfy{ k|]dn] dnfO{ ufNb} uPsf] lyof] .

æof] sljtf k9 t ÛÆ d}n] Ps lbg km';{tdf n]v]sf] Pp6f sljtf p;nfO{ ydfPF . p;af6 kfO/x]sf] hjfgLsf] ;'vwf/f g;'sf];\, p;n] e|djz eP klg dnfO{ k|]dk"j{s ;'Dk]sf] of}jgsf] cfgGbjfudf st}af6 afwf gcfcf];\ eGg]df d ;r]t lyPF . p;n] u/]sf] k|]daf6 dfofn' t?gLn] slt w]/} ;'vsf] dx rvfpg ;S5] eGg] d a'em\b} uPsf] lyPF . p;sf] x[boaf6 lgM;[t Tof] dx dnfO{ rflxPhlt k|fKt x'GYof] . pm dnfO{ emg\eGbf emg\ ;'v n'6fpgdf k|oTg/t lyO{ . p;nfO{ o;f] ug{df ;fy lbg ;s] d]/f] emg\ enfO x'g] b]lvof] .

p;n] d}n] lbPsf] sfut xftdf /fv]/ ;:j/ jfrg u/L–

dxfg\ kj{

–;'af]w zdf{

;f]gfk'/sf] ;'g;fg ufpFdf hGd]sf] d

lgh{g gx/sf] l8ndf x's{]sf] d

lsg otflt/ tflgPF x'Fnf

lsg o; xl/of] kxf8sf] dlnnf] km]bLdf cfPF xF'nf

oqf] 7"nf] ;+;f/df st}–sxLF guP/

d lsg o; ;'Gb/ ufpFdf cfPF x'Fnf

;fob k|s[lts} rfxgf xf]

d ltd|f] k|]dkfzdf afFlwg'

gq s;/L sNkgf u/]eGbf dL7f]

xfdLn] ;kgfdf b]v]eGbf ;'Gb/

lxpFbsf kfxfl/nf 3fdeGbf Gofgf]

s'g} km"nsf] jf;gfeGbf dL7f]

ltd|f] dfof ddf dUdufpg] lyof] /

d]/f] k|]d ltd|f] x[bodf pDng] lyof] / Û

 

aLrsf] ljzfn rf/sf];] emf8L

aLrsf xhf/ ufpF

dnfO{ ltdL;Fu hf]8\g rfxG5g\

ltdLnfO{ d;Fu ldnfpg rfxG5g\

lk|o k'gd Û

ltdL cfpm Û

ltdL d eP7fpF cfpm

xfdL ca k|]dsf] cem dxfg\ kj{ dgfcf}F .

 

æof] sljtf t dw'ks{df 5fKg lbg'k5{ .Æ p;n] cGTodf egL . d xfF;]F .

æsljsf sljtf kf] 5fK5g\ t dw'ks{df .Æ d}n] eg]F .

æk|]ddf ;a} slj x'G5g\ . xh'/ klg slj . xh'/ d]/f nflu t dxfslj .Æ p;n] xfF:t} egL .

æ;'af]w Û tF oxfFsf dflg;nfO{ lrGb}g;\ . o; s]6Lsf] s'l6n hfndf gkm;\ tF . s]6Lx¿leq s]6f] xftdf gk?Gh]n b]jL ag]/ k|:t't x'g] snf hGdhft x'G5 . s]6fnfO{ kmF;fO;s]kl5 t'?Gt} ltgsf] ;SsnL cg'xf/ ;Dk"0f{ ¿kdf plw|G5 . ltgsf bfx|f / gª\u|f b]lvg]5g\ . clg tF ltgsf bfx|f / gª\u|fsf km]nf kg{]5;\ .Æ d]/f] Pp6f dg eGYof] .

ætFnfO{ hLjgdf o;n] s] lbGg < k'gdsf] k|]deGbf cUnf] k|]d tFnfO{ s;af6 ldN5 <Æ csf{] dg eGYof] . p;nfO{ x]/]F . Tof] d]/f] sljtfsf] sfutnfO{ 5ftLdf /fv]/ cfFvf lrDd u/]/ a;]sL lyO{ . p;sf ;'Gb/ cf]7 kmkm{/fO/x]sf lyP . p;sf] sflGtdo cg'xf/df crDdsf] t]h wkSs lyof] . d]/f] s[lqd k|]dn] p;nfO{ ljlrqsf] ;'vnf]sdf k'¥ofPsf] lyof] . d}n] ;fFRr}sf] k|]d lbg;Sg] xf] eg] of] slt ;'vL, slt ;'Gb/ / slt b]bLKodfg x'g] lyO{ xf]nf Û

h]–h;/L / hlt eP klg d]/f] x[bodf k'gdsf nflu c:yfoL dfq :yfg lyof] . p;sf] cFufnf], p;sf] 5ftL / cf]5\ofgsf] v]n a8f] sf}t'sdo x'GYof] . sf}t'ssf] Tof] lj:dosf/L If0fsf] nf]edf d}n] Pskl5 csf{] gf6s ug'{k/]sf] lyof] . d cl3 ;/]F, / p;sf yy{/fO/x]sf cf]7df Ps xNsf r'Dag lbPF .

To; /ft rf/ r/0f;Dd xfdL ;lDdlnt ePkl5 dfq 5'6\of}F . To;kl5 klg k|To]s /ft xfdL tLg–rf/ r/0f ldNYof}F . d]/f] ;lqmo ;xeflutfnfO{ pm k|]dsf] cg'kd v]n dfGyL . d]/f] ef]s / jf;gfnfO{ pm daf6 pTkGg k|]dsf] b}jL rdTsf/ b]VyL . pm ddf r'n'{Dd 8'a]sL lyO{ . d]/f] ;'vafx]s p;sf] dgdf s'g} s'/f] lyPg . d]/f cfFvfdf ;'vsf] kfgL x]g{ pm xhf/ si6 p7fpFyL .

Ps lbg d}n] eg]F – æltd|f] k9fO clns sdhf]/ 5, s;/L ;'wf/ ug{] xf]nf <Æ

d]/f] Tof] Ps jfSo p;sf nflu eujfg\sf] cfb]z eOlbP5 . pm /ftf]lbg k9fOdf d]xgt ug{ yfnL . pm d]/f] ;]jf / zf/Ll/s t'li6nfO{ cem s'zntfk"j{s lgaf{x ug{ yfnL .

o;nfO{ r6Ss 5f8]/ ?jfpg dnfO{ cem} c;xh aGb} cfof] . ca s;/L d cfkm" p;sf] lrQ gb'vfO{ pDsg ;S5' eg]/ cg]s pkfo sNkg yfn]sf] lyPF . p;sf] nf;dfly pleP/ d slt kf] clUng] x'F / < p;n] dnfO{ s] lbg afFsL 5 < ;d:t hLjg d]/f] v';Lsf nflu Gof}5fj/ ug{ tof/ 5] of] lar/L . o;nfO{ d}n] ?jfpg'x'Fb}g, d]/f] sfa'aflx/sf] s'g} hl6n afWotf b]vfP/, d]/f] kl/l:yltdf cfkm\gf] c;xfo l:ylt b]vfP/ o;;Fu dfkmL dfu]/ pDsg'k5{ d}n] .

æ;/L d]/L lk|o k'gd Û d ltd|} lglDt of] hLjg ck{g tof/ lyPF . ltd|f nflu v';L a6'Ng d of] hLjge/ d?e"lddf bf}l8g, nfvf}F hF3f/ / gbL tg{, ;d'b|df xfDkmfNg / af3efn';Fu le8\g tof/ lyPF . ;d:ofsf ;u/dfyf / s'Des0f{ gf£g tof/ lyPF . t/ d]/L cfdfnfO{ xfd|f] of] ;DaGw :jLsf/ ePg . d}n] dlxgf}F nufP/ pxfFsf] dg lhTg vf]h]F t/ ;kmn eOgF . d]/f] 5ftLdf sqf] jh| k/]sf] 5, ltdLn] dfq a'em\g ;S5f}, c¿ s;n] a'em\5 / < pxfFn] 5]qLsL 5f]/L NofPdf cfTdxTof ug]{ wDsL lbg'eof] . cfdfnfO{ cfTdxTof ug{ d cg'dlt lbg ;lStgF . x]/, ltdLh:tL dxfg\ gf/Ln] d]/f] afWotf a'em\5f} . ltdL klg d]/L cfdfsf] d[To'sf] sf/0f aGg rfxGgf} . dnfO{ ljZjf; 5, hLjgdf deGbf cem c;n / of]Uo s]6f cfpF5g\ ltdLh:tL ;'Gb/L, c;n / of]Uo s]6Lsf nflu . csf{] hGddf kSs} xfd|f] ldng x'g]5 .Æ o:t} s]xL gf6s u/]/ d pDsg]5' . o;nfO{ s] yfxf d p;sf] z/L/sf] Gofgf] n'6]/ pDsFb} 5' eg]/ .

))))

ebf}sf] dlxgf . dª\unjf/sf] ck/fx\g . ebf}/] 3fd rs{] klg zLtn xfjf rn]sf] lyof] .

s]/faf/Lsf] xf6ahf/sf] lbg . k/k/sf Jofkf/L / x6f?sf] hd36 lyof] . vbdsf] l8ndf ahf/sf] 3'OFrf] x'GYof] . n]6fª, ef]u6]gL, l;+xb]jL, jf/ª\uL, kf6LufpF, ofª\l;nf, b]jLemf]8f, 3Fu?, en'jf, cfdh'FuL, 8fFuL / d'u'sf ;a} dfG5] vlgGy] . Tof] b}lgs pkef]Uo j:t'x¿sf] Jofkf/ jf lsgd]nsf] dfq ynf] lyPg, efjljlgdosf] ynf] klg lyof] . cfkmGt / lrgf?sf] e]63f6, n]gb]g / ;Dks{sf] s]Gb| klg lyof] . ;fyLefO e]nf eP/ :yfgLo ljsf;–lgdf{0f, rf8kj{, lax]a6'nf, s'nf]wf/f / /fhgLltsf] ax; ug{] klg cj;/ lyof] .

xf6 eg{ cfpg] af6fdf rf}tf/f, kmn}Frf jf em\ofDd k/]sf] 7"nf] ¿vd'lg a:g ldNg] 7fpFdf :yfgLo dlxnfx¿n] 3/]n' hfF8/S;Lsf] bf]sfg yfk]sf x'Gy] . sf]bf] / ds}sf] /S;L a]r]/ ltgn] g'ge'6'gsf] hf]xf] uy{] . hF8\ofxfx¿ oxfF cfO{ cfkm\gf] lt;{gf d]6\y] . hfF8 a]Rg] sfG5Lx¿sf rlDsnf / /l;nf cfFvf x]/]/ cfkm\gf cfFvfsf] lav dfy{] . ltgLx¿;Fu l5lNnPsf s'/f u/]/ cfkm\gf] dgsf] t'; emfy{] .

hfF8/S;Lsf] dfqf a9\b} uPkl5 hF8\ofxfx¿sf aLr 5]8vfgL / egfeg a9]/ df/lk6 ;'? x'GYof] . VofnVofndf rf/ OGr eGg] ;+:sf/ lyof] oxfF, v's'/Lsf] rf]6 rf/ OGreGbf sd 5 eg] To;nfO{ k|x/Ldf ph'/L ug'{ ;/dsf] ljifo x'GYof] . s'6lk6sf] ljifodf Ps–b'O{ af]tn nf]sn /S;L h'6fP/ ldt]/L ;fOgf] nufpFb} ;xdlt ul/GYof] .

l;+xb]jLlt/sf /ftflk/f 7s'gL{, jf/ª\uLlt/sf k'8\sf t/ sl;nf] ul7nf] hLpsf km'lt{nf lnDa'gL / ef]u6]gLlt/sf ;'Gb/L /fOgLx¿ o; df};ddf ptfaf6 km;L{, sfFqmf cflb af]s]/ ;a]/} otf emy{] / g'gt]n, lrgL, n'ufkmf6f], h'QfrKkn lsg]/ lbg 9Nsg'cl3 psfnf] nfUy] . kxf8sf] km]blt/sf g]K6L dugL{x¿ hfF8 a]Rg ;8ssf] lsgf/df j/kLknsf] km]bdf a:y] . clns glhssf ls;fgx¿ clns ca]/;Dd ot} cNdlnGy] . dª\unjf/ oxfFsf dflg;sf] ljz]if pT;j x'GYof] .

xf6 eg]{x¿df t?gf–t?gLsf] ;ª\Vof 7"nf] x'GYof] . e8\lsnf] /ªsf n'ufdf cfPsf tL t?gf–t?gLx¿ cfkm\gf ;djoLx¿;Fu x'g kfpg] lrgf/L, cGtlqm{of, dfofk|]d jf em}–emu8fsf] cj;/sf] vf]hLdf x'Gy] . sltko ufpFn] l76fl76Lx¿ oxL xf6ahf/ eg{] lgx'Fdf lk/tLsf] ;fª\nfdf plgGy] / 3/af/ ;'? uy{] eg] sltn] oxfFaf6 pAh]sf] em}–emu8fsf sf/0f Hofg u'dfpFy] jf h]n hfg] af6f] agfpFy] .

b'O{ ah]lt/ xf6ahf/sf] /ldtf x]g{ lg:s]F . eL8sf] aLrdf d PSn} olQs} 6xlnO/x]sf] lyPF, ptf lsgd]n ug{]x¿sf] csf{] eL8df k'gd b]vf k/L . u'nfkmL /ftf] s'tf{, uf9f gLnf] ;'?jfn / ;]tf] ;ndf ;lhPsL k'gd crDd} /fd|L b]lvO{ . p;n] klxn] b]vL of d}n] klxn] b]v]F, d o;} eGg ;lStgF t/ pm x'l/{P/ d eP7fpF cfO{ . ck/fx\g eP klg dflg;sf] 3'OFrf] 36]sf] lyPg / xl6ofsf] xf]xNnfn] s;}n] eg]sf] s;}n] ;'Gnfh:tf] klg lyPg .

ægd:t] ;/ .Æ p;n] egL . o;cl3 p;n] dnfO{ slxNo} gd:t] u/]sL lyOg . d}n] gd:t] kmsf{PF .

æs] lsGg nfUof} <Æ

æs] lsGg' / < h]sf] bfd klg 5f]O;Sg' 5}g . d t a? ptf a]naf/Ld} lsgd]n u5'{ .Æ p;n] egL .

kxf8af6 cfPsf x6f?n] p;nfO{ ws]n]/ d]/} 5]pdf NofOlbP .

æo:tf] eL8ef8 / xNnfvNnfdf s] af]Ng' / ;/ . ptf clns v's'nf] 5 ls <Æ p;n] egL .

æx}g . oxLF 7Ls 5 . eL8sf] cfj/0f 7Ls x'G5 .Æ

ægfOF, ptf hfcf}F .Æ p;n] dnfO{ tfg]/ eL8af6 lgsfNg vf]hL . ;fj{hlgs 7fpFdf p;n] d]/f] xft kqm]sL lyO{ .

æxh'/nfO{ s:tf] 5 <Æ eL8 l5rf]n]/ b'j}hgf klZrdk6\l6sf] v'nf 7fpFdf cfOk'u]kl5 p;n] ;f]wL .

æ7Ls} 5 . ;Gr} 5' . ltdLnfO{ s:tf] 5 lg <Æ d}n] 5f]6s/Ldf eg]F .

ptf 8fFuLtkm{af6 ufpFn]x¿ x:ofªkm:ofª ub{} xf6sf] eL8tkm{ cfO/x]sf lyP . ltgLx¿dWo] s]xLn] dnfO{ lrg]/ gd:sf/ u/] . d}n] r'krfk xftn] gd:sf/ kmsf{PF .

æ7Ls} 5' ;/ . cln tNnf] k]6 b'V5 dlxgfjf/L ePsf] a]nf .Æ p;n] egL .

æTof] ;fdfGo xf], clns kl5 7Ls x'Fb} hfG5 .Æ d}n] eg]F .

p;sf] cg'xf/df x]/]F– dnfO{ oxfF e]6\g kfPsf] ljhoL efjdf pm d':s'/fO/x]sL lyO{ .

xf6ahf/sf] kNnf] 5]p hfF8/S;Lsf] ahf/ lyof] . hfF8/S;L, ;'Fu'/ / s'v'/fsf] df;'sf] 5]nf]v]nf] lyof] Totfk6\l6 . vf]nfsf] l8ndf baba]sf] 7"nf] ¿v lyof] . To;sf] km]bdf b'O6L dugL{ l76L hfF8sf] bf]sfg yfk]/ a;]sf lyP . s]xL cwa}F;] / l76fx¿ 6'qm'Ss a;]/ hfF8 vfO/x]sf lyP . sf]xL To;} lh:s]/ a;]sf klg lyP . hfF8 o; e]usf dflg;sf] ;fdflhs cGtlqm{of ug{] lgx'F lyof] . hLjgsf] bf}8w'ksf] ef/L Psl5g la;fP/ dgsf s'/f kf]Vg] cj;/ klg x'GYof] . hfF8n] lognfO{ hf]8\Yof], hfF8n] logLx¿nfO{ km'6fpFYof] . hfF8n] logLx¿sf aLr k|Llt eYof{] . slxn] j}dgZo 3f]NYof] klg . hfF8n] lognfO{ arfpFYof] / dfYof{] . ltgLx¿ hfF8a]u/sf] lghL jf ;fdflhs hLjgsf] sNkgf ub{}gy] .

æslt 3fts / l3gnfUbf] 5 xlu <Æ p;n] hfF8dfly l6Kk0fL u/L .

æhfF8 g]kfnsf] Ps gDa/ ;d:of xf] . hfF8 xfd|f kfl/jfl/s ljv08gsf] k|d'v sf/0f xf] . hfF8 ul/aL, s'kf]if0f / clgsfnsf] k|d'v sf/0f xf] . hfF8 a]/f]huf/Lsf] hggL xf] . hfF8 clzIff, csd{0otf, lg/fzf, /f]u, ef]s / cg]s b'u{'0fsf] 3/ xf] . hfF8n] ;fdflhs dfGotf kfpGh]n xfd|f] slxNo} pGglt x'Fb}g . o; ljiffn' k]on] oL dflg;nfO{ ktgsf] dfu{df s;/L l3;f/]sf] 5, lognfO{ slxNo} yfxf x'g]jfnf 5}g .Æ d}n] df}sfdf bz{g 5fF6]F .

æca ptf ghfcf}F . kmsf{}F .Æ k'gdn] egL . xfdL t'?Gt} kmls{xfNof}F .

æltdLn] lsg dnfO{ otf af]nfof} <Æ d}n] n'ufkmf6f] a]Rg] v08df cfOk'u]kl5 ;f]w]F .

æeL8af6 aRg .Æ p;n] xfF:t} egL .

æof] /S;Lsf] ;+;f/eGbf t eL8ef8 g} ;xg ;lhnf] xf], xf]Og / <Æ d}n] ;f]w]F .

æxfdL /S;Lsf] ;+;f/df k:g vf]h]sf lyPgf}F . b}lgs pkef]Uo j:t'sf] ahf/sf] 5]pdf k'Ug rfx]sf dfq . d eG5', xh'/;Fusf] PsfGth:tf] ;'Gb/ If0f hLjgdf c¿ x'Fb}g . g/sd} eP klg xh'/sf] ;fy kfpmF . xh'/nfO{ o:tf] nfUb}g / <Æ

æs;/L nfUb}g < nfU5 lg Û km/s s] eg] dnfO{ oL s'/f zAbdf eGg cfpFb}g . ;a} efjsf nflu efiffdf zAb x'Fb}gg\ . ltdL t d]/f] hLjg g} xf} lg . t/ nf]snfhsf] klg t s'/f 5, eL8af6 5'6\6} eP/ xfdL af]n]sf] s'/f oL ¿vkftn] klg ;a}nfO{ ;'gfOlbG5g\ . xfdL cem} kltkTgL t ePs} 5}gf}F lg .Æ

ænf} Û xh'/ klg ===ÛÛ ;'gfOlbpmg\ g . ;+;f/n] xfd|f] k|]dsf] uLt ufOlbP xfdL tfn ldnfP/ gfrf}Fnf . s] 5 / Û lax]kl5 t v} /f]dfG;, k|]d, PsfGt / cfgGbsf] v]tL ug{ sxfF km';{t ldNnf / < v]tLkftL, 3/af/, n]gb]g, hflu/ / kl/jf/ cfkmGtn] 3]l/xfN5g\ lg rf/}lt/af6 lhGbuLnfO{ .Æ

æt/ klg ÛÆ d pm;Fu ljjfxk"j{sf] /f]dfG;df lyOgF . d]/f nflu pm 6fOdkf; lyO{ . d]/f nflu pm a}F;sf] af9Ldf au]/ cfPsL emf/kft, 9'ª\ufd"9f, n]bf]–lxnf] / afn'jf dfq lyO{ . t/ h] eP klg pm d]/f] jt{dfg hLjgdf o:t/L 6fFl;PsL lyO{ ls d p;nfO{ kG5fpgdf k"0f{ c;dy{ lyPF .

))))

xf6df e]6 ePsf] tLg–rf/ lbgkl5sf] 36gf, p;sf afa' crfgs a]xf]; eP5g\ . bf}8fP/ x]Nykf]:6df NofP . Toltv]/ ddfq lyPF x]Nykf]:6df . 8\o'6Lsf x]dgf/fo0f cfOk'u]s} lyPgg\ . d}n] h] hfg]sf] u/]F . pgsf] 5ftLdf s]xLa]/ lyr]F . lgs}a]/ 5ftL tndfly u/fPsf], xf];df cfP . l5d]sLx¿n] t'?Gt} lj/f6gu/ nu] .

s]xL lbgsf] c:ktfn a;fOkl5 pgL cfP . pgn] eg]– æxh'/ x'g'x'GYof] / afFlrof] lg . d eG5', of] an/fdn] xh'/sf] u'g slxNo} la;{g] 5}g .Æ

To;kl5 d pgLx¿sf] 3/df lg/Gt/ uOlbg'kg{] afWotfdf k/]F . k'gdsf sf/0fn] xf]Og, an/fd sfsf eGy]F d pgnfO{, pg}sf sf/0fn] . dflg; Psbd ;x[boL . sfsL klg crDdsL /lx5g\ . ltgsf] x[bo ;8s;Dd km}nGYof] . ltgsf] cfb/;Tsf/ / k|]dn] d lslrFb} uPF, uNb} / kUnFb} uPF .

otf k'gdsf] v';Lsf] ;Ldf lyPg . t/ pm cr]n d]/f] sf]7fdf cfpg 5f8]sL lyO{ . d}n] g} p;sf] 3/df uOlbg'kg{] ePsf] lyof] . k'gdsf] a}F;sf] vx/] a9]/ zfGt gbL ePsf] lyof] . Tof] km\jfF u/]/ km0ff p7fpFb} 3fts cfqmd0f ug]{ uf]dg aGg 5f8]/ e]6]sf] a]nf l;ª\u} lgNg] clhFu/ ePsf] lyof] . pm ca e]naf9L lyOg, a? zfGt, ;'l:y/ / ;kmf tnfp lyO{ . ltvf{pFbf To; tnfpsf] kfgL vfg ldNYof], z/L/ d}nf] eP g'xfpg ldNYof] clg 8'a'NsL dfb{} kf}8]/ z/L/ / dgnfO{ :km"lt{ /fVg ;lsGYof] .

æ;'af]w ;/ . ca xh'/n] xfd|} 3/df a:g'k5{ . sfsLn] ksfPsf] vfg'k5{ . xh'/n] pkb]z lbg'ePb]lv o;sf] k9fOdf Psbd rdTsf/ eof] . xh'/sf] k|]/0ff kfP/ k'gd cs{} ePsL 5], cWoogzLn, uDeL/, ;'zLn / kl/>dL . eujfg\sf] k"hfcf/fwgf lgoldt ¿kdf u5{] . laxfg rf/} Znf]sdfq eP klg uLtf kf7 u5{] . j|t a:5] . xh'/ xfdLsxfF al;lbg'eP k'gdsf] klg k9fOdf cem ;'wf/ cfpg]5 .Æ Ps lbg sfsfn] eg] .

d}n] gfOF eGg} ;lsgF . t/ k'gdsf] P;Pn;L k/LIff ;lsPsf] b; lbgkl5 d]/f] ;?jf eOxfNof] . pm;Fusf uha /ftx¿ k5fl8 5'6\g] eP . d}n] rfx]em}F ca ToxfF nfdf] ;do;Dd a:g gkg{] ePsf] lyof] . ha d b'xaLsf] x]Nykf]:6df ;?jf ePF, To; 3/df ?jfaf;L eof] . tLg x[boaf6 5tf5'Nn ePsf] k|]d / la5f]8sf] rLTsf/n] d]/f] x[bo l5ofl5of eof] . a]sf/df ;?jf dfu]F5' eg]em}F eof] .

d x]Nykf]:6 / 8]/faf6 labf ePF . an/fd sfsfn] 9'ª\uf af]Sg] 6«sdf d]/f n'ufkmf6f, u'G6f / lstfasf ef/L r9fOlbP . To; lbgsf] Tof] b[Zo ;DemFbf d cfh klg layf]lnG5' .

k'gd To; 6«sdf r9]/ a]naf/L hfg] lgx'F agfP/ dnfO{ k'¥ofpg vf];f{g];Dd cfO{ . vf];f{g]sf] rf}tf/fdf emf]nf la;fP/ Psl5g ;':tfpg a:of}F .

p;n] labf x'g] a]nfdf egL– æxh'/nfO{ d]/f] k|]dn] afFWg ;s]g eg] dlt/ kms{]/ gx]/] klg d u'gf;f] ulb{gF . xh'/n] la6'Nofpg'ePsf] z/L/ af]s]/ d sxfF hfpmF eg]/ d xh'/nfO{ cK7\of/fdf kflb{gF . dnfO{ r';]/ :jfb lnO;s]kl5 kfkL eFj/fn] em}F 5f8\g'ef] eg]/ eGg]5}g, d}n] xh'/nfO{ s'g} l/gsf] ef/L af]sfPsf] 5}g . d} a? cyfx k|]dn] lslrPsL 5' . xh'/n] kms{]/ x]l/lbg'ePg eg] d]/f] kljq x[bo xh'/nfO{ b]vfpg ;lsg5' eg]/ lrQ a'emfpg]5' . xh'/sf] olt lbgsf] ;fy kfP/ d}n] cfkm"nfO{ wGo ;Dem]sL 5' . olt k|]d Pp6f hLjg afFRgsf lglDt h;sf nflu klg kof{Kt 5 . d}n] cfkm"nfO{ xh'/af6 la6'lnPsf] 7fg]sL 5}g, a? cem z'4 / kljq ePF eG7fG5' . d]/f] x[bo xh'/sf] k|]d kfP/ cem rf]vf] / rlDsnf] ePsf] 5 .Æ

ælsg o:tf] af]Nb} 5f} k'gd <Æ d}n] ;f]w]F .

ælsgls of] ;?jf xh'/n] dfu]sf] eGg] ;'g]F .Æ pm nueu xtfzfsf] ;a}eGbf tNnf] v'8\lsnfdf lyO{ .

d r'k nfu]F . of] s]6L cfh clns efjnx/df ax]sL 5] . d}n] x7ft\ 5f8] klg o;df eofgs dgf]ljs[lt pTkGg gx'g] b]lvof] . 7Ls} 5, cfh lbnsf] bb{ kf]vf];\ g . cfhpk|fGt o;n] slxn] dnfO{ o;/L lbn vf]n]/ af]Ng kfpnL / Û

æ;w}Fel/ o;/L rNb}g k'gd Û d}n] ptf uP/ kl/aGb ldnfpg'k5{ . hGtL lnP/ cfP/ ltdLnfO{ nUg'k/]g <Æ d}n] eg]F . p;n] d]/f] egfOdf clnslt klg ljZjf; u/]h:tf] b]lvPsf] lyPg . xfdL b'O{aLrsf] ldngdf s]/faf/Lsf] a;fO slQ klg afws lyPg, a? ;xof]uL g} lyof] eGg] p;n] :ki6 b]v]sL lyO{ .

pm km]l/ af]Ng yfnL– æd}n] xh'/sf] glhs x'gsf nflu h]h] arsfgf Jojxf/ u/]F, tL ;asf nflu xh'/n] dnfO{ d"v{ s]6Lsf] c1fgL rfnf eg]/ dfkmL lbg'xf]nf . cfh 5'6\l6g] a]nfdf oltrflxF eG5', xh'/ k/d]Zj/sf] Ps c+z x'g'x'G5 . d}n] uLtf kf7 u/]/ a'em]sf] s'/f] oxL xf] . hlxn]b]lv xh'/nfO{ b]v]F, d]/f] x[bo p;} a]nfb]lv xh'/;Fu 5 . ;+;f/df ;'Gb/Lx¿sf] cefj 5}g ;/, t/ xh'/nfO{ Ps x[bo rf]vf] dfof vGofpg] k'gd dfq} xf] . xh'/n] 6]s]sf] wtL{ 5'g kfO{ eg] o;sf] hLjg ;kmn . xh'/sf kfOnfsf] w'nf] l;Fb'/sf] ¿kdf nufpg kfO{ eg] o;sf] hLjg ;kmn . cfkm"nfO{ la;{]/ o;n] xh'/sf] ;]jfdf hLjg latfpg]5] . ;Dej x'G5 eg] o:tL k'gdnfO{ gnTofpg'xf]nf, ;s];Dd rfF8f] /Ltk"j{s ;w}Fsf nflu cfkm\gL bf;L agfpg'xf]nf .Æ

o;n] s'g} sfJofTds efiffdf dnfO{ o;f] eg]sL lyOg . p;sf jfSodf s'g} hfb"u/L klg lyPg . ltg} k'/fgf / lvof k/]sf zAbdf pm dnfO{ dfof u5'{ elg/x]sL lyO{ . vf;df pm dnfO{ vf;} dg kl//x]sL klg lyOg, d}n] p;nfO{ :ki6 ;'lgg] u/L eg]F– æk'gd Û ltdL cfkm\gf] 3/ lxF8 ÛÆ

t/ v} s] eP/ xf] d]/f] bflxg] xftn] s]/faf/Llt/ xf]Og ;f]gfk'/lt/ b]vfof] .

dflg; v';Ldf klg v';L x'g sxfF ;Stf] /x]5 / . k'gd :tAw eO{ . clnslt 8/, clnslt ;ª\sf]r / clnslt lrGtf p;leq d8fl/Psf] d}n] b]v]F . pm Psbd lzlyn / rlst b]lvO{ . p;sf] cg'xf/df v';Lsf] s'g} /]vf sf]l/Psf] lyPg .

t'?Gt} p;sf] cg'xf/df /ut el/P/ cfof] . pm ;+oldt / ;Gt'lnt eOxfnL . d]/f] cg'xf/df cfzfk"0f{ gh/n] x]b{} p;n] egL– æs] eGg'ef] < km]l/ Tof] jfSo PskN6 ;'g"F g .Æ

æo:tf] jfSo hLjgdf k6sk6s sxfF eGg ;lsG5 / k'gd Û hLjgdf dflg;n] PshgfnfO{ dfq o:tf] eGg ;S5 . ltdLn] d]/f zAb ga'em]/ s] ef] /, d]/f] x[bosf] cfx\jfg a'lem;s]s} 5f} .Æ cfkm\gf] xftsf] O;f/fnfO{ k'gk'{li6 ub{} d}n] eg]F .

dnfO{ yfxf 5}g lsg, s'g efjt/ª\udf ax]/ xf], d}n] To;f] eg]F . k'gd dnfO{ dg k/fpFyL t/ d pm;Fu oqf] nDa]tfg lhGbuL latfpg tof/ lyOgF . d :ki6 lyPF d p;nfO{ ckgfpg slQ klg rfxGgy]F . p;nfO{ dg gk/fpg'sf] sf/0f dnfO{ slxNo} yfxf ePg . dg k/]g eg] k/]g, s'/} vtd, ;a} s'/fsf] sf/0f sxfF yfxf eOxfNbf] /x]5 / Û t/ s'7fpFdf unt jfSo af]n]/ cfh d]/f] d'vn] d]/f cfufdL lbgdf wldnf] kfgL 3f]lnlbg] u/L d}nfO{ wf]sf lbO/x]sf] lyof] . af]ln;s]kl5 To; af]nLsf] dof{bf /fVg' cfkm"k|lt OdfGbf/ k|To]s dflg;sf] st{Jo xf] . d cfkm}Fk|lt a]Odfg x'g ;lsgF .

k'gd r'krfk d;Fu} d]/f emf]nfem\ofD6f af]s]/ ;8ssf] csf{]k6\l6 a; r9\g] 7fpFdf cfO{ . p;n] d]/f] cg'xf/df x]bf{ klg x]l/g . Toltv]/} k"j{af6 lj/f6gu/ hfg] a; cfof] . d}n] emf]nf r9fpg sf]l;; u/]F .

æoqf] ;fdfg /x]5, ;fdfgsf] 5'6\6} ef8f nfU5 lg .Æ vnf;L s/fof] .

æb'O{ hgfsf] ;fdfg xf] .Æ d]/f] d'vn] eGof] .

vnf;Ln] u'G6f 5tdf /fVof] . Pp6f emf]nf af]s]/ d a;leq 3'';]F . k'gdn] c¿ ;fdfg prfn]/ dnfO{ ydfO{ . clg pm dnfO{ x]bf{ klg gx]/L r'krfk r9L .

3fd c:tfpg'eGbf cl3 g} xfdL ;f]gfk'/ k'Uof}F . a;af6 cf]n{]kl5 k"j{tkm{ nfUbf k'gdsf cfFvfdf x]/]F . dnfO{ nfUof] oL ;'Gb/ /l;nf / rlDsnf cfFvfdf d]/f] ca ;fj{ef}d clwsf/ 5 . t/ oL cfFvfdf of] v';L l6sfpg d}n] hLjge/ cgj/t d]xgt ug'{kg{]5 . pm crDd} rlst lyO{ . p;sf cg'xf/df ;j{q km}lnPsf] ;'v / rds b}jL t]ho'St lyof] . pm ¿ksL b]jL t lyO{ g}, ca pm k|]dsL b]jL b]lvg yfn]sL lyO{ . d}n] lsg o;nfO{ olt Wofg lbP/ cfh;Dd slxNo} x]l/gF < dnfO{ kl5tf] nfUof] .

u'G6f / lstfasf] ux|f}F ef/L af]s]sf] d w'n] af6f] eP/ sGb}sGb} cl3 a9]F . k'gd d]/f]hlQs} ux|f}F ;fdfg af]s]/ d]/} ;dfgfGt/ eP/ cfO/xL . p;sf] z/L/sf] eª\ludfn] eGYof]– pm xfjfdf t}l//x]sL 5] .

xfjf zfGt lyof] . df};d ;'Gb/ lyof] / p;sf] z/L/df 5s{]sf] cQ/ d]/f] gfsdf cfP/ cl8of] . pm ;w}F oxL cQ/ nfpF5] . cFWof/fdf ;w}F pmeGbf klxn] p;sf] of] cQ/ d]/f] sf]7fdf k:Yof] . o; cQ/n] dnfO{ pQ]lht kfYof]{, nf]e / ef]s hufpFYof] . t/ cfh ddf Tof] pQ]hgf lyPg . Pp6f gofF lhDd]jf/Lsf] af]w, Pp6f gofF b'lgofF cfkm";Fu ;dflxt ePsf] cg'e"lt / Pp6f gofF pknlAwsf] uj{ d]/f] dgdf lkª v]Nb} lyof] .

dnª afafsf] dlGb/df k'u]/ p;n] afafnfO{ 9f]uL . dlGb/af6 lg:sFbf p;sf] xftdf clnslt cla/ lyof] . p;sf] cf}Fnfaf6 Tof] cla/ d]/f cf}Fnfdf bnL . d}n] Tof] p;sf] l;pFbfdf blnlbPF . To;} If0fdf xf] d]/f] x[bodf klxnf] k|]d pTkGg ePsf] . k|]d ePkl5 t hLjg slt Gofgf] x'Fbf] /x]5 . hLjg slt ;'Gb/ nfUbf] /x]5 . k|]ddf k/]kl5 hLjg slt /ª\uLrª\uL / :jflbnf] x'Fbf] /x]5 . dflg; k|]ddf k/]kl5 kG5LeGbf :jtGq x'Fbf] /x]5 . dflg;n] ;a} Ct'nfO{ j;Gt b]Vtf] /x]5 . dflg;x¿ lsg k|]dnfO{ kf;f] jf aGwg eG5g\ < d ltgLx¿nfO{ 3[0ff u5'{ .

clg p;sf tftf–tftf cf}Fnfx¿n] d]/f] lgwf/df cla/ bn] . d]/f] x[bosf] Gofgf]rflxF ;'vsf] cs{} lj:tL0f{ ;+;f/df ljr/0f ug{ nfUof] . d]/f] x[bo ca d]/f] 5ftLaf6 lg:s]/ v'nf cfsfzdf lrn p8]em}F xfjfdf sfjf vfFb} p8\g yfNof] . d]/f] x[bo ca d]/f] 5ftLaf6 p8]/ p;sf] 5ftLleq ljno eO/x]sf] lyof] . d Tof] ;a rlst eP/ cg'ej ul//x]sf] lyPF .

cxf Û k|]d ÛÛ

dnfO{ To;} If0f k|]dsf] ;To ¿k;Fu ;fIffTsf/ ePsf] lyof] .

d eG5' PskN6 klg k|]ddf gk/]sf] dflg;n] hLjgsf] Tof] ;'Gb/ kf6f] b]Vg kfPs} x'Fb}g . dnfO{ hLjgsf k|d'v sfnv08 ;Demg eG5;\ eg] k'gdn] dnª afafsf] dlGb/af6 lg:s]/ d]/f cf}Fnfdf cla/ nufOlbPsf] If0fb]lv dlGb/cufl8af6 clnslt pQ/ uP/ k"j{ nfu]kl5sf] afF;3f/L cfOk'u'Gh]nsf] b; ldg]6nfO{ o; hLjgsf] cfwf ;do xf] elglbG5' . k|]ddf k/]sf] a]nf dflg; ;do / :yfga]u/sf] x'Fbf] /x]5 . dtna p;n] ;do klg z"Go ef]Ub5, :yfg klg z"Go ef]Ub5 . p;n] k|]dsf] Gofgf]kgdfq ef]Ub5 . b'O{ k|]dLsf aLr :yfg l5g{ ;St}g, ;do klg l5g{ ;St}g, s]xL l5g{ ;St}g .

dnfO{ lrRofP/ ;+;f/nfO{ ;'gfpmF eP/ cfof]– ;'g P ;+;f/sf dfgjhflt Û d k|]ddf k/]F Û d k'gdsf] dxfg\ k|]dn] :jtGq ePF Û d k'gdsf] k|]dn] el/PF, d logsf] k|]ddf r'n'{Dd 8'a]F, d logsf] k|]dn] ;+;f/sf] ;a}eGbf pFrfOdf k'u]F Û ca d cs{} ePF . d Psbd cs{} ePF . ;+;f/ klg cs{} x'Fbf] /x]5 ÛÛ dfG5] xf] Û ltdLx¿ klg k|]ddf kg{] sf]l;; u/ ÛÛ

d slxn]sfxLF ;f]Ry]F– ;+;f/df hlt uLt /lrPsf 5g\, hlt uLt ufOPsf 5g\ tL ;a lsg k|]ds} jl/kl/ 5g\, k|]d / lj/x lsg dflg;sf ljZjJofkL ljifo ag]sf, clg lsg gf6s, syf, pkGof; k|]dn] el/G5g\, lsg ;+;f/el/sf sljx¿ k|]dsf] dfq j0f{g u5{g\, hlt aofg u/] klg lsg of] ljifo ;w}F gjLg /x]sf] xf]nf, x/]s k|]dLn] lsg rlst–rlst eP/ k|]ddf 8'a]sf], lsg k|]d k'/fgf] gePsf], lsg k|]d bf]xf]l/Pem}F gnfu]sf] eg]/ . aNn yfxf eof] k|]dn] xfdLnfO{ arfPsf] /x]5 . k|]d afFr] dflg; afFRtf] /x]5 .

xfdL yf¿ufpFsf] k"jL{ 5]psf] afF;3f/L s6]/ clnslt dfq cufl8 a9]sf lyof}F . d]/f] x[bo eg] k6sk6s lrn p8]em}F p8\g yfn]sf] lyof] . dnfO{ ult, lbzf, ;do / :yfgsf] x]Ssf x'g 5f8]sf] lyof] t/ k'gddf To:tf] af9L slQ b]lvPg . pmrflxF otfsf v'Nnf / km/flsnf v]t, ufO{a:t'sf n:s/ / gx/sf] l8ndf uLt ufpFb} lxF8]sf uf]7fnfx¿ b]v]/ pTkft} /dfO/xL . t/ d eG5' o; kl/j]znfO{ d]/f] x[bosf] af9L / p;sf] pkl:yltn] Psbd abn]sf] lyof] . k'gdsf] pkl:yltdf of] kl/j]z :juL{o ag]sf] lyof] . d 5Ss lyPF, of] d]/f] ToxL ufpF cfh ljlrq ¿kn] leGg ePsf] lyof] .

ufO{a:t'sf] x"n lxF8\bf p8]sf] w'nfn] ljlrqsf] sfl/u/L / w"ldn lrqsf] lgdf{0f u/]sf] lyof] . d To; lrqnfO{ cfkm\gf] 5ftLdf hf]ufP/ /fVt} cl3 a9]F .

xfd|f] k5fl8 3fd qmdzM tntn uO/x]sf lyP . lbgel/ xfdLnfO{ Gofgf] / pHofnf] lbP/ ylst pgL kx]FlnFb} lj>fd ug{ uO/x]sf lyP . ;"o{ eGb} lyP– æ;'af]w Û d]/f] cg'kl:yltdf k'gdnfO{ s'g} b'Mv glbg" . k'gdsf] kljq k|]dn] tFnfO{ clel;l~rt ul/lbPsf] 5' . tF efUodfgL xf];\ .Æ

c:tfpFbf] 3fdn] k'gdsf sfFw, 3fF6L, sfg / bflxg] ufnfdf kf]ltlbP/ ;'gf}nf] /ª pTkGg u/]sf lyP . p;sf a/flnPsf skfnsf s]z ;'gs];/f /fgLsf em}F b]lvP . Tolt ;'Gb/ s]z d}n cfh;Dd s;}sf] b]v]sf] 5}g . d}n] km]l/ k'gdsf cfFvfdf x]/]F– ToxfFleq d /x]5' . tL ;'Gb/ ;kmf rlDsnf sfnfsfnf cfFvfleq d]/f nflu k|]d 5tf5'Nn lyof] . ltgsf] rdsdf d]/f] k|]d ylkPsf] lyof] . tL /l;nf cfFvf ca d}n] ;+;f/ b]Vg] em\ofn ePsf lyP . nfnLdo ufnfsf] af6f] eP/ p;sf] ;'Gb/ ;fgf] d'vdf d]/f zAbx¿ a;] . x]bf{x]b{} tL cf]7x¿ d]/f] k|]duLtf ufpg] cf]7 ag] . d otf qmdzM ;j{yf gjLg / nx/bf/ k|]d;d'b|df 8'a]/ ljnLg x'Fb} uPF . d cs{} ePF, d pm ePF . d d /lxgF .

k|]d ;'Gb/, Gofgf], s0f{lk|o, d'nfod / ;'vb 5 . k|]d ;/;, ;kmf, z'4, kljq / cd[tdo ;':jfb' 5 . k|]d ;To, dxfg\ / ;j{JofkL 5 . k|]d csf6\o, cgGt / cd/ 5 . ;+;f/ k|]dn] el/Psf] 5 . k|]dn] g} ;+;f/ wflgPsf] 5 / yfldPsf] 5 . k/d]Zj/n] dflg;sf] x[bodf k|]dsf] wf/f clj/n axfpF5g\ . x[boaf6 lgM;[t k|]dsf] b'lgofF gb]v]sf] dflg; klg dflg; g} xf] / <Æ

æ;fFem kg{ yfNbf dfq a"9Lvfk k'Uof}F . af6}af6 ;'/]zsf] 3/lt/ lrxfPF, ;a}hgf 3/leq kl;;s]sf /x]5g\ . clg xfd|f] 3/df k'u]/ d}n] lkF9Ldf u'G6f la;fPF . emf]nfem\ofD6f lkF9Ldf la;fpFb} ubf{ cfdfn] k'gdnfO{ lgofn]/ x]g'{eof] . pxfFsf] cg'xf/df x]/]F– ToxfF k|]d, ljZjf; / cfzf emNs]sf] lyof] .

k'gdn] lkF9Ldf r9\g'cl3 Psbd lgx'l/P/ 3/nfO{ 9f]uL . clg pm cfdflt/ kmsL{ . cfdfnfO{ p;n] uf]8fdf 9f]uL . pxfFn] p;sf] 9f]unfO{ s'g} ;ª\sf]r / zª\sf gu/L ;xh} :jLsf/ ug'{eof] .

cfdfn] dfq xf]Og c¿ ;a}n] g} s'/f s] xf] a'lem;s]sf lyP t/ ;a}n] yfxf gkfPsf] gf6s u/] . ;a}n] ;fdfGo kfx'gf cfPsf] eg]em}F Jojxf/ u/] .

ef]lnkN6 d k'gdnfO{ k'¥ofpg s]/faf/L uPF . Ps /ft pgLx¿sxfF a;]/ ;fOsn lnP/ d 3/ lkm/]F .

csf{] xKtf a]n'sLkv s]/faf/Laf6 k'gdsf] l5d]sL 8Da/ yklnof xfd|f] 3/df cfof] . pm lax]sf] lgDtf sf8{ lbg cfPsf] /x]5 . pm dnfO{ sf8{ ydfpgf;fy lxFl8xfNof]– æ;/ xtf/ 5 . b'xaLdf kz'{/fd sfsfsxfF clg lj/f6gu/df ejgfy sfsfsxfF klg sf8{ lbg' 5 .Æ

sf8{df x]/]F– æxfd|L cfo'idtL ;'k'qL k'gd l3ld/]sf] z'eljjfx oxL kmfu'g @& ut] laxLjf/sf lbg lj/f6gu/–!& lgjf;L k+ sdnfklt vgfnsf lr/~hLjL ;'k'q >L zflGt/fd vgfnsf ;fy ;DkGg x'g nfu]sfn] gjj/jw"nfO{ ;'vb ;kmn bfDkTohLjgsf] dª\unsfdgf Pjd\ cfzLj{rg k|bfg ug{sf nflu oxfFsf] pkl:ylt k|fy{gLo 5 .Æ

To;df ;do, :yfg cflb s]–s] cGo hfgsf/L klg lyof] Sof/, k9\bfk9\b} Tof] sf8{ d]/f xftaf6 e'OFdf v:of] .

))))

*= uf]dfsf] Tofu

 

‘uf]df .’ p;n] km\of:; Pp6f zAb eGof] . o; zAbn] dnfO{ x[bosf] s'g ulx/fO;Dd 3f]Rof] eGg] s;nfO{ yfxf xf];\ / Û uf]df d]/f nflu sf] lyO{, d p;sf nflu sf] lyPF eGg] s'/f cfhsf] /fhlj/fhn] ;Demg ;St}g . dn]7sf] Tof] /fli6«o k|fylds ljBfnosf] rp/n] ;Demg ;St}g . s;}n] ;Demg ;St}g .

‘dn]7sL uf]df <’ d}n] em:sFb} eg]F .

‘xh'/ . dn]7sL uf]df . xh'/nfO{ ;a} ofb 5Fb} 5 .’

s;/L ofb gx'g' < s;/L Tof] ;a la;{g ;Sg' < uf]dfsf] gfd ;Demgf;fy d]/f cfFvfaf6 cfF;'sf yf]kf a// em/] . p;n] b]lvxfNof] .

‘ofb 5 .’ d}n] oltdfq eGg ;s]F . hf8f] ;do eP klg dnfO{ lr6lr6 kl;gf cfof] . d lr;f] e'OFdf YofRr a;]F . pm s]xL gaf]nL r'krfk d]/} 5]pdf pleO/x\of] .

‘uf]dfsf] 5f]/f]========Û gfd s] xf] <’ d]/f na{/fPsf cf]7af6 zAb lg:s] . k]6«f]n kDkg]/ lyof] ltgLx¿sf] 3/, cr]n sxfF xf]nL Tof] <

‘k|jL0f . k|jL0f 9sfn .’

d h'?Ss p7]F . d}n] p;nfO{ cFufnf] xfn]F . d]/f] 5f]/f] . d}n] b]Vg gkfPsf] 5f]/f] . d}n] eg]F– ‘P]n] 3/ ghfg] . kmsf{}F, ca kmsf{}F .’

‘stf hfg] t afaf <’ pm cndNn kb{} lyof] .

‘ltd|L cfdf eP7fpF . h] k/] klg pgnfO{ d oxLF NofpF5' . ;fy} /fV5' .’ v} efjgfsf] s'g t/ª\udf d alu;s]F5', d]/f] d'vaf6 o:tf zAb km':s] .

‘cfdfnfO{ e]6\g xfdL ;a} hfcf}Fnf s'g} lbg . t/ clxn] hfg ;lsFb}g afaf .’

‘s;n] 5]S5 < s;n] /f]S5 < d uf]dfsf] x'F . uf]df d]/L xf] .’

‘;don] . o'un] . cfdf o; ;+;f/df x'g'x'Gg afaf .’

d an{ª\u} n8]F5' . xf];df cfpFbf lgs}hgf dflg;sf] sNofªdNofª ;'g]F . dflg;x¿sf] eL8sf] w"ldn lrq kmgg 3'Db} cfP/ l:y/ eof] . o;cl3 d slxNo} a]xf]; ePsf] lyOgF, To;}n] dnfO{ s] ePsf] xf] cfkm}FnfO{ :ki6 ePg . /fd|/L x]bf{ dnfO{ lgs}hgfn] 3]/]sf /x]5g\ . t/ dflg;x¿ sf]–sf] x'g\ lrGg ;lsgF . la:tf/} ;a} wldnf] x6\of] . d]/f] 6fpsfdf xft /fv]/ /fwf Psbd 8/fPsf] cg'xf/ nufP/ a;]sL /lx5g\ . b'j} 5f]/Lx¿ Pp6f Pp6f xft kqm]/ a;]sf /x]5g\ . c¿ ufpFn]x¿n] 3]/]sf /x]5g\ .

s]xLa]/kl5 dfq k|jL0fsf] ;Demgf eof] . otfplt x]/]F– pm 5}g .

‘P]n] s:tf] 5 xh'/nfO{ <’ /fwfn] ;f]lwg\ .

‘7Ls} 5 . s] eP5 dnfO{ < a]xf]; kf] ePF ls Sof xf] <’

‘xh'/ 9Ng'eP5 . oL efOn] Psbd s/fP/ ;a}nfO{ af]nfP . wGg oL efO klg ;Fu} lyP /x]5g\, gq s] x'GYof], s;/L eGg ;lsG5 / <’ /fwfn] k|jL0fnfO{ cf}FNofpFb} elgg\ .

‘d]/f] afofFk6\l6 ql;t d'b|fdf k|jL0f pleO/x]sf] /x]5 .

d]/f] lbdfu a]nfa]nf xf];df x'GYof] t a]nfa]nf a]xf];Ldf .

))))

 

æxh'/ cfFvf lrDd ul//xg'xf];\, l56\6} 7Ls x'g'x'g]5 .Æ uf]dfsf] :j/ ;'lgof] .

nf]xh/fsf] d]nf eg{ ;f/f ufpFn] uP . dgf]x/nfnn] To; lbg dl;t km]l/ df]6/;fOsn dfu] . pgLx¿ a"9fa"9L d]/f] afOsdf nf]xh/f uP . kms{]/ agf}nLdf cfOk'Ubf ptfaf6 s's'/ bf}8]/ cfP5, s's'/ crfgs cfPsf] b]v]/ dgf]x/nfnsf] ;Gt'ng lau|]5 . a"9fa"9L df]6/;fOsn;lxt gx/df v;]5g\ . dflg;x¿n] pgLx¿nfO{ aNnaNn aflx/ lgsfn]5g\ t/ lgsfn'Gh]ndf b'j} hgf a]xf]; eP5g\ . yfxf kfpgf;fy ;f/f ufpF plN6P/ 36gf:yndf k'Uof] . d gk'Ug] s'/} lyPg . ufpFn]x¿n] t'?Gt} df]6/;fOsn klg lgsfn] . d}n] PDa'n]G;df /fv]/ a"9fa"9LnfO{ c:ktfn k'¥ofPF . uf]dfsf dfdf–dfOh", sfsf–sfsL / km'k"x¿ cfP . pgLx¿n] kfnf] lbPkl5 d 3/ k'u]F . uf]dfnfO{ df]6/;fOsndf /fv]/ d k|ltlbg c:ktfn hfg yfn]F .

;Gtf]if / kjgnfO{ va/ k'lu;s]sf] lyof] . ltgLx¿ ca Ps–b'O{ lbgdf cfpg] ePsf lyP . kl/l:ylt ;DxflnPsf] lyof] .

/flt 3/ ?FUg b'O{–tLg lbg t sfsfsf 5f]/f cfP t/ uf]dfn] gcfP x'G5 eg]kl5 tL klg gcfpg] ePsf lyP . 3/df To; lbg uf]df / ddfq eof}F . uf]df dl;t /flt ca]/;Dd a;L . n]vk9 ug{] lgx'F u/]/ . afa'–cfdfsf] cj:yfdf p;n] lrGtf kf]vL, d}n] ;xfg'e"lt lbPF . la:tf/}–la:tf/} p;sf] ¿knfj0on] dnfO{ afFWof] .

ef]lnkN6sf] s'/f, dª\l;/sf 3fd c:tfpg nfu]sf lyP . uf]dfn] lrRofP/ leqL sf]7fdf af]nfO{ . leq sf]7fdf leQLh:tf] s]xL b]lv5 . /fd|/L x]/]sf] t s/]t ;k{ /x]5 . pm sxflnO{ . ufpFel/sf dfG5] e]nf eP . pgLx¿ cfOk'Ubf sf]7fleq xfdL b'O{ dfq lyof}F . d]/f] xftdf s7afF;sf] nf}/f] lyof] / pm y/y/ sfFKt} ?Fb} lyO{ . pgLx¿nfO{ d}n] s]xL u8a8 u/]F ls eGg] eof] klg xf]nf .

t/ ;k{rflxF s;f]s;f] u/]/ d}n] g} df/]F . ;k{ d/]kl5 ufpFn]x¿ s]xLa]/ xfdL;Fu} a;], t/ cFWof/f] a9\g yfn]kl5 ufpFn] klg cfkm\gf–cfkm\gf 3/ nfu] . sfsfsf 5f]/fx¿ klg 8/ nfu]/ xf]nf, uOxfn] . s]xLa]/df xfdL b'O{dfq eof}F . cl3Nnf] lbgsf em}F p;n] cfFugd} vfgf ksfO{, ;Fu} vfof}F .

To; /ft pm cfkm\gf] sf]7fd} kl;g .

æafa'–cfdfsf] sf]7fdf hfpm . ;'t .Æ d}n] ;DemfPF .

ætkfO{Fn] klg To;f] eGg] < dnfO{ oxfF s:tf] eO/fv]sf] 5 ÛÆ p;n] d]/f] bflxg] xft em6\sfb{} nu]/ p;sf] cUnf] 5ftLdf k'¥ofO{ . ;fFRr} 7"nf] 9's9's ub{} /x]5 .

clg d}n] p;sf] 6fpsf] / sfFwdf xft /fv]/ ;fGTjgf lbPF .

æg8/fpm . d 5' .Æ d}n] eg]F . c¿ klg cf8e/f];fsf w]/} zAb eg]F . pm ?g yfnL . p;n] d]/f] xft tfg]/ k'gM 5ftLdf nuL . p;n] d]/f] xft o;kN6 clns hf]8n] lyrL . kftnf] sk8fleqsf] p;sf] 5ftLsf] bflxg] v08sf] 9's9'sLsf] s8fkg / k"0f{ljsl;t 5ftLsf] cfsf/ / Gofgf]kg o; xftn] cg'ej u¥of] . d'vn] d}n] p;nfO{ ;fGTjgf lbO/x]F, xftn] p;sf] xft ;'D;'DofPF, lkl7pF / sDd/ ;'D;'DofPF .

æg8/fpm uf]df . d 5' .Æ d}n] eg]F .

o;kl5 d}n] p;nfO{ s]xLa]/ cem ;'D;'DofPF . d]/f] tftf] Zjf; p;sf] 3fF6Ldf k'Uof] . pm nfl6O{, a]xf];h:t} eO{ . dnfO{ udL{h:tf] cg'ej eof] . hLp sfFk]h:tf] klg eof] . d cufl8 ga9\g ;lsgF . p;n] s'g} k|lt/f]w ul/g . hLjgsf] of] cg'ej d]/f nflu gf}nf] lyPg, ctM 9ª\u k'¥ofP/ p;nfO{ kl/kSj agfP/ d}n] :juL{o cfgGb lbPF .

dnfO{ cfkm\gf] ;'veGbf v} lsg xf] p;sf] cfgGbdf a9L ;'v eof] . Tof] /ft xfdL d]/} sf]7fdf ;'Tof}F . csf{]k6s d tof/ x'Fbf p;n] ;'?df clns k|lt/f]w u/L . t/ Ps}l5gdf p;sf] k|lt/f]w nfrf/Ldf ablnof] . t];|f]k6s p;n] s'g} k|lt/f]w ul/g, ;lqmo eP/ efu klg lnOg .

laxfg pm rfF8} p7]/ afa'cfdfsf] sf]7fdf uO5 .

æxh'/ t s:tf] dfG5] < xh'/n] s] ug'{ePsf] < ;Kk} ;'lGgPsf] 5 . hLp ;Kk} lylNynf] ePsf] 5 . /fte/ bf}8]h:tf] ePsf 5g\ uf]8f . s}F8f nfu]/ cfh t d st} lxF8\g klg ;lStgF . s;}n] yfxf kfP eg] < s]xL u8a8 eof] eg] <Æ pm 8/fPsL lyO{ .

d}n] p;sf] cg'xf/df x]/]F . of] uf]/L s]6L crDd} /fd|L lyO{, t/ p;sf] ;ª\sf]r / 8/ km}lnPsfn] xf]nf, cg'xf/ b]bLKodfg ePsf] lyof] . Pp6L dfgj–sGof olt /fd|L x'g ;S5g\ eGg] d}n] slxNo} sNkgf u/]sf] lyOgF .

æd 5Fb} 5' lg, s] d 5}g <Æ d}n] eg]F .

æh] ef], /fd|f] ef] ls, t/ dnfO{ ce/ kfg'{eof] eg] t ;Ktsf];Ldf xfd kmflnlbG5' .Æ p;n] ?g vf]Hb} egL .

æs]sf] ;Ktsf];Lsf] gfd lnG5f} < d]/f] cFufnfdf xfd kmfn g ;w}Fsf nflu .Æ d}n] cf]7 sFkfpFb} eg]F . ddf a}F;sf] cfuf] / p;k|ltsf] lhDd]jf/Laf]w ldl;P/ xf]nf cgf}7f] cg'e"lt eO/x]sf] lyof] . To;df p;sf] cfTdxTofsf] eo klg ldl;Psf] lyof] ;fob .

æd emf afx'gsL 5f]/L . xh'/n] d]/f] afa'nfO{ lrGg'x'Gg .Æ pm lrlGtt eO{ .

æd klg t afx'g x'F . ltdL zfl08Nouf]qL sGof, d pkdGo' uf]qL s'df/ . st}af6 afwf 5}g . df3 nfUgf;fy ltd|f]–d]/f] ====. lbg'ePg eg] ;'6'Ss== s]sf] 8/ <Æ d}n] eg]F . pm ?Gr] xfF;f] lkm:; xfF;L .

o;kl5 laxfgel/ pm 3/aflx/} s]s] u/]/ a;L .

d lapFemFbf lj/f6gu/ c:ktfnsf] a]8df /x]5' . /fwf uf]8fk6\l6 lyOg\ .

æTof] efO vf]O <Æ d}n] ;f]w]F .

ælxh} 3/ uP . ef/bxdf a:tf /x]5g\ . 9sfn y/s} kf] /x]5g\ t lar/f ÛÆ

dnfO{ cl3Nn} lbg a]xf];L cj:yfdf logLx¿n] c:ktfn NofPsf /x]5g\ . oxfF;Dd NofP/ k|jL0f uPsf] /x]5 . p;sf] cg'xf/ 68\sf/f] eP/ cfof], clg uf]dfsf] . km]l/ dnfO{ rSs/ nfu]h:tf] eof] .

ædnfO{ ;Grf] 5}g ===.Æ olt eg]sf] ofb 5 .

laxfg} c:ktfn uPsf lyof}F . uf]dfsf] k/LIff glhs cfPsfn] dfdfx¿n] k9fO glaufg{ eg]– æhfpm /fd|/L tof/L u/ . otf xfdL 5Fb} 5f}F lg . x]/ Û /fte/ k9]/ xf]nf, cfFvfsf l8n klg ;'lGgPh:tf 5g\ . /flt Tolt ca]/;Dd ga:g" . lbpF;f] /fd|/L k9] eOxfN5 lg ÛÆ

xfdL afx| gaHb} kmsL{ cfof}F .

uf]dfn] ;w}Fsf em}F cfFugd} vfgf agfO{ . b'j}n] clnslt vfof}F . vfg} ;lsPg . lbpF;f] ufpFel/sf dflg; ptf nf]xh/fdf rn]sf] d]nflt/ uPsf lyP . d]/f] sfd lyPg, sf]7}df a;]F . b'O{ ah]lt/ uf]df km]l/ sf]7fdf k;L . p;n] leqaf6 9f]sf y'gL . xfdL t'?Gt} Psfsf/ eOxfNof}F .

pm o;k6s cToGt pu| lyO{ . sfd tdfd x'gf;fy pm ;DxflnP/ aflx/ s'bL . j/k/ ;a}lt/ lg/LIf0f u/L, clg cfwf 306fhlt kl5 pm k'gM sf]7fdf l5/L . km]l/ Ps r/0f sfo{qmd eof] . o;k6s klg uf]dfsf] pu|tf 8/nfUbf] lyof] . p;sf] cfqmd0f ;kmn ePkl5 uf]df k|;Gg eO{, ;Gt'i6 eO{ . p;n] egL– æd]/f] gfd ca uf]df 9sfn .Æ

æxf] . d dgf]x/nfn emfsf] Psdfq HjfOF . ;Gtf]if / kjgsf] alxgL HjfOF . bfOx¿ sf7df8f}Faf6 slxn] cfpnfg\ <Æ

æva/ k'lu;s]sf] 5 . ef]ln of kl;{ cfpnfg\ .Æ p;n] egL . b'j} efO sf7df8f}Fdf k9\y] . ;Gtf]if cª\u|]hL ljifo lnP/ PdP ub}{ lyof], kjg aLP;;L k9\b} lyof] . ca s]xL lbg gcfOlbP x'GYof] eGg] efj d]/f] dgdf km}lnof] .

tLg–rf/ lbg;Dd xfdL pu| / cfqmfds ¿kdf hf]l8of}F . /fte/ lgbfpFb}gYof}F . 3/df sf]xL gePsf] kmfObf p7fP/ xfdLn] ug'{;Dd df]h ug{ Eofof}F . lbpF;f] klg k6s–k6s /ft kfl/of] lg, s] eGg] ca Û

ædnfO{ b'nxg agfP/ slxn] 3/ nfg] <Æ Ps lbg laxfg} ylst :j/df uf]dfn] egL .

æklxnf afa'–cfdfnfO{ c:ktfnaf6 3/ cfpg b]pm . pxfFx¿ 7Ls ePkl5 ;ayf]s 7Ls x'G5 . dª\l;/ ;lsg} nfu]sf] 5, df3df ;fOt lgsfNg'k5{ .Æ

kfFrf}F lbg ;Gtf]if cfP .

ækjg cfpg ;s]g .Æ pgn] eg] . pgsf rt'/ cfFvfn] cg'dfg ul/xfn] cfkm\g} 5fgfd'lg s'g} uDeL/ / cjfl~5t, cgk]lIft sfd–s'/f eO/x]]sf] 5 eg]/ . t/ ltgL r'OFSs af]n]gg\ . xfdL klg k"j{jt\ cfkm\gf cfkm\gf yfGsfdf a:of}F, dfgf}F xfdLaLr s'g} ;fOgf]–;DaGw lyPg .

b'O{ xKtfdf afa'–cfdf c:ktfnaf6 cfP .

Ps ;fFem ;Gtf]ifn] dnfO{ eg]– æo;f] aflx/ lg:sf}F g, clnslt 3/]n' ;Nnfx ug'{ 5 .Æ

d t'?Gt tof/ ePF . ofbjsf] cfFk au}Frfdf k'u]kl5 pgn] xft hf]8]/ laGtL ub{} eg]– ælzjhL Û ufpFdf grflxg] s'/f rNg yfn]sf] 5 . xh'/n] bof u/]/ xfdLnfO{ cfkm\g} xfntdf afFRg lbg'xf];\ . l5l;Ss s]xL eof] eg] uf]dfn] cfTdxTof ug{]5] . xfd|f] 7"nf] a]OHhtL x'g]5 . xfdL klg st}sf /xg] 5}gf}F . tkfO{Fn] d]/f] s'/f a'em\g'eof] .Æ

ef]lnkN6} cfkm\gf] s'Dnf]s'6'/f] af]s]/ d nfxfglt/ nfu]F .

;Kt/L lhNnfsf ufpFufpF k'u]/ a];f/sf l;D6f, w'nf] a];f/, cb'jfsf] w'nf] / sfFrf] cb'jf a]Rg] Joj;fo u/]sf] cg'ej nfxfgdf sfd nfUof] . ;Kt/Lsf] l;sfOaf6 l;/xfdf cem 7"nf] sf/f]af/ ug{ ;lsof] . t/ kl5 clns sd kmfObf x'g yfNof] . Tof] 5f8]/ cGg a]kf/ ug{ eg]/ oxfF a8x/f ufpFdf cfPsf], ot} /dfP/ 3/hd u/L a;]sf] x'F .

;'?sf lbgdf a];f/ a]Rg ufpFufpF ;fOsndf 8'n]sf] lrq cfpg yfNof] dl:tisdf . dn]7sf tL uNnL cfP, clg uf]df emfsf] xFl;nf], pHofnf] cg'xf/ . dgf]x/nfn emfsL 5f]/L uf]dfsf] crDd} ;'Gb/ ¿k emnn eP/ cfof] . uf]df uf]/L dfq xf]Og, crDd} ;'Gb/L 5] . d]/f] cufl8 d';'Ss d':sfpFb} Tof] pleO{, clg t'?Gt a]kQf eO{ .

dn]7sf] lxpFb :ju{sf] j;Gt xf] . PskN6 dn]7 k'u]sf] dflg;n] uf]dfsf] Ps emns b]Vg kfof] eg] hLjgsf ;a} ;'v ef]u]sf] cg'ej ug{]5, hLjgsf ;a} :juL{o k|b]z b]v]sf] cg'ej ug{]5 . d t a]kf/L, hxfF ;fdfg laS5 ToxLF hfg'kYof{] . ;Kt/Lsf xg'dfggu/, Ogjf{, sf]Onf8L, ltnf7L, O6x/L lji0f'k'/, /fhlj/fh, ks8L, nf]xh/f / dn]7 3'Dbf Ps dlxgf laTYof] . o;/L dlxg} lkR5]] Tof] af6f] lxF8\y]F . em/Lavf{sf] ;dodf ;fOsndf 8'Ng' si6s/ x'GYof] . d k}bn g} klg hfGy]F ;fpg–ebf}df .

d]/f] 6fpsf] km]l/ kmgGg 3'Dg yfNof] . jl/kl/ cFWof/f] eof] . k|jL0fsf] af]nL u'lGhof]– æxh'/nfO{ ;Grf] 5}g . 9Nsg'xf];\ .Æ

To; ufpFel/ d}n] lbPsf] a];f/ dfq rNYof] . Onfdaf6 ;'s]sf] a];f/sf l;D6f NofP/ dgf]x/nfnsf efO xl/nfnsf] ldndf lk;fpFy]F . clg ufpFel/sfn] lsGg] uy{] . dgf]x/nfn / xl/nfnk|ltsf] e/f];f d}n] a]Rg] a];f/sf] u'0f:t/sf] cfwf/ eof] . qmdzM d]/f] ahf/ a9\of] . /fhlj/fhdf d]/f] a];f/n] ;a} a];f/ a]kf/LnfO{ lj:yflkt u¥of] . ef/taf6 cfpg] a];f/ k"0f{¿kdf aGb eof] . dlxgfdf b'O{–tLg ;o lsnf] a];f/ t d ef/tk6\l6 ;d]t a]Ry]F . b'O{ jif{df d æa];f/jfnfÆ gfdn] lhNnfel/ lrlgg yfn]F . d]/f n'ufsk8f, ;fOsn / ?dfndf a];f/sf bfu x'Gy], t/ s] ug{], log} kx]Fnf bfu d]/f lj1fkg aGy] . 8]/fdf kms{]kl5 eg] d ;a} n'ufkmf6f kmfNy]F . /fd|/L g'xfpFy]F, /fd|f ;'lsnf n'uf nfpFy]F . dflg;n] pxL a];f/jfnf xf] eGg g;Sg] x'Gy]F lg .

kl5 Pp6f ;]s]G8 x\ofG8 df]6/;fOsn lsg]F . Jofkf/sf] If]q pQ/df kmQ]k''/b]lv blIf0fdf ef/tsf] b'wf}nL, k"j{df xg'dfggu/b]lv klZrddf kftf], v8sk'/, af]b]a/;fOg / sNof0fk'/;Dd km}lnof] . dlxgfdf kGw| lSjG6n a];f/n] k'Ug 5f8]sf] lyof] .

uf]df o;} a]nf d]/f] hLjgdf cfPsL xf] . /fhlj/fhdf k9\g] uf]dfnfO{ slxn]sfxLF d df]6/;fOsndf SofDk; k'¥ofOlbg jf 3/ NofOlbg yfn]F . d]/f] hLpsf] kx]Fnf] /ªk|lt p;sf] cfsif{0f cgf}7f] lyof] . pm klg kl5 o;} u/L a];f/ a]kf/L aG5' eGyL dl;t .

km]l/ lt/ld/ lt/ld/ lrq cfP . xf];df cfpFbf dfq yfxf kfPF .

Ps xKtf c:ktfn a;]kl5 3/df NofP . s]xL lbgdf k"0f{ 7Ls ePF .

df3] ;ª\qmflGtsf] cj;/df d ;'6'Ss ef/bx k'u]F . ToxfFsf] dwjfk'/sf] lji0f'b]j ld>sf] 3/ vf]Hb} lyPF, k|jL0f af6}df e]l6of] . xfdL b'O{ ef/bx ahf/df cfof}F . ToxfFsf] zxLb :df/s ljBfnosf] d"nu]6 v'n} /x]5 . ljBfno 5'6\\6L x'gfn] xfdLnfO{ kof{Kt PsfGt pknAw eof] .

k|jL0fn] eGof]– æxh'/n] dn]7 5f8]kl5 df3df cfdfsf] lax] d]/f afa';Fu ePsf] xf] . t/ pxfF xh'/af6 ue{jtL eO;Sg'ePsf] / d b; dlxgfdf hGd] klg cf7} dlxgfdf hGd]sf] eGg'k/]5 . d]/f afa' lji0f'b]j ld> c;n dflg; x'g'x'G5 . pxfFaf6 d]/f b'O{ efO / Ps alxgL hGd]sf 5g\ .

æP Û clg <Æ

ækf]xf]/ cfdfn] xh'/cfdfnfO{ d]/f] ;Tosyf ;a} eGg'eP5 . cfkm" klxNo} ue{jtL ePsf], ue{ lzj/fh 9sfnsf] ePsf], ;a} ;To eGg'eP5 . pxfFn] d]/f] afa' vf]lhlbg cg'/f]w ug'{eP5 .Æ

ælsg olt ;dokl5 ;To pb\3f6g u/]/ ;a}nfO{ c;lhnf]df kfl/lbPsL <Æ

æcfdfnfO{ kf7]3/sf] SofG;/ ePsf] /x]5 . xfdLn] yfxf kfpGh]ndf /f]u ;Ns]/ cfGb|f / d[uf}nfdf ;d]t km}lnO;s]sf] /x]5 . afa'n] ;s]sf] ug'{eof] . lbNnLsf] ckf]nf] / e]nf]/sf] ;LPd;Ldf nu]/ dlxgf}F pkrf/ u/fpg'eof] . t/ cl:t c;f]h !) ut] pxfFsf] :ju{jf; eof] . clg dnfO{ xh'/sf] vf]hL ug{ dg nfUof] . d]/f afa' lji0f'b]j ld>nfO{ of] ;To r'OFSs yfxf lbOPsf] 5}g .Æ

æca s;f] u/f}F <Æ

æoyfl:yltdf sfuhkqcg';f/ d lji0f'b]j ld>sf] 5f]/f] g} x'F . t/ d]/f hGdbftf afa'nfO{ e]6\g / pxfFsf] cj:yf jf ?lrsf] vf]hL ug{ rfx]/ d oxfF cfPsf] x'F . olb xh'/n] cfkm\gf] 5f]/f] g} agfpg rfxg''x'G5 eg] rflxF d tof/ 5' .Æ

o;kl5 d cndNn k/]F . cfkm\gf] k|]dsf] lg;fgL xf] k|jL0f . p;nfO{ d c:jLsf/ ug{ ;lStgy]F . t/ otf d]/f] agLagfp 3/ eTsg] 8/ lyof] . k|jL0fn] d]/f] jt{dfg hLjgb]lv cfkm"nfO{ b'O{ sbd k/} x6fPsf] b]lvof] . emf kl/jf/, ld> kl/jf/ / 9sfn kl/jf/sf] k|lti7fnfO{ hf]ufOlbg p;n] dxfg\ Tofu b]vfPsf] b]lvof] .

d}n] of}jgdf u/]sf cg]s x]nr]S|ofOF / uNtLn] sltlt/ ck|ToIf / cJoSt klx/f] uof] xf]nf, sltlt/ eofjx / ljgfzs af9L cfof] xf]nf, slt 7fpFdf c;x\o / c;Lldt cfunfuL eof] xf]nf Û slt x[bo v'lDrP–s'FlhP xf]nf, slt x[bo kmf6]–RofltP xf]nf, slt x[bodf 3fp kfs]/ slxNo} lgsf] gx'g] l:ylt aGof] xf]nf, d cg'dfg ug{ ;lStgF .

t/ uf]dfnfO{ d}n] ;Rrf k|]d u/]sf] lyPF . emf kl/jf/sf] k|lti7fsf nflu dfq d uf]dfsf] hLjgaf6 k/ eOlbPsf] lyPF . x[bodf xft /fv]/ eG5', uf]dfsf] k|f0f/Iffsf vflt/ d cfkm\gf ;Dk"0f{ /x/ / sNkgfnfO{ ltnf~hln lbP/ xl6lbPsf] lyPF . d]/f] k|]dsf] lg;fgL, d]/f] 5f]/f k|jL0f Û ltdLnfO{ ca d s] eg"F <

))))


 

( = ;u'gnfnsf] hnofqf

afF;sf] af]6 kqm]/ al;/xg sl7g kf] x'Fbf] /x]5 t . lbSs} nflu;Sof], yflsof] klg . af9Lsf] kfgLn] Psbd hf]8n] lxsf{O/x]sf] 5 . kfgL sl/a gf}–b; lkm6dfq ulx/f] xf]nf, t/ slt cUnf 5fn < ;f9] b'O{ ah]sf] lyof] cl3 ev{/} . ;f9] rf/ gahL pHofnf] v:t}g e'OFdf . kfgL kg{ yfldg] s'g} 5fF65Gb 5}g . Psbd hf8f] ef] . k';sf] 7G8Ldf dfq olt lr;f] nfUYof] . o;a]nfsf] hf8f]n] klg 8'u8'u sfldFbf] /x]5 .

xfd|f] :s'nsf lj1fg lzIfs c/ljGb d08n eGg'x'GYof]– æyy{/ sfFk]/ :tgkfoL hLjgx¿n] cfkm\gf] tfkqmdnfO{ sfod /fV5g\ . sfFKgfn] tfkqmdsf] j[l4 x'G5 / /utsf] tfkqmd l:y/ /fVg ;Dej x'G5 .Æ c/ljGb ;/ uP;fn clgjfo{ l/6fo8{ eP/ s'6s}nfsf] cfkm\gf] 3/}df a:g'x'G5 . v'a /dfOnf] dflg; . t/ cfh pxfFsf] ufpFdf klg af9L k:of] xf]nf . pxfF af9Lsf] klg JofVof ub{} x'g'x'G5 xf]nf M ækfgL t/n kbfy{ xf] . o;n] cfkm\gf] ;tx ldnfpgsf nflu cUnf] :yfgaf6 xf]rf]tkm{ alu/xG5 =====.Æ

c/ljGb ;/n] xfdLnfO{ b; sIffdf :tgkfoL hLjsf nIf0fx¿ 3f]sfPsf] clxn] klg emnemnL ofb x'G5 – != /utsf] tfkqmd lglZrt x'G5, @= hLljt aRrf hGdfpF5g\, #= 6fpsfdf b'O{lt/ kmg]n cfsf/sf Ps hf]/ sfg x'G5g\ $= z/L/ /f}“n] 9flsPsf] x'G5, %= :qLhfltsf] cufl8sf] efudf hf]8f :tg x'G5g\ . xfdL s]6fx¿ ddtftkm{ kms{GYof}“ . ddtfsf :tg Psbd 7"nf / cUnf lyP . s]6fx¿n] p;sf] gfd g} æDofdnÆ /fv]sf lyP .

ddtfsf 7"N7"nf :tgn] af6fdf lxF8\g] ;d]t ;a}nfO{ cfslif{t uYof]{ . cg'xf/ t vf;} lx:;L k/]sL x}g Tof] df]/L, t/ Psbd} dfbs . p;sf /l;nf /ftf cf]7, r~rn cfFvf / dl:sg] xfpefp hlxNo} of}g–l;sf/Lh:tf b]lvGy] . t/ p;sf] lax] eOxfNof] . xl/gu/fsf] Pshgf cGg Jofkf/L;Fu eof] p;sf] lax] . To;nfO{ lax]b]lv otf slxNo} b]]Vg kfPsf] 5}g . cr]n klg To;sf :tg To:t} pRr xf]nfg\ ls < s:tL eO{ xf]nL Tof] xfd|L æDofdnÆ cr]n Û

clg ;'Gb/nfnsf sfgrflxF 7f8f7f8f lyP . dgf]x/ e}ofsf] bf]sfgdf t]n eg{] ;f]nLh:t} lyP p;sf sfg . xfdL ækmg]nÆ eGYof}“ ;'Gb/nfnnfO{ rflxF .

dnfO{ hLjlj1fg v'a dg k5{ . d08n ;/n] 3f]sfpg'ePsf a'Fbfx¿ ;a} s07:y kf/]sf] lyPF . dnfO{ dfq xf]Og, Snf;sf nueu ;a}nfO{ s07:y x'GYof] . cem} ofb 5g\ w]/}h;f] s'/f . dflg;sf] z/L/df emGg} ;Q/L k|ltzt kfgL x'G5 . dflg;sf] tf}n kfgLleq cToGt sd x'g'sf] sf/0f oxL xf] . d]/f] z/L/df kfgL kof{Kt 5 . 8'laxflNbgF d .

;Gtf]if Û anjL/ Û s'gfn Û sf]xL 5 < sf]xL ;'Gb}g . ;a alx/f ePsf 5g\ . ;Gtnfn t ;f/} rgfvf] lyof], To;sf sfg v/fofsf eGbf rnfv lyP . cfh t Tof] klg ;'lg/x]sf] 5}g . ljgf]b klg o;f] otflt/ lrxfpFb}g . s] ePsf] 5 logLx¿nfO{ <

5tel/ dflg; 5g\ gjnlszf]/ ;fxsf] 3/df . ;Sv/sf] 8Nnfdfly sldnf r9]h:tf] . pgLx¿sf] sNofªdNofª olt k|:6 ;'lgG5 t/ d}n] lrRofPsf] lsg sf]xL ;'Gb}g < cfjfh klg kfgLsf em}“ Ps} lbzfdf axG5 / < c/ljGb ;/n] Wjlg RofK6/ k9fpFbf Wjlgsf] k|;f/0fsf nflu dfWodsf] h?/L x'G5 eGg'x'GYof] . ptfaf6 otf cfpg] dfWodaf6} Wjlg otfaf6 klg ptf hfg'kg{] xf] t/ pgLx¿ d]/f] lrRofx6 ;'Gb} 5}gg\ cfh .

d ePlt/ t sf]xL x]bf{ klg x]b{} 5}g . pgLx¿ cfkm\g} b'lgofFdf x/fPsf 5g\ . lsg pgLx¿ vfln klZrdtkm{ x]l//x]sf cem} < ufpF t aufO;Sof], x]g{nfos afFsL s] 5 / ptf < otf afF;sf] emfªdf 5' d, d ePtkm{ sf]xL lsg kms{“b}g <

dw'/fxL / l;d/agf t xfd|f] ufpFeGbf klxNo} Wj:t ePsf x'g\ . xfd|f] s';fxf klg ca afFsL /x]g . sf];Lsf] afFw km'6]s} xf] . ca of] afFw afFWg slt ;do nfUnf < avf{df;df t kSs} s;}n] y'Gg ;St}g of] ej;fu/ . oqf] ufpFsf dflg; ca sxfF cf]t nfUnfg\ . em/Lavf{ ev{/ t ;'? ePsf] 5 .

oxfFsf] s8f wf/df olt afF;sf] e/df a:g'eGbf t a? clns tn aUb} / kf}l8Fb} uP/ clns ;lhnf] 7fpFdf k'Ug klg t ;lsG5 . kf}l8Fbf xftv'6\6f rN5g\ . hLpn] clncln eP klg tftf] k}bf unf{ .

pM s]/fsf] yfd cfof] aUb}aUb} . wGg a]n}df s]/fsf] df]6f] yfd cfOlbof] . yfd lgs} df]6f] 5 . oxfF lagfsfd al;/xg' eGbf t o} yfdsf] e/df x]lng' 7Ls 5 a? . tn s'OofxL ufpFdf k'Ubf s;f] clns ;lhnf] gxf]nf < ToxfF klg ;lhnf] 7fpF e]l6Pg eg] cem tntn k'Ug] xf], h'6uGhlt/ k'u'Gh]ndf kSs} s'g} g s'g} ¿v e]l6Pnf . lk7f/L, l;;f}, cfFk jf l;dns} ¿v eP klg eOxfN5 . j;Gtk'/lt/ k'luof] eg] t cfFk}cfFksf] ljzfn au}“rf 5 . ToxfFsf cfFksf 7"nf7"nf ¿vsf xfFufsf aLrdf cf/fd;Fu a:g kfOG5 .

kf}l8g t hf] klg ;lsxfN5 lg, t/ s]/fsf] of] yfd klg 5f8\g x'Fb}g d}n] . olt ePkl5 8/nfUbf] 5fndf klg ;'/lIft eOG5, ysfO dfg{ kfOG5 . xf]l;of/ eOPg eg] clusf em}“ afF;, srL{ / d]6]sfn] a6f/]/ / lxsf{P/ b'Mv kfOG5 . dfl/lbg g} klg s] a]/ / < Toltsf w]/} d]6]sf sxfFaf6 cfPsf xf]nfg\ < c/laGb ;/ d]6]sfnfO{ hns'DeL eGg'x'GYof] .

klZrd s';fxfsf ;a} afF;emfª klg pv]lnO;s] h:tf] 5 . of] klg pv]lng s] a]/ < afF; ;a}eGbf 7"nf] emf/ xf] . afF;nfO{ emf/ xf] eg]/ d}n] eGbf ddtfn] dnfO{ s'6]sL lyO{ . c/laGb d08n ;/n] g} eGg'ePsf] xf], afF; emf/ xf] eg]/ . clg s]/f klg emf/} xf] . cd]l/sf kQf gnfu'Gh]n afFsL ;+;f/n] s]/f vfPsf] lyPg /] . s]/f, 6df6/, ds}, ;'tL{ / cfn' . cd]l/sfsf /]8 OlG8ogn] olt kfFr vfg]s'/f ;+;f/nfO{ pkxf/ lbPsf x'g\, t/ cfh lar/f ltg} /]8 OlG8og slt cefj, ul/aL / ef]ssf] kmGbfdf k/]sf 5g\ .

vf; kmGbfdf t d k/]F cfh . a]n}df clns ;'/lIft 7fpFdf gk'uL gxf]nf h:tf] 5 . ca d kfgL;Fu} cf]/fnf] nfU5' . nfu]F klg . afO{afO{ afF;emfª Û afO{afO{ d}n] lrRofPsf] k6Ss} g;'Gg] ufpFn]x¿ Û pHofnf] ePkl5 e]6f}“nf .

cfhsf] of] af9L eoª\s/ x'g'k5{, s]/fsf] yfdn] dnfO{ o;/L Psbd tLj|ultdf blIf0f nlu/x]sf] 5 . Ps lsl;dsf] /dfOnf] klg 5 . g sxfF cfOk'luof] eGg] yfxf 5, g sxfF k'lug] xf] yfxf 5 . j/k/ sf]xL 5}g . cFWof/f] 5, ;fob Tof] k/sf] wldnf] lIflth s'6s}nf ufpF xf] . casf] b'O{ 306fdf dfq pHofnf] v:5 e'OFdf . clg aNn sxfF k'luof] eGg] yfxf kfpF5' xf]nf . ;+;f/ 8'afof] sf];Ln] o; kfln . oqf] ;+;f/df d dfq PSn} afFr]F eg] s] ug{] xf]nf < ;+;f/ slt z"Go / lgh{g nfU5 xf]nf <

ddfq lsg < o; ;+;f/sf ;a} dflg; s'g} /f]u of o'4n] dfl/P / g]kfnsf dfq dflg; afFr] eg] o; ;+;f/sf] :j¿k s:tf] xf]nf < g]kfnLx¿n] s] ug{ hfGof 5 / < of] ;+;f/ km]l/ hª\unfd'n's x'G5 xf]nf, ;a} ;x/sf 3/x¿df kLknsf af]6 pd|g]5g\ xf]nf .

ef/tsf aDaO{, snsQf, db|f; / lbNnL klg SofDaf]l8ofsf] cª\sf]/ jf6em}F x'G5g\ xf]nf . hª\un, lgh{g / Wj:t . dflg;sf] ;+;f/ k'gM hª\unL o'udf kms{g]5 xf]nf . dflg;x¿nfO{ af3efn', ag]n, d[u, afFb/ / r/fr'?ª\uLn] tx nufpg] lyP xf]nf . oL hLjhGt'sf] cltqmd0fsf sf/0f cGg kmnfpg dflg; c;dy{ x'g] lyof] xf]nf .

;a}eGbf xf:of:kb rflxF hldgsf] efp x'g] lyof] xf]nf . cfkm\gf] 5]pdf sf]xL cfOlbP x'GYof] a? p;n] rfx]hlt hldg d lbG5' eGg] lyP xf]nf dflg;n] . xfxfxf .

k'?iff]Qd ;/n] ;fdflhs ljifo k9fpFbf eGg'x'GYof], dflg; ;fdflhs k|f0fL xf] . dflg; PSn} a:g ;St}g . dflg;n] PSnf] x'g'k/]df hLjg lg/y{s dx;'; u5{ . xf] klg . /laG;g qm';f]sf] h:tf] PSnf] / lj/StnfUbf] hLjg t s] hLjg / <

xfdL s]6fs]6L pd]/df s]/fsf yfdsf] 8'ª\uf agfP/ v]Ng] uYof{}“ . dgf]x/ e}of, a/dnfn e}of, s'Gbg e}of, ljgf]b, ;Gtnfn / d ePkl5 sf] rflxGYof] / < lbge/ cfFvf /ftf/ftf xf]pGh]n hAbL xf]nLdf /dfpFYof}“ . ptf xfd|f e}“;L klg cfxfn v]Ny] . lbg lat]sf] kQ} x'Fb}gYof] . s]/fsf] olt df]6f] yfd e]l6of] eg] 8'Ag] s'/} x'Fb}g h:t} e]ndf klg .

cd]l/sfaf6 3'Db}3'Db} cfPsf] o; s]/fn] cfh dnfO{ ;fy lbO/x]sf] 5 . s]/f ===. cd]l/sf =====Û

s'Gbg e}ofn] bf]sfgbf/L yfn]kl5 kfgLsf] /dfOnf]nfO{ r6Ss lal;{xfNof] . k};fsf] bxdf kf}l8g kfPkl5 dflg;n] kfgLsf] bx la;{“bf] /x]5 Sof/ . k};fsf] bx kfgLsf] bxeGbf /dfOnf] x'G5 xf]nf . of] dgf]x/ e}of klg kfgLdf k:t}g cr]n .

d slxNo} bf]sfgbf/L ulb{gF . bf]sfgbf/Ln] dflg;nfO{ aGbL agfpFbf] /x]5 .

h'g k];f u/] klg drflxF uLt;ª\uLt ;'Gg kfO/xg] vfnsf] sfd u5'{ . a? df]afOn bf]sfg u5'{, a? l6eL dd{t u5'{, a? 6\ofS;L rnfpF5'– hltv]/} uLt ;'Gg kfOG5 . /dfOnf] x'G5 . k'ln;sf] sfd, :s'nsf] df:6/L, ls/fgf k;n / sDkgLsf] gf]s/LrflxF ulb{gF d . lxGbL, duxL / g]kfnL uLt ;'Gg gkfOg] lhGbuL klg s]sf] lhGbuL Û

cfh xfd|f] e}“;L ;fydf ePsf] eP To;sf] k'R5/df ;dft]/ emnf/L;Dd hfGyF] xf]nf . To;sf nfdf l;ª b]Vtf cgf{s} ofb cfpg] . ;fob cgf{sf] l7Dd/ k¥of] xf]nf . clncln dfkfsf] klg 5 . dflg;nfO{ xfGg klg a]/ nfpFb}g . dgf]x/ e}ofn] clu g} km'sfP/ wkfOlbof] . e}“;L au]/ sxfF k'Uof] xf]nf < dgf]x/ e}of lar/f stf k'Uof] xf]nf < sxfF aUb} xf]nf <

;+;f/el/af6 dflg; cgf{ x]g{ xfd|f] sf];L 6Kk'df cfpF5g\ . sf];L 6Kk'sf cgf{ klg nf]sn /fFufsf] ;+;u{ kfP/ ;asf ;a l7Dd/ eO;s] .

xfd|f] Tof] e}“;L hAbL ef}8Ldf x/fPsf] lbgsf] s'/f ofb cfpF5 . e}“;L t dlxiff;'/ g xf], s] 8'AYof] < gs{6 / k6]/ 3f/Laf6 l;ªel/ emf/kft pg]/ kf] lg:Sof] . e}“;Ln] kf}8L v]Ng l;ls/xg'kb{}g . hGd}b]lv hfg]/ cfpF5g\ ltgLx¿ . e}“;Ln] bfFt klg df]ln/xg'kb{}g .

dflg; g} sdhf]/ . kf}l8g klg l;Sg'kg{] . bfFt klg df]Ng'kg{] . gª / skfn klg sf6\g'kg{] .

e}“;Lsf] 9f8df h'6sf] af]/fdf a;]/ laxfg cFWof/}df r/fpg nUg' ;f/} /dfOnf] . e}“;Lsf] 9f8df a;]/ uf]7fn] uLt ufpg'sf] dh} csf{] .

t/ cfh clt eO/x]sf] 5 . a]nfa]nf t 5Nsfn] pkmf/]/ of] wldnf]–d}nf] kfgL g} v'jfpnf h:tf] eO/x]sf] 5 . a]nfa]nf t ;f; km]g{ 6fpsf] h;/L eP klg aflx/ lgsfNg'kl/xfNof], olt ug{ klg sl7g 5 eGof . dgf]x/ e}of sxfF kf}l8Fb} xf]nf Û pm dnfO{ ;DemFb} 5 ls 5}g xf]nf o;a]nf < To;n] klg d}n] h:t} s]/fsf] yfd e]6\of] ls e]6]g xf]nf < kSs} e]6\of] xf]nf .

sxfFsf] xf]nf of] yfd < o;sf k'vf{n] cd]l/sfb]lv g]kfn;Ddsf] ofqf s;/L k"/f u/] xf]nf < csf{] yfd klg ;dfTg ;lsof] eg] b'j}nfO{ hf]8]/ ultnf] 8'ª\uf aG5 . 8'ª\uf x}g, s] /] < P, ¥ofkm\6 . of] ¥ofkm\6 eGg] zAb xfd|f] efiffdf ev{/} cfPsf] g xf] . t/ ¥ofkm\6 agfpg] 8f]/L dl;t 5}g, ef6f] ePsf] eP To;}n] pg]/ agfpg ldNg] lyof] . sDtLdf b'O6f tLvf ef6f rflxG5 .

cln blIf0fdf k'u]kl5 hldg sd le/fnf] cfpF5 . s'ldofxL;Dddf af9Lsf] /]t Psbd sd eOxfNnf . /]t sd eof] eg] t d cfkm"v';L s'g} ¿v of emf8Lsf] cf8 nfluxfN5' . Tolt ubf{ pHofnf] klg eOxfNnf .

v} ufpF b]lvFb}g, ¿vla?jf klg b]lvFb}g . cFWof/} 5 . a;f{t aNn yfldPsf] 5 . a;f{t yfldPkl5 af9L 36\t} hfG5 . s'ldofxL ufpF ca t cfOk'u]sf] x'g'kg{] xf] .

s'ldofxLdf Pp6f s]/fsf] af]6 crDdsf] lyof] . tLg jif{ cl3sf] s'/f . To;sf] a'ª\ufaf6 s]/fsf] sfOFof] lg:sFbf k|To]s sf];faf6 km]l/ Ps–Psj6f a'ª\uf lg:s]sf lyP . k|To]s a'ª\ufdf sfOFof nfu] . s]/fsf sf];frflxF dfG5]sf cf}“nfhqf dfq . s]/fsf] To:tf] ljlrq ¿k x]g{ xfdL cfPsf lyof}“ . dflg;x¿n] s]/fsf] af]6jl/kl/ ;/;kmfO u/] . To; af]6sf] k"hf ug{ yfn] . eujfg\sf] Ps ¿k dfg]/ dflg;x¿n] k};f cf]O¥ofP . s]/fwgL dfnfdfn eof] xf]nf .

p;a]nf oxfF cfOk'Ug xfdLnfO{ Ps 306f nfu]sf] lyof] . cfh d kGw|–aL; ldg]6d} cfOk'u]F . af9Lsf] wf/ Psbd s8f 5 .

s'g} a]nf km]l/ kfgL kg{ yfNg ;S5 . kfgL kg{ 5f8] klg lah'nL rDsFb} g} 5 . lah'nL rDs]sf] a]nfdf dfq xf] kfgL slt wldnf] 5 eGg] yfxf kfpg] . cFWof/f] 5 / htf klg kfgL rfFbL /ªsf] b]lvG5 . /ftdf /ªx¿ klg lgbfpF5g\ eGy], xf] /x]5 .

/fIf;x¿ sfnf lyP . emu8fn', nf]eL / :jfyL{ lyP . clzIff, v/fa vfgkfg, dBkfg, c;ª\ul7t ;dfh cflb pgLx¿sf] ljz]iftf . d clns sfnf] /ªsf] 5' . xfd|f] ;dfhdf sfnf] /ªsf] 5fnfn] a'l4xLgtf, x[boxLgtf cflb /fIf;L u'0fsf] k|ltlglwTj u5{ eG7fG5g\ dflg;x¿ . t/ d dflg;x¿sf] af]nLJojxf/ ljrf/ u/]/ x]5'{ . dflg;sf] :jefj, cfr/0f / Jojxf/df /ªs} sf/0f leGgtf 5}g .

/ft /fIf;x¿sf] ;do xf] . oxL /ftn] dnfO{ o;/L hah{:tL x]lng afWo kf/]sf] 5 . bf?0f a]nf eg]sf] oxL xf]nf .

aUg yfn]sf] Ps 306f eO;Sof], s'g} ufpF cfpFb}g . kfgLsf] /]t 36\g] s'/f 5}g, cFWof/f] 36\g] klg s'/f 5}g . ca d ;s];Dd k"j{ x]lnG5' . To;f] eof] eg] Ps lsgf/f kSs} e]l6g]5 . tfs]sf] Ps lbzflt/ nuftf/ lxF8\of] eg] dfq nlIft 7fpFdf k'luG5 . t/ d]/f] cfhsf] nIo s] xf] <

d}n] cfh of] e]n uª\ufhLdf k:g'cufj} s'g} ufpFdf ;'/lIft x'g'k5{ . hf8f] 5, t/ hf8f]eGbf 7"nf] ;d:of ef]sltvf{ xf] . ltvf{ nfUg yfln;s]sf] 5, ca ef]s klg nfUg yflnxfNnf h:tf] 5 .

sf];Lsf] afFw km'6\tf olt 7"nf] kfgL otf k:g;S5 eGg] slxNo} cg'dfg ePg . k}“tL; xf] ls slt ;fndf xf], /fhfaf;af6 sf];L k:tf klg af9L cfPsf] lyof] /] o;} u/L . t/ p;a]nf gbL km}lnP/ Og?jf, alaof, sKtfguGh, ;fx]auGh ;a} 8'a]sf] lyof] eG5g\ a"9fkfsfx¿, xl/gu/f, e'6fxf / 3':sLdfq xf] / < xfd|f] a'af To;a]nf ;fx]auGhdf cfkm\gf] dfdf3/df x'g'x'GYof] /] . ;fx]auGhdf sbdsf] 7"nf] ¿vsf] cf8df uf]?uf8f afFw]sf] lyof] /] . 3/sf ;a}hgf To} uf]?uf8fdf a:g'eof] /] lbgel/ . kl5 xl/gu/fdf uP/ lrp/f vfg'eof] /] . bfp/f, kfgL / cfuf] o:tf] a]nfdf d'Vo cfjZostf x'g\ .

o;kfln Tolt 7"nf] af9L k;]sf] xf]Og xf]nf .

s]/fsf] yfdsf] cf8df la:tf/}la:tf/} k"j{} x]lnO/x]sf] 5' . a3jf xf]nLdf af9L cfPsf] a]nf xfdL kfgLsf] pN6f] lbzfdf afFs6] xfGYof}“ . dgf]x/ e}of eGYof]– æyf]/} b"/L;Dd kf}l8g] eP Psbd an ug"{, nfdf] af6f] kf}l8g] eP ;s];Dd sd an ug"{, kfgLnfO{ cfkm\gf] sfd ug{ lbg" .Æ

;s];Dd sd an ug'{k5{ d}n] clxn] . lr;fn] xftv'6\6f afpFl8g klg ;S5g\ . xftv'6\6f afpFl8of] eg] t ;f]em} dl/xflnG5 lg . o;a]nf dgf]x/ e}of, ;Gtnfn / a/dnfnsf] ;fy ePsf] eP v'a /dfOnf] x'g] lyof] .

g]kfn ef/tsf] af]8{/d} cfOk'u]F ls h:tf] 5 . p M Tof] cUnf] lkn/ g]kfn ef/t af]8{/sf] lkn/ g} x'g'k5{ . ca ef/ttkm{ kl;of] To;f]eP . oxfF t a;dltof ufpF x'g'kg{] . t/ v} oxfF t ufpFsf] gfdf]lgzfgf 5}g . l;ª\u} ufpF aufPsf] t gx'g'kg{] . ;fob d ufpFeGbf lgs} k"j{k6\\l6 cfOk'u]F .

8'd/afgf k'luxfn]F ls s;f] < 8'd/afgfsf] 7"nf] d]nf nfUg] rp/ h:tf] klg 5 of] . j}zfvsf] klxnf] zlgjf/ ;fFRr} 7"nf] d]nf nfUg]u5{ oxfF . ;fgfdf klg d lgs}kN6 cfdf;Fu cfPsf] lyPF oxfF .

/dfOnf] t s]6fs]6L pd]/d} x'GYof] .

d}n] d]nfdf ;gkfk|L lslglbg cfdf;Fu cg'/f]w u/]sf] lyPF . tLgkN6 lslglbFbf klg d}n] cem} rflxof] eg]/ /8fsf] gu/]sf] eP d]/f] gfd s;}n] ;Demg] lyPg o; ufpFdf . ;gkfk|Lsf nflu /8fsf] u/]afkt dfjnL ufpFdf d]/f] gfd ;gkfk|L efGhf /lxxfNof] . ;a}n] ;gkfk|L efGhf eGnfg\ eGg] 8/n] slt dlxgf;Dd d dfjn g} hfg ;lsgF . cem klg ToxL gfdn] lrGg]x¿ oxfF lgs}hgf 5g\ .

;of}“ laufxfdf km}lnPsf] ljzfn rf}/ 5 . k/k/ cfFksf af]6sf] lgzfgfsf] e/df 8'd/afgf rf}/ xf] eGg ;lsof] . d]nf t oxfF 8'd/afgfdf dfq xf]Og k/ lkk/fxL, lh/jf, e}/juGh / dnLufpFg]/ ;Dd km}nGYof] . af6faf6fdf tf8L a]Rg]x¿ / tf8L lkP/ dfTg]x¿sf] /ldtf x'GYof] . cr]n t tf8L a]Rg kfpFb}gg\ laxf/df . d]nfsf] a]nf k/ jL/k'/b]lv otf ;jf/L ;fwg l5/fpg g} sl7g x'GYof] . xfd|f] ufpFsf dflg;x¿ a}nuf8fdf cfpFy] oxfF;Dd . p;a]nf cr]nsf] h:tf] df]6/;fOsn / lhk sxfF lyP / <

xf], d 8'd/jfgfd} kf}l8/x]sf] 5' . 8'd/jfgf d]nf nfUg] 7fpFsf] k"jL{ 5]psf] ljzfn cfFk au}“rf xf] Tof] b[Zo . d aNn lglZrt ePF, of] 8'd/jfgf g} xf] . t/ cfFk au}“rf;Dd k'Ug ;lStgF, 6f9} 5 . ToxfF k'u'Gh]ndf af9Ln] w]/} tn k'¥ofOxfN5 . k'u]/} klg s] kmfObf < o:tf] e]naf9Ldf ¿vnfO{ sldnf, ;k{, vh'/f / laR5Ln] 9fs]sf x'G5g\ . ltgn] 6f]s]/ x}/fg . a? kf}l8Fb}df a9L cf/fd ldN5 .

s]/fsf] yfd ge]6]sf] eP olta]/;Dd d ToxL afF; klqm/x]sf] x'Gy]F xf]nf s';fxfd} . s';fxfdf eGbf otf gbLsf] axfj lgs} sd 5 . 5fn klg ;fgf g} x'g\ . ;lhnf] 5 . em/LkfgL yfldP klg cfsfz afbnn] 9fs]sf] 5 . km]l/ cf]Ol/g s] a]/ / .

czf]ssf] 3/ oxL“ t xf] . d]/f] ;fyL czf]s 8'd/afgfsf] s/dnfn algofFsf] 5f]/f] xf] . dnfO{ p;sf xh'/afsf] klg gfd cfpFYof] . clxn] la;{]F5', w/dnfn, nvgnfn, a'wgnfn o:t} s]xL xf] . p;sf] dfjnLufpF s';fxfd} 5 . /fdl;g]xL ;fxt]nLsL 7"nL lbbLsf] 5f]/f] xf] czf]s . dfjn hfFbf ePsf] lrgf/L ldqtfdf ablnP/ cfPsf] xf] . oxL ldqtfsf] 8f]/Ln] afFw]/ dnfO{ kf]xf]/ p;sf] 3/ NofPsf] lyof] . Ps xKtf a;]F d oxfF . t/ clxn] 8'd/afgf ufpF sxfFlg/ k5{, d}n] 7Ls;Fu cg'dfg ug{ ;lsgF . ;fob d ufpFsf] k"j{k6\l6 g} 5' . d}n] cem} la:tf/} an ul//xg'k5{ k"j{k6\l6 hfg .

otfsf 3/x¿sf 5fgf s]tf8Lsf] kftn] 5fk]sf 5g\ . uf]/xG8L / lrk/L gagfpg]sf] 3/df r'nf] aNb}g otf . s]6fs]6Lx¿ lxpFbsf] ;'Svfdf v'nf v]tlt/ uf]a/ a6'Ng hfG5g\ . d klg 9fsL af]s]/ uf]a/ vf]Hb} otfsf v]tv]tdf 8'n]sf] 5' . t/ clxn] 8'd/afgf sxfFg]/ k5{, d 7Ls;Fu cg'dfg ug{ ;d]t ;lStgF .

czf]snfO{ oxfF ;a}n] lrG5g\ . algofFsf] 5f]/f] eP/ dfq xf]Og, s'zn s':tLjfh eP/ klg .

x'g t s':tL v]Ng' algofFx¿sf] k/Dk/f xf]Og . ofbjx¿ lt3|f 76fO{76fO{ s':tLdf le8\5g\ . s5f8 s;]/ lt3|fdf xTs]nfn] lk6]/ cfx\jfg u5{g\ anjfg\ kxnjfgx¿ . v'a /dfOnf] x'G5 s':tL v]n]sf] x]g{ . d]nfdf czf]s / d s':tLsf] cvf8fdf 3':Yof}“ . l;d/afgf /dfOnf] ufpF xf] .

czf]s klg kf}l8gdf l;kfn' 5 . xfdL a3jf xf]nLdf kfgL8'd v]NYof}“ . kfgL8'd v]Ng'df sd dhf 5}g . czf]s olta]nf s] ub{} xf]nf < p;nfO{ d oxfF aUb}aUb} cfOk'u]F eGg] yfxf 5}g . yfxf eof] eg] xfd kmfNb} cfpg]5– æc/] ;u'gnfn e}of Û of] s] tl/sf xf] < otf cfpm .Æ

t/ d ca t au]/ w]/} tn k'lu;s]F . 3fF6L klg clns c//f] x'g yfNof] . hf8f] klg emg\ a9\t} /x]5 otf ef/tk6\l6 t . ca cem blIf0f uOof] eg] t k'/}gL k'luG5 . k'/}gLsf] 7"nf] kLknuf5L n8]sf] 5}g eg] To;}df r9\g'knf{ . xg'dfggu/ k'luof] eg] emg\ ;lhnf] . ToxfF t lgs}cf]6f d'G8f 3/ 5g\ . 5tdf a:g kfOxflnG5 .

sf];Lsf] d"n eFufnfdf kl;of] eg] afFRg ;lsFb}g . sf];Ldf aluof] eg] t s;n] b]V5 / < d}n] ;'g;/L gbL t/]/ ptf af}/fxf jf ef]nfxf k'Ug'k5{ . ef]nfxfdf ;'esnfn bf;sxfF k:g'k5{ xf]nf . clnslt k};f ;fk6 dfu]/ ;6{, KofG6 / rKkn lsGg'k5{ . ;'esnfn a8f] ;xof]uL dflg; xf] . p;n] dnfO{ b]Vgf;fy cfkm\gf] ;6{ / KofG6 lbg]5 . p;n] dnfO{ sk8f lsGg] df}s} lbg]jfnf 5}g . s6\6' dfq nufP/ ;'esnfnsf] ufpF k'lug] eOof] cfh . x]x] .

ca clns xf]l;of/ x'g}k5{ . uNtL u/]F cfh d}n] . k"j{ gcfP/ klZrdtkm{ x]lnPsf] eP aluof3f6 k'Ug] lyPF . aluof3f6df k'u]sf] eP t ;lhn} alrGYof] . hLpdf hDdf Pp6f s6\6' 5, o:tf] klx/gdf s;/L aluof3f6 hfg' / < nfh}dbf{] . x]x] . jGbgfn] b]Vg] lyO{ / hLjge/ lh:Sofpg] lyO{ . 7Ls} ef] .

jGbgf Og?jf SofDk;df k9'Gh]n slxNo} dl;t af]lng . d';'Ss d':sfP/ pm Psflt/ nfUyL . pm hlxNo} s]6Lx¿sf] Uofªdf x'GyL . kf]xf]/ ef]nfxfaf6 Pp6f s]6f] dfUg hfFbf p;n] 7f8} gsf/]sf] s'/f czf]sn] dnfO{ ;'gfof] . czf]ssL km'k"sL 5f]/L g xf] Tof] . t/ slt /fd|L 5] df]/L . uf]/L / cUnL . gfs klg r'Rrf] / ldn]sf] . d}n] dfO{afknfO{ eGg} ;s]sf] 5}g, To} s]6L dnfO{ 7Ls x'G5] eg]/ . pxfFx¿ vfln emnf/L / s'6s}nfsf dfq s]6L x]g'{x'G5 . OlG8ofk6\l6sf s]6L ca gx]/f}“, logn] g]kfnL efiff a'em\b}gg\, b'Mv x'G5 eG7fGg'x'G5 pxfFx¿ .

ul/asL 5f]/L eP/ s] ef], ;'afgL 5], k9fO /fd|f] 5 / ;'Gb/L klg 5] . d'Vo s'/f d p;nfO{ dg k/fpF5' .

p;n] cg]s ;ª\s]t k7fO;s]sL 5] dnfO{ dg k/fpF5' eg]/ .

t/ lbJofn] em}“ of] ;f]em} elGbg . lbJofn] t dnfO{ sltkN6 gfdb{ g} elg;sL, p;sf] s'/fnfO{ dxŒj glbPsfdf . p;nfO{ nfU5, ddf dbf{guL g} 5}g . gq p;sf] pDnFbf] a}“;df d plxNo} pl;lgO;Sg'kg{] xf], kfls;Sg'kg{] xf] . p;sf] a}“;sf] ;'O/fdf plxNo} plgO;Sg'kg{] xf] .

x'g t xf] klg . t/ ;d:of dbf{guLsf] sxfF xf] / < p;sf] pQfgf] k/]sf] 5ftL / s'leG8f] sf6]/ cfwfcfwf kf/]/ 5ftLdf em'G8\ofPh:tf :tg s;nfO{ dgk5{ / < a|]:6 cUd]G6];gsf] Ps sf];{ u/]sL /] p;n] jL/k'/df . dtna :tg 7"nf agfpg] cEof; . dfln; ubf{ubf{ tL Tolt 7"nf ePsf /] . xfdLnfO{ Tolt 7"nf :tg lsg rflxof] <

clg To;sf lkF8'nf, kfv'/f / gf8Ldf efn'sf h:tf e'Tnf 5g\ . lax] u/]F eg] t sfOFof] af]s]/ To;sf lkF8'nf, kfv'/f / gf8Lsf /f}“ sf]g'{kg{] x'G5 d}n] .

lbJofnfO{ lax] ug'{eGbf t a? zld{i7fnfO{ u5'{ . 3dG8L 5}g Tof] . To;sf] skfn slt nfdf] 5 < uf]/L eGg t gldNnf, t/ sfnL klg t 5}g . ;w}“ d';'Ss d':sfP/ af]N5] Tof] . To;sf r'Rrf k/]sf :tg x]/]/} pm elh{g 5] eGg ;lsG5 .

s'GtL cr]n stf uO{ yfxf gePsf] klg Ps dlxgf eO;Sof] . nf}sxLsf] xl6ofdf ;AhL lsGg clgjfo{ cfpg] s'GtL cr]n a]kQf 5] . zld{i7fsL ;a}eGbf ldNg] ;fyL . slt uf]/L 5], slt lx:;L k/]sf] cg'xf/ .

laxLjf/sf] s'/f t xf], alatfn] dnfO{ v';'Ss eg]sL– ætF dnfO{ lax] u/\, ;+;f/sf ;a} ;'v t]/f] kfpdf NofP/ ck{g]5' .Æ alatf k9fOdf s]6Lx¿dWo] ;a}eGbf tu8f . g/l;+x ufpFs} ;aeGbf wgLsL 5f]/L . dh:tf] tGgd;Fu s'g lx;fan] o;/L glhs kg{ vf]H5], d a'em\lbgF .

alatfnfO{ d s;/L ‘x'G5’ eGg ;Sy]F / < jGbgfnfO{ afx]s c¿ sf]xLnfO{ ;f]r]sf] 5}g d}n] . To;dfly alatfsf] af/]df t emg\ ;f]Rg;Dd ;lsFb}g . elglbOxfn"F g ;To s'/f, p;sf nfdf g nfdf :tg gfO6};Dd k'U5g\ . b'O6f 5f]/f5f]/L kfpGh]ndf o;sf :tg b'O{ lkm6 nfdf x'g k'Unfg\ . bf}l8g' k¥of] eg] cfkm\gf b'j} :tg sfFwdfly x'ŒofP/ bf}8G5] xf]nf . wGg a|f eGg] sk8f ag]sf] 5 / bf]a|ØfP/} eP klg pm cfkm\gf b'j} :tgnfO{ 7Ls} 7fpFdf /fV5] .

jGbgfdf o:tf s'g} bf]if 5}gg\ . jGbgf g} d]/f nflu 7Ls xf] .

t/ nfhn] sfh rNb}g . d}n] b'O{–tLg 306fleqdf s'g} g s'g} pkfo lgsfNg}k5{ . pHofnf] /fd|/L eO;s]kl5 pkfo lgsflnxfNg] xf] .

aluof3f6df af9L k;]sf] 5}g kSs} . olta]nf jGbgf 3/leq vf6df em"n 6fFu]/ cfgGbn] ;'lt/x]sL xf]nL . lar/LnfO{ s] yfxf o; dxf;fu/sf] aLr}aLr d s;/L kf}l8Fb} 5' eGg] . lar/LnfO{ s] yfxf d o;a]nf aUb}aUb} p;sf] ufpFaf6 b;afx| lsnf]ld6/ tn cfOk'u]F eGg] . yfxf gePs} /fd|f], ef]ln;Dddf d cfkm}“ czf]snfO{ va/ ul/xfN5' d sxfF 5' eg]/ . p;n] clg t yfxf kfOxfNnL .

kfgLsf] j]u Psbd 36]/ cfof] . dtna d vf]nfsf] d"n eFufnf]af6 6f9f k'lu;s]F . ca alrof] h:tf] 5 . t/ v'6\6fdf Psbd cNemf] eO/xG5 . s]/f3f/L h:tf] 7fpF cfof] . t/ ;+;f/} 8'a]sfn] s;/L 7\ofSs} eGg ;lsG5 / <

Tof] s] xf] < dflg;sf] sk8fh:tf] 5 . o:tf] hn–;+;f/df dflg;sf] sk8fsf] 6'qmf] b]Vtf klg cf8e/f];f nfUg] . crDd}sf] hflt xf] dflg;sf] .

xf] /x]5 . sk8fsf] aG8n g} xf] . x]lnP/ k'Ug'k¥of] . xf], sk8fsf] aG8n t 7"n} kf] /x]5 . o;nfO{ s]/fsf] yfddf afFWof] eg] cem e/kbf{] x'G5 . st} csf{] yfd jf sf7 kfOof] eg] o} sk8fn] afFw]/ ¥ofkm\6 agfpg klg kfOG5 . o; s]/fsf] yfdaf6 b'O{ bfDrf pwfg'{knf{ / xftdf afFw]/ axgfsf] ¿kdf k|of]u ug'{knf{ . ;lhnf] k5{ .

ca'O{ Û cfOdfO{ ÛÛ nf;===== ÛÛÛ jGbgf g} xf]] <

wQ]l/sf Û d]/f] t ;ftf]k'Tnf] g} uPsf] . jGbgf x}g /x]5 . wGg == .

o:tf]af6 ar]sf] /fd|f] . a]sf/sf] nkm8fdf kg{ s] a]/ < a? o; nf;af6 6f9f6f9f efUg'knf{ . x'g t s;n] kf] dnfO{ o;nfO{ dfl/;\ eGnf / < lar/L sxfFsL xf]nL < p;nfO{ 3/jfnfx¿n] stf vf]Hb} xf]nfg\ <

o;nfO{ klg o;} yfd;Fu afFWg'k¥of] . slt /fd|L lg . y?gL x'g;S5] of] . ls t g]jfgL{ x'g'k5{ . dugL{ of u'?ªgL klg x'Fb} x}g eg]/ t s;/L eGg ;lsG5 / < hf] eP klg s;}sL 5f]/L xf], s;}sL :jf:gL klg x'g;S5] . df/]/ kmfn]sf klg x'g;S5g\ lg . dflg;sf] s] e/ x'G5 / <

slt uf]nfuf]nf :tg lg < lar/L Û slt u/]/ hf]ufPsL lyO{ xf]nf . cfh ;a} v]/ uP . lt3|f klg slt kf]l6nf Û t/ k]6 km'n]sf] 5, bf]lhof lyO{ ls . x'g;S5, cj}w ue{ af]]s]/ gbLdf kmfn xfg]sL xf] . cg'xf/ / skfn x]/]/ s] cg'dfg ug{ ;lsG5 / < hf] eP klg dflg; xf] / dflg;sf] nf;nfO{ df/]/ kmfn]sf] s's'/sf] l;gf] em}“ o;/L la:ofxf/ 5f8\g ldNb}g d}n] . kfgL lgn]/ 9fl8Psf] k]6 ue{ af]s]h:tf] b]lvFb}g kSs} .

hLpdf uxgf s]s] 5g\ < km'nL /x]5, g]jfgL{ x}g . ;:tf vfnsf 6k 5g\ sfgdf . ul/as} 5f]/La'xf/L xf] lar/L Û

k/k/ clncln ¿vkft b]lvg yfn] . ufpF xf]nfg\ Totf . o; nf;nfO{ klg nUg] xf] ls, olQs} 5f8\g] xf] ls < o;nfO{ l3:ofpg yfNbf d cfkm}“ s';{}nf s6]/ ptf uPF eg] t uª\ufdf k'U5' / pt}af6 ;f]em} k/dwfdsf] af6f] kqmg k'U5' . o;nfO{ d}n] cfkm";Fu nUg x'Gg .

a}gL Û ltd|f] /Iff ug{ ;lsgF d}n] . ltd|f] 3/7]ufgfdf d}n] s] eg]/ va/ nUg] < sn]hL /ªsf] a|f, sfnf] s6\6", sfn} ;'?jfn, kx]Fnf] s'tf{ nufPsL cGbfhL c7f/–aL; jif{sL s]6L . gfsdf km'nL 5 . km'nL km'sfNg ;s] Tof] ltd|f 3/jfnfnfO{ lbg kfpFy]F .

;Ktsf];Lsf] Tolt cUnf] afFw To;} eTs]sf] xf] / < afFwsf tf/ rf]/]/ nu] . ;a}n] rf]/] . 3/df n'uf ;'sfpg sfd nfU5 eg]/ nu] s;}n] . s;}n] sjf8LnfO{ a]Rg eg]/ tf/ pv]n] . s;}n] t pkxf/ lbg ;d]t nu] . tf/a]u/ tL 9'ª\ufn] s;/L Toqf] e]n yfd"g\ Û

clg afFwdf nufPsf 9'ª\uf af]s]/ 3/3/df nu]sf klg t x'g\ . cfkm\gf] 3/sf] 6\o'aj]nsf] j/k/ lxnf] x'G5 eg]/ la5\ofpg . :k/sf tf/ t kf]xf]/} pKsfO;s]sf lyP . ljgftf/ t afFw Psbd sdhf]/ eOxfNbf] /x]5 . xf8a]u/sf] dflg;em}“ . d'Vo afFwsf] tf/rflxF o;}kfln t xf] w]/} rf]/]sf . sf];LdfO{n] b]lvg\ . kfksd{ ug{]x¿nfO{ b08 eof] . t/ xfdL lgbf{]ifx¿ klg kLl8t eof}“ .

afFw eTsfPsf] vf]nfn] xf]Og, ufpFn]n] xf] . b08 lbof] sf];Ln] .

d aUb}aUb} w]/} tn cfOk'u]F h:tf] 5 . ca o:t} xf] eg] uª\ufhLdf kl;G5 . uª\ufhLdf kl;of] eg] v]n vtd . dnfO{ yfxf 5, s]/fsf] o; yfdnfO{ 5fl8gF eg] of] wldnf] kfgL lgn]/ d dlb{gF . t/ slt lbg <

t/ of] s] xf] < Psbd 7"nf] afFw kf] cfof] t . afFw km'6]sf] 7fpFaf6 d aUg k'u]F eg] a6fl/P/ dnfO{ 8'afpF5 kfgLn] . h;/L x'G5 afFs6] xfg]/ eP klg afFw gkm'6]sf] v08lt/ k'Ug'k5{ . dflg;x¿ plePsf 5g\ .

nf} Kof/f] s]/fsf] yfd Û tF ca cfkm\gf] af6f] aUb} hf . d afFs6] xfg]/ eP klg ca ts{G5' . afFwsf] ;'/lIft 7fpFdf k'u]F eg] d 3/ kms{g ;lsxfN5' lg . hf Kof/f] s]/fsf] yfd Û tF aUb} hf . dnfO{ lsgf/fdf pqg k'¥ofPsf] ;xof]usf nflu wGojfb .

g]kfnb]lv aUb}aUb} cfPsf] x'F eGg]5' logLx¿nfO{ . 5Ss} kg{]5g\ . To;eGbf 5Ss t czf]s, ljgf]b, dgf]x/ e}of, gjgLt e}of / d]/f ;Kk} ufpFn] kg{]5g\ . t/ ;a}eGbf 5Ss kg{]5] jGbgf .

lji0f'k'/ ufpF xfd|f] s';fxfaf6 kRrL; tL; lsnf]ld6/ dfq} t xf] . t/ dnfO{ cs{} ;+;f/df cfOk'u]h:tf] nflu/x]sf] 5 . tLg 306fhlt dfq d kfgLdf x]lnPF5', t/ dnfO{ Ps o'u lat]h:tf] eO/x]sf] 5 .

 -@)&$ ebf}, O6x/L_

)))

 

!)= df:6/sf] nf7f]

æs;nfO{ e]6\g cfpg'ef < oxfF t sf]xL 5}g . ;a} ljBfyL{ / ;/x¿ uO;s] 3/3/ .Æ d}n] eg]F .

æxh'/nfO{ g} e]6"F eg]/ xh'/ . ls:guf]kfn ;/ eg]sf] xh'/ g} x'g'ef] <Æ cUnLrflxFn] egL .

æxf] . d s[i0fuf]kfn ;/ g} x'F . eGgf];\ . s] sfd lyof] < sxfFaf6 cfpg'ePsf] <Æ d}n] pT;'stf geP klg cf}krfl/stfjz 9f]s}af6 eg]F . b'O6L dlxnf ;fgf–;fgf emf]nf le/]/ xf]:6]nsf] lkF9Ldf a;]sf lyP .

æxh'/ . xfdL bf]v'af6 cf’sf . bf]v'sf] /ldt] xf] dfOtL . cfdf la/fdL e’/ u‘sf lyof}F . clns la;]s e’kl5 lkm/]sf . o;sf] 3/ ptf dfbL xf], d]/f]r}F g'g9fsL .Æ cUnLrflxF clns af]n}of vfnsL /lx5 . xf]rLrflxF a9L pHofnL lyO{ . p;n] d';'d';' d':sfP klg Ps}zAb af]lng . bf]]v'af6 dfbL emGg} b'O{ lbgsf] af6f] xf] l/Qf dfG5]sf nflu . t/ logLx¿ oxfF jf; a;] eg] ef]ln dfbL k'Ub}gg\ .

æclg o; :s'ndf s] sfd 5 lg < lsg cfpg'ef <Æ

æxh'/ af; dfª\g . xfdL la;'sd{ kl/d\ xh'/ . la;'sd{sf 5f]/L–a'xf/L eg]/ afpg–5]qLsf 3/df af; b]gg\ . ptf x]Nkf];fF sf]O{ /}g5 . k'ln;sf] e/ x'Fb}g, ltFb]sf{F jf; dfª\g 8/ nfuf]’ . t]O{ e’/ :s'ndf cf’sf . kfFr alh;sf], ca st} hfg ;lsFb}g .Æ ;fgLrflxFn] egL .

æof] wd{zfnf xf]Og . jf; a:g]sf nflu s'g} k|aGw 5}g oxfF . ev{/} vfOlkO ul/;s]F d}n] . bfn, t/sf/L, rfdn ;a} ;lsPsf] 5 . ;a} ;/x¿ z}lIfs ;qsf] cGTo ePsfn] cfh} 3/3/ nfUg'ePsf] 5 . ca kGw|aL; lbg :s'n aGb x'G5 . ef]ln laxfg d rf/} ah] p7]/ db]; hfg l7Ss k/]sf] 5' . oxfF jf; x'Fb}g . ptf xf]6nlt/ hfg'xf];\ . vfg klg kfpg'x'G5 . jf; klg kfpg'x'G5 . x} t <Æ olt eg]/ d}n] 9f]sf nufpg vf]h]F .

æx}g xh'/ . xf]6]ndf t k};f] nfU5 . xfdL;Fu km'6Lsf}8L 5}g . clnslt lrp/f 5 . kfgL;Fu vf’/ Pt} ;'T5d\, lkF8Ldf . of}8f u'Gb|L kfP k'U5 .Æ 7"nLn] egL .

km]l/ /fd|/L x]/]F . n'ufkmf6f] x]bf{ ;DkGg / cfw'lgs g} nfU5g\ . b'Anf–kftnf 5g\ b'j} . uf]/L / xf]rL afO;–kRrL;sL, /ftLlk/L / cUnLrflxF c6\7fO;–tL;sL . b'j}sf 3fF6Ldf kf]t]sf n'ª em'lG8Psf 5g\ . o;f] x]bf{ p;n] eg]em}F ljZjsdf{sL 5f]/L x'g ;Sy] tL . logLx¿l;t k};f 5}g eg]/ kTofpg sl7g lyof] . d r'k nfu]sf] b]v]/ xftsf ;fgf emf]nf b'j}n] l;d]G6sf] e'OFdf /fv] .

æsxfF ;'T5f} t < cfkm\gf–cfkm\gf sf]7fdf ;a} ;/n] tfnf nfP/ hfg'ePsf] 5 . 5fqfjf;df vfnL sf]7f t 5g\ t/ vf6df w'nf]afx]s s]xL 5}g . To:tf sf]7fdf lr;fn] ;]lsG5f} . dfbL xf]Og of], r}tsf] /ftdf hf8f] s8} x'G5 .Æ d}n] eg]F .

æxh'/ xfdL xh'/x¿sf] sf]7fsf] k];]hdf ;'tf}Fnf g . aflx/ t xfjf rn]/ w]/} hf8f] xf]nf /ftel/ . o;f] u'Gb|L;Dd kfP cfhsf] /ft s6\g] lyof] .Æ 7"nLrflxFn] egL .

d}n] cfkm\gf] sf]7fsf] e'OFaf6 Pp6f u'Gb|L, un}Frf / tGgf lgsfn]F . Tof] Kof;]hdf lkmFhfOlbPF . Pp6f k'/fgf] sDan lyof], Tof] klg lbPF . pgLx¿ v';L;fy Kof;]hdf a;] . aflx/ ;a}lt/ aQL lgefP/ d leq sf]7fdf k;]F .

;fFemsf] cf7 aHg gkfO{ d e';'Ss lgbfPF5' . lapFembf b; ah]sf] lyof] . lk;fan] Rofk]sf] /x]5 . ;w}Fsf em}F 9f]sf vf]n]/ aflx/ lg:s]F . aflx/ Kof;]hsf] aQL afNbf pHofnfdf b'j} d;d;L lgbfO/x]sf b]v]/ d em:s]F . clg dfq ofb cfof] ;fFemdf kfx'gfnfO{ jf; lbPsf] .

ltgLx¿af6 ts{Fb} ptfsf] 9f]sf vf]n]F clg rkL{lt/ nfu]F .

kms{Fbf 7"nLrflxF p7]/ a;]sL /lx5 .

æofF’ t c;}o hf8f] /’5 . 9f]sfsf] Rofka8 s7\ofª\lu|g] lr;f] xfjf x'?? cfof] .Æ p;n] sfFKt} egL .

æca b'Mv;'v /ft sf6\g'xf]nf . c¿ s]xL pkfo 5}g .Æ d}n] ;fgf] :j/df eg]F .

9f]sf nfpFb} ubf{ p;n] ;f]wL– æ;/ xh'/ Û ofF’ t hf8fn] dl/G5 h:tf] ef] . pHofnf] sltv]/ x'G5 < slt ahf] <Æ

æev{/ b; aHof] .Æ

æcsf]{ ’lg s]O{ cf]8\g] e’ x'GYof] . csf{] of}8f u'Gb|L g} eP ’lg Tof] vlK6lGyd\ .Æ pm ;fFRr} 8'u8'u sfFKt} lyO{ .

æs]xL 5}g .Æ

æls a? xfdL ’lg sf]7fleq} ;'T5'd\ . e'OFdf . oL ;k nu]/ .Æ p;n] u'Gb|L, un}Frf, tGgf / sDan b]vfpFb} egL .

æleq t s;/L ldN5 / < ldNb}g .Æ d ems]{F .

æs] x'G5 / < sNn] b]V5 / <Æ

clg p;n] alxgLnfO{ p7fO{ . Tof] h'?Ss p7L . d]/f] cg'dlt gkvL{ b'j} ;a}yf]s l6k]/ leq k;] . leq e'OFdf u'Gb|L, un}Frf / tGgf cf]5\ofP . clg tL t'?Gt 9Ns] .

æsf]7f] tftf] /’5 .Æ 7"nLn] egL .

d}n] aQL dfg{ vf]h]sf], p;n] egL– æ;/ xh'/ Û aQL afln/fv] x'Fb}g / < dnfO{ t cFw]/fdf 8/ nfU5 .Æ

æs]sf] 8/ < d 5', 5}g < 9'Ssn] ;'t .Æ d}n] eg]F . aQL afnL–afnL lgbfpg ;lStgF d, of] lgbfPkl5 aQL lgefpg] ljrf/ u/]/ cf]5\ofgdf k;]F .

pm 9NsL, Ps}l5gdf lgbfO klg xfnL . d}n] aQL df/]F / cf]5\ofgdf cfP/ 9Ns]F . Psl5g dgdf cg]sy/L s'/f v]n] klg e';'Ss lgbfPF5' d . lapFembf Pp6LrflxF dl;t v'al;t 6fFl;PsL lyO{ . Gofgf] eof] . of] unt lyof], t/ dnfO{ o;n] s]xL v/fa ug{]jfnf lyPg . d lgbfPsf] clego ug{ yfn]F . lgb|f t s] nfUYof] / < t/ klg sf]l;; u/]F .

Psl5gdf pm r6k6fO{, clg p7L . p7]/ vf6af6 cf]nL{ . km]l/ cfP/ 3';|L . o;k6s p;sf] hLpdf sk8f 5}g eGg] dnfO{ yfxf eOxfNof] . p;n] l;/sleq} d]/f] tNnf] j:q vf]nL . clg p;sf b'O{ gfª\uf lt3|fsf aLrdf d]/f] bflxg] gfª\uf] lt3|f] RofkL . Ps}l5gdf p;n] d]/f] xft tfg]/ cfkm\gf] pQfn 5ftLdf /flvlbO{ . d lgbfPsf] clego u/]/ r'krfk xnrn gu/L ;'lt/x]F .

t/ d]/f] xftn] k|fs[lts rl/qadf]lhd cfkm"n] kfPsf] lhDd]jf/L jxg ug{ yflnxfNof] . p;sf] 5ftLsf] g/d :kz{n] lgs} lbgb]lv :qL–:kz{ gkfPsf] d]/f] z/L/ t'?Gt} pQ]lht eof] . d p;dfly hfOnfu]F .

xfdLn] cGwsf/d} O{Zj/–k|bQ sfd u¥of}F .

;Dk"0f{ :s'ndf c¿ sf]xL lyPg . csL{rflxF ulx/f] lgb|fdf lyO{ . pgLx¿afx]s c¿ s;}sf] 8/ lyPg .

æh] xf];\, lhGbuLdf afpgsf] :jfb klg rflvof] .Æ p;n] egL . :j/ 7"nLrflxFsf] h:tf] clns wf]b|f] lyof] .

ætn} em/ . alxgLn] yfxf kfplng\ .Æ d}n] ;fptL u/]F .

æofF’ Gofgf] 5 . df]h e’sf] 5 dnfO{ . emlb{gF, yfxf kfP kfcf];\ .Æ p;n] egL .

To;kl5 p;n] p7]/ aQL afnL . 7"nL g} xf] /lx5 . pHofnfdf p;sf] z/L/ b]lvof] M nfdf] ;kmf skfn, pHofnf] cg'xf/, df+;n lt3|f / a6fl/Psf df+;n xftkfv'/f, crDd} nf]enfUbf] kxf8L Hofg . kxf8L Hofgsf hf]/ kxf8 k'i6, r~rn / pu| b]lvP . ltgn] xNsf xlNnP/ ;'lt/x]sf] dnfO{ km]l/ cfx\jfg ug{ yflnxfn] .

d p7]/ a;]F . p;sf b'O{lt/ 9Ns]sf hf]/ kxf8 ;fFRr} d'nfod, pRr, 7"nf / r~rn lyP . d}n] p;nfO{ tfg]/ cfkm"g]/ NofPF . p;sf b'j} b"wsf d'G6f pFef] kms{]sf / Psbd s8f, 7"nf clg nfdf lyP . To;sf] jl/kl/sf] 3]/f klg crDd} 7"nf], d'G6fjl/kl/sf luvf{ crDd} v;|f . b'j} xftn] xNsf d';f/]F / xTs]nf tyf cf}Fnfdf To;sf] d'nfodkgfsf] :kz{–cg'e"lt lnO/x]F . hLjgdf ;of}FkN6 d}n] :qL–:jfb rfv]sf] lyPF t/ olt lgl:kmqmL :jfb lng df}sf vf;} ldn]sf] lyPg . :s'n / xf]:6]n lgh{g ePsfn] s]xL–s;}sf] 8/ lyPg . xfdL aQL afnLafnL km]l/ hf]l8of}F . To; /ft bf];|f]k6s klg gofF kmn rflvof] . klxnf]k6s eGbf o;k6s w]/} dhf eof] .

d lgbfpg nfu]sf] dfq lyPF, 7"nL p7]/ e'OFlt/ uO{ . t/ t'?Gt} p;sf] 7fpFdf clns lr;f] hLp cfof] . of] 7"nL lyOg, ;fgL lyO{ . pm klg ;DejtM lgj{:q lyO{ . ;fgLn] d]/f] hLpsf] Gofgf] a9fOxfnL . Ps}l5gdf p;nfO{ d}n] k'?if ;'v lbg kfPF . pm ;lqmotfk"j{s ;xefuL eO{ .

p;sf :tg h]7Lsf eGbf clns 7"nf h:tf] nfUof], t/ ltgLx¿ ;'D;'DofpFbf cem dhf eof] . h]7Lsf x]/L sfG5Lsf] hLp cem df+;n / ul7nf] /x]5 . lt3|f plQs} 7"nf eP klg logdf af];f] sd 5 h:tf] cg'dfg u/]F .

d}n] k"0f{ cfTdljZjf;, cfgGb / lagf x8a8 la:tf/} ltgsf] ;'Gb/tfsf] kfg u/]F, :kz{sf] cfgGb lnPF / of}gsf] ;'v ef]u]F . dnfO{ s] 8/ / < d cfkm\gf] sf]7fdf lyPF .

h]7L / sfG5L b'O6Ln] kfn};Fu b'O{–b'O{ v]k dnfO{ :jfb rvfP . x/]s gf/Lsf] :jfb cnu–cnu x'G5 .

bf];|f]kN6 :jfb lnPkl5 sfG5Ln] cfkm"nfO{ d]/f] s8f cFufnf]af6 la:tf/} d'St u/L clg ;'l/nf] nofn' :j/df egL– ælegfh' Û rf/ aHof] . ca p7\g'k5{ . ca psfnf] nfUg'k5{ .Æ

æolt psfnf] r9]/ klg k'u]g <Æ d}n] ;fptL u/]F .

p;n] p7]/ cf]5\ofgdf a:t} cfFvf lemDSofO{– æsldgL s]6Lsf] :jfb s:tf] x'Fbf] /x]5 t afpg afh] <Æ

ævNnf] .Æ d}n] eg]F . p;n] d]/f] s'ddf dfofn' / pQfpnf] d'8\sL xfgL clg hf]8n] cf]7df r'dL . d]/f xft :jefjtM p;sf b'j} :tg ;dfTg k'u] . t/ r}tsf] laxfg, l;/sa]u/sf] gfª\uf] hLpnfO{ lr;f] eof] .

æsldgL s]6Lx¿ /fd|f dfq xf]Ogg\, logLx¿ slt sfldgL / sdgLo x'G5g\, x]gf{];\ t /fd|/L .Æ p;n] d]/f xft x6fP/ la:tf/} xNsf bfofFafofF xNnfpFb} p;sf tL pGgt kmfFrf dnfO{ b]vfO{ . aQLsf] pHofnfdf b]lvof], To;sf uf]/f / kf]l6nf b"w hlt d';f/] klg df8] klg gc3fOg] vfnsf lyP . d}n] ljrf/ u/]F, ltgsf] efiff a]n'sfsf] eGbf leGg} eO;s]sf] lyof] . a]n'sf s'/f ubf{ pgLx¿sf] efiff Psbd ckl7t u|fdL0f gf/Lsf] lyof], ca ltgdf zf:qLotf / lzi6tf ylkFb} uPsf] lyof] .

d}n] p;sf b"w r':t} / d';fb{} eg]F– æltdL t ;+;f/sf ;a} lx/f]Ogx¿eGbf Hofbf sfd's / /fd|L b]lvof} of/ . t/ x]/, olt rfF8} sf]xL st} hfg'x'Fb}g . laxfgsf] hf8fn] ;]S5, ;'tf}F g c¿ Psl5g, s] 5 / < d klg cfh} db]; hfg] xf] . af6f] ldlnxfN5 .Æ

pl7;s]sL p;nfO{ km]l/ cf]5\ofgd} 9fn]F . km]l/ PskN6 l;/sd'lg xfdL u'F8'lNsof}F / a];df/L 3'u'QL v]Nof}F . v]n ;lsFbf d cl;gkl;g ePF . clg bflxg] xftn] p;sf] afofF :tg ;dft]/ bflxg]k6\l6 ;'t]F .

lbbLrflxF p7L . pm rkL{ uO{ clg cfP/ r'krfk d]/f] 5]pdf cfP/ 9NsL .

æe'OFdf ;'ltx]/]sL, clt hf8f] eof] . d}n] cfkm\gf] nf]Ug]sf] Gofgf] gkfpg' <Æ p;n] hf8fn] sfFKt} egL . hLpdf 5fd]F, n'ufsf] gfddf wfuf];Dd lyPg . cf]5\ofg b'O{ hgfsf nflu kof{Kt eP klg tLg hgfsf nflu clns ;fFu'/f] ePsf] lyof] . d h]7Llt/ sf]N6] kms{]/ p;nfO{ s;]/ cFufnfdf afFw]/ ;'t]F .

æltd|f] hLp ttfpg'kg{] u/L ;]nfO;s]5 lg, d]/L h]7L Û ;/L x} Û e'OFdf kf] PSn} ;'Tg 5f8]5' .Æ

æxj;\, xj;\ . ;/L–;/L eGg}kb{}g, ;l/lbP k'U5 clnslt . xh'/sf] Gofgf] kfPF, ;a 7Ls x'G5 ca, d]/f] Kof/f] a"9f ÛÆ p;n] d]/f cf]7df s8f r'Dag lbFb} egL .

æP lbbL Û cfkm" PSn} tfKg] afpgsf] tftf] Û xfd|f] Hofg ;]nfPsf]] 5}g <Æ sfG5L lgbfO;s]sL lyO{, crfgs lapFem]/ egL .

æP afpg Û ca PskN6 Gofgf] rvfpm c/] p;nfO{ km]l/ . ltd|f] d'ª\u|] s]/f d]/L alxgLsf] tNnf] d'vn] km]l/ rfVg vf]h]h:tf] 5 Û clur}F s] rflv;\ t <Æ p;n] p7]/ egL .

sfG5Ln] d ptf kmls{gf;fy d]/f] 5ftLdf cfkm\gf] ;'sf]dn xft 8'nfO{ . Ps}l5gdf p;sf xft tntnsf] pkTosfsf] jgdf k'u], ToxfF p;n] d]/f] h08 eO;s]sf] af]sf] e]6fOxfnL .

æof] afpgsf] ;]jf ug]{ klxnf] xs d]/f] xf], d}n] oxfF jf; a:g] pkfo ;f]r]sL x'F . t]/L a}gL klg x'F, a'lem;\ ÛÆ sfG5Ln] dnfO{ Psbdl;t cF7\ofO{ .

d]/f] z/L/n] p;sf] cfb]z dfGg ;s]g . Psbd lzlyn ePsf] lyPF d .

æKof/L sfG5L Û ca ;lsFb}g . xb eof] . d]/f] af]sf]] p7\t}g .Æ d}n] ylst :j/df eg]F .

æp7fpg] lhDdf d]/f] . To;kl5sf] afFsL sfd xh'/sf] .Æ p;n] egL .

To; ;'g;fg :yndf s'g efUon] s] eO/x]sf] 5, s;/L o:tf] jftfj/0f tof/ eof] d cndNndf lyPF .

æcem} PskN6 :ju{sf] af6fdf nU5f} t dnfO{ < nu g t, 7"nf] wd{ x'G5 .Æ d}n] Psl5gkl5 eg]F .

pm p7L / ddfly r9L . ddfly r9]sL sfG5LnfO{ h]7Ln] ;dft]/ cf]/fnL . clg pm ddfly a'?Ss r9L . pm lgx'Fl/Fbf p;sf ;'Gb/ ;'8f}n kmfFrf xlNnP/ d]/f] cf]OnfO;s]sf] af]sfnfO{ h'?Ss} p7fP . d]/f] af]sf] c/l/gf;fy Psbd v';L;fy lrKnf] af6f] eP/ 7Ls;Fu cfkm\gf] jf;:yfgdf k'Uof] . Tof] cfgGbk"j{s cfkm\gf] sfd ul//x\of] . lgs}a]/sf] /u8f–/u8kl5 km]l/ d}n] p;nfO{ pQfgf] kf/]/ bn]F . p;sf pGgt / 7"nf b"w xNsf df8]F .

æltd|f] afa/ /f]6L / d]/f] nf7f] Psbd hf]8f ldn] of/ . s:tf] l7Ss ;fOh ldn]sf Û d]/f] af]sf] t ltd|f] tfhf afa/df v'a} /dfof] x} . slt lbgb]lv ltd|f] o; /ftf] afa/sf] k|tLIff /x]5 o;nfO{ . e]6\gf;fy slt v';L eof] Û slt l56f] logsf aLr lrgf/L eOxfn]sf] xF <Æ d}n] eg]F .

p;n] d]/f] lkl7pFdf b'j} tftf xftn] ;dftL / d]/f] hLpnfO{ cfkm"dfly tn–dfly xNnfpFb} egL– æTo} eP/ sxfF–sxfFb]lv of] :ju{åf/L n'sfP/ af]s]/ cfPsL lg, xh'/sf] ;]jf ug{ eg]/ ÛÆ

d p;sf b'j} :tg kfn};Fu hf]8n] r':g yfn]F . h]7Ln] lgs} 7"nf] cfjfhdf egL– æP]of Û P hfF7f afpg Û Tolt;f/f] gr';\ g, 3fp kf] x'G5 t Û b'v]/ dl/Fb}g <Æ

clg s]xLa]/sf] ;ª\3if{kl5 d :vlnt ePF . ca z/L/df o'4sf nflu clnslt klg tfut afFsL /x]g . tLg} hgf Ps} cf]5\ofgdf nDk;f/ kl//x\of}F .

d]/f] lbdfudf zld{nf yfkf / jGbgf lnDa"sf cg'xf/ cfO/x] . ltgLx¿n] klg :ju{sf] ;'v lbPsf lyP .

gf/Lx¿ 5g\, t?gLx¿ 5g\, To;}n] hLjg olt :jflbnf] 5, d}n] hLjgsf] ;'vsf sf/0f / ;|f]tdfly ljZn]if0f u/]F .

jGbgf oxLFsL s]6L xf] . P;Pn;L km]n x'Fbfx'Fbf pm lbSs lyO{ . df}sf ldNgf;fy pm dnfO{ 3/df jf ds}af/Ldf af]nfpFyL . 3/df p;sf] cf]5\ofg a]:df/L dfl8GYof] . df}sf ldNbf Ps} /ftdf tLg–rf/ rf]l6;Dd EofOGYof] . lxpFbsf /ftdf slxn]sfxLF ufO{UjfnLdf klg v'a ;'v ef]luof] . slxn] ds}af/Ldf kmf6]sf] 3'd cf]5\ofP/ xfdL lbpF;} klg ;s'Gh]n /dfOnf] ef]UYof}F .

s;}sf] lax]a6'nf], k'/fg, d/Ld/fp hxfF pm k'UyL, d klg k'Uy]F . s;/L p;nfO{ sxfF slxn] rvfpg kfOG5, Psdfq Wo]o x'GYof] d]/f] . pm klg ToxL bfpdf x'GyL . pm dnfO{ hltv]/ / hlta]/ klg 3'u'QL v]nfpg ;SyL . d hxfF hfFbf klg emf]nf le/]/ To;df Pp6f tGgf / rf/–kfFrcf]6f sG8f]d af]s]/ hfGy]F . Tof] cf]5\ofPkl5 e'OF laemfpFb}gYof] .

slxn]sfxLF ;fydf sG8f]d x'Fb}gYof] . To; lbg v]n cem :jflbnf] x'GYof] . t/ cGTodf p eGyL– æl;sl;sf] nfU5 dnfO{ t vfnLv'6\6f ubf{ . ltdL ;Kk} leq xflnlbG5f}, e/];Dd r'lxG5 .Æ

nueu b'O{ jif{ jGbgfn] hLpsf] cfuf] daf6 zdg u/fO{ . dnfO{ :ju{sf] ;'v lbO{ . P;Pn;L t];|f] k6sdf kf; ePkl5 pm w/fg em/L . To;kl5 slxNo} e]6 ePg .

zld{nfrflxF latf{df]8af6 cl:t ltxf/kl5 otf cfPsL lyO{ . p;sf] / d]/f] rSs/ rn]sf] Ps jif{ eO;s]sf] lyof] . latf{df]8 hfFbf kf]xf]/ b;}Fdf xfd|f] lrgf/L ePsf] xf] . t/ 5f]6} cjlwdf p;nfO{ d}n] xf]6n, hª\un / hxfF klg k|]d u/]F . pm hltk6s k|]d u/] klg cw'/f] dfGyL . k'Ub}gYof] p;nfO{ . kf]xf]/sf] 57df xfdL lal/ªsf] 57 pT;j x]g{ k'u]sf lyof}F . df}sfdf sfd nfUnf eg]/ tGgf nu]sf] lyPF, v'a sfd nfUof] . 57d]nfsf] eL8af6 xfdL ;'6'Ss k"jL{ l8nd'lgsf] ;fgf] emf8Ldf k:of}F . tGgfn] e'OFdf v'a sfd lbof] . xfdL emf8Lleq v'Nnf cfsfzd'lg tf/fx¿nfO{ b]vfP/ /ftsf] b'O{ ah];Dd v]Nof}F . e/] p7]/ hfg vf]Hbf xfdL ePg]/ c¿ b'O{ hf]8L v]Nb} /x]5g\ . xfdLn] ltgnfO{ t;f{of}F, pgLx¿n] xfd|f] ;ftf] lnP .

t/ zld{nf xf]l;of/ lyO{ . pm vf]n gnufO{ d]/f] af]sf] vf]/df x'Ng dflGbgyL . hxfF hfFbf klg b'O{–rf/f]6f vf]n p;sf] k;{df x'Gy] . d}n] To;af/] ;f]lr/xg kb{}gYof] . Ps}/ft ubf{ x/]s v]ksf nflu pm gofF vf]n lgsflnxfNyL .

t/ 57kl5 eg] xfd|f] e]6 x'g ;s]g . udL{ 5'6\6Ldf hfFbf pm sf7df8f}F uPsL lyO{ . b;}Fdf klg p;sf] Onfd hfg] sfd k/]5 .

To; jif{sf] 57 vNnf] eof] . d otf cfPF . p;n] kmf]g u/L– æhflu/ vf]Hg] lgx'F agfP/ kxf8 cfpFb} 5' d .Æ

clg d}n] c¿ lzIfs–lzlIfsfnfO{ >LdtL cfpFb} u/]sf] hfgsf/L lbPF . d cljjflxt x'F eg]/ hfgsf/ ;fyLx¿ >LdtL 5g\ eGg] yfxf kfpFbf 5Ss k/] .

æt]Da]sf] :s'ndf k9fpg yfn]F .Æ p;n] afa'nfO{ kmf]g u/]/ 9fF6L . olt ePkl5 pm oxfF dg nfu'Gh]n a:gdf s'g} c;lhnf] x'g] lyPg .

zld{nf cfpFbf ;Nnfxcg';f/ l;Gb'/–kf]t] nfP/ cfO{ . pm d]/L >LdtLsf] kl/ro lnP/ oxfF a;L . a;'Gh]n l;Gb'/ / kf]t] nfO/xL . kmf]6f]rflxF lvRg vf]Hbf pm kmf]laof ePh:tf] clego uyL{ .

æv} s] ePsf] xf], kmf]6f] lvR5' eGof] eg] dnfO{ l/Fu6f nfU5 . pN6L xf]nfh:tf] x'G5 . Psvfn] Sofd/f kmf]laof 5 d]/f] . c¿n] kmf]6f] lvr]sf] b]Vtf;d]t 8/ nfU5 ===.Æ p;n] ;fyLx¿nfO{ eg]sL lyO{ .

b'O{ dlxgf d]/f] vf6nfO{ p;n] pu| tl/sfn] ttfOlbO{ . p;nfO{ /fte/ rflxGYof] . /ftdf kfFr–5k6s geO{ gx'g] . slxn]sfxLF /fte/ lgbfpg kfOFb}gYof] . d lgbfOxfn]F eg] ef]s gd]l6P/ pm efG;fdf k;]/ SjfFSjfF ?GyL . t/ crfgs k';sf] afx| ut] laxfg} p;n] l;Gb'/ kvfnL, / kf]t] d]/f] sf]7fsf] leQfdf t'n'{ª\u em'G8\ofP/ 5f8L clg pHofnf] x'g'cufj} emf]nf Rofk]/ PSn} psfnf] nfuL .

cl:t df3df p;sf] lax] eP5 . ls:;} vtd .

laxfg d lapFlemFbf 7"nLrflxF ;fgLnfO{ eGb} /lx5– æoL afpgn] xfdL b'O6}nfO{ /fte/ ;'Tg lbPgg\ xlu < v'a df]h eof] . afpgsf] d'ª\u|] s]/fsf] :jfb} dL7f] . cfh hlQsf] df]xL lhGbuLdf slxNo} kfg{ kfOPsf] lyPg .Æ

æa"9f;Fu ;d]t <Æ d}n] xfF:t} ;f]w]F .

æa"9f;Fu t s] olt pkb|f] ul/GYof] / < a"9f] t b'O{ wSsf dfg{]lalQs} eml/xfNYof] clg k'n'{Ss 9n]/ lgbfOxfNYof] .Æ h]7Lsf] cg'xf/ cfkm\gf] nf]Ug] ;Dem]/ km';|f] eof] .

ælbbL Û t}Fn] kfyLe/f dfO{sf] sltv]k k"hfcfhf u/]sL 5];\ < d}n] t rf/kN6 bz{g / k"hf u/]sL 5' . To;} ;'sd{sf] k'0on] cfh olt ;'v ef]Ug kfOof] . ho kfyLe/f dfO{ Û ho Û legfh'sf] :jfb dnfO{ t v'a dL7f] kf] nfUof] . km]l/ PskN6 yk rfVg'k5{ ls s;f] P legfh' <Æ sfG5Ln] p7]/ sfnf] /a/–AofG8n] skfn afFWb} egL .

æxfdL lbbL–a}gLn] dfq x}g, oL t]/f legfh'n] klg kfyLe/f dftfsf] 7"n} k"hf u/]sf /x]5g\ . cfh /ftel/ cem k'0osf] sfd u/] . d]/L Kof/L a}gL Û rfv\ g, rfv\ . hltkN6 dg nfU5 rfv\ . cfkm\g} legfh' xf], s;n] grfv\ eG5 / <Æ p;n] egL .

æef] . ca pHofnf] eO;Sof] .Æ p;n] egL .

d ylst eO;s]sf] lyPF . s]xLa]/df aNnaNn p7]/ d lrof ksfpg efG;fdf k;]F . sfG5L kl5kl5 uOxfnL .

æb"w / lrgL /x]g5, /ªdfq /x]5 .Æ d}n] lg/fz eP/ eg]F .

æxfdL b'O{ lbbL–alxgLsf oqf rf/ kf]sf kfgLsf x'g\ / < c;nL b"w x'g\ . xh'/n] o;f] gf}gL lgsfNg'ePkl5 :jflbnf] eOxfN5 lg .Æ p;n] xfF:t} egL .

xfdLn] sfnf] lrof tof/ u¥of}F . 7"nf7"nf lunf;df el/el/ lrof lnP/ sfG5L sf]7fdf k;L .

æ/ftf] Rof gvf’sf] w]/} e’sf] Yof] .Æ h]7Ln] d':sfpFb} egL . To;sf] cg'xf/df x]/]F . slt /fd|L Û wkSs an]sL . p;sf] bLlKtn] ;Dk"0f{ w/tL pHoflnPsf] lyof] .

æolt Gofgf] Rofksf] af6f] glxF8]sf] klg Ps h'u ePsf] lyof] .Æ d}n] eg]F .

æukm 5f8 . ltdLh:tf v]nf8Ln] Ps h'u af]sf] afFw]/ a;]sf] x'g} ;St}g . clxn] r'krfk lrof vfg], clg laxfgsf] k"hfkf7 ug{] . wd{sd{df dg lbg] . kfyLe/f dfO{sf] k"hfcfhf /f]Sg ldN5 <Æ sfG5Ln] dlt/ x]b{} b'O{ b"wnfO{ kfyLe/fsf] ;ª\s]t u/]/ egL . pm lbbLrflxFeGbf cem /fd|L b]lvO{ .

æxh'/x¿sf] hf] bofwd{ ÛÆ d}n] eg]F .

lrofkfgkl5 s]xLa]/ df};d, /fhgLlt, dxFuL / kxf8L af6fsf sl7gfOsf s'/f eP .

s]xLa]/df sfG5Ln] egL– ælegfh' Û km]l/ o;f] Psrf]l6 xh'/sf] ;]jf ug{ kfP x'g] Û wd{ sdfpmF eGg] nfu]/ cfof] .Æ

æxj;\ .Æ d}n] eg]F . sfG5Ln] d]/f xft / cf]7 sAhf u/L cfkm\gf b"w / cf]7df hf]tfO/xL . Tolt yfs]sf] af]sf] km]l/ lapFem]/ af/Llt/ k:of] .

sfG5L lgs}a]/sf] ;ª\3if{kl5 Psbd v';L b]lvO{ . p;sf] :ofF:ofF ?jfOdf ablnof] . pm klxn] :vlnt eO{ clg t'?Gt d klg cf]OnfPF .

ælsg < s] ef] < wd{ sdfpg kfOPg / <Æ d}n] :ofF:ofF /f]lsPkl5 ;f]w]F .

ælegfh' Û xh'/n] dnfO{ /flv:of] g . xh'/sL sfG5L eP/ d a:5' . /ftf]lbg ;]jf u5'{ . xh'/nfO{ d :ju{df gkfOg] ;'v lbg]5' . of] a]F;Lv]t xh'/sf], Tof] af]sf] d]/f] . db];df h]7L v]tL :ofxf/]/, ;f;"–;;'/fsf] ;]jf u/]/ v';L;fy a;f];\, d oxfF a:5' . xh'/sf nflu vfgf ksfpg], wGbf ug{], n'ufkmf6f] w'g] / /ftdf cf]5\ofgdf ;]jf ug{]5' . hLjg xh'/;Fu latf];\ o; sfG5Lsf] . x/]s /ft xh'/sf] of] ;'gf}nf af]sf] kfPF eg] cyf{]s s]xL rflxPg, ;Kk} wg;DklQ / 3/hUuf h]7LnfO{ lbg'eP x'G5 .Æ

p;n] d]/f] bflxg] xft nu]/ cfkm\gf] b]a|] b"w d';fg{ nufO{ . d}n] b'j} xftn] p;sf b'j} b"w k|]dk"j{s d';f/]F . b"wsf d'G6f t'?Gt c//f eOxfn] . s]xLa]/ b"w ;'D;'DofPkl5 p;n] dnfO{ r'Ddf vfO{ .

æcfxf Û dnfO{ dfof ug{] legfh' ÛÆ p;n] nfl8Fb} egL .

æltdL t eG5f} lg, t/ h]7Ln] s] eGg] xf] Û ;f]Wg'k5{ .Æ d}n] h]7Llt/ x]b{} eg]F .

æxh'/sf] dhL{ . xfdL b'j} xh'/sf . t/ db]; cfPsf] a]nfdf rflxF xh'/n] sfG5LnfO{ Nofpg kfpg'x'Gg . Tof] 3/af/L d]/f], ;DklQ d]/f] . ;Kk} . a'em\g'ef] <Æ p;n] egL .

clg s]xLa]/df d lg:s]F . clnslt rfdn, bfn, /fofsf] ;fu / bxL lsg]/ NofPF . pgLx¿n] vfgf agfP . efG;fdf b'O6f 6df6/ /x]5g\, ltgsf] crf/ klg agfP . tLg} hgf eP/ vfgf vfof}F .

sfG5Ln] egL– æd oxfF wGbf ub{} u5'{ . xh'/n] leqsf] wGbf ;DxfNg'xf]nf lbbL ÛÆ

s]xL gaf]nL xfdL sf]7fdf uof}F . sf]7fdf k:gf;fy 9f]sf v'n} 5f8]/ xfdL ;jf{ª\u gfª\uf] eP/ k|s[ltn] lbPsf] v]n v]Ng yfNof}F . laxfg cem /dfOnf] eof] .

xfdLn] sfd ;Stf sfG5L cfOk'uL . p;n] egL– æd klg v]Ng kfP x'g] ÛÆ

ægfOF Û d lbGgF d]/f] a"9f] Û cfh d]/f] a"9fn] :ju{åf/Ldf olt aLp 55{ ls Ps}rf]l6 rf/f]6f gfgL AofOG5 ÛÆ h]7Ln] egL .

ælbHo" Û t];f] gelg:of] . d klg Aofpg] . dnfO{ klg b'O6f Aofpg] df}sf b]pm g x} <Æ

æt}Fn] Psrf]l6df Pp6f dfq Aofpg kfpF5];\ . a'lem;\ <Æ h]7Ln] egL .

æx;\ . d o;kN6 Pp6f dfq kfOlbpFnf . P legfh' Û n'n' Ps dfgf aLp ykgL d]/f] kf]N6fdf klg xflnb]pm t Û ltdLnfO{ Pp6f d'Sn'Ss k/]sf] 5f]/f] kfOlbg] dg eof] .Æ

ænf}–nf}, tF klg o;f] v]nf g t Psl5g .Æ h]7Ln] sfG5LnfO{ clncln plTyt af]sf] xftdf /flvlbO{ . p;n] af]sf] xftdf lnP/ dnfO{ b"w r';fpg yfnL . s]xLa]/ b"w r';]kl5 xfdL b'j} pQ]lht eof}F .

æo;f] :ju{ k'u]/ cfcf}F g t, :ju{df s] /x]5 va/ a'emf}F . x} legfh' <Æ

d}n] xtf/ gu/L af]sf] :ju{åf/Lsf] d'Vo u]6df Psl5g bn]F . u]6 v'n]h;/L b'j} cf]7 /;fpFb} km}lnP . dfl:t/sf] /fgLag 3gf /x]5 . o;kN6 gh/ k'u] . Psl5g af]sfsf] 6fpsf] bn]kl5 d]/f] w}o{ 6'6\of] . af]sf] lrKnf] u'kmfdf NjfQ k:of] . d}n] af]sfsf] k]mbdf ;dft]/ 5fnf ;f]xf]/]F, tf ls :jfbdf sdL g/xf];\ . Psbd la:tf/} leq–aflx/ u/]sf] t sfG5L Psbd ef]sfO{ . d}n] aflx/ tfGbf pm rfs p7fpFyL, leq 3';fbf{ p;sf] d'vaf6 :ofF cfjfh;Fu} pm rfs /fVyL . d]/f] rfs prflnFbf pm klg prfNg / y]rfl/Fbf pm klg y]rfg{ yfnL . Psl5g :ofF:ofF / km\ofFkm\ofFkl5 Ps em6\sf hLjg/; leq 5fl8of] .

sfG5L Psbd v';L eO{ . p;n] egL– ælegfh' Û d]/f legfh' Û ltdL slt dL7f Û ca ltd|f] nf7f] ;w}Fel/nfO{ d]/f], n < o;nfO{ o} :ju{åf/Ldf ;w}F jf; a;fpF5', x} <Æ

h]7L xfF;L . p;n] n'uf nufO;s]sL lyO{ . sfG5LrflxF dnfO{ cfkm\gf b'j} b"w v]nfpg nufP/ cndn ul//xL .

æP eof] . slt u5f{} < k'u]g / <Æ h]7L s/fO{ .

æs;/L k'Ug' < ev{/ t legfh'sf] vf; hLjg/; d]/f] :ju{åf/Ldf k;]sf] 5 . lbbL, ltdL t ;w}F gofFgofF nf7f] e]6\tL /lx5f}, cfOGbf dnfO{ g5'6fpm x} Û oL legfh'sf] hLjg/; t ;f/} :jflbnf] . d d]/f] 3/ o:t} /;n] eg{] ca, hlxNo} . P legfh' Û ltdL d]/f] 3/ lxF8 . ltd|f] nf7f] ca d]/f] ===. ;w}F–;w}Fsf nflu . ltdLn] olQ sfd u/, d kfN5' ltdLnfO{ .Æ

æ5f8\ tL s'/f Û ca lxF8\g'k5{ . p7\ Û d]/f] a"9fnfO{ klg p7f ÛÆ h]7Ln] o;f] eGb} ;a}yf]s yfGsf]d'Gsf] u/L . ;fdfg ldnfO{ . d lzlyn eP/ p7\g} ;lsgF . hLjgdf olt 36gfk"0f{ / ;'vb /ft slxNo} ef]luPsf] lyPg . hLjgdf olt w]/} lzlyntf, clgb|f / ysfg klg slxNo} hflgPsf] lyPg .

s]xLa]/ cf/fd u/]kl5 cyf{t\ afx| ah]lt/ xfdL 3/ hfgsf nflu lxF8\of}F . d]/f] hLp b'v]/ vkLg;Sg' ePsf] /x]5 . psfnf] t kfOn} ;/]gg\ .

ælegfh' Û xh'/n] ubf{ d]/f] hLp ;a b'v]sf] 5 . cfh lxF8\g ;lsFb}g xf]nf w]/} .Æ sfG5Ln] egL .

ætFnfO{ t slt kf] bn] / t]/f legfh'n] Û tFnfO{ xfGg yfn]sf] Psl5gdf af]sf] pN6L ul/xfNYof], dnfO{ t logn] w':g] k/fn kf/]/ df8]sf 5g\ /ftel/ .Æ h]7Ln] egL .

af]Sg'kg{] s]xL lyPg . ;fgf;fgf emf]nfdf b'O{–tLg hf]/ sk8f dfq lyP . t/ klg ;f7L lsnf]sf] dl/s'Rr] ef/L af]s]sf el/ofsf em}F xfdL la:tf/} psfnf] nfUof}F .

kmnfF6] k'Ubf ef]s / ysfOn] kfOnf ;g{ ;s]gg\ . olt n:t eO;s]sf lyof}F ls, s] eGg] . ToxLF uf]7df jf; a:g nfu]sf lyof}F, k5fl8af6 a"9fa"9L / s]6fs]6Lsf] Ps x"n cfof] . xfdL sgLsgL eP klg ltgLx¿;Fu} lxF8\of}F . t/ kmnfF6]sf] psfnf] r9\g xfdLnfO{ nueu c;Dej eof] . ToxLF jf; a:g afWo eof}F . c¿ a]nfdf eP olt af6f] 8]9 306fdf kf/ ul/GYof], cfh kfFr 306f nfUof] . knfF6]sf] gfuLdf Pp6f ;fgf] xf]6nsf b'O6f sf]7f lnof}F . pgLx¿n] Pp6f sf]7f / d}n] csf{] .

t/ tLg} hgf Ps} sf]7fdf c6fof}F . b'O6f vf6 hf]8]/ Pp6} kf/]kl5 km/flsnf] eOxfNof] . /ft kg{ kfPsf] 5}g, o;f] 9Ns]sL dfq lyO{, h]7L t e';'Ss} lgbfO{ .

ædf}sf oxL xf] legfh' .Æ sfG5Ln] egL . p;sf cf]7 r':g' / b"w df8\g'k¥of], af/Ldf hf]Tg'k¥of] . s]xLa]/sf] v]nkl5 d yfs]/ 9n]F .

t/ s]xLa]/df sfG5Lsf] 7fpFdf h]7L cfO{ . p;n] dnfO{ e't'Ss xf]pGh]n hf]tfO{ . To;sf g/d b"w df8\bf v'a dhf cfpFYof] . o:tf b"w df8\bfdf8\b} dl/of];\, o:tf cf]7 r':tfr':t} dl/of];\, o:tf] vf]nfu8tL/sf] af6f] lxF8\bflxF8\b} dl/of];\, hLjg ;kmn . d]/f] dgdf o:tf efj bf}l8/x] . h]7Lsf] a]F;Lv]tdf hf]Tb} p;sf b"wsf] :jfb lnFb} d t/ª\lut / nrs–nrs eO/x]F . w]/}a]/sf] cys k|oTgkl5 aNnaNn dxL dly;lsof], l3p pTkGg eof] . d 9n]F .

ædb]; sNnfO{ nfg] t <Æ 7"nLn] p;dfly gflr/x]sf] a]nfdf ;f]wL .

ætFnfO{ nfg] . rf]b\g t t]/L a}gLnfO{ w]/} dhf xf], t/ of] w]/} l6lStg . clns dhfn] rf]b\of] eg] ?g yfN5] . rf/kN6 rf]b]sf] t o;sf] ;'lGgPh:tf] 5 .Æ d}n] eg]F .

ælbbL Û o; afpgn] d]/f] t 3/} eTsfOlbof] . ;Kk} Rofltlbof] . oL M x]/\ t jf/kf/ lr/f k/]/ kmf6]sf] 5 . o;sf] nf7f] x]bf{ Tolt 7"nf] t 5}g, t/ slt vt/f xF <Æ

æof] gl/jnsf] t]n bn]/ alnof] kf/]sf] dfn xf], ltdLx¿ b'j}sf nflu k'U5 . nU5f} <Æ

ædnfO{ nfUYof], d ;f]x| hjfgnfO{ ysfpF5' . t/ t]/f] nf7f] t dh:tf tLgj6LnfO{ ysfpg] vfnsf] /x]5 .Æ sfG5Ln] egL .

sfG5Ln] d 7"nLdfly vlK6P/ ;'t]sf] b]v]/ O{iof{n' aGb} egL– æof] legfh'n] lhGbuLdf klxnf] kN6 :ju{åf/L rfVg kfPh:tf] 5 . b"w slt df8]sf] < emf]lnG5g\, nlqG5g\, ef]lnnfO{ rflxFb}g <Æ

æxf] t lg . ef]ln klg lbg 5 . ef]ln klg /ft k5{ . hlt rf]b\g dg k5{ ;Stf] pk|mLpk|mL rf]b\g" . d]/f] :ju{åf/L xh'/sf] ;]jfdf 5Fb} 5 .Æ h]7Ln] egL clg p;n] d]/f cf]7 r':g yfnL .

d p;sf b'j} b"w r':t} p;dfly 3f]K6f] k/]/ /x]F .

ækf]t] nfPsf 5f}, 3/df a"9f xf]nfg\ . cfkm\gf a"9fsf nflu klg clncln t /flvb]cf] x} . ;a} hjfgLsf] /; d}dfly vGofof} eg] ltdLx¿sf] a"9fn] s] eGnfg\ <Æ d}n] xfF:t} eg]F .

æof] kf]t] xf]Og, dfnf xf], kfyLe/f dftfsf] dfnf .Æ h]7Ln] egL .

ækf]t] g} eP klg cfhsf nflu dfnf eof] . 7Ls 5, t/ klg=== .Æ d}n] eg]F .

æg9fF6 g lbbL Û logsf] a"9f] stf/ uPsf] tLg jif{ eof] . d]/f] a"9f] dn]l;of uPsf] b'O{ jif{ eof] . cem} sxfF ofb cfpF5 / lax]sf] < cem} o;} al;of] eg] t b'nf] g} 6flnG5 xf]nf eg]/ legfh'nfO{ e]6\g cfPsf .Æ sfG5Ln] egL .

æxfdLn] of] cf}hf/ ljgfsfd lvof kf/]/ lsg /fVg] < o;f] slxn]sfxLF pWofpFb} u/] kf] kl5 sfd nfUg] x'G5 .Æ h]7Ln] egL .

æh] u¥of}, 7Ls u¥of} . k'/fg nfPeGbf a];L wd{ sdfof} ltdn{], t/ lar/f a"9fx¿ ptf xftn] v]nfP/ a;]sf xf]nfg\ .Æ d}n] eg]F .

ætF afpg cfkm"rflxF df]h u/\ g . clg xfdLnfO{ klg :ju{ lbnf, eOuf] lg, c¿sf] af/]df lrGtf lsg <Æ sfG5Ln] egL .

d}n] p;sf b'j} :tg ;dft]/ tfg]F clg cf]7df r'd]F . pm lg;fl:;P/ 56k6fO{, t/ d}n] 5fl8gF . t'?Gt} pm cf]5\ofgdf k5fl/O{ . km]l/ Psk6s e't'Ss xf]pGh]n p;nfO{ lgrf]b{} rf]b]F . h]7L d'v ld7\ofpFb} 5]pdf a;]/ x]l//xL .

To;kl5 sf]xL s]xL af]n]g .

/ft k¥of] . xf]6nsf] tNnf] tnfdf vfg hfg' lyof] . vfgf vfg eg]/ xfdL cf]Nof{}F .

ælbbL Û t]/f] a]F;Lv]tsf u/f / cfnL cem} elTs;s]sf 5|}gg\ ls s;f] < ;Gr} 5 eg]h:tf] u/L lxF8\5];\ t Û o; rf]bSs8n] dnfO{ t lxF8\g klg g;Sg] agfO;s]sf] 5 ÛÆ p;n] l;F9Ldf cf]n{Fb} ubf{ ;fptL ub{} egL .

æo:tf] d'hLn] s] km6fpFYof] Û o:tf c¿ rf/ hgfn] Ps}rf]l6 rf]]b] klg d ulNbgF .Æ h]7Ln] KofG6leqsf] d]/f] nf7f] b]vfP/ egL .

æjf lbbL Û jf Û dflgof] ÛÆ sfG5Ln] clns hf]8n] egL .

ækv\ Û tFnfO{ e/] sf]7fdf jf/kf/ x'g]u/L 5]8\5' . otfsf] b'nfaf6 l5/fP/ ptfsf] b'nfaf6 lgsfn]kl5 aNn of] afpgsf] xltof/sf] tfut hflGn;\ . t]/f] Rofkdf 3';fPsf] xnfn] kmf]S;f] 5]8]kl5 dfq t}Fn] s'/f] a'em\ln;\ ÛÆ d}n] l/;fPsf] clego u/]F . pgLx¿ b'j} xfF;] .

vfgf vfg] 7fpFdf xfdLafx]s c¿ ;ft–cf7 hgf dfq u|fxs lyP . o;f] x]bf{ s]xLa]/cl3 of] 7fpF u|fxsn] el/e/fp lyof] eGg ;lsGYof] . ToxfF j]6/ cflbsf] ;ª\Vofn] atfpFYof] oxfF sDtLdf klg lbgsf] Ps–8]9 xhf/ dflg;n] vfgf vfG5g\ .

vfglkgkl5 km]l/ dflyNn} tnfdf cfof}F . hf8f] lyof] . b'O{ lbbLalxgL s]xL gegL cfkm\gf] sf]7fdf uP . d cfkm\gf] sf]7fdf k;]F .

gf} ah]lt/ d]/f] 9f]sf 9s9s u¥of] . lapFem]F . 9f]sfdf h]7L /lx5 .

vf]Ngf;fy sf]7fdf l5/L . pm x'l/{P/ cf]5\ofgdf k'uL / dnfO{ Psbdl;t tfgL . d]/f] nf7f] p;sf] :ju{åf/Ldf l5l/xfNof] .

æt]/f] sfkdf k;]sf] of] xltof/ cfGb|fe'F8L 5]8]/, 5ftL lr/]/ cfh d'vaf6 lg:sg] ef] Û a'lem;\ <Æ d}n] p;nfO{ Psbd 7]Nb} eg]F .

p;n] egL– æd]/f] afpg Û d of] 8]9lkm6] nf7f] ca s;}nfO{ lbGgF . d]/} dfq xf] . a'lh;\ Û tF d]/f], t]/f] nf7f] d]/f] . oL cf]7 t]/f, oL b'b t]/f, b'O{ lt3|faLrsf] :ju{ hfg] of] a]F;Lv]tsf] af6f] t]/f], ;w}Fsf nflu . hlt ;S5;\ rf]b\ Û tF hfF7fn] h:tf] efUo ;a}n] sxfF kfpF5g\ <Æ

h]7Ln] dnfO{ ;xof]u ub}{ s]xLa]/kl5 egL– æafpg Û o;kN6 rflxF olt aLp kf]v\ ls d cfdf aGg ;s"F .Æ

ætFnfO{ d]/f] aLp k'Ubf] lbG5' . ca tF cfdf x'g] eO;\ . x]/\ h]7L Û tF v';L xf] . t]/f] 3/ el/g] u/L aLp kf]Vg nfu]sf] 5' .Æ d}n] Psbd hf]8hf]8;Fu hf]Tb} eg]F . hf]Tbfhf]Tb} d :ofF:ofF / km\ofFkm\ofF ePF . p;sf] l;Fl;F cfjfh t sf]7faflx/ k'Unf eGg] 8/ eof] .

clg xfdL b'j} Ps}rf]l6 ;]nfof}F .

d}n] Ps}l5gdf p;sf d'nfod b"w ;'D;'DofpFb} eg]F– ælxhf] /ftel/, cfh / clxn] u/]/ Ps dfgf aLp t]/f] 3/sf] e08f/df k'u]sf] 5 . 9'Ss xf] . v';L xf] . d]/L Kof/L, d]/L dfofn' Û tF b;–cf]6f 5f]/f5f]/LsL cfdf x'g]5];\ . ;'g\, tF dnfO{ slxNo} g5f8\, slxNo} dfof gdf/\, x} < hlxNo} o;} u/L rf]bfO/xg", x} <Æ

pm km]l/ r6k6fO{ . t/ xfd|f cf}hf/ olt ulnt eO;s]sf lyP ls ltgdf slQ klg ;fdYo{ afFsL lyPg .

s]xLa]/df xfdL e';'Ss} lgbfP5f}F . lapFlemFbf pm hfu} /lx5 . d}n] p;nfO{ k5fl8af6 cf}hf/n] 7]n]F .

æs]sf] s'Qfsf] h:tf] k5fl8af6 u/]sf] . t}Fn] :ju{ hfg] af6f] otf 5, otf ==.Æ pm kmgSs kmsL{ . p;n] ;'?df b'j} b"w kfn};Fu r';fO{ . ha pm tftL p;n] b"waf6 d]/f] d'v 5'6fP/ p;sf] d'vdf hf]tL . pm olt cfqmfds tl/sfn] d]/f cf]7df em'lG8O{ ls s] eGg] . cf]7} 6f]SnL eGg] 8/ eof] . d}n] t'?Gt nf7f] r'tdf 3';f/]F . pm Psbd prfnL–prfnL dnfO{ psf:g yfnL . To;sf] an slt w]/} /x]5 d 5Ss k/]F . lgs}a]/ pm dnfO{ prfln/xL . d}n] pu|tfk"j{s rf]lb/x]F . cfwf 306fdf klg d :vlnt x'g ;lsgF . yfs]F, clg nvt/fg eO{ d p;sf] 5]pdf k'n'{Ss kN6]F . pm klg lzlyn g} b]lvO{ .

æn' eof] . ca rflxF ;lsFb}g .Æ ptf kN6Fb} p;n] egL . pm klg crDd} yfls5 .

d emsfpg nfu]sf] lyPF, 9f]sf Psbd la:tf/} 9S9sfof] . hLpdf tf}lnof a]/]/ 9f]sf vf]n]F . Kof;]hsf] pHofnfdf sfG5L l7ª\u pleO/x]sL b]lvO{ . 9f]sf v'Ngf;fy pm :jf6\6 leq k;L .

æd'hL afpg Û dnfO{ r}F grf]b\g] < ltdLx¿ dfq v'a rf]bfrf]b u5f}{ xlu < s:tf] lgbfOP5 eg] ÛÆ pm l/;fPsL /lx5 . /S;Lsf] dftdf lyO{ pm . sltv]/ uP/ clu g} :jf6\6 kf/]/ cfO5 of] .

ælsg < s] ef] <Æ d}n] ;f]w]F .

æd t]/L :jf:gL x}g < :jf:gLnfO{ 5f8]/ h]7L;f;"nfO{ rf]b\5;\ Û hfF7f Û of] xf] t]/f] hGgt, of] ==ÛÆ pm :ju{åf/L b]vfpFb} aa{/fO{ .

ætF d]/L :jf:gL xf];\ . sxfF uPsL lyO;\ < cfOh .Æ d}n] p;nfO{ tfg]/ cfkm";Fu 6fF;]F . d]/f] sDd/df a]l/Psf] tf}lnof v:of] . t/ p;n] cfkm"nfO{ daf6 d'St u/L . p;n] km6fkm6 cfkm\gf :j]6/ / s'tf{–;'?jfn vf]nL . leq cyf{]s s]xL nfPsL /lxg5 . p;n] lbbLrflxFnfO{ ws]n]/ leQfdf k'¥ofO{ clg cfkm\gf nflu 7fpF agfO{ .

æcfOh afpg hfF7f Û t]/L a"9L d x'F Û dflrSg] Û a'lem;\ < n' km]l/ rf]b\ Û lrSg] ÛÆ p;sf] d'vaf6 /S;L x\jf:; ugfof] .

æsfG5L Û dflrSg] geg\ g Û o:tf] dxfg\ b]jtfnfO{ ufnL ug'{x'Fb}g . xf] ls xf]Og < n' eg\ .Æ h]7Ln] egL .

d}n] h]7Lsf] egfOdf 6fpsf] xNnfP/ d':sfpFb} ;dy{g hgfPF .

æd t]/L sfG5L x}gF . a'lem;\ < d t]/L sfG5L x}g . tF;Fu d]/f] rf]bfOsf] ;fOg' 5, c¿ 5}g . sldgL x'F . d]/f] of] b'nf] dhf;Fu rN5 tFnfO{, d]/f cf]7 / b'bdfq rN5g\ tFnfO{ . s] agfpg ;S5;\ dnfO{ :jf:gL Û tF d'hL afpg Û kfgL rNb}g tFnfO{ Û x}g < cfOh . rf]b\ km]l/ .Æ /S;Lsf] ;'/df s'n{Fb} p;n] cf}Fnf :ju{åf/Ldf nu]/ leq–aflx/ O;f/f u/L .

ær'k nfu\ d]/L dfofn' . t]/f] d'v rN5, t]/f b"w rN5g\ . t]/f] b'nf] dhfn] rN5 . kfgLsf] s] s'/f ef] . t]/f] :ju{åf/Lsf] kfgL rn]kl5 k'u]g < tFnfO{ csf{] kfgL lsg rflxof] < cfOh, km]l/ Ps /fpG8 lbpFnf . v';L kf¿Fnf . tFnfO{ afpgsf] of] 7f8f] nf7f] eP k'u]g <Æ d}n] eg]F .

ætF afpg Û /S;L vfFb}g;\ . tF}n] ubf{ lbbLn] klg vfOg . tF lbbLsf] eO;\ . tF hfF7f] dnfO{ rf]b\g dg ub{}g;\ . hfF7f] afpg Û d]/f oL b'b x]/\ . lbbLsf eGbf s8f 5g\, uf]nf / 7"nf klg 5g\ . cfOh lrSg Û ;S5;\ <Æ

ægaf]n\ .Æ d}n] p;sf b'j} b"w ;'D;'DofpFb} eg]F . /ftf]lbgsf] lqmofsnfkn] hlt;'s} ylst / n'nf] eP klg d p;dfly d rl9xfn]F . b'O{tLg kN6 bd lbPkl5 pm zfGt eO{ . pm dnfO{ ;Dk"0f{ ¿kdf dfof ug{ yflnxfnL .

ætF afpg d]/} xf];\ . tF dnfO{ dfof u5{;\ . t/ tF /S;L vfFb}g;\ . /S;L gvfg] dfG5]b]lv dnfO{ 8/ nfU5 .Æ p;n] egL .

d}n] r'krfk c¿ b'O{rf/ wSsf lbPF . pm af]Ng 5f8L, / Ps}l5gdf :ofF:ofF ug{ yfnL . t/ d :vlnt x'g'cufj} pm :vlnt eO{ . dnfO{ ;aeGbf dhf cfO/x]sf] a]nf p;n] dnfO{ 3r]6]/ cfkm"nfO{ d'St u/L .

æsfG5L Û gl/;f g of/ . x]/\ dnfO{ cfwf af6fdf cnkq kfl/;\ t}Fn] .Æ d}n] eg]F . km]l/ d}n] p;sf] af6fdf nf7f] 3';fpg vf]h]F .

æx6\ . tF hfF7fn] ubf{ ;Kk} /ftf] eO;Sof] d]/f] . ;'lGgPsf] 5 e'Sn'Ss . ef], ca k'Uof] .Æ p;n] egL .

d}n] h]7LnfO{ kN6fPF . pm emsfpg yfn]sL /lx5 . p;sf] cw{lgb|fd} d}n] p;sf b'j} kmfFrf dfofn' tl/sfn] ;'D;'DofPF / dhfn] df8]F . s]xLa]/ df8]kl5 pm /;fO{ .

d p;sf b'O{ lt3|fsf aLrdf uPF . sfG5L x]l//x]sL lyO{ . d}n] nf7f] h]7Lsf] cf]l;nf]–/l;nf] :ju{åf/Ldf la:tf/} 3';fPF . hDd} leq;Dd 3';]kl5 sfG5Ln] d]/f] Pp6f xft tfg]/ cfkm\gf] b"wdf /fvL .

sfG5Lsf b"w ;dft]/ d h]7LnfO{ bgfbg lbg yfn]F . lgb|fd} h]7Ln] dnfO{ ;fy lbO{ .

æt]/f] nf7f] / lbbLsf] k't'/f] v'a ldn] . x]/\ afpg Û ltdLx¿ v'a ldNof} hf]8f . d]/f] nf]Ug]sf] nf7f] t d]/f] k't'/fnfO{ glrg]h:tf] u5{ eGof . a? t]/} nf7f] oxfF 9ª\u;Fu rf]b\5 of/ . tF ;w}F rf]b\g cfOh n <Æ p;n] egL .

lbbLrflxFnfO{ rf]b]sf] b]v]kl5 p;n] dnfO{ tfgL . d}n] nf7f] h]7Lsf] sfkaf6 lgsfn]F .

sfG5Ln] t'?Gt} cfkm\gf b'j} xftn] ;dft]/ p;sf] k't'/fdf nf7f] 3';fO{ . s]xLa]/ /u8]kl5 p;nfO{ ;fob w]/} b'Vof], P]of eGg yfnL .

t/ d}n] 5f8\b} 5fl8gF . s] 5f8\y]F . emGg} cfwf 306f bn]kl5 dfq d :vlnt ePF . pm Psbd lzlyn eO;s]sL lyO{ t/ d]/f] cem lzlyn / ulnt z/L/n] p;nfO{ pGd'lSt lbg ;s]g .

ha d :vlnt ePF, p;sf] cg'xf/ Psbd kx]FlnPsf] b]lvof] . p;n] egL– ætF d'hL afpgn] rf]b]/ dfg{] /’5;\ . hf efu\ . lbGg tFnfO{ cab]lv . hf, a'lh;\ <Æ

æxj;\ dflnSgL . hf] cf1f . hf] x's'd .Æ o;k6s :vlnt x'Fbf cfn;tfn; eO;s]sf] lyPF, lg;fl:;P/ dl/G5 ls h:tf] eO;s]sf] lyof] .

Psl5gkl5 6fª kmf/]/ v'6\6f vf]RofpFb} pm csf{] sf]7fdf uO{ .

d t'?Gt} lgbfPF5' . lapFembf em\ofndf 3fd lyP . h]7Ln] p7]/ GjfOWjfO ul/;s]sL /lx5 .

ælapFlem:of] xh'/ <Æ p;n] dnfO{ hfu]sf] b]v]/ ;f]wL . cl3 g} lrof c8{/ u/]sL /lx5 . tLg} hgf Ps} 7fpF e]nf eof}F . lrof vfof}F .

æca hfg'k5{ . oxfF a:of] eg] k'ln;n] s]/sf/ u5{ .Æ h]7Ln] egL .

æo;f] rvfOlbg'k5{, s]sf] s]/sf/ <Æ sfG5Ln] cfkm\gf] :ju{åf/L b]vfpFb} egL .

xfdL 7Ls;Fu n'uf nfP/ emf]nf leb{} ToxfFaf6 lxF8\of}F . nv{/fpFb} u'kmfahf/ k'Ubf laxfgsf] P3f/ ah]sf] lyof] . vfgf vfof}F . clg j/k/sf 8fF8f / l9:sf x]g{ uof}F . otfplt 6xlnFb}df rf/ aHof] . yfs]/ n:t ePsfn] d lxF8\g 5f8]sf] lyPF . pgLx¿n] d]/f] ;d:of a'em] . clg km]l/ clns tnsf] xf]6ndf af; a:of}F . o;kN6 rflxF d}n] h]7LnfO{ b]vfP/ xfdL a"9fa"9L xf}F / of]rflxF d]/L alxgL xf] eg]/ xf]6n a's u/]F .

sf]7fdf k:g]lalQs} h]7Ln] xsfb{} egL– æbtf{ ug{] 7fpFdf a"9L eGg] clg sf]7fdf rflxF h]7L ;f;" 7fGg] < n' cfOh, cfh ;fFRr}sL :jf:gL agf .Æ

o;kl5 r'k nfUg lbOg h]7Ln] . Psl5g p;sf b'j} b'b v]nfPF, lkl7pFdf gª uf8]/ ;dft]F . cf]7 r';]F clg b"w r':g yfn]F . ToxfFeGbf cl3 a9\g hfFu/ / ;fdYo{ lyPg . To;}a]nf sfG5L 9f]sf 7]n]/ k;L .

æptfsf] sf]7fdf a:tf t vNnf] kf] eof] . dh} ePg .Æ sfG5Ln] r's'n nfpFb} egL .

æxf] / < cfOh g t dhf ug{ oxLF Û t]/f] klg x'F d .Æ d}n] eg]F .

æn' cfOh . ptf . d]/f] sf]7fdf . oxfF ;fFu'/f] x'G5 .Æ p;n] egL .

æef], ghfg] ptf . clt yflsPsf] 5 . ;lsFb}g .Æ d}n] eg]F .

æca'O{ Û s] eGg'ef xh'/n] < sfG5L 5Ss k/L . pm r'k nfu]/ d]/f] uf]8fk6\l6 9NsL .

p;n] d]/f lt3|f ;'D;'DofpFb} / r'Db} egL– æyflsof] eGg kfOG5 < cfh t To;f] eGg kfOg]jfnf 5}g xh'/ ÛÆ

cfwf 306fhlt kl5 km]l/ d}n] h]7LnfO{ ;'D;'Dofpg yfn]F . d}n] ;'D;'DofPsf] b]]v]kl5 sfG5L rDsL . p;n] dnfO{ tfg]/ cf]7df d'v hf]tL .

æafpg Û t]/f] nf7f] t n'n} 5 cem} ÛÆ p;n] d]/f] nf7f] xftdf lnFb} egL . d r'k lyPF .

sfG5Ln] s]xLa]/kl5 egL– æP d]/f legfh' Û cfh ltdLn] dnfO{ hlt dg nfU5 u/ . ef]ln g} ltd|f] ;f9'efO cfpg s] a]/ < To;kl5 t 5'g klg kfpGgf} . d}n] elGbof 5' . Æ

d}n] sfG5LnfO{ tfg]F . p;sf b"wsf d'G6f c/l/Psf /x]5g\ . kfn};Fu b'O6} b"w r';]kl5 d klg k'gM tof/ ePF . d]/f] nf7f] p;sf] :ju{åf/Ldf v'a} /dfof] . sfG5L o;kN6 v'a} ;Gt'i6 eO{ .

p;n] egL– æefUodf o:tf] ;'v klg n]v]sf] /x]5 .Æ

æltdLx¿ oxfF ;'t . d ptf uPF .Æ h]7Ln] egL . pm ;/Ss kNnf] sf]7fdf uO{ .

To; /ft sfG5Ldfq d;Fu ;'tL, xfdL b'j} ;jf{ª\u gfª\uf eP/ Ps–csf{nfO{ cFufnfdf afFw]/ kN6]sf lyof}F . d}n] p;nfO{ c¿ b'O{kN6 dfq rf]b\g ;s]F . e't'Ss} xf]pGh]n rf]lbof] . To;kl5 ;k{ hf]lN7Pem}F hf]lN7P/ ;'Tof}F . hLjgdf o:tf] lbg klg ef]luof] .

laxfg ePkl5 h]7L sf]7fdf k;L . p;n] xfdLnfO{ hf]lN7Ps} cj:yfdf kfO{ . pm sfG5LnfO{ 7]n]/ dl;t 6fFl;g cfO{ . clg PskN6 dHhfn] rf]bfO{ .

sfG5Ln] w]/} ;'lGgof] / b'Vof] eg]/ km]l/ rf]bfpg rflxg . p;n] egL– æef] Û ca k'Uof] . olteGbf Hofbf ul/of] eg] :ju{åf/L hfg] ;fFu'/f] af6fdf klx/f] hfnf, RofltPnf / kxf8} elTsPnf .Æ

cGTodf pgLx¿ b'j}sf Pp6f–Pp6f b"w ;xnfPF . cf]7 / b"wsf d'G6f r';]F . pgLx¿ b'j}n] Ps}rf]l6 d]/f] nf7f] ;'D;'DofP, Ps–Psrf]l6 r'd] . h]7Lsf] /l;nf] r'tdf nf7f] 3';fPF . b'O{rf/ wSsf df/]F . clg lems]/ sfG5LsxfF 3';fPF . pm cem Jou| ePsL /lx5 . Psl5g ToxfF k;]/ km]l/ kfn};Fu cfkm\gf] nf7f] b'j}sf ef]sf :ju{åf/Ldf 3';fpFb} / lgsfNb} u/]F .

sDd/ b'v]sfn] w]/} an ug{ ;lsPg . s]xLa]/ kfn};Fu rf]b] klg d'Vo sfd x'g ;s]g .

o;kl5 pgLx¿ ;Gt'i6 eP/ g'g9fsLlt/ nfu], d rflxF w/fglt/ .

/fte/ g;'t]sf] d, a;sf] l;6df k'Ug]lalQs} e';'Ss} lgbfPF5' . Ps}rf]l6 e]8]6f/ cfOk'u]kl5 dfq lapFem]F . ;f/f hLp Pstdf;n] b'v]sf] lyof] . nf7f] ;'lGgP/ / b'v]/ 5f]Og;Sg' ePsf] lyof] . sDd/sf xf8 efFlRrPh:tf] ePsf] lyof] . cfFvf p3|g g} dfGb}gy] .

tL b'j}nfO{ To; ;'vb cfZro{ / cd"No cg'ejsf nflu dgdg} nfvnfv wGojfb eg]F . pgLx¿;Fusf :jflbi6 If0fnfO{ ;Dem]/ d km]l/ PskN6 d';'Ss d':sfPF .

-@)*! r}q @&, O6x/L_

))))

 

 

 

!!= ldª\df / ;"rgf

ældª\df ld; df]¥of] lg, yf kfO;\ <Æ ;fGs]n] kmf]g u/]/ eGof] .

æs7}a/f Û b]lvg] s'g} /f]u lyPg ltgsf], s] eof] < sxfF < slxn] <Æ d Psbd :tAw ePF .

æla/fdL–l;/fdL y]g . lxhf] lbpF;f] t xf], ltl/ª\u]d}, 3f/sf] e'OF;Ln] xfg]/ nf8fP5 . 7fxf/} .Æ

ætF w/fgd} 5;\ <Æ

æxf] . ;"rgf ld;sf] ;]s'jf kf;fndf .Æ p;n] eGof] .

ldª\df ld; hLjgn] el/k"0f{ lyOg\ . ;'Gb/L, ;fx;L, d]xgtL, OdfGbf/ / Jojxf/s'zn . pgL;Fu hf]l8Psf s]xL 36gf d]/f] duhel/ cfP .

:s'nsf] Ps sf]7fdf a:y]F . cfkm}F ksfO{ vfGy]F . To; sf]7fnfO{ æSjf6f/ sf]7fÆ eGy] . ;fFu'/f], xf]rf] / cFWof/f] em\ofnljxLg To; sf]7fsf] 9f]sf cem xf]rf] / cem ;fFu'/f] lyof] . k;fª\luPsf] 9f]sfsf] ª\ofNemfs nufpg / vf]Ng h;t;n] ;St}gYof], lgs} an ug'{kYof{] . sf]7fdf Pp6f vf6, Pp6f k'/fgf] s';L{ / Pp6f v'6\6f] efFlRrPsf] 6]an lyof] . Pp6f alnof] nf}/f] e'OFdf uf8]/ d}n] 6]ansf] efFlRrPsf] v'6\6fnfO{ cf8 lbP/ sfdrnfp agfPsf] lyPF . To;df ;fu;AhL, rfdn, g'gt]n, yfn, lunf; / efF8f cflb /fVy]F . e'OFdf bfp/f afNg] tLgrDs] r'nf] lyof] . cfn' vf6d'lg n8fpFy]F . wfg jf ds}sf rfdn / lk7f]rflxF rflxF vf6s} Ps s'gfdf /fv]sf] lyPF . ptf leQfdf Pp6f 7"nf] vf]kf] lyof] . To;df d]/f s]xL k':ts, gf]6a's / snd lyP . s'kL klg ToxLF /fVy]F .

s]xL jif{b]lv ldª\df ld; sf7df8f}Fsf] af}4df lyOg\ . tfKn]h'ªsf] ltl/ª\u]df ;f;" w]/} la/fdL k/]/ cf]5\ofgd} ylnPkl5 ltgsf] ;]jf–z'>"iff ug{ eg]/ ev{/} uPsL lyOg\ . ptf ;"rgf ld;sf] nf]Ug]n] b'/frf/df sfaf{xL k/L k|x/Lsf] hflu/ u'dfPkl5 of;f]ssf] k|fljsf] df:6/L 5f8]/ pgn] w/fgsf] ef]6]k'ng]/ ;]s'jf k;n rnfPsL 5g\– ;"rgf ;]s'jf sg{/ . ;fGs] / 8f]Ndf ToxLF sfd u5{g\ .

tfKn]h'ª lhNnfsf] ltl/ª\u] ufpF ;'s]6f/af6 b;–afx| lsnf]ld6/ k"j{df k5{ . ToxfFsf] tLg sIff;Dd k9fO x'g] k|fylds ljBfnodf d x]8df:6/ lyPF . x]8df:6/ klg s] eGg', hDdf b'O{ hgf lzIfs lyof}F xfdL– ldª\df ;]kf{ ld; / d . ;'g;/Lsf] rqm36\6Laf6 lqrfnL; ;fndf P;Pn;L u/]kl5 hflu/ vf]Hb} tfKn]h'ªdf k'u]sf] lyPF, ltl/ª\u]sf] c:yfoL lzIfs kbdf lgo'lSt kfPF, clg Totf nfu]F .

Tof] ufpF ;'Gb/ lyof], xl/ofnLk"0f{ lyof] . 3'Dg hfg]x¿ of] 7fpF b]v]/ ‘cfxf Û’ eG5g\ cr]n . t/ 3'Dg]sf nflu dfq of] ufpF cfxf lyof], a:g]sf nflu xf]Og . ufpFdf x6\6fs6\6f o'jf lyPgg\ . ;a} km'ªlnªdf a]kf/ of dhb'/L ug{ em/]sf lyP . aflx/sf s;}nfO{ klg ltl/ª\u]df a:g dg kb{}gYof], dnfO{ klg dg k/]sf] lyPg . t/ s] ug{ ;Sy]F /, ;fgf] eP klg gf]s/Lsf sf/0f ToxLF /xg afWo lyPF .

;'?df Psbd cflQPsf] lyPF d . b'O{ hgf lzIfs, clg hDdf b;–afx| hgf ljBfyL{, To;df klg slxNo} ;ft hgfeGbf a9L pkl:yt gx'g] . Ps} 3/sf s]6fs]6L 5g\ eg] kfnf] u/]/ :s'n cfpFy] . P3f/ ah]lt/ cfOk'u]sf s]6fs]6L Ps ah] 3/lt/ nfUg yflnxfNy] . :s'n klg s] :s'n eGg' < xf]rf] g xf]rf] ejg, Kjfnhqf em\ofn / ;fgf] rp/ . 9'ª\uf / df6fsf] uf/f] nfPsf] / 5fgf] sf7n] 5fPsf] nfdf] tLgsf]7] 6x/f] lyof] . Pp6f ‘Sjf6f/ sf]7f’, Pp6f ‘clk; sf]7f’ / Pp6f ‘sIff sf]7f’ . sIff sf]7fdf rf/cf]6f a]Gr, Pp6f s';L{ / Pp6f nfdf] 8]:s lyP . xf]rf 8]:snfO{ logLx¿ rf]SrL eGbf /x]5g\ . clk; sf]7fdf Pp6f 6]an / b'O6f s';L{ lyP . sf7sf s';L{nfO{ 6'n eGbf /x]5g\ . sf7sf b'O6f 8G8L leQfdf uf8]/ Pp6f tvtf c8\ofOPsf] lyof] . Tof] vftfkftf /fVgsf nflu agfOPsf] ‘b/fh’ lyof] .

:s'naf6 k"j{k6\l6 clnslt hª\un lyof] . Tof] l5rf]n]/ kGw|–aL; ldg]6 7f8f] cf]/fnf] cf]n]{kl5 lnDa", afx'g–5]qL / blntsf 3/ cfpFy] . Tolt g} af6f] t];f{] / clnslt hª\un / psfnf] lxF8]kl5 Pp6f 7"nf] rp/ cfpFYof] . rp/ kf/ u/]kl5 t];}{t];f{] c¿ kfFr;ft ldg]6 blIf0f–klZrd lxF8]kl5 ;]kf{x¿sf em'?Kk k/]sf 3/ cfpFy] . ufpFsf] aLrsf] rf]snfO{ l5 eGy] . ;a}eGbf kNnf] 5]pdf ldª\df ld;sf] 7"nf] vfª\af ;'Dbf]s cyf{t\ tLgtn] 3/ lyof] . pgsf] kl/jf/ klg 7"n} lyof] . rf/ 5f]/f5f]/L, ;f;"–;;'/f, b'O6L gGb, b'O6f b]j/, gAa] k'Ug nfu]sL a"9L;f;" / b'O{ hgf uf]7fnf–v]tfnf, hDdf kGw| hgfsf] kl/jf/ .

ldª\df ld;sf] nf]Ug] jfª\bL ;]kf{ w]/}h;f] sf7df8f}F, gfDr] / cGgk"0f{ a];SofDklt/ x'GYof] . ko{6g Joj;fodf nfu]sfn] p;sf] wfs/afkm ufpF3/df 7"nf] lyof] . cfkm" cfpFbf 6'l/:6x¿af6 pkxf/df kfPsf dxFuf ljb]zL /S;L NofpFYof] . ufpFdf ljb]zL /S;L, dxFuf] h'djfnf Sofd/f, b"/lag / dxFuf ljb]zL ;fdfg c¿ s;}sf] 3/df lyPgg\ . ldª\df ld;sf] 3fF6Lel/ uxgf x'Gy] . gofF dxFuf sk8fdf pgL hlxNo} 7fFl6P/ lxF8\lyg\ .

pgsf] v]tLkftL 7"nf] lyof] . ;fpg–ebf}df b'O{ ;o lSjG6n cfn' a]lRyg\ . k/sf] jgdf e]8Luf]7 / e}F;Luf]7 lyP . ld; :s'n cfP klg k9fpgdf slQ ?lr /flVtglyg\ . pgs} nfkaf{xLsf sf/0f x'g]vfg] / cg's"n ldnfpg ;Sg] :yfgLon] s]6fs]6LnfO{ tn km'ª\lnªdf /fv]/ k9fpg yfn]sf lyP . d cfPkl5 kl/l:ylt clns ;DxflnPsf] lyof], / s]6fs]6Lsf] ;ª\Vofdf klg s]xL ;'wf/ cfPsf] lyof] . sIff tLg;Dd k9fO x'GYof] .

gofF df:6/ x'gfn] s] 5, s] 5}g, s] c;'ljwf ef] pgn] hfgf;fy v'a Vofn ul/g\ . pgn] d k'u]sf] ;fFem ‘Sjf6f/ sf]7f’df ;fdfg ldnfpg ;3fpFb} elgg\– æs]xL c;lhnf] ePdf eGg" x} ;f/ ÛÆ

ldª\df ld; xfF;f] / 76\6f uly{g\ . pgsf] xfF;f] :s'n / j/k/sf] hª\un;Dd u'GhGYof] . pgsf] 76\6fdf ef]lnkN6b]lv g} clns pQfpnf ljifon] k|j]z kfP . kl;{kN6 t pgL hltv]/} To:t} ljifosf 76\6f / syf elGyg\ . clg e't'Ss x'g] u/L xfFl:yg\ . xfF:tf pgsf /ftf ufnfdf vf]lkN6f ky{] . tL vf]lkN6fn] ltgL cem /fd|L b]lvlGyg\ .

æhLjg ;f/ Û x\ofF PSn} af:g'df Sof dfhf xflu < /ft kf/]kl5 tfnf lnDd" ufpFsf tf?gLx¿ Nofof], o/ftef/ ltgf?nfO{ u'sf{of], laxfgf 5fl8lbof] . cfsf{] /ft ;]k{]gLx¿nfO{ af]nfof] . pgLx¿nfO{ klg df]h, cfkm"nfO{ klg df]h . df]h}df]h 5f lg, x}gf <Æ ldª\df ld; df}sf kfpgf;fy hlxNo} 5f8f s'/fdfq uly{g\ .

æTo:tf] s]xL ulb{gF d ÛÆ d eGy]F .

æs]6Lx¿nfO{ efGbf cfOdfO{sf] s'kdf u'sf{pg'df dfhf 5f x} . cfg'efjL x'G5fg\ . sf;f/L cfgGb lbg] xf], hfGbf5fg\ . /ftef]l/ u'sf{P klg P]of efGb}gfg\ . Pskm]/f af]nfPkfl5 km]l/km]l/ af]nfO/fg} kfb{}g, cfkm}F vf]Hb} cfOk'U5fg\ . sflxn]sfxLF 3f/}df af]nfpF5fg\ .Æ pgL elGyg\ .

æof;f] sflxn]sfxLF ;]lk{gL s]6L kflg rfVg'kf5{ x} ;f/ . ltl/ª\u]sf] af;fOsf] kmfOb} ofxL xf] ;f/ . w]/} dfG5]nfO{ yfx} 5}gf ;]lk{gLsf] RofK6f] s'k slt dL7f] x'G5 eg]/ Û ltdL s'knfO{ afaf/ kf] efG5f Sof/ . ;f+;f/df ;fa;] dL7f] afaf/ ;]lk{gLsf] . ;'?df Pp6L rfv, cflg t vf]hLvf]hL rfV5f . e]6];fDdf 5f8\g'x'Ggf . cfh} Pp6L ldnfOlbpFm <Æ hlt r6fl/Psf s'/f u/] klg ltgL slxNo} cfkm\gf b"w / afa/ b]vfpFlbglyg\ . slxNo} dnfO{ 5'Gglyg\ .

æef] Û k/]g .Æ d eGy]F .

tLg sIffdf k9\g] eP klg b'O6L 5fqf kGw|–;f]x| jif{sf lyP . ltgsf] z/L/ c:jfefljs ¿kn] l56f] a9]sf] lyof] . Pp6Lsf b"w t ;'Ts]/L cfdfsf hqf 7"nf lyP . csL{sf b"w klg d:t t?gLsf hqf lyP .

ldª\df ld; elGyg\– æhLjg ;f/ Û Vo'?ª vf]d' jftf < cfa oL b'O6L ;]lk{gL s]6LnfO{ l6p;g kf9fpg" . kfn};fFu kf9fpg] a]jf:yf ufl/lbG5' . Pp6LnfO{ hf]/ af/ / cfsL{nfO{ lahf]/ af/ . cfwf 3f06f kf9fpg], cfwf 3f06f l;sfpg] . l;Sg tf logn] cfGt} l;ls;fs]sf 5g\, b'b x]/]/} hflgxfNg'x'G5 . xfh'/sf] l;sfO lognfO{ hf?/L 5f, tfkfO{FnfO{ tf emfg\ hf?/L . ltgf¿nfO{ sf]7fdf nfu]/ vf6df pQfgf] kf/ / kmf/fSs kf/]/ kmf/fs prfn . clg :jfbn] l;sfpm . lognfO{ tfl/sf cfpFb}gf, l;sfpg'kf/]gf < x]/, s]6Lsf afaf/ 6fO6 x'G5 . ;f/sf] /fO{n] cfwf 3f06f bfgfbfg l9sL s'6]kl5 ltgf¿sf] afaf/df Ps af6'sf] b} emf5f{ . cflg v'6\6f vf]RofpFb} ef lg v';Ln] gfRt} hfª\ufnsf] af6f] 3f/ hfG5f .Æ

æwt\ Û x'Fb}g Û kmFl;G5 . ªfnf lhjf nfª\lugf]s d eGy]F . pgL xfFl:yg\ .

æsf] kmfF:5 /f < s'df/ ;f/n] logLx¿nfO{ :s'n cfpg] afgL kf/]sf] . sfOn] cflk;df uf/f] . sfOn] Sjf6f/ sf]7fdf nfu]/ l;sfof], sflxn] tf pgLx¿sf] 3f/}df ufP/ uf/f] lg . s'df/ ;f/ ufof]lkl5 oL s]6L cnkfqf 5f . ;f/n] cfa l6p;fg kf9fOlbg'kf5{ x} . l;Sg' kfPgf t s]g :s'n cfpnf <Æ pgL elGyg\ .

tL s]6LnfO{ af]nfP/ pgn] Ps lbg ;DemfOg\– æk'd;fª lstfk nf]pk tª l6s' nf]k uf]lsjL . lb h'syfDafnf Nofd' lujL . ;fxf/nf k'd;fª :s'n l8jL . b]of o'Nnf dfª ltªnf v]nfjfO .Æ

s]6L d':sfP . ltgn] 6fpsf] xNnfP .

xftsf] efp nfP/ k]6 b]vfpFb} elgg\– æcfa ef]lnb]lv l6p;fg klg kf9\g" ltdfn{] . hf]/af/ lskf cfpg", lahf]/ af/ tfF 8f]dfsf] kfnf] . cfa tf?gL efof}, xfDa'd . s'df/ ;f/;Fu efGbf /fd|/L l6p;fgdf l;Sg' . a'em\of} < sf] klxn] kf; x'G5f x]/f}Fnf .Æ

ltgLx¿ dl;t v';L;fy cfP . l;sfOdf tL b'O{6} a/fa/, v'a} l;kfn' . rf/–kfFr xKtf ‘l;sfP’kl5 Ps lbg lskfn] egL– ædf:6f/ Û df]nfO{ dfqf l;sf .Æ

km]l/ ef]lnkN6 8f]dfn] klg To;} egL .

csf{] xKtf To;nfO{ v} s] eof], lskfn] egL– æ8f]dfnfO{ w]/} l;sfpg] < df] cfpFlbgfF .Æ

ætFnfO{ lbgsf] b'O{kN6 l;sfpFnf g t .Æ d}n] kmsfPF  . p;n] 6fpsf] xNnfO{ .

8f]dfn] klg ef]lnkN6} 3f]if0ff u/L– æltdL lskfnfO{ v'a w]/} a]/ l;sfpF5f, df] cfpFb}gfF cfaf] .Æ

d}n] b'j}nfO{ kmsfPF . cfO/xg eg]F . ltgn] l6p;gsf] cfgGbdfu{ 5f8\g ;s]gg\ . Ps lbg 8f]dfsf] afa' cfof] . pm rfxGYof] cfkm\gL 5f]/L /fd|/L k9fO u/f];\ . p;n] dnfO{ eGof]– æk'd;fª lstfk nf]pk tfª l6s' nf]k uf]lsjL .Æ

æltd|L 5f]/L /fd|/L k9\5] . l;kfn' 5] . s]sf] lrGtf <Æ

p;n] ;f]Wof]– ælstfª r'sf]O{ gf]s <Æ

d}n] eg]F– æltd|L 5f]/Lsf] afgLa]xf]/f klg Psbd /fd|f] 5 . ;xof]uL 5], ldlxg]tL 5] . ;xL af]N5], yf]/} af]N5], dL7f] af]N5] . l;Sgdf an u5{] .Æ

pm v';L eP/ uof] . t/ s]xL lbgkl5 lskf / 8f]df b'j} Ps}rf]l6 :s'n cfpg 5f8] . l6p;grflxF cfO/x]s} lyP, Tof] klg 5f8] . d}n] ltgLx¿sf] vf]hL ul/gF .

kl5 a'em]F, ltgLx¿sf afa'cfdfn] dnfO{ x|f]ªaf] xf], sfd nfUb}g elglbPsfn] ltgn] l6p;g;d]t 5f8]sf /x]5g\ .

æcfh d]/f] 3/df vfg cfpm . kmfS;fsf] df;' / eft vfg'k5{ cfh . hlxNo} slt l/sL ls/d' / l/Nbf]s dfq vfg] <Æ ldª\df ld;n] Ps lbg elgg\ .

:s'n 5'6\6L ePkl5 ;Fu} pgsf] 3/lt/ nfUof}F . af6fdf pgn] elgg\– æsf;sf] :jfb dL7f] x'Fbf] /f’5f t, ;]lk{gL s]6Lsf] ls /fOgL–lnDa'gLsf] <Æ

d af]lngF .

æcfr]n t ufpFdf lnDa'gL, afpgL / sfldgL s]6Lx¿ klg Ps;] Ps tf?gL efsf] 5f . ltgf¿ rf6fl/P/ vfKg' 5}gf, ltgnfO{ aflnof] /fO{ 8fG8f rfvf x} ;f/, 7"nf] wfdf{ x'G5f .Æ

æTo:tf] ljifodf d]/f] ?lr 5}g .Æ d}n] eg]F . t/ dnfO{ efpGg eP/ cfof] . lognfO{ RofKk ;dft]/ 7fpFsf] 7fpF ToxL jgsf ;]pnfdfly n8fP/ a]:df/L u'sf{OlbpmF ls Sof xf] eGg] nfUof] . hlt;'s} a6fl/P klg d pgnfO{ 5'grflxF ;lStgy]F .

jgsf] PsfGtdf pgsf] ;'l/nf] / dw'/ :j/ km}lnGYof] . pgsf] of}gjftf{n] d]/f] /fO{ KofG6 g} Roft]/ lg:s]nf emF} u/]/ pu| x'GYof] . psfnf–cf]/fnfdf pk|mFbf ltgsf b'j} b"w snfTds tl/sfn] pk|mGy] . d x]y{]F / x'?Ss x'Gy]F . pgL b]lVyg\ / cl3 a9\lyg\ . s] ug{ ;lsGYof] / <

xfdL ;Fu;Fu} pgsf] 3/df k'Uof}F . ;;'/fn] d]/f] :jfut u¥of], ;Grf]la;Grf] ;f]Wof]– æxfnf], yfª\a' ÛÆ

d}n] a];} 5' eg]F . pgsf] klg xfnva/ ;f]w]F .

a]n'sf 3fd c:tfpg'cl3 df;'–eft vfof}F . vfgf vfO;s]kl5 pgn] l56} dnfO{ labf ul/g\ . ;;'/f] clns tn rp/;Dd k'¥ofpg cfof] .

æy'r] ÛÆ d}n] p;nfO{ wGojfb eg]F . pm v';L eP/ kmSof{] . cFWof/f] x'g yfNbf d PSn} :s'ndf cfPF .

æo:tf] hfjfg 5f . af6fl/Psf xftkfv'/f 5f . s]/fsf yfdem}F lt3|f 5f . t]/f] afNNof] /fO{ /ftel/ SjfOFSjfOF ufbf{] xf], 5f6kf6 ufbf{] xf] . s'g lbg 8f]/L l5gfP/ efUnf, clg yf xf]nf . d]/f s'/f ;'g\ x} ;f/, cfa xftn] sfd rfnf’/ x'Fb}gf . ;f/ Û df 5', vf]lHbxfN5' Pp6f . cf:yfO{ vf]lHbpmF ls yfO{ <Æ pgn] ef]lnkN6 :s'ndf s]6fs]6Ls} cufl8 elgg\ .

k}FtfnL; ;fnsf] j}zfvsf] bf];|f] ;f]djf/ lyof] . s]6fs]6L Ps ah] g} 3/ uO;s]sf lyP . ldª\df ld; ;w}F 3/ hfg xtfl/lGyg\, To; lbg pgL dl;t c¿ Ps l5g l5lNnPsf s'/f u/]/ cNdlnO/lxg\ . s'/}s'/fdf pgn] elgg\– æ:s'ndf s]6s]6L yf]/} 5f . oL ufpFn]n] 5f]/f5f]/L kfpg} ;fs]gf . of:;f] xfdL cfkm}F afn uf/f}F gf efGof], nf]Ug] sfxfF–sfxfF k'U5f . ls xfd|f] ;f/n] g} cfF6 ufg{] xf] cfhf <Æ

pgsf] of}g–qmL8fsf] cft'/tfk"0f{ k|:tfj / 7f8f] cfx\jfgn] 5Ss k/]F d . leqleq} d]/f] xf};nf xnSs a9]/ cfof] . kfOG6leq c/l/Psf] /fO{ clncln r'lxPsf] xf] ls h:tf] eof] . cfh lognfO{ Psrf]l6 /fO{ rvfpg'k5{ ls Sof xf] eg]/ ;f]r]F .

æld;sf] s'/fn] d]/f] /fO{ Psbd hfUof] x} ÛÆ d}n] eg]F .

æcfh af8f] /fd|f] ;fOt kf/]sf] 5f x} ;f/ Û hfcf}F Sjf6f/ sf]7fdf . b'O{–tLg v]k EofOG5f . d]/f] afaf/ u'/fF;sf] km"nefGbf /ftf] 5f . /fl;nf] / sfl;nf] 5f . rfv\ gf, df]/L nfg' s] 5f lhGbfuLdf ÛÆ ltgL pT;flxt eOg\ . d}n] 3'/]/ pgsf] 5ftLdf Psf]xf]/f] x]l//x]F .

æcfsf{sf] 3/ lsg eTsfpg' <Æ d'vn] eg]F . t/ jf:tjdf ca d]/f] /fO{ pgsf] ;]lk{gL afa/ rfVg a]r}g eO;s]sf] lyof] .

æs]gf efTsfpg] ;f/ < b'O{rf/ v]k ;]lk{gL afaf/ rfVg] xf] . ltDn] rfVt}df afaf/ 3f6\g] xf]Ogf, lv’g] xf]Ogf . pm cfpFbf hf:tfsf] tf:t} /flVbxfN5' . ;w}F t tfFnfO{ lbGgfF lg Û d]/f] jfª\bLnfO{ wf]sf x'G5f . l/;fof] efg] t df5{ t]Nn] ÛÆ pgn] dnfO{ ;Daf]wgdf ltdL / tF ld;fpFlyg\ .

d af]lngF . d]/f] hLpel/ Gofgf] ;g;gL km}lnof] . pgsf cfFvf / cf]7df x]/]F . tL t emg\ pu|–Jou| eO;s]sf /x]5g\ . d}n] pgnfO{ RofKk ;dft]F, / hf]8;Fu ltgsf /ftf cf]7 r';]F . d]/f xft ;NanfP . pgn] 5fjL e'OFdf /flvg\ / ;f]6'k vf]n]/ cufl8sf] n'uf clnslt p3fl/lbOg\ . ToxfFaf6 bflxg] xft 3';f/]F . leq g/d dfn e]l6of] .

æ;f/ . cflk; sf]7fdf cfK7]/f] 5f Sof . ltdL af:g] sf]7f sf:tf] afgf’sf 5f}, hfpmF, x]¿F ÛÆ pgn] Psl5g d]/f] dfln; e]6]kl5 a]r}gLk"0f{ ys{Fbf] d'nfod cfjfhdf elgg\ .

d sf]7flt/ nfu]F, pgL kl5kl5 cfOg\ . ;fFu'/f] 9f]sfdf lgx'/]/ kfn};Fu k:of}F . leq k:gf;fy 9f]sfsf] cfUnf] gnufO{ b'j} hgf wdfwd cfkm\gf n'uf vf]Ng yfNof}F . cfwf ldg]6df b'j} k"/} gfª\uf eof}F .

d}n] pgnfO{ RofKk cFufn]F . pgL an{ª\u cf]5\ofgdf 9lng\ . cl3 g} pgsf] ;]lk{gL afa/ /l;nf] / g/d eO;s]sf] /x]5 . d]/f] /fO{ Psbd ;lhn} leq k:of] .

æPO /fO{ Û t]/f] /fO{ tf sf:tf] 7"nf]] /‘5 of/ Û t}Fn] of] ;]lk{gL afaf/ g} RofT5f;\ ls Sof xf] <Æ pgL c¿ klg s]xL a8a8fO/lxg\ . ltgL cU3f]/} v';L eO/x]sL lyOg\ . w]/} lbgkl5 ltgsf] dgsf] wf]sf] k"/f ePsf] lyof] . d]/f] klg lgs} lbgsf] cfuf] lgEg kfPsf] lyof] .

d s]xL af]lngF . af]ln/xg' cfjZos lyPg . wdfwd dlRrg yfn]F d . s]xLa]/df b'j} :ofF:ofF / l;Fl;F eof}F . l3p lg:s]kl5 d 9n]F .

æhfF7f] /fO{ Û tf]F t dfhfsf] kf] /flx5f;\ tf .Æ pgL k|;Gg eOg\ .

9f]sf v'nf b]v]/ pgn] cfUnf] y'Gb} elgg\– æhfF7f Û 9f]sf nfpg'kfb{}gf < ufpFn]n] b]Vof] efg] of] cfsf{sf] a"9L :ofg'{kfnf{ lg ÛÆ

b'O{ 306fdf c¿ b'O{rf]l6 dhf;Fu d]/f] /fO{n] pgsf] ;]lk{gL afa/df bfOF u¥of] . pgsf b"w /fd|f, ;'lsnf / k'Ss p7]sf /x]5g\ . rf/cf]6f 5f]/f5f]/LsL cfdf eg]/ eGg} g;lsg] /fd|f, kf]l6nf / prflnPsf . d'G6f 7f8f, /ftf / nfdf /x]5g\ . v'a dhf;Fu rflvof] ;]lk{gLsf] n]sfnL afa/ / b"w . rf/ ah]kl5 dfq pgL 3/ uOg\ .

To;kl5 pgn] slxNo} of}gft'/ zAb af]lngg\ .

Ps a'wjf/ dnfO{ Psbdl;t Hj/f] cfof] . pgn] cfP/ kfgL ttfOlbg] / cfn' pl;lglbg] ul/g\ . l;6fdf]n vfPkl5 Hj/f] lgs} cf]n{GYof] t/ cf}iflwsf] ;do kf/ x'gf;fy km]l/ Hj/f] pn{GYof] . s] sf/0fn] Hj/f] cfof], cg'dfg ug{;d]t ;lsgF .

ætfF d]/f] 3f/df cfOhf .Æ pgn] zlgjf/ laxfg elgg\ . lbpF;f] pgsf uf]7fnfx¿n] d]/f n'uf–sk8f / lstfa af]sL NofP . d lxF8]/ pgsf] 3/ k'u]F .

ædf:6f/ df5f{ . hf]/f] cfof] .Æ pgn] ;f;"–;;'/fnfO{ elgg\ .

pgn] ladf/L x'Fbf cfdf, lbbLalxgLn] ug{] :ofxf/ ul/g\ . hltv]/} sf]7fdf k;]/ d]/f] ;f]wLvf]hL ul/g\ . ToxfF uPsf] rf/ lbgkl5 dfq dnfO{ 7Ls eof] .

t/ h/f] x6]kl5 klg pgn] ;f]wLvf]hL ug{ k:g] qmd 36]g . pgL vfglkg / 3/wGbf ;s]kl5 cFWof/fsf] cf8df ;'6'Ss d]/f] sf]7fdf 3'l:yg\ . ca ;]jfz'>"iff ug{] kfnf] ddf ;/]sf] lyof] . pgnfO{ b'O{–tLgkN6 ysfPkl5 dfq pgL zfGt x'lGyg\ . laxfgkv dfq pgL cfkm\gf] sf]7fdf kms{lGyg\ .

udL{ labfdf d 3/ uOgF, ldª\df ld;sf] 3/d} a;]F . cfO{=P=sf] hfFrsf] tof/L ug'{ 5 eGg] lgx'F lyof] . lbge/ dfq xf]Og / slxn] t dWo/ft;Dd k9\y]F d . ldª\df ld;sL ;f;" d}n] k9]sf] b]v]/ dVv kly{g\ . a'xf/LnfO{ ;do–;dodf vfgf / b"w k'¥ofpg elGyg\ . hltv]/} 6f]nªdf kf/]sf] df]xL k'¥ofpg elGyg\ .

æcfa of] df:6f/ /fO{ 7"nf] nfdf x'G5f, kflGgt x'G5f .Æ pgL elGyg\ . pgn] d]/f] cWoogzLntfk|lt ;Ddfg k|s6 ub}{ Pp6f l5l/ª lsª\ufk 6f]kL nfOlbOg\ .

/flt cf7 ah]lt/ ld; d]/f] sf]7fdf ;'6'Ss kl:yg\ . b"w r';fpFlyg\\ / ;]lk{gL afa/ kl:slGyg\ . /fte/ pgnfO{ rfVg kfpFy]F . To:tf] n]sdf klg l9sL s'6\tf cl;gkl;g eOGYof] . o;/L k9fO / l;sfO b'j}df d cAan ePF . cfO{=P= klg ;/f;/ kf; ePF .

ldª\df ld;sf] 3/df kfx'gfn] afx]s ;a}n] ;]kf{ efiffdfq af]Ng kfpFy] . d}n] l56} Tof] efsf l6k]F . p;sL ;f;" efiffsf] ljifodf s7f]/ lyOg\ . pgL elGyg\– ædf:6f/, bfSkL vªaf k]hf tfª SofgL ;]jL{ tfDª] lsuf]lsjL . 3/df g]kfnL efiff 3':g'x'Fb}g, ;]kf{ ;+:s[lt ;dfKt kf5{ g]kfnL efiffn] .Æ

Ps lbg p;sf ;;'/fn] dnfO{ ;f]w]– ædf:6f/, Vof]/f] h]GbL Sofpk <Æ

d}n] cem;Dd lax] ePsf] 5}g eg]F . pgn] clns l/;fPh:tf] u/]/ eg]– æs] x]/]/ afl;;\ tf < Pp6L t?gLnfO{ /fv\ . pd]/ ufPkl5 t?gLn] kfTofpFb}gf x} Û cfsf{sf] 5]Gd'df lrQf a'emfpg'kfnf{ . vf]lhlbpmF Pp6L <Æ

d}n] kb{}g eg]F .

5ofnL; ;fnsf] lxpFb nfu]kl5 jfª\bL Ps dlxgfsf nflu 3/df cfof] . Tof] Ps dlxgf d]/f nflu Ps h'u eOlbof] .

sf7df8f}F kms{g] a]nfdf jfª\bLn] eGof]– æ3/df sfd ug{] uf]7fnfx¿n] dfq sl7g eof] . 3/df eft–efG;fdf ;3fpg] dfG5] ykf}F .Æ

o;f] eg]/ p;n] ToxL ufpFsL 8f]Ndf gfdsL Pp6L ;]lk{gL s]6L gf]sgL{sf] ¿kdf /flvlbof] . 8f]Ndf sfddf nf];] lyO{ . t/ hltv]/} r'krfk s'g} g s'g} sfddf nfu]s} x'GyL .

jfª\bL sf7df8f}Flt/ nfu]s} /ft ldª\df d]/f] cf]5\ofgdf cfOg\ . dnfO{ b"w r';fpFb} elgg\– æhLjg ;f/ Û cfa df Ps ;fn ltd|f] ;]jfdf cfpFb}gfF . cfdf aGg' nfu]sf] . jfª\bLsf] aLp 5f . t]/f] nflu d}n] cfsf]{ k]mGdL afGbf]af:tf uf/]sf] 5f . cfGt 8]/f gf;f/ x} .Æ

d}n] s]xL eGg' lyPg . To;} /ftdf d}n] aQL lgefPkl5 Pp6L cfOdfO{ d]/f] sf]7fdf k;L . d]/f] cf]5\ofgdf Tof] gxRsLsg clwsf/ 5 eg]em}F u/L 3';|L . 8f]Ndf /lx5] . xfdLaLr s'g} s'/f ePg, ;f]em} l;Sg] sfddfq eof] . ;q–c7f/ jif{sL l76LnfO{ /fte/ l;Sg kfpFbf d}n] s] vf]Hg' / <

æltdLnfO{ t kmfOb} ef] lg Û dfOFn] kf] cfkm\g} 5fgfd'lg ltvf{P/ 6'n'6'n' x]g'{kfg{] ef] cfa ÛÆ pgn] :s'ndf ePsf] a]nfdf Ps lbg elgg\ .

/flt ltgL d]/f] sf]7fdf cfOgg\ . 8f]Ndf g} vfglkgkl5 d]/f] sf]7fdf aQL lgEgf;fy cfpFyL, /fte/ l;sfOdfUyL . h] sfddf klg Psbd nf];], lg/;, PSnL / nf6L b]lvGyL Tof], t/ cf]5\ofgdf cToGt km'lt{nL, rfvnfUbL, :jflbnL / rnfv lyO{ . dl;t /ftel/ u'g'u'g' s]xL g s]xL af]ln/xGyL . laxfg pm cN5L ub{} p7]/ hfGyL .

dflnSgL st} uPsf] laxfgrflxF pm PskN6 km]l/ l;Sg nufpFyL . pHofnfdf p;sf tL uf]nfuf]nf b"w r'l;lbGyF], pm v';Ln] xNsf lrRofpFyL . o;kl5 p;nfO{ pQfgf] kf/]/ l;sfpg'sf] dhf ljlzi6 x'GYof] . pm slt xf] slt k|;Gg eP/ sfddf hfGyL . slxn]sfxLF lbpF;f] 3/df sf]xL /x]g5 eg] p;sf] Wofg dlt/ k'luxfNYof] . d}n] of] lbpF;f] xf], gu/f}F elgxfn]df pm ?Fb} xftdf h] e]l6G5 To;n] em6f/f] xfGyL . To;}n] p;nfO{ hltv]/ dfU5], d]/f] /fO{ p;sf] ;]jfdf xflh/ x'g}kYof{] . p;n] hltk6s dfu] klg v} s] eP/ xf] d]/f] /fO{ tof/ eOxfNYof] .

ænf] rf]cf] n]KsL <Æ Ps lbg ;'Tg] a]nfdf p;n] d]/f] pd]/ ;f]wL .

ænf] vf]lNems tfª 7's .Æ d}n] eg]F . pm t;L{ .

æa"9f] efO;\ df:6f/, a"9f] efO;\ Û 5fAaL; af;f{df lg Aof gfuf/]sf] < n' cfa df]nfO{ Aof uf/\ l56f] ÛÆ p;n] egL . d}n] s]xL gegL p;sf] 5ftL ;'D;'DofO/x]F . pm dnfO{ cem ;lhnf] xf];\ eg]/ 5ftL prfn]/ a;L . Ps}l5gdf xfdL l9sL s'6\g yflnxfNof}F . pm v';L eO{ .

ætFnfO{ d Aof ul/xfN5' ca .Æ cGTodf d}n] eg]F . pm Psbd v';L b]lvO{ . p;n] dnfO{ km]l/ kfn};Fu b'j} b"w r';fO{ .

æVof]/f] o'NsL ldg sª ;L <Æ p;n] d]/f] ufpFsf] gfpF ;f]wL .

æª]o o'Nnf w/fg l;jL .Æ p;n] w/fgsf] gfd ;'g]sL x'g'k5{ eGg] cg'dfg u/]/ d}n] eg]F .

æwf/fg eg]sf] l;s}rflt/ xf] <Æ p;n] g]kfnLdf ;f]wL .

æx}g . w/fg t 6f9f 5 . db];df . tLg lbg lxF8\g'k5{ / Ps lbg df]6/df hfg'k5{ . rf/ lbg nfU5 oxfFaf6 . clg w/fgaf6 d]/f] 3/ lrª\ªL sf]; k/ 5 .Æ d}n] ;To atfPF .

pm km]l/ t;L{ .

ædfnfO{ t]lt 6f9f nfG5f;\ df:6f/ < df] tf] hfFlbgf x} hfFlbgf t]lt 6f9f Û ot} 3f/ afgf’/ /fv\ ÛÆ p;n] tl;{Fb} egL .

ldª\dfsL ;f;"n] Ps lbg To; s]6LnfO{ s]xL emf/ lbFb} d}n] ;'Gg]u/L rfF8} ue{ af]Sg ;DemfO{– æ8f]Ndf Û of] hf/La'6L vfO/fv\ . l56\6f] k'em'd x'G5];\ . of] x|f]ªafsf] k'em'd efO;\ efg] dfqf df tf]FnfO{ Tof];fª\u em]Gb'k ufl/lbG5' lg, a'lem;\ <Æ

Tof] ;]lk{gL s]6L lgl:kmqmL dl;t cfpFyL, /fte/ dnfO{ ;xif{ ;fy lbGyL . cfhnfO{ yfs]sL 5', eof] jf k'Uof] elGbgyL . s]6Lsf b"w 7"nf / sl;nf lyP . e't'Ss xf]pGh]n l;s]kl5 d k'n{'Ss 9Ny]F / e';'Ss lgbfpFy]F . /flt p;n] lapFemfpFyL / csf{] Ps v]k km]l/ u}/Lv]t hf]Tg}kYof{] .

qmdzM p;sf] Gofgf] 5ftLdf 5ftL hf]8]kl5 dfq dnfO{ lgb|f nfUg yfNof] . pm 9'Ssn] dl;t hf]lN7P/ ;'TyL . laxfg ca]/ dfq sf]7faf6 lg:sGyL .

ætfFl;t ;'Tg v'a dHhf cfpF5 . t]/f] /fO{ ;w}Fsf nflu d]/f] afgfpF5 . df:6f/ Û ;'g\, df] tf]FnfO{ w]/} aRrf kfOlbG5 . t]/f] 3f/ ;fDdflnlbG5 . dfnfO{ ª\o]dL afgf, x} <Æ p;n] Ps lbg egL .

æd]/L ª\o]Gd" Û x'G5 . l56\6f] k'em'd xf] g . d]/f nflu k'em'ª kfOb] . k'em'd eO;\ eg] em]GbL lsb'k u/]/ d]/f] 3/ nU5' .Æ d}n] eg]F .

æP ;fFlr t]/f] af]nLdf ª\o]dLnfO{ s] efG5f xfF <Æ

æª\o]dLnfO{ d]/f] af]nLdf :jf:gL eG5 8f]Ndf ÛÆ d}n] eg]F .

ædfnfO{ t]/f] :jf:gL afgf . df] t]/f] :jf:gL x'g] . :jf:gL====.Æ pm cfkm"nfO{ rflxPsf] gofF zAb l;Sg ;s]sfdf ;Gt'i6 eO{ .

To; 3/df sfd u/]afkt s'g} tna kfpFlbgyL pm . pgLx¿n] lbg] tna g} d]/f] cf]5\ofg lyof] To; s]6Lsf nflu . ldª\df cfkm}Fn] tfutsf] cf]vtL eg]/ x/]s ;fFem To; s]6LnfO{ ue{lg/f]ws lkN; v'jfpFlyg\ . ue{ /x]kl5 dfq tL ;]kf{x¿n] 5f]/Lr]nLsf] lax] ul/lbg] rng x'gfn] Tof] s]6L daf6 ue{ k|fKt ug{ nfnflot lyO{ / To;sf nflu /ftf]lbg dnfO{ a]F;Lv]t hf]tfpFyL . ue{lg/f]ws lkN;sf sf/0f lar/Lsf] ;kgf ;kg}df ;Lldt x'g] ePsf] lyof] . ToxL ;kgf af]s]/ To; s]6Ln] nfdf] ;do;Dd To; 3/df sfd ul//xg'kg{] ePsf] lyof] .

æd]nf ;f]df/ n'lS;ª 5]jf{ tfª x'/t's 5]lsjL .Æ pm dnfO{ of}gsfo{df cem xf}:ofpFb} eGyL . p;sf] cfqmfds /j}ofn] dnfO{ cem dflyNnf] ;'vdf k'¥ofpFYof] .

Ps lbg 8f]Ndfn] d}n] ;'Gg] u/L ldª\dfnfO{ egL– æv} Û /ftdf tLg–rf/v]k lbO/fv]sL 5' . dflxgfjf/L /f]lsg] gfd g} lnFb}gf . of] df:6f/n] tf e'F8L af]sfpgf ;fS5f hf:tf] 5fOgf x} ldª\df ÛÆ

ætfF r'krfk cfkm\gf] sfd uf/\ . of] /fO{ 5'Sk' kflg 5f, dfb];df 3f/ 5f, v]taf/L kflg w]/} 5f . ptf ufpFdf Pp6L sfldgL s]6LnfO{ e'F8L af]sfP/ Tof] oxfF efuL cfPsf] . wfGgf Tof] sfldgL s]6Ln] cfs{} s]6f;fª\u em]Gb'k uf/f], cflg P:n] t]:af6 d'lSt kfof] . em]Gb'k ug{] s]6L vf]Hb} 5f . d}n] t]O{ eP/ tfFnfO{ df}sf b]sf] . tfF l56\6f] e'F8L af]s\ gf . cflg efg\ tf, of] df:6f/sf] /fO{ dL sltsf] dfhfsf] 5f <Æ ldª\dfn] elgxfnL .

ædfhfsf] 5f===Psbfd dfhfsf]== /ftel/ uf5f{ .Æ s]6Ln] egL .

o;kl5 pm ltgsf] cf1f lz/f]k/ ub}{ To; 3/df /ftf]lbg sfddf hf]ltP/ a;L .

Ps /ft p;n] dl;t cfkm\gf u'gf;f kf]vL– æP df:6f/ Û tfF e'F8L af]sfpg ;fSt}gf;\ Û of] kfnfª lsd'y'k 5f ls < pM bf]sfg] ;]kf{sf] k'd 5f lg, Nxfd' Û t];nfO{ km'af{n] tLg dlxgfd} k'em'd afgfof] . Nxfd'n] nf/f tf]ªu'k ufl/;fsf] . d]/f] tf af/L afFemfsf] afFem} .Æ

Ps lbg p;n] ;f]wL– æ5]6' Û Vo'?ª n'lDagL kfnf rf]cf] ufn' <Æ

d vf;df Ps}kN6 klg n'lDagL k'u]sf] lyOgF . d}n] p;nfO{ 9fF6]F– æªf kfnf ;'d uflng .Æ

ætF t x|f]ª\af xf]Og, ;]kf{ g} /fO5;\ 5]6' ÛÆ p;n] v';L x'Fb} egL .

æx]x] .Æ d}n] lªRr bfFt b]vfPF .

ætfF lsg dnfO{ l56\6} k'em'd ufb{}gf;\ <Æ p;n] cfkm" olt w]/} lbgb]lv ;dfuddf ;xif{ efu lnFbf klg ue{jtL x'g g;s]sfdf u'gf;f] kf]vL .

ægcflQO{ 8f]Ndf Û tF k'dk]hf eP/ xf] . ca ldlu8\k' t?gL ePkl5 d tFnfO{ e'F8L af]sfOxfN5' lg ÛÆ d}n] eg]F . t/ p;nfO{ ue{jtL agfpg' d]/f] Wo]o lyPg . of}g;'vsf] ;x;|wf/f lgMz'Ns / ;'netfk"j{s e]l6/x]sf] 5', o:tf] ;'df}sf sfod /fVg olt t eGg' kl/xfNof] lg .

æolt of/s] ef’kfl5 k'u]gf /f df:6f/ < dfOn] cem} b'O{–tLg af;f{ kflg e'F8L af]lsgfF efg] < ls dfnfO{ nfUb}gf;\ tf]OFn] <Æ

æTo:tf] s;/L x'G5 / 8f]Ndf < af]lsxfN5];\ lg d]/f] k]6 Û t/ af]St} af]lsg;\ eg] s;/L tFnfO{ lax] u/]/ nfg' < n' eg\ t ÛÆ

ædf:6f/ Û tf]OFn] k'em'd xf]To'k ;flsgf;\ eg] ldª\dfn] Tof] nf6f] 5f lg, ;fDb], t];sf] sf]7fdf k7fpF5' efG5 . df] hfFb}gf ;fDb]sf] sf]7fdf . t]/f] ª\o]dL aGg' kfOgfF efg] df] tf df]l/lbG5f, ltl/ª\u]sf] eL/af6 tfnf emf5f{ . a'lem;\ df:6f/ <Æ

 

 km]l/ tGdo eP/ pm d]/f] ;]jfdf h'6L . x/]s /ft pm dnfO{ a]F;Lv]t hf]tfpFyL . cfgGbdf ;LTsf/ uyL{ . slxn]sfxLF p;n] e]8Luf]7df hfg'kYof{] . e]8Luf]7df hfFbf p;nfO{ ;fDb]n] /fte/ hf]Tbf] /x]5 . p;n] k|ltjfb ubf{ Tof] p;nfO{ s'6lk6 ubf{] /x]5 . ef]lnkN6} pm e]8Luf]7 5f8]/ ufpF cfpFyL / 5'6\6L x'g] a]nfdf :s'ndf k'UyL . pm cfPsf] b]v]kl5 ldª\df ld; lxFl8xflNyg\, / Sjf6f/ sf]7fdf nu]/ k'/fgf] un}Frfdfly p;nfO{ hLjgbfg glbO{ x'Fb}gYof] .

b'O{ dlxgfkl5 ldª\df ld; Ps ;fFem d]/f] sf]7fdf kl;g\ . pgn] ;uj{ elgg\– æufef{ af:of] . cfa 9'Ssf efof] . lkN; lg vfO/fg'kf/]g /fO{ ÛÆ

pgn] To; s]6LnfO{ /flt dl;t gcfpg elgg\ . To; /ftb]lv pgL cfkm}F d]/f] ;]jfdf xflh/ x'g yflng\ . t/ ltgL /ftdf Ps–b'O{kN6 eGbf Hofbf tof/ x'Gglyg\ . pgsf] :jf:Yo klg plt /fd|f] lyPg . To:tf] cj:yfdf klg x/]s /ft pgn] dnfO{ ;]lk{gL afa/ rvfO/lxg\ .

dl;t cfpg gkfpFbf s]6L v'a} /f]PsL lyO{ . t/ s]6Ln] cg]s pkfo u/]/ lbgdf PskN6 d]/f] ;]jf u/]/} 5f8L .

b;}Fsf] 5'6\6L xf]pGh]n;Dddf pgsf] k]6 w]/} 7"nf] eO;s]sf] lyof] . pgL lbgx'F ladf/L x'lGyg\ . 8f]Ndf x/kn pgsf] ;]jfdf /xGyL . /ftdf rflxF pm d]/f] ;]jfdf pkl:yt eOxfNyL . /flt 8f]Ndfsf] ;]lk{gL afa/ b'O{–rf/kN6 grfvL x'Fb}gYof] .

b;}F–ltxf/kl5 3/af6 kms{Fbf pgn] 5f]/L kfPsf] kfFr lbg eO;s]sf] /x]5 .

To;} /ft pgn] d]/f] sf]7fdf cfP/ elgg\– æhLjg ;f/ Û d7] cnO ufn lxgf . of] 5f]/L ltd|f] xf] efGbf] /x]5 lds;|fjfx¿ Û tf]F 9'Ssf af;\, of] jfª\bLs} xf] . cfaf tf]F Sjf6f/d} af;\ . hf . ltdLnfO{ df] cfa lgs} dfOgf sfd nflUbgfF . 8f]Ndf cfpF5f ltdL;fª\uf /flt–/flt .Æ

o;kl5 d Sjf6{/ sf]7fdf ;/]F . cFWof/f] ePkl5 8f]Ndf cfpFyL . /fte/ dl;t n7fl/GyL / laxfg hfGyL . k6Ss} af]lNbgyL dl;t .

ætfFl;t ;'Tgf v'k dfhf cfpF5f . t]/f] /fO{ ;fb\w}Fsf nflu d]/f] afgfpF5' . df:6f/ Û d]/f] d'St'd cfaf] t]/f] dfq} . tfFnfO{ w]/} afRrf kfOlbG5' . t]/f] 3f/ ;fDdflnlbG5' . dnfO{ :jf:gL afgf, n <Æ p;n] Ps lbg km]l/ egL .

æx'G5 .Æ d}n] 9fF6]F .

t/ 8f]Ndf 3'u'QL v]Ng] tfut a9fpg eg]/ ldª\df ld;n] lbPsf] lkN; vfP/ dfq d]/f] 5]pdf cfpFyL . Ps /ft d}n] aQL afnLafnL 3'u'QL v]Ng vf]h]F . p;n] egL– æ5\of Û afQL afn]/f tf gfufg{] . Tof] afHof s'df/ ;f/n] o} afQL afn]/f ufYof{] . afx|f dfOgf /ftef/ ;'Tbf kflg a]Ssf/ . e'F8L af]Sg ;lsgf;\ < ldª\dfn] s]s] v'jfof], sfd afg]gf . 3f/af6} lgsflnlbof] . Tof] 5]6' xf]Ogf, afHof tf 5]pmdfq} /fO5f . t];sf] ofb cfpg] sfd gfufg{], afQL afn]/f <Æ

kl5 ;fs{] 3/ cfpFbf p;sf] gf]s/L k'g:yf{lkt ePsf] /x]5 .

Tof] lxpFb 8f]Ndfn] dhf;Fu ttfOlbO{ . To; s]6Lsf] hLjgsf] Wo]o s;}sf] k]6 af]s]/ To;sL :jf:gL aGg'dfq lyof] . k]6 af]Sg] cf;n] pm lbge/ ldª\df ld;sf] 3/df sfd uyL{ / /fte/ pgn] b]vfPsf] dfG5];Fu ;'ltlbGyL . df3sf] cGTodf ldª\df ld;n] ;fGs];Fu To;sf] lax] ul/lbOg\ . Pp6f 3f]8f kfpg] nf]edf p;n] 8f]NdfnfO{ e'F8L gaf]sfO{ :jf:gL agfof] .

gf]sgL{sf] lax] cfkm\g} gf]s/;Fu ul/lbPkl5 ldª\df ld; :s'n cfpg yflnxflng\ . t/ :s'ndf cfpFbf pgsf] WofgrflxF s;/L dl;t Ps 306f 3'u'QL v]Ng] eGg]df dfq x'GYof] . s]6fs]6L uO;s]kl5 pgL d]/f] ‘Sjf6f/ sf]7f’df kl:yg\ / Ps r/0f l;s]kl5 ;Gt'i6 eP/ psfnf] nflUyg\ .

pgn] Pp6L gofF gf]sgL{ /fv]sL lyOg\– l8s' . o;nfO{ ue{jtL agfOlbg] s]6f] vf]h]/ Tof] ue{jtL ePkl5 ;DalGwt s]6fnfO{ lbO{ k7fpg' pgsf] lhDd]jf/L lyof] . pgL cfkm" 3'3'QL v]Ng gEofpg] jf g;Sg] ePdf d]/f nflu l8s' k7fOlblGyg\ . l8s' Sjf6{/ sf]7fdf ;fFemkv cfpFyL, / Tof] /fte/ l9sL s'6fO x'GYof] . Tof] dl;t cfgGb dfg]/ ;'TyL .

ædf:6/ Û dfnfO{ e'F8L gfaf]sfO{ nfu\ g ÛÆ

æe'F8L gaf]sfO{ s;/L nfg] < d]/f] s'nb]ptf / lkt[n] dfGb}g .Æ d eGy]F . l8s' ue{jtL x'g] cfzfdf dnfO{ ;'D;'DofpFyL, d]/} jl/kl/ 3'DyL . slxn] cg]s w'kw'jfF/ / tGqdGq uyL{ . 8f]NdfeGbf of] af7L / /fd|L lyO{, km'lt{nL / l;kfn' klg lyO{ . l8s'rflxF lkN; vfg dflGbgyL . Tof] ljb]zL cf}iflwn] l56} a"9L eOG5 eGg] p;nfO{ nfUYof] .

Ps lbg s;}n] p;nfO{ kmfk/sf] /f]6L v'jfof] eg] z'qmsL6 a9\5 eGg] elglbP5 . pm ldª\df ld;sf] efG;fdf kmfk/sf] /f]6L ksfP/ ;'6'Ss d]/f nflu NofpFyL . tn cf}nlt/af6 cfpg]x¿nfO{ nK;Lsf] df8f, d]x]n / gf:kftLsf ;'sfPsf rfgf NofOlbg eGyL .

ldª\df ld;n] h'6fOlbPsf] ;'v 5f8]/ st} hfg ;lsFb}gYof] . ToxL eP/ c:yfoL hflu/ eP klg ltl/ª\u]d} al;/x]F . st} hfg] dg g} ul/gF . ltl/ª\u]d} kfFr jif{ latfPF . tL kfFr jif{df ldª\df ld;n] ;'vsf] wf/f] hlxNo} d}lt/ aufOg\ . pgn] gEofpFbf jf g;Stf Pp6L g Pp6L s]6Lsf] aGbf]a:t ul/lblGyg\ . /ftel/ ;'v;fu/df kf}l8g kfpFy]F d .

clg c7rfnL; ;fn ebf}df :jtM :yfoL ul/lbof] ;/sf/n] . ldª\df / d Ps}rf]l6 :yfoL eof}F . To; v';Ldf Ps lbg :s'n g} 5'6\6L ul/lbof}F . ;fFemdf ldª\df ld;n] ;]kf{x¿n] vfg] df;'sf] kl/sf/sf] lgDtf] lbFb} elgg\– æhLjg ;f/ Û xfl/ª uf]d' :ofskf ;fk .Æ

Tof] /ft ldª\df ld;n] dnfO{ elgg\– æd]/f] s'k t]/f] xf] df:6f/ Û hflt ;fS5f;\ uf/\ .Æ

pgsf] nf]Ug] hlxNo} aflx/ x'g] ePsfn] pgsf] sfdjf;gf zfGt kfl/lbg' d]/f] vf; sfd lyof] . dnfO{ cfkm";Fu afFlwO/xf];\ / gkms{g] u/L cs{} s'g} :qLsf] cFufnfdf gk'uf];\ eGgsf nflu pgn] cfkm"n] g;Stf, gEofpFbf jf dg gx'Fbfsf] kl/l:yltdf s'g} g s'g} s]6Lsf] aGbf]a:t ul/lbPs} x'lGyg\ . pgn] cfkm"l;t / jf cfkm"n] k7fPsf s]6Ll;t s:tf] b"/L jf ;fdLKo sfod ug'{kg{] xf], b[9 zAbdf atfPsL x'lGyg\ .

pgL elGyg\– æhlt u/\, h;nfO{ u/ t/\ e'F8L gaf]sf .Æ

clg t s] lyof] /, ltl/ª\u]df cem afFlwPF . ltl/ª\u] eGg' c¿sf nflu lgh{gtf, lr;f] / cefjsf] aGwg eGg' t/ d]/f nflu ToxfF ldª\df ld; lyOg\ / ;xh pknAw of}g–;'vwf/f cgj/t aUYof] .

–––––

;f]xL jif{sf] kmfu'gdf Ps hgf gofF ld; :yfoL lgo'lSt lnP/ cfOg\ . kfFry/sf] lnDafsL ;"rgf /fO{ . ltgL x]bf{v]l/ xfd|f] ufpFsf] ;fyL ;GtjL/ /fO{sL sfG5L alxgL k"l0f{dfh:tL lyO{ . d':sfpFbf t emg\ b'?:t} k"l0f{df . clns xf]rL t/ ldn]sf] hLp8fnsL . x]l//x"F nfUg] cfFvf / cf]7, x]l//x"F nfUg] skfn, 3fF6L / hLp . ltgsf b"w crDd} ;'8f}n lyP . ;fob ltgL leq a|f nfpGglyg\, lxF8\bf ltgsf b'j} b"w xNsf xNnGy] . To;n] d]/f] lbdfu xNnGYof] . logsf a6fl/Psf /fOgL lkF8'nf pxL k"l0f{dfsf em}F ;fFRr} ;'lsnf / ;'Gb/ lyP . logL crDd} nf]enfUbf] rfndf lxF8\lyg\ . logL sk8f cToGt ldnfP/ nfpFlyg\ . logsf ;]tf] uf]8fsf nflu ;]tf] sk8fsf h'Qf lyP . df]hfrflxF u'nfkmL /ªsf lyP .

;"rgf ld;sf] y]Krf] ;'Gb/ gfsdf ;'gsf] ;fgf] uf]nf] 6Nsg] km'nL k/}af6 b]lvGYof] . lgwf/ rf}8f clg 7"nf] lyof] . dfemdf l;pFbf] sf9\lyg\ / sfnf] /a/ AofG8 / /ftf] l/agn] nfdf] skfn afFlWyg\ . pgsf] vfnL l;pFbf]n] ddf Psvfn] 56k6L / xfFs k}bf x'GYof], Pp6f ghflgFbf] cj;/ 5 eGg] eP/ cfpFYof] . hLp k'i6 / /x/nfUbf] lyof] . hlxNo} uf9f xl/of] ;f/L / xNsf xl/of] rf]nf] nfpFlyg\ . xl/of] klx/gsf sf/0f w]/}h;f] s]6fs]6L pgnfO{ ‘ªf]Gd' ld;’ eGy] . hlxNo} rd]nLsf] t]n nufP/ x/x/ af:gf km}nfpg] ePsfn] s]xL s]6LrflxF ‘rd]nL ld;’ eGg yfn]sf lyP .

pgL ;f8L–rf]nf]aflx/ hlxNo} ;]tf] pmgL sf]6 nfpFlyg\ . sf]6sf 6fFsrflxF nfPsf] b]lvPg . pgn] nfPsf sk8fn] pgsf] pn{Fbf] hjfgL slQ klg n'sfpg ;s]sf lyPgg\, a? cem phfu/ g} u/]sf lyP .

d}n] lhGbuLdf ldª\df ld;sf] s[kfn] ;]lk{gLx¿sf lgs}j6f a]F;Lv]t k6sk6s hf]lt;s]sf] lyPF . cfkm\g} sf]l;;n] b'O6L lnDa'gL klg rfv]sf] lyPF . /fOgL afa/ cem} rfVg kfPsf] lyOgF . oL uf]/L / /ut r'lxPnf h:tf ufnf ePsL ;"rgf ld;nfO{ b]Vgf;fy ltgsf] 5ftL d';f/]sf] / 3'u'QL v]n]sf] sNkgf ug{ yfn]F . d]/f cfFvf cfkm\gf] hLpdf ljr/0f ub{} 5g\ eGg] yfxf kfpFbf ltgsf] xnrn g} aGb x'GYof], c//L xf] ls n'nL alGyg\ . d]/f cfFvf x6]kl5 dfq ltgL rNdnfpFlyg\ . o;f] ePkl5 dleqsf] cfuf] x'x'{/ aNg yfNYof] . t/ s] ug{ ;lsGYof] / <

æs:tf] xf]nf logsf] afa/ < logL;Fu /fte/ 3'u'QL v]Ng kfP ÛÆ d ;f]lr/xGy]F . ldª\df ld;;Fu ;'t]sf] a]nfdf klg d pg};Fu ;'t]sf] sNkgf ug{ yfn]F . d]/f] sNkgfdf ;"rgf ld;dfq cfpg yflng\ . ltgL;Fu ‘Sjf6f/ sf]7f’df n7fl/Psf] sNkgf ul//xg yfn]F .

ca tLg hgf lzIfs–lzlIfsf eof}F :s'ndf . ;"rgf ld; cfPkl5 k9fOsf] jftfj/0f cs{} eof] . :s'nn] hjfgL kfof], /f}gs kfof] . :s'n x]bf{ :s'nh:t} x'g yfNof] . b; ah]b]lv b'O{–tLg ah];Dd k9fO x'g yfNof] . ljBfyL{ lgoldt cfpg yfn] . v]ns'b / /dfOnf ultljlw klg ug{ yfNof}F . ljBfyL{ ;ª\Vof a9\g yfNof] . :s'n 5f8]/ uf]7fnf / v]tfnf ug{ yfn]sf 7"nf s]6fs]6L klg :s'n cfpg yfn] .

ldª\df ld; 5f8f s'/f ug{ 5fl8g\ . ltgL ‘Sjf6f/ sf]7f’df k:g 5fl8g\ . ltgn] s]6L k7fpg klg aGb ul/g\ . /ftdf PSn} kg{ yfn]F . ;ayf]s ablnof] .

;"rgf ld; klxn} lbgb]lv ldª\df ld;s} 3/df 8]/f a:g yflng\ . slxn]sfxLF ldª\df ld; :s'n cfpGglyg\, ;"rgf ld;dfq cfpFlyg\ .

lbpF;f] d]/f] sf]7fdf cfn' pl;g]/ / g'gvf];f{gL lk;]/ tLg} hgf vfhf agfpFYof}F, vfGYof}F . ldª\df ld; gcfPsf] lbg b'O{ hgfdfq x'Fbf xfd|f aLr lghL lhGbuLsf] af/]df w]/} s'/f x'g kfpFy] . xfdL b'j} ‘x|f]ª\af’ x'gfn] w]/} ljifodf efjgfTds s'/f klg ldNy] .

æ;/ Û d t s]xL dlxgfsf nflu dfq oxfF cfPsL . d]/f dfdf If]qLo lzIff lgb{]zgfno wgs'6fdf ;'Aaf x'g'x'G5 . dl0f /fO{, cfdfsf sfsfsf 5f]/f . pxfFn] eg;'g u/]/ pt} kfFry/ ;?jf u/fOlbg'x'G5 . Tolt ;do 9'Sg dfq cfPsL, s]xL lbg t kv{g'kl/xfNof] lg, x}g / <Æ pgL To; 7fpFdf nfdf] ;do;Dd a:g slQ klg OR5's lyOgg\ .

ænf} g, dnfO{ klg pxfF;Fu lrgf/L u/fOlbgf];\ . a? o;f] lrof v'jfpg'k/] v'jfpFnf . ;'g;/Lsf] efn9'ª\ufb]lv sKtfguGh;Dd hxfF eP klg x'G5 dnfO{ t . gq oxLF 8lNnP/ olQs} dl/g] eOof] .Æ d cfkm\gf] 56k6L kf]Vy]F .

pgn] cfkm\gf] ;?jf dfUg] a]nfdf d]/f] klg s'/f ul/lbg] jrg lbOg\ . o;sf/0f klg d pgnfO{ cem ljz]if dxŒj lbg yfn]F .

;"rgf ld; s]6fs]6LnfO{ cToGt dfofn' Jojxf/ uly{g\ . s]6fs]6L hltv]/} pgsf jl/kl/ em'lDdPsf x'Gy] . ldª\df ld;;Fu t;{]/ k/k/} efUg] s]6fs]6L ;"rgf ld;sf] Jojxf/n] ubf{ k9fOdf ;d]t ;'wf/ ug{ yfn]sf lyP .

pgnfO{ km"n cToGt dg kYof{] . st} km"n b]lvof] eg] r~rn aflnsfem}F ltgL a'?Ss plk|mlGyg\ / xfdLnfO{ b]vfpFlyg\ . km"n km'n]sf] b[Zo pgL Psbd} l56f] b]lVyg\ . h] s'/fnfO{ klg ltgL km"n;Fu t'ngf uly{g\ .

æca vg]/ km"n /f]Kg'k5{ oxfF . km"naf/L gePsf] :s'n s] :s'n <Æ Ps lbg pgn] rp/sf] Ps s'gfdf b]vfP/ elgg\ .

æslt /fd|f] s'/f Û s]6fs]6LnfO{ km"naf/L agfpg, uf]8d]n ug{ kfgL nufpg l;sfpg'k5{ . ;d"x agfP/ To;f] u/f}F . Tof] klg t dxŒjk"0f{ l;sfO xf] .Æ d}n] eg]F .

æs]O{ sfd gfkf/ cfa km"naf/L afgfpg] Û d]Gbf]s x}gf, l/sL /f]kf gf, l/sL d]Gbf]s km'nfpm . hLjg ;f/nfO{ vfgf x'G5f .Æ ldª\df ld; ;"rgf ld;n] ;]kf{ zAb a'em\l5g\ eg]em}F ub{} km"n / cfn' geg]/ d]Gbf]s / l/sL elgg\ .

o;kl5 Tof] ljifo TolQs} ylGsof] . Ps lbg ;"rgf ld; ptf emf8Ldf agfPsf] SofSkL Rofªufªdf lk;fa km]g{ uPsf] a]nf ldª\df ld;n] elgg\– æSof xf] hLjg ;f/ Û gfofF ld; tf km"naf/L nfufpg] kf] s'/f ufg{ yfNof] tf . s'/f t]lt 6f8f k'lu;fsf] < sflt efof] lg /fO{n] /fOgLsf] v]t hf]Tgf yfn]sf] <Æ

æltgL xfdLh:tL xf]Ogg\ . ltgnfO{ u'sf{pg ;S5' eGg] nfu]s} 5}g dnfO{ t .Æ d}n] lg/fz cg'xf/ agfP/ eg]F .

æhLjg ;f/ Û l56\6}} ltd|f] cf]5\ofg tftfpg] afgfOlbG5' t];nfO{ . Ps dfOgfleq t]lt ufg{ ;fs]gfF efg] d]/f] gfd ldª\df xf]Ogf . x]l//fv\ .Æ pgn] elgg\ .

ldª\df ld; gePsf] df}sf kf/]/ Ps lbg d}n] ;"rgf ld;nfO{ eg]F– ætkfO{FnfO{ xl/of ;f/L–rf]nfdf v'a} ;'xfpF5 .Æ

æxh'/sf kf/vL cfFvfnfO{ wGojfb 5 . xh'/ klg ;]tf] ;6{ / sfnf] KofG6df ;fFRr} ;'Gb/ b]lvg'x'G5 .Æ pgn] elgg\ . clgdfq dnfO{ yfxf eof] d]/f w]/}h;f] ;6{ ;]tf / KofG6 sfnf /x]5g\, Hofs]6 / :j]6/ klg sfnf, h'Qf klg sfnf . df]hfrflxF ;]tf .

æxh'/ o;kfln 3/ hfFbf wgs'6fdf dl0f dfdfnfO{ e]6]/ dfq hfg'xf]nf . ;xof]uL x'g'x'G5 . tkfO{Fsf] sfd aG5 . pxfF ToxfF gePsf] eP d :yfoL x'g] g} lyOgF .Æ pgn] elgg\ .

ætkfO{Fsf] dfdfnfO{ d klg dfdf g} eG5' . sfd agfpg ;lhnf] k5{ .Æ d}n] eg]F .

;"rgf ld; Onfd SofDk;df cfO{=P8= k9\bfk9\b} Tof] 5f8]/ otf xflGgPsL lyOg\ . pgn] ca pt} ;?jf eof] eg] k9fO k'gM rfn' /fVg] ljrf/ u/]sL /lx5g\ .

æd}n] oxLF a;]/ cfO{=P= ;/f;/ kf; u/]F . aL=P=sf] klxnf] jif{ klg Ps}rf]l6df kf; ePF, bf];|f] jif{sf] cª\u|]hL nfUof], ToxLdfq afFsL 5 . o;kfln hlt an u/]/ eP klg Tof] kf; ug'{ 5 .Æ d}n] eg]F .

ætkfO{F t oxfF k9fpg xf]Og k9\g kf] cfpg'ePsf] /x]5 t ÛÆ pgn] v';L x'Fb} elgg\ .

ædflg;sf] hLjg g} l;Sg] / l;sfpg] k|lqmof t xf] . c¿ s]xL sfd 5}g ltl/ª\u]df dnfO{ cNdNofpg] . hfF8/S;Ldf /dfpg], tf;df /dfpg] / To;} a/flng]sf] s'/f cs{} xf], d To:tf] kl/gF===. clg d}n] oxfF a:tfa:t} lgs} syf / sljtf n]v]F . d]/f sljtf /]l8of] g]kfndf aH5g\ . syfx¿ dw'ks{, uf]/vfkq / ul/dfdf 5flkG5g\ .Æ pgsf rlDsnf cfFvf ddf Psf]xf]l/Psf] b]v]kl5 pT;flxt aGb} d}n] eg]F .

æhLjg;'Gb/ SofDkf/fO{Æ gfddf 5kfPsf d]/f sljtf / syfx¿ pgnfO{ b]vfPF . pgL crDd} v';L eOg\ . dw'ks{df 5flkPsf] xt'jfu9Lsf /fO{x¿sf] klxrfg / ;ª\3if{sf] syf pgn] klg k|]dk"j{s k9]sL /lx5g\ . clg t pgL d]/L km\ofg eOxflng\ .

pgL klg km';{tdf sljtf / uLt n]Vg yflng\ . n]v]sf sljtf / uLt dnfO{ b]vfpFlyg\ . d /fd|f] 5 elglbGy]F .

ætkfO{Fsf] gfddfq xf]Og, hLjg klg ;'Gb/ 5 . snf, ;+:s[lt, ;flxTo / ;ª\uLtdf /dfpg hfGg]x¿sf] x[bo ;kmf x'G5, ;'Gb/ x'G5 .Æ Sjf6f/ sf]7fdf ;w}Fsf em}F vfhf vfO;s]/ ukm ubf{ pgn] Ps lbg uDeL/ eP/ elgg\ .

æ;"rgf ld; Û d]/f] hLjg /ª\uLg / ;'Gb/ agfOlbg] ldª\df ld; x'g\ . ltdL rfxG5f} eg] ltd|f] hLjg klg d /FufOlbG5' .Æ d}n] dgdg} eg]F . k|s6 ¿kdf rflxF eg]F– æoxfF To;} a:of] eg] k6\of/ nfu]/ dl/G5 . hLjgnfO{ t/ª\uk"0f{ agfpg] s]xL t pkqmd t ug'{kl/xfNof] lg, x}g <Æ

;flxTo / ;+:s[ltsf ljifodf ldª\df ld; klg qmdzM xfdL;Fu ;xefuL x'g yfn]sL lyOg\ .

rNb} lyof] .

Ps lbg ldª\df ld; 3/df ljz]if sfd 5 eg]/ xflh/ ugf{;fy 3/ kmls{g\ . r}tsf] bf];|f] xKtfdfq ePsfn] lr;} lyof] . Ps ah]lt/ xfdL cfn' pl;g]/ vfhf vfg] ;'/;f/df lyof}F, crfgs x'/L rNg yfNof] . d}n] cfuf] lgefPF . s]6fs]6L x'/L cfpg nfu]sf] cg'dfg ePkl5 cfkm}F :s'n 5f8]/ u'?? cf]/fnf] nfu], ufpFlt/ . ;'?df a]hf]8 cl;gf k¥of] . rp/el/ vf]nfsf] au/sf u]u/em}F cl;gf 5l/P . clg kfgL kg{ yfNof] .

æhfG5' ca d .Æ ;"rgf ld;n] cl;gf /f]lsP/ kfgL xNsf kg{ yfn]kl5 elgg\ .

æo:tf] em/L 5, s;/L hfg'x'G5 < 5ftf klg 5}g, ghfgf];\ . clns e/] em/L / xfjf yfldPkl5 hfg'xf]nf . af6f] klg sd lrKnf] xf]nf, cf]efgf] xf]nf Toltv]/ .Æ d}n] eg]F .

pgn] s]xL elggg\ . r'krfk d]/f] sf]7fsf] s'gfsf] s';L{df al;g\ .

pgL Ps}l5gdf h'?Ss pl7g\ . pgn] skfn ldnfpFb} elgg\– ælar/f s]6fs]6L 3/ k'Ug} kfPgg\ xf]nf . tn a/8fF8f k'Ubfk'Ub} cl;gfn] e]6\of] xf]nf .Æ

æa/8fF8fsf] kf6Ldf cf]t nfU5g\ . afa'cfdf vf]Hb} cfpF5g\ . afa'cfdfn] 3'd NofpF5g\, cf]8]/ tL 3/ hfG5g\ . 8/fpg'kb{}g .Æ d}n] eg]F .

æt/ klg ==.Æ pgL lrlGtt b]lvOg\ .

d}n] lrof ksfPF . b'j}n] lsKnLdf ksfP/ lrof vfof}F . pl;g]sf cfn' b'O6f yfndf afF8]F, b'O6f vf];f{gL / clnslt g'g l;nf}6fdf lk;]F . yfnsf 5]p5]pdf lk;]sf] g'g–vf];f{gL /fv]F . ;w}Fsf em}F cfn' vfof}F .

tLg ah]lt/ xfjfx'/L k"0f{¿kn] yfldof] . t/ kfgL lala{/ kb{} lyof] . Ps}l5gdf a'?? lxpF kg{ yfNof] . hLjgdf klxnf] kN6 lxpF k/]sf] b]v]sL ;"rgf ld; v';L eOg\ .

æhLjg ;/ Û xfd|f] ufpF lnDafdf slxNo} lxpF kb{}g, t';f/f] dfq k5{ . clns s5f8 xf] . dfly ldSnfh'ª 8fF8fdf s'g}s'g} jif{ lxpF k5{ c/], t/ d ToxfF lxpF x]g{ k'u]sL 5}g . lxpF k/]sf] t s:tf] /dfOnf] xlu < t/ 8/nfUbf] klg x'Fbf] /x]5 .Æ pgn] elgg\ .

æs]sf] 8/ < :s'n ejg 5 . PSn} 5}gf}F xfdL . lqrfnL; ;fndf klg k/]sf] lyof] o:t} lxpF . ;j{q ;]tfDd] eof] . Ps km'6 lxpF hd]sf] lyof] . d PSn} lyPF :s'ndf . b'O{–tLg 306fdf lxpF t /f]lsof] t/ Tof] lxpF klUng Ps xKtf nfUof] . k}FtfnL; ;fndf rflxF cfwf km'6dfq v:of] . ef]lnkN6 g} Tof] lanfof] .Æ d}n] eg]F .

:s'n rp/ lxpFn] ;]tfDd] eof] . j/k/sf ¿v / kf]y|fx¿ lxpFn] 5f]lkP . tLg jif{kl5 o;kfln k/]sf] lyof] o; ufpFdf lxpF, Tof] klg l9nf], r}t nfu]kl5 . lxpFsf] af]emn] ¿vsf xfFuf efFlrg yfn] . xfFuf efFlrFbf cfPsf] 6\jfª–6\jfª 7"nf] cfjfhn] ;"rgf ld; tl;{g\ . t/ pgn]] cfkm"nfO{ ;Dxflng\ .

rf/ ah] g} Psbd cFWofl/of] . d}n] clnslt lxpF p3fP/ NofPF, Tof] lsKnLdf ttfP/ Ps–Ps sf]/f kfgL vfof}F .

;"rgf ld; 7G8Ln] ubf{ l;/sdf u'6'd'6' eP/ a;]sL lyOg\, d cfn' pl;Gb} cfuf] tfk]/ e'OFdf a;]sf] lyPF . To;}a]nf 9f]sf 9s9s u¥of] . d}n] 9f]sf clnslt vf]n]/ lrxfPF .

æ;fGs] Û ltdL kf] <Æ d}n] ;f]w]F . ldª\df ld;sf] uf]7fnf] /x]5 . ;"rgf ld; ;dodf 8]/f gk'u]sfn] ld;n] vf]Hg k7fPsL /lx5g\ .

æ;fDb'n cfof], lxpF vf:of], nfddf kmfF:of] ls efg]/f lg==== .Æ p;n] eGof] . ld;nfO{ ;'/lIft b]v]kl5 pm kmls{xfNof] . Ps} ldg]6df pm bf}8]/ k/ k'luxfn]5 . ;fGs] cfPsf] a'em]kl5 ;"rgf ld; pm;Fu} dfly ufpFdf hfg'knf{ eg]/ la:tf/} pl7g\ . t/ pgL 9f]sfdf k'Ubf pm a]kQf eO;s]sf] lyof] .

lxpF kg{ yfNbf lr;f] lyPg, t/ :ofF7 rNg yfn]sfn] Psbd lr;f] eof] . pgL hf8fn] l;pl;p ub{} lg/fz eP/ cf]5\ofgd} rl9g\ . pgn] elgg\– æaflx/ t clt kf] hf8f] /x]5 t Û o:;f] lrxfPsf] t :ofF7n] emGg} dfl/xfNof] lg ÛÆ

d s]xL af]lngF .

lbpF;f] lk;]sf] g'g–vf];f{gL;Fu kfFr ah]lt/ km]l/ s]xL cfn' yk]/ tfTtft} vfof}F . a]n'sfsf] vfgf . s]xLa]/kl5 lxpF kg{ /f]lsof] t/ ;+;f/ ;]tfDd] x'gfn] aflx/ lgl:s;Sg' lyPg .

Tof] /ft pgL cf]5\ofgdf l;ª\u} 9lNsg\ . l;ª\u} eGgfn] Pp6f klg n'uf vf]lngg\, df]hf;d]t nfO{–nfO{ ;'ltg\ . xftsf nfS;';d]t vf]n]sL lyOgg\ . /flt d b'O{k6s lk;fa km]g{ aflx/ lg:s]F, t/ pgL rndn;Dd gu/L ;'lt/lxg\ . dnfO{ /ftdf k6sk6s ltgsf] hLp 5'g / k|ltlqmof hfGg dg eof] . t/ pgsf] lu|g l;Ugn gkfO{ s;/L cl3 a9\g] / <

ef]lnkN6 laxfg p7]/ pgsf] cg'xf/ x]/]F . ltgsf cfFvfdf lgb|f gk'u]sf] b]lvof] .

æ7Ls;Fu lgbfpg'ePg ls s;f] <Æ d}n] ;f]w]F .

ælgbfPF .Æ pgn] gd':sfO{ elgg\ .

9f]sf vf]n]/ aflx/ x]bf{ emndNn lr;f] 3fd nfu]sf] lyof] . t/ :ofF7 / 7G8L cem a9]sf] lyof] . ;]tf] lxpF oltv]/ P]gfem}F 6Ns]sf] lyof] . cfFv} l6Knf eg]h:tf] . xfdL sf]7faf6 aflx/ lg:s]gf}F .

km]l/ cfn' pl;g]F . b'j}n] vfof}F . b; ah]lt/ aNn ld; aflx/ lgl:sg\ . oltv]/ lxpF clncln kUng yfn]sf] /x]5 . :ofF7 /f]lsO;s]sf] /x]5 .

ælxpF t lanfpg yfNof] x} hLjg ;/ ÛÆ pgL aNn clns v';L b]lvOg\ .

;f9] b; ah] klg :s'ndf sf]xL cfPg . afx| ah] aNnaNn ldª\df ld; cfOg\ .

æxfQ]l/sf Û af6f] ;fKk} lxnfDd] /fx]5f . lahf]s ef] lg ÛÆ pgn] cfkm\gf nfkf/ h'Qf e'OFdf ahf/]/ lxnf] / lxpF 6S6SofpFb} elgg\ .

æd]/f t oL sk8fsf h'Qfsf] s] xfn x'g] /x]5 xlu <Æ ;"rgf ld;n] elgg\ .

æyfªa'?ª < sf:tf] ef] t xflGgd'g <Æ pgn] ‘cflk; sf]7f’df l5b{} ;"rgf ld;nfO{ lh:SofOg\ . o;kl5 pgL d';'d';' xfFl;/lxg\ .

xfdLn] Ps–csf{nfO{ x]¥of}F . d}n] pgnfO{ 5f]Psf] ;Dd lyOgF . /ftel/ Ps} cf]5\ofgdf eP/ klg pgsf] s] dg;fo 5 cg'dfg ug{ ;s]sf] lyOgF d}n] . To;}n] 5'g] s'/f ePg .

æs]sf] xlgd'g < ;/n] dnfO{ 5'g';Dd ePg .Æ ;"rgf ld;n] elgg\ . pgL clncln l/;fPsf] b]lvof] . ltgL dl;t l/;fPsL x'g\ ls ldª\df ld;l;t, d cndNn k/]F . pgsf cfFvfrflxF dlt/ 3'/]/ x]l//x]sf lyP .

ælxgF < ª] ofª kft]ldlsjL .Æ ldª\df ld;n] cf]7 n]k|ØfpFb} Joª\UofTds xfF;f] xfFl;g\ .

æs] eGg'eof] pxfFn] <Æ ;"rgf ld;n] ldªdf ld;sf] s'/f k|:6 ga'em]/ dlt/ x]b{} ;f]lwg\ .

ækTofpg ;lsPg eGb} x'g'x'G5 .Æ d}n] cYof{PF .

;fGs]n] xfdLn] ;fFem gkb{} cf]5\ofg ttfpFb} u/]sf] cfkm\g} cfFvfn]] b]v]sf] s'/f u/]sf] /x]5 .

d}n] xfF:t} eg]F– æp M tL b'O6f d"9f ;Fu} n8]sf 5g\ . ltgLx¿n] s;/L xlgd'g dgfP xf]nf /flt < To:t} xf] .Æ

ltl/ª\u] ufpF ;fgf] 5 . oxfF s'g} ljz]if 36gf 36\t}gg\ . s;sf] sf];Fu n;k; 5, s;sL :jf:gLn] s;sf] k]6 af]sL, s;sf] nf]Ug] ljb]z uof], s'g s]6LnfO{ slt hgfn] sltv]k ul/;s], s'g s]6fn] s'gs'g s]6LnfO{ lgoldt ¿kn] xfGb} 5 . tfKn]h'ª hfFbf s'g dfG5]n] s;nfO{ af6}df e]6]/ u¥of] h:tf ljifodfq rrf{ eO/xGy] . o:t} s'/f cfk;df ;'gfP/ tL d'v ld7\ofpFy] . x/]s :qLsf] Wo]o nf]Ug]nfO{ em'SofP/ a9LeGbf a9L k'?ifsf] :jfb lng' / x/]s k'?ifsf] Wo]o :jf:gLnfO{ em'SofP/ ;s];Dd w]/}j6L s]6L jf c¿ s;}sL :jf:gL rfVg' x'GYof] . hLjgdf ;kmntf hUufhldg / ufO{a:t'dfq xf]Og, o:tf s'/fdf ;d]t gflkGYof] . ;o hgf;Fu of}g;dfud ug{ ;lsof] eg] ;f]em} b]jnf]s k'luG5 elgGYof] . t/ k'?ifn] cfkm\gL :qL c¿ s;};Fu ;Ns]sL eGg] yfxf kfof] eg] p;n] :qL / gf7f] b'j}nfO{ luF8\g klg tof/ x'GYof] . dlxnfx¿ cfkm\gf] nf]Ug] e/;s c¿;Fu g;Nsf];\ / ;Ns] klg To;nfO{ e'F8L gaf]sfcf];\ eGg] rfxGy] . ufpFn]n] hLjgnfO{ o;/L lg/Gt/ t/ª\udo agfPsf lyP . xfd|f aLr zf/Ll/s ;DaGw ePsf] eP otf s;}nfO{ s'g} cfklQ x'g] s'/f lyPg . xfd|f aLr To:tf] ;DaGw 5}g eGbf 9fF6]sf] eg]/ ufpFn] l/;fpFy] .

xf] klg, ;f]x|–;q jif{ k'Ug kfPsf] 5}g, e'F8L af]sfOdfUg dl/xQ] ug{] / af]sfpg] k'?if;Fu p;sf] 3/ hfg nfnflot x'g] s]6Lx¿ ePsf] o:tf] ufpFdf s'kdf /fn /;fpFb} lxF8\g] afO;–t]O;a;{] d:t t?gL / ¿vdf sfk b]Vtf klg h'?s–h'?s prflng] kRrL;–5AaL;a;{] t?gf] PsfGtsf] 3/df Ps} vf6df /fte/ ;'t] klg a]F;Lv]t afFem} /xg ;S5 eGg] s'/f] ToxfFsf dflg;sf] sNkgfdf c6fpFb}gYof] .

OGsf/Lsf] xfd|f] pQ/n] ld; l/;fOg\ . pgn] ;"rgf ld;nfO{ x]/]/ elgg\– æHofbf gf6fs gfuf/f Û s] vfgfnfO{ 9fF6\g' < af? cfa Ps} 7fpF af;, ;f/} /fd|f] x'G5f Û ;flhnf] kflg . lbg sf6\5f, /ft /fdfOnf];fª\u hfG5f . n]ssf] o:tf] 7fG8Ldf ª\o]dLa]uf/ /ft ª\ofnfhf:tf] x'G5f, PSn} sf;f/L ;'Tg' <Æ

lxpF k/]sf] /ft xfd|f aLr s'g} ;DaGw ag]sf] lyPg . To;kl5 klg s'g} ;DaGw ePsf] lyPg . o; s'/fn] lar/L ;"rgf ld;nfO{ 8]/fdf a:g g} sl7g kg{ yfn]5 .

æltdf? a] uf/f . b'j} hfgf df:6f/–df:6fgL{ efOxfNof] ÛÆ ;~rfns ;ldltsf] cWoIfn] :s'ndf cfPsf] a]nf eGof] .

;f]r]F, ;"rgf ld;hlQsL s]6L kfP d]/f] hLjg ;kmn x'G5 . d]/f] cfTdf v';L x'G5 . cGTodf bfofFafofF ljrf/ u/]/ d}n] eg]F– æxfdLaLr s'g} ;DaGw lyPg, 5}g . t/ pxfF dfGg'x'G5 eg] dnfO{ pxfF :jLsf/ ug{ c;lhnf] 5}g .Æ

ædfG5' .Æ pgn] tTsfn elgg\ .

æ;/ Û tkfO{FhlQsf] c;n k'?if kfpg' d]/f nflu 7"nf] efUo xf] . t/ olt xtf/df lax] ul/xfNg' x'Fb}gYof], ldª\df ld;n] Hofbf eg]/ dfq . logsf] d'vdf a'hf] nufpg dfq eP klg ca ;Fu} a;f}F, oxLF Û d ;fGs]nfO{ cfkm\gf ;a} sk8f, sfuhkq / cf]8\g]–cf]5\ofpg] Nofpg va/ k7fpF5' .Æ xfdL b'O{dfq ePsf] a]nf ;"rgf ld;n] elgg\ .

To; lbgb]lv xfdL :s'ns} ‘Sjf6f/ sf]7f’df a:g] eof}F .

a]n'sf d}n] ptf s'jfaf6 kfgL NofPF . pgn] cfn' pl;lg5g\ . ;Fu} vfof}F .

aQL lgefPkl5 pgL v'a /f]Og\ . ?jfO g/f]lsPkl5 pgnfO{ ;f]w]F– ælsg ?g'ePsf] <Æ

æxh'/n] dnfO{ :jLsf/] klg dgn] ckgfpg'ePsf] 5}g .Æ pgn] ;'FSs;'FSs ub{} elgg\ .

æx]gf{];\ Û d ef]hk'/] /fO{ x'F . ;'g;/Lsf] rqm36\6Ldf ;fgf] 3/ 5 . dl;t wg 5}g, ul/a 5' d . wgLsL 5f]/L x'g'xf]nf, d;Fu tkfO{FnfO{ b'Mv xf]nf eg]/ 8/n] gaf]n]sf] dfq, gq tkfO{FhlQsL s]6L kfpg' d]/f nflu 7"nf] pknlAw xf] . afWotfn] Ps} cf]5\ofgdf ;'Tg'k/]sfdf tkfO{FnfO{ d}n] kmF;fpg'x'Fb}g eg]/ dfq ====.Æ d}n] eg]F .

æd klg s'g dxfhgsL 5f]/L x'F / < d]/f afp 9fqm] lyP . dw'dNnfb]lv bzdL, k~rdL / /lj;Dd 9fs/ af]s]/ b'O{ 5fs sdfpFy] afp . xh'/n] dnfO{ dg k/fpg'ePsf] 5}g eg] lsg dfG5' eGg'ePsf] <Æ

d}n] pgnfO{ cFufNb} eg]F– ætkfO{Fh:tL /fd|L, k9]sL >LdtL kfpg' d]/f] cxf]efUo xf] . tkfO{F xflh/ x'g cfpg'ePsf] lbgb]lv g} dnfO{ tkfO{F slt xf] slt /fd|L nfUYof] . af]nLjrg, xfpefp, ¿k/ª / Jojxf/df tkfO{F hlxNo} s'zn / ;kmn b]Vy]F d, t/ /fd|L nfUb}df, of]Uo / nf]enfUbL nfUb}df cfkm\g} agfOxfNg] sNkgf ug{ ldNb}gYof] lg t, s;sL 5f]/L, sxfFsL dfG5], s] 5 dgdf, jf c¿ sf]xL kf] 5 ls dgn] sNk]sf], x}g / <Æ

æd dg k5'{ eg] cab]lv tkfO{F eGg 5f8\gf];\ . k|]dk"j{s ltdL eGgf];\ .Æ

To; If0fb]lv d}n] pgnfO{ ‘ltdL’ eg]F .

;?jf s]xL u/] ;Dej ePg . xfdL To; ‘Sjf6f/ sf]7f’df c¿ 5 dlxgf a:of}F . pgL /ftdf dfq xf]Og lbpF;f] ;d]t df}sf ldn] dnfO{ /fO{gL afa/ rvfpFlyg\ . xfd|f aLr a]uGtL ;dfud, ce]B ljZjf; / k|]d eof] . pgL cfPkl5 dfq d}n] k'?ifsf] lhGbuLdf :qL s] xf] eGg] 5n{ª\u b]v]F–a'em]F . pgLljgf hLjg c;Dej b]Vg yfn]F d .

/fOgL afa/ rvfpg x/kn rfxg] ltgL o; dfldnfdf hlt;'s} pu| / cfqmfds eP klg slxNo} 5f8f s'/f ulb{glyg\ . pgsf] gh/df ;fob d cWoogzLn, uDeL/ / ;'rl/qjfg\ lyPF . dxfg\ sljTj lyof] dleq ;fob pgsf] gh/df . xfd|f ‘lax]’kl5 t ltgL dl;t vf;} af]Ng klg 5f8]sL lyOg\ . af]Ng}kg{} cj:yfdf klg ltgL Psbd cba;fy af]Ng yflng\ .

aL=P=sf] cª\u|]hLsf] Aofs k]k/sf] tof/L ug'{ lyof] . d To; jif{sf] avf{ labfdf 3/ uOgF . lbge/ k9]/ a:y]F . ;"rgf ld;;Fu lgoldt ¿kdf afa/–/f]6L ul/of] . TolQ . ;fu;AhL h'6fpg], kfgL Nofpg], vfgf agfpg], wGbf ug{], n'ufkmf6f] w'g] sfd pgL uly{g\ .

b;}Fsf] 7Ls cufl8 k/LIff eof] . /fd|f] n]v]F . kf; x'g]df 9'Ss ePF .

b;}F–ltxf/ dfGg pgL lnDaf uPsL lyOg\, d rqm36\6L . rf8af8 ;lsPkl5 b'j} cfkm\gf–cfkm\gf tl/sfn] ltl/ª\u] kmls{of}F . d k'Ubf ldª\df ld; / ;"rgf ld; rp/df 3fd tfKt} pbf; cg'xf/ nfP/ al;/x]sf lyP . ;"rgf ld;sf] xftdf b'O{–rf/j6f sfuh lyP . lzIff sfof{non] pSt ljBfnonfO{ k7fPsf kq /x]5g\ . x]/]F, pgsf] ;?jf kfFry/sf] of;f]sdf eO;s]sf] /x]5 . ;?jfsf] sfuhkq lnP/ /jfgfkq lng dfq cfPsL /lx5g\ pgL .

pgnfO{ x]/]F . ltgsf] l;pFbfdf xNsf /ªsf] cs{} l;Gb'/ / 5ftLdf clns 7"nf] kf]t] em'lG8Psf] lyof] . pgsf] xftdf d}n] nfOlbPsf] kf]t] / l;Gb'/sf] Pp6f a6\6f lyof] .

æhf] eof] ;f] eof]–eof] . ljutnfO{ lal;{lbgf];\ hLjg ;/ . d}n] ptf uP/ of;f]sdf Ps hgf ;=O=;Fu lax] ul/;s]F . ufpF g} hfg dg nfUof] . tkfO{Fn] lbg'ePsf] l;Gb'/ / kf]t] lkmtf{ ug{ NofPsL 5' . d}n] dfdfnfO{ eg]/ tkfO{Fsf] klg ;?jf u/fOlbPsL 5' . tkfO{Fn] oxfF a:tf lbg'ePsf] ;fy, ;xof]u hLjge/ e'Ng]5}g . tkfO{Fh:tf] dxfg\ k'?ifsf] a/fa/ x}gF d . d]/f] /fOgLsf] ef]s cbDo 5, c;fWo 5, cz]if 5 . dnfO{ /ftf]lbg k'?if rflxG5 .Æ pgn] ldª\df ld;s} cufl8 cFWof/f] cg'xf/ nfP/ elgg\ .

ætkfO{F;Fu hf]l8P/ clglZrttf / cefjsf] cgGt ofqf ug{ ;lStgF d . of] ;xofqf ca cufl8 gn}hfcf}F . Og?jfg]/sf] anfxfdf tkfO{Fsf] ;?jf ldnfOlbPsL 5' . oL, sfut lngf];\ . b'O{ hgfsf nflu olt ;?jf ldnfpg klg ;lhnf] sxfF eof] / < cg]syf]s ug'{k¥of] lg .Æ pgsf] :j/ Psbd na{/fPsf] lyof] . c¿ Ps jfSo af]Ng vf]h]df ltgL SjfFSjfF ?g ;lSyg\ .

d y/{ sfFk]F . d}n] pgsf xftsf] ;?jf kq yfd]F . pgnfO{ /jfgf lbPF . d]/f] /jfgf kq tof/ kf/]F .

;"rgf ld; ldª\df ld;s}df jf; al;g\ . Tof] /ft d]/f nflu zf]s, qf; / lj:dosf] /ft aGof] . PSn} layf]lnP/ / /f]P/ a;]F . ef]lnkN6} ltgL emf]nf le/]/ uOg\ . ;fGs] / 8f]Ndf pgnfO{ k'¥ofpg ;'s]6f/;Dd uP5g\ .

ef]lnkN6 lbpF;f] lxF8\g] a]nfdf ;"rgf ld;sf cufl8 ?Gr] :j/df af]n]F– æ;"rgf ld; Û ltdLnfO{ kfPkl5 aflx/L b'lgofF r6Ss} 5f8]/ d ltdLd} x/fPsf] lyPF . ltdLaf6} d}n] ;a} :juL{o ;'v kfPsf] eG7fg]sf] lyPF . Tof] e|d /x]5 . h] eP klg oltsf dlxgf lhGbuLsf] cg'kd /;/fu ;xif{ cgj/t n'6fof}, d hLjgdf slxNo} ltdLnfO{ e'lNbgF . e'Ng ;lStgF . clg ;?jfsf nflu w]/}w]/} wGojfb 5 . slxNo} d]/f] vfFrf] k¥of] jf ;Demgf cfof] eg] vf]hL ug"{ .Æ

;"rgf ld;n] /ª\uLg b'lgofF b]vfP/ uPsL lyOg\ . pgn] hLjgsf :jflbnf kf6fdf k'¥ofP/ ;Dk"0f{ ¿kdf gf/L;'v vGofPsL lyOg\ . xfdLn] rfx]hlt ;'v ef]u]sf lyof}F . cGTodf pgn] daf6 hLjg cl3 rnfpg b'M;fWo x'g] ;To 3f]if0ff ub{} dnfO{ nofn', g/d, u'lnof–dL7f ofbuf/ 5f8]/ clg d]/f] lgM;t{ k|]dafkt ;?jfsf] k'/:sf/ lbP/ uPsL lyOg\ . d}n] pgnfO{ s'g} l6sfp pkxf/ lbg ;lsgF, s]xL eGg klg ;lsgF .

pgnfO{ labf u/]kl5 d jf:tjdf PSnf] ePF . v'a;Fu /f]PF, lvTsf 5f8]/ xfF;]F klg . hLjg olt l/Qf], olt vf]qmf], olt vNnf] / olt cFWof/f] slxNo} ePsf] lyPg .

;"rgfl;t lax] u/]b]lv ldª\df ld;n] dnfO{ Pp6f klg gofF jf k'/fgf] afa/ rvfPsL lyOgg\ . pgsf] afa/sf] :jfb ;Dem]F, pgn] pknAw u/fOlbPsf] 8f]Ndfsf] afa/sf] :jfb ;Dem]F . lskf, 8f]df, 8f]Ndf / l8s'nfO{ klg ;Dem]F . lax]cl3 hLjg /ª\uLg lyof], clglZrt, clg0fL{t, c:yfoL ;'vsf] clgoldt z[ª\vnf lyof] . hf] s]6Lx¿ d;Fu ;'Tg cfP, ltgLx¿;Fu latfPsf Gofgf / /ª\uLg /ft klg ;Dem]F .

t/ ;a}eGbf a9LrflxF ;"rgf ld;;Fusf Gofgf /ft g} l;g]dfsf b[Zo bf]xf]l/P/ cfPem}F ;nn cfP . ltgL k"0f{ x[bon] dfof uly{g\ . ;Dk"0f{ ¿kdf ;dlk{t lyOg\ / dnfO{ ;d:t ;'v / ;'/Iffsf] Psdfq ;|f]t 7flGyg\ .

;"rgf ld;n] d]/f] xftdf ;?jfsf] sfut /flvlbP/ 7"nf] xif{ / eoª\s/ la:dft\ Ps};fy ydfPsL lyOg\ . ;'g;/Lsf] ;b/d'sfdg]/ ;?jf x'g' ;fgf] xif{sf] s'/f lyPg . t/ xfd|f] ‘bfDkTo hLjg’sf] cGTo ePsf] pgn] PskIfLo 3f]if0ff u/]/ dnfO{ l/Qf] / vf]qmf] kfl/lbPsL klg lyOg\ . Pp6L cfOdfO{nfO{ c3fpFhL dfof lbg ;Stf] /x]g5' eGg] ;To hfGg'eGbf eofgs la:dft\ c¿ s] x'g ;SYof] / <

-@)*! r}q, O6x/L_

)))

!@= 6Lsf/fd ;/

cfh km]l/ p:t} k|mG6–k]h :6f]/L klqsfdf cfPsf] 5 . b]zsf nueu ;a} d'Vo klqsfn] o; ljifonfO{ k|d'vtfsf ;fy 5fk]sf 5g\ . slxn] wd{u'?, slxn] ;f+;b jf g]tf, slxn] jl/i7 txsf sd{rf/L t slxn] gfd rn]sf wgf9\o pBf]klt jf Jofkf/Lsf] gfd cfO/xGYof] o; dfldnfdf cufl8 . o;kN6 eg] b]zsf k|a'4 k|fWofkssf] gfd cfPsf] 5 .

o; ;dfrf/n] dnfO{ ljutsf tL lbgdf k'¥ofof] hxfF d c7f/ jif{sL t?gL lyPF . t/ kfl/jfl/s kl/l:yltn] d]/f] k9fO l9nf] ;'? eP/ ev{/ b; sIffdf k9\b} lyPF . cfheGbf tL; jif{cl3sf] s'/f xf] . 6Lsf/fd ;/ d]/f ul0ft lzIfs x'g'x'GYof] . pxfFn] ev{/} df]6/;fOsn lsGg'ePsf] lyof] / cfkm\gf] 3/ a]nuf5Laf6 :s'n cfpFbf d]/} 3/cufl8sf] af6f] eP/ cfpg'x'GYof] . b'O{–tLg kN6 d}n] a; 5'6fPsL lyPF, / pxfFn] lnkm\6 lbg'ePsf] lyof] . 6Lsf/fd ;/sf] df]6/;fOsndf a;]/ :s'n hfg kfpg'sf] ;fg g} csf{], t/ pxfFn] eGg'eof]– æcgLtf Û ltdL a;d} cfpm . o;/L a; g5'6fpm . /fd|f] x'Fb}g .Æ

ælsg / ;/ < xh'/;Fu cfpg kfpFbf dnfO{ /fd|f] nfU5 . xh'/nfO{ /fd|f] nfUb}g <Æ

æltdLn] a; 5'6fPs} lbg d}n] crfgs labf lnPsf] /x]5' eg] ltd|f] Snf; 5'6\5 . clg ;w}F d}n] ltdLnfO{ df]6/;fOsndf /fv]/ NofPF eg] xfdLn] h] ;f]r] klg c¿sf] cfFvfdf a]7Ls b]lvG5 .Æ

d}n] s'/f a'em]F . o;kl5 d}n] 6Lsf/fd ;/nfO{ bfO gftf nufP/ ;a}nfO{ lrgfpg yfn]F .

æd]/L km'k"sf] 5f]/f kf] t ÛÆ d}n] ;fyLx¿nfO{ eg]F  . pxfF l3ld/]sf efGhf x'g'x'GgYof], t/ gftf nufpFbf pxfFn] s'g} cfklQ hgfpg'ePg .

ca clns ;lhnf] eof] . d pxfF;Fu cem glhs kg{ yfn]F  . kRrL;–5AaL; jif{sf] cljjflxt hjfg x'g'x'GYof] pxfF . Psbd dha't Hofgsf], x[i6k'i6, cUnf], v]nf8Lh:tf]  . h;n] klg pxfFnfO{ b]Vtf ¥ofn sf9\g' :jfefljs lyof] .

t/ pxfF xb} ;ts{ .

PskN6 pxfFsf] df]6/;fOsn xfd|f] 3/cufl8 k'u]kl5 £ofRr /f]Sg vf]Hbf k'n'{Ss klN6of] . df]6/;fOsn /f]lsg nfu]sf] x'gfn] ultdf 5Fb} lyPg . k5fl8 a;]sL dnfO{ klg vf;} s]xL ePg . d]/f] s'Ogf / bfofF 3'F8fdf ;fdfGo vf]l;|of] dfq .

pxfFsf] ;flGgWo kfpg d}n] s]xL lbgb]lv lgs} k|oTg ul//x]sL lyPF . t/ pxfF d]/f s'g} O;f/f a'em\g'x'GgYof] . To; lbgsf] cj;/nfO{ d}n] pxfFnfO{ d]/f] 3/leq;Dd k'Ug] agfpg] xltof/ agfPF . d}n] v'6\6f] Psbd vf]RofPF . pxfFn] dnfO{ 8f]¥ofP/ sf]7}df k'¥oflbg'eof] . To;} lbg xf] d}n] ;j{k|yd pxfFsf] dha't xftsf] Gofgf] ks8 cg'e"t u/]sf] . cfF6 u/]/ pxfFnfO{ 7Ls;Fu 5f]Psf] . d pxfFdf em'lG8PF, hLpdf 6fFl;PF . sf]7fdf k'u]kl5 d]/f] xft–kfv'/f ;'D;'DofOdfu]F .  otf klg lgs} b'v]sf] 5 eg]/ 3'F8f] / lt3|fdf klg ;'D;'DofOdfu]F .

cxf Û slt cfgGbbfos cg'e"lt Û d}n] cfFvf lrDn]F . b'Vof] eGg] clego u/]F . t/ pxfFn] ;'D;'Dofpg 5fl8xfNg'eof] . t/ d}n] l9kL u/]/ c¿ Ps l5g lk8f}Fnf / lt3|fdf ;'D;'Dofpg nufPF .

æw]/} b'Vof] eg] 8fS6/sxfF hfg'k5{ . ;'D;'DofP/ sxfF 7Ls x'G5 / <Æ pxfFn] eGg'eof] .

ækb}{g . st} efFlrPh:tf] t 5}g . b'O{–rf/ lbgdf cfkm}F 7Ls xf]nf .Æ d}n] ;':s]/f xfNb} eg]F .

udL{ / kL8fn] 56k6fPsf] clego ub{} ;6{sf dflyNnf 6fFs vf]n]/ ghflgFbf] tl/sfn] xNnfpFb} cfwf 5ftL b]vfPF . k'?ifnfO{ tfGg PsfGtdf :tgsf] k|bz{g ;a}eGbf alnof] / cr's xltof/ xf] eGg] d}n] cg'ejL ;fyLx?af6 yfxf kfPsL lyPF . d]/f pGgt / kf]l6nf :tg xNnfpFbf pxfFdf s:tf] k|efj k¥of], ga'em\g] s'/f] lyPg . d]/f] xfFs pxfFn] ga'em\g] s'/f] klg lyPg .

b'ef{Uo d]/f], To;}a]nf 3/df bfO cfOk'Ug'eof] . l;F9Ldf pSnFb} ubf{ d}n] cfkm"nfO{ ;Dxfln;s]sL lyPF . pxfF sf]7fdf k:gf;fy s]xL u8a8L 5 eGg] yfxf kfOxfNg'eof] . s'Ogf / 3'F8fdf bkm{l/Psf] b]vfpFb} d}n] oyfl:yltsf] hfgsf/L u/fPF . s]xLa]/kl5 ;/ lxFl8xfNg'eof] .

ef]lnkN6 d :s'n uOgF . a]n'sf :s'naf6 kms{Fbf ;/ xfdLsxfF lg:sg'eof] . 3/df dafx]s c¿ sf]xL x'g'x'GgYof] . o;} df}sfdf d 6Lsf/fd ;/nfO{ pkof]u ug{ rfxGy]F . t/ pxfF x8a8fpFb} aflx/ lg:sg'eof] . d]/f] bf];|f]] k|oTg c;kmn eof] . d}n] s]xL gePem}F u/]/ pxfF;Fu cg'go–ljgo u/]F– lrof dfq eP klg vfOlbg eg]/ .

æl56f] tof/ u/ g t .Æ pxfF lrofsf nflu tof/ x'g'eof] . pxfF aflx/ a/G8fdf a:g'eof] . d}n] lrof tof/ kf/]F . lrof lnP/ lg:s]F . pxfFn] sk ;dfTg'eof] . clg lrof lkpFb} d}n] sf]7fdf hfcf}F eg]/ l9kL u/]F . v} lsg xf] pxfF o;kN6 eg] /fhL x'g'eof] .

sf]7fdf k'u]kl5 d}n] e'OFdf s'g} ;fdfg vf]Hg] lgx'l/g] lgx''F agfP/ pxfFlt/ kmsL{ b'j} :tg xNnfpFb} b]vfPF . v's'nf] ;6{leq k"0f{ cfsf/sf :tg s]xLa]/ b]vfOlbg d ;kmn ePF . pxfFsf cfFvfdf rds b]lvof] . d t'?Gt} n'uf km]g{] lgx'F agfP/ pxfFs} cufl8 cw{gUg ePF . pxfF s]xL gaf]nL lrof vfO/xg'eof] . pxfFn] eGg'eof]– æ;'gLtf Û ltd|f] lrof–l;of ;]nfO;Sof] .Æ

ælrof t ;]nfof], t/ l;of tftf] ePsf] 5, Psbd .Æ d}n] 9f]sf leqaf6 9KSofPF clg a|f vf]Nb} pxfFsf] xft nu]/ :tgdfly /fv]F . o;kN6 pxfF c;xfo aGg'eof] . d}n] lht]F .

To;} If0fdf xf] d}n] ;j{k|yd k'?if :jfb rfv]sf] . xfdLn] s'g} cf}krfl/stfa]u/ cf]5\ofg ttfof}F . o;kl5 pxfF t'?Gt} ;Dxflng'eof] / km'Q aflx/ lg:sg'eof] . d}n] sf]7fsf] 9f]sf leqaf6 aGb u/]F / cfkm"nfO{ ;Dxfn]F . n'uf nufP/ b'?:t ePkl5 d aflx/ lg:s]F . xfdL a/G8fdf Psl5g s]xL gaf]nL a:of}F . d To; lbg ;a}eGbf 7"nf] ljho xfl;n u/]sL of]4f lyPF, pxfF Psbd ge{; b]lvg'eof] .

Ps}l5gdf cfdf st}af6 cfOk'Ug'eof] . pxfFn] 6Lsf/fd ;/nfO{ b]Vgf;fy ;fb/ gd:sf/ ug'{eof] .

æclg ;/nfO{ o;f] lrof–l;of v'jfO;\ t <Æ pxfFn] dnfO{ eGg'eof] .

æv'jfPF . b"w–l;of v'jfPF .Æ d}n] eg]F . pxfFn] cfdf;Fu d]/f] :jf:Yo cj:yf s:tf] 5 ;f]Wg'eof] .

cfdf leq k:g'ePsf] df}sfdf d}n] ;fptL ub{} ;f]w]F– ælrof dL7f] ls l;of <Æ

pxfF af]Ng'ePg . cfdf;Fu labf dfu]/ 3/lt/ nfUg'eof] .

csf{] lbg zlgjf/ x'gfn] :s'n labf lyof] . pxfF ahf/ cfpg] sfdn] ot} cfO/xg'ePsf] /x]5 . cfFugsf] l8ndf plePsL d}n] k/}af6 b]v]F . 3/df sf]xL lyPg . df}sf oxL xf] eg]/ pxfFnfO{ /f]s]F . pxfF o;kN6 s'g} cf}krfl/stfa]u/ d]/f] sf]7fdf k:g'eof] . k:gf;fy ca s] ug{] xf] s'g} 5nkmn of 5n5fd ePg . ;f]em} sfo{qmd ;DkGg u¥of}F . pxfF t'?Gt} lg:s]/ uOxfNg'eof] .

cfOtjf/ :s'naf6 3/ kms{Fbf d pxfFsf] df]6/;fOsnd} cfPF . To; lbg pxfFn] sG8f]dsf] aGbf]a:t ug'{ePsf] /x]5 . n'uf km'sfn]/ ;/f;/ d}lt/ kms{]/ sG8f]d nufpg'eof] . pxfFn] nufO;s]sf] Tof] d}n] tfg]/ kmflnlbPF . xfdL km]l/ ldNof}F . o;kN6 pxfF clns ;xh x'g'eof] / v'a} cfgGbbfos cg'ej eof]  .  o;k6s pxfF s'g} x8a8df x'g'x'GgYof] .

ef]lnkN6b]lv eg] pxfF clns xf]l;of/ aGg'eof] . d;Fu tls{g yfNg'eof] .

clg t pxfF;Fu glhs k'Ug] d]/f af6f aGb x'Fb} uP . pxfF :s'n–a;eGbf klxNo} :s'n hfg yfNg'eP5 . d}n] yfxf kfPF, pxfF laxfg Pp6f sf]lrª ;]G6/df k9fpg yfNg'ePsf] /x]5 . a]n'sf klg :s'nkl5 sf]lrª Snf; /x]5 .

Ps lbg :s'nsf] rp/df PSn} e]6]sf] a]nf u'gf;f] u/]F– ælsg ts{g yfNg'ePsf] db]lv <Æ

æk9fOdf kmf]s; u/ . P;Pn;L cfO;Sof] .Æ pxfFsf] af]nLdf lghL{jtf lyof] .

s]xL lbgkl5 yfxf eof], pxfFn] d]/f lktfhL;Fu d]/f] xft dfUg'eP5 . clns ul/asf] 5f]/f], To;dfly :s'nsf] df:6/, olt slnnL 5f]/L lsg lbOxfNg] eGg] eof] xf]nf, lktfhLn] 7f8} OGsf/ ug'{eP5 . To;sf] s]xL ;dokl5 dfq dnfO{ ;a}yf]s yfxf eof] . t/ l9nf] eO;s]sf] lyof], 6Lsf/fd ;/sf] lax] ptf al5ofk'/sL pld{nf;Fu to ePsf] /x]5 .

Tof] pld{nfeGbf d /fd|L lyPF, k9fO klg d]/} t]h lyof] . xfd|f] kl/jf/ ;DkGg / kx'Frjfnf klg lyof] . pxfFn] dnfO{ rfxg'ePs} lyof] . t/ ca d}n] efFhf] xfNg] ;do 6l/;s]sf] lyof] . d]/f nflu Totflt/sf ;a} 9f]sf aGb eO;s]sf /x]5g\ .

d k9fOdf Wofg lbg yfn]F . 6Lsf/fd ;/n] s]xL lbgkl5 :s'n 5f8\g'eof]  . pxfF sf7df8f}Fsf] s'g} gfd rn]sf] :s'ndf k9fpg yfNg'eof] eGg] ;'lgof] .

d}n] k9fO rfn' /fv]F . df:6;{ tx;Dd k9]F . SofDk;df k9fpg yfn]F .

o;aLr pxfF s'g} ljZjljBfnodf 5fqj[lQ kfO{ k9\g eg]/ b'O{ jif{ lbNnLdf a:g'eof] . kmsL{ sf7df8f}Fsf] s'g} dxFuf] sn]hdf Dofy l6r/ x'g'eof] . ljZjljBfnodf :yfoL x'g'eof] . sf}zn6f/df ;f9] b'O{tn] 3/ agfpg'eof] .

clg otf d]/f] lax] eof] . lax]n] dnfO{ jL/uGh k'¥ofof] . d cfkm}Fn] k9fpg yfn]sf] klg ca t kGw| jif{ eO;Sof] . ;doqmddf b'O{ 5f]/fsL cfdf ePF . oL tL; jif{df pxfFl;t slxNo} e]6 ePg, d}n] sf]l;; klg ul/gF . t/ ;fyLx¿af6 pxfFsf] k|ultaf/] ck8]6 eO/x]F .

o; x[bodf 6Lsf/fd ;/;Fusf :jflbnf If0f cem} tfhf 5g\ .

pxfFn] dnfO{ anfTsf/ ug'{ePsf] xf]Og, d}n] g} anfTsf/ u/]sL lyPF . To;kl5 pxfFn] To;sf] lhDd]bf/L jxg ug{ ljjfx ug{];Dd sf]l;; ug'{ePsf] lyof] . t/ Tof] k|oTg c;kmn ePsf] lyof] . cfh klqsfdf pxfFsf] kmf]6f];lxt ;dfrf/ cfof]– 6Lsf/fd ;/n] aLaLP; txdf k9\g] s'g} cgLtf gfdsL s]6Lsf] ;+j]bgzLn cª\udf :kz{ ug'{eof] . pxfFn] anfTsf/sf] sf]l;; ug'{eof] . k|x/Ln] kqmfp u/L cg';Gwfgsf nflu y'gfdf /fv]sf] 5 .

ul0ftsf] Toqf] k|sf08 ljåfg\, k|l;4 k|fWofks, b'O{ 5f]/f5f]/Lsf] afa', pld{nfsf] dfofn' / lhDd]jf/ >Ldfg\ ToxL 6Lsf/fd ;/n] cfh krkGg jif{ s6]kl5 SoflG6gh:tf] hf] klg ;xh} k'Ug] v'nf 7fpFdf To; s]6LnfO{ of}gt[i0ff d]6\g] lgotn] ;+j]bgzLn cª\udf 5'g'eof] xf]nf t < anfTsf/s} k|oTg ug'{eof] xf]nf t <

))))


१३= नाबुर्नाको कथा

उहिल्यै पश्चिम अफ्रिकामा एउटा सानो गरिब र कमजोर देश थियो ः गाम्बाना । पछि त्यस कमजोर देशलाई धेरैजसो भाग बुलाबाजी, केही भाग पुटोगो र केही भाग घाजिना गरी तीन देशले आपसमा खोसाखोस र तानातान गरी बाँडेर आफूमा मिलाए । गाम्बाना देश विश्वको नक्सामा छैन, त्यसको संस्कृति ध्वस्त भयो, जाति हरायाे, भाषा मासियो, सबैथोक सकियो । यहाँसम्म कि त्यसको इतिहाससमेत अब किंवदन्तीमा सीमित रह्यो । 

गाम्बानाको सुदूर पश्चिमी भेग थियो बिबिठी । बिबिठी भेगमा बुगुरिबा नदीकिनारका दिबुर्ना र सुलिबुर्ना गाउँको बीचमा एउटा नाबुर्ना नामको सानो गाउँ थियो ।  घटना अलिक पुरानै हो, तिथिमिति कसैले भन्न सक्तैन, तर विवरणचाहिँ घाना, टोगो र बुर्किना फासोका लगभग सबै मानिसलाई थाहा छ । बेनिनका पनि धेरैजसोलाई यो थाहा छ ।

गाम्बाना राष्ट्रमा टिफामी, फुलानी, बोबो, गुुुर्मा, गुरुन्सी आदि जातिका मानिस बस्थे । दिदुर्ना र सुलिबुर्ना गाउँहरूमा टिफामी र फुलानी मिलेर बस्थे । नाबुर्ना गाउँमा चाहिँ टिफामी जातिका मानिस मात्रै बस्थे । नाबुर्नाका मानिसहरू आफूलाई आफूलाई कोटोफो र बोनिफोका सन्तान ठान्थे । उनीहरू आफूलाई टिफामी अर्थात् सबैभन्दा श्रेष्ठ सभ्य, शिष्ट, सुसंस्कृत, सम्पन्न, सफा–शुद्ध र महान् ठान्थे । 

टिफामीहरू दोँखो, खौवी, हिवा, गेफु र फोलेमको खेती गर्थे ।  बर्रा, केङ्के, बुघोलो, बारेसोगा र हैयाबेङ पाल्थे । पिपोबी त झन् नपाल्ने कुरै भएन । बुगुरिबा नदीमा हाँफासा अर्थात् काला माछा प्रशस्त थिए । दोँखो अर्थात् घरतरुल कति हो कति फल्थ्यो । वर्षा राम्रो भएको वर्ष खौवी र हिना पनि मनग्गे फल्थे । यी दुईखाले कन्दमूल थिए । बिहान–बेलुका उनीहरूको खाना दोँखो हुन्थ्यो । खौवी र हिनाचाहिँ खाजाको रूपमा खाइन्थे ।  गेफु र फोलेमका बडाबडा रूख थिए । फलफूलको अभाव थिएन । बर्राको दूध अनि बुघोलो र केङ्केको मासु सबैको खुराक थियो । मासु त हैयाबेङको पनि प्रशस्त खान्थे, तर यो जन्तु छालाका लागि बढी पाल्थे । हैयाबेङको छालाका जुत्ता र टोपी बहुमूल्य थिए । यी जुत्ता र टोपी औगादुगु, टिमासी र सोकोडेजस्ता ठूला सहरहरूमा लगेर बेच्थे । यसबाट कमाएको पैसाले टिफामीहरूले नुन, भाँडाकुँडा, हातहतियार र गरगहना किन्ने गरेका थिए । 

पिपोबीले कुकुरले झैँ यिनको घरको सुरक्षा गर्थे । पिपोबीले गोरुले जस्तै गरी गाडा पनि तान्थे । गधामा झैँ यिनमा चढेर कतै जान सकिन्थ्यो । 

“माबिचिदो नगर्ने मान्छे हुँदैन, पिपोबी नपाल्ने र दोँखो नखाने टिफामी हुँदैन ।” उनीहरूको उखान थियो ।

बर्खायाम सुरु हुनासाथ दोँखो, खौवी र हिना रोप्थे र त्यसपछि खेतीको काम हुँदैनथ्यो । यसबेला महिलाहरू वनमा कन्दमूल, फलफूल खोज्थे र पुरुषहरू वन्यजन्तुको सिकार गर्थे । जिन्दगी मजाले चलेको थियो ।

टिफामीहरूको भाषा विचित्रको थियो । वाक्यैपिच्छे उनीहरू माबुसी अर्थात् स्त्री जननेन्द्रिय, माबुस अर्थात् पुरुष जननेन्द्रिय, माबिचिदो अर्थात् यौनकार्य, पेपेकाना अर्थात् यौन आह्वानजस्ता शब्द मिसाउँथे । यिनका गालीमा भाबु, कुसा, थेकेजस्ता शब्द हुन्थे । यिनको अर्थचाहिँ नपुंसक, यौनव्रत तोड्ने व्यभिचारी र अप्राकृतिक यौनाचारी भन्ने अर्थ दिन्थे । यसैगरी यिनीहरू कोटोफो अर्थात् स्त्री–यौनतृष्णाकी देवी र बोनिफो अर्थात् पुरुष कामोत्तेजनाका देवताको हुपिभुलु अर्थात् पूजा गर्थे । 

तिनको व्यवहार विचित्रको थियो । खेतीपाती, पशुपालन,  कन्दमूलको खोजी र सिकारको काम गर्दै भएको बेलामा होस् कि जहाँ होस्, ती जहिल्यै माबिचिदो अर्थात् यौनक्रीडामा लिप्त रहन्थे । दिनमा, रातमा, साँझ–बिहान, बाटामा, झाडीमा, वनमा, जहाँ पनि उनीहरू तुरुन्त तयार हुन्थे, यौनमा लाग्थे । जो जहाँ, जतिखेर, जोसित र जतिपल्ट पनि यो सम्बन्ध राख्न पूर्ण स्वतन्त्र थिए ।

गाउँमा एक–दुई नियमचाहिँ कडाइका साथ पालन गरिन्थे । आगाको तातो पुग्ने ठाउँमा, खोलामा, पोखरीमा,  नुहाइरहेको बेलामा वा झरी परेर भिजेको शरीरले यौनकार्य गर्न मिल्दैनथ्यो । नामार्को अर्थात् स्वप्नदोष नभएको कुमारसँग, नामार्की अर्थात् महिनावारी नभएकी कुमारीसँग र माराबाठी अर्थात् महिनावारी भइरहेको बेलामा कुनै महिलासँग कसैले माबिचिदो अर्थात् यौनकार्य गर्नुहुँदैनथ्यो । बेनिसी माबिचिदो अर्थात् बलात्कार गरेमा बेनिस अर्थात् बलात्कारीलाई यौनाङ्ग नै भङ्ग हुने गरी सजाय दिइन्थ्यो । तर गेफु र फोलेम रूखका फेदमा छाया भएको ठाउँ र समयमा गरिएको जबर्जस्ती माबिचिदोलाई बेनिसी माबिचिदो मानिँदैनथ्यो ।

चोरी, लुटपाट, कुटपिट, ठगीजस्ता अपराधलाई उनीहरू मालासागी अर्थात् अक्षम्य पाप भन्थे । यसो गरेबापत गुरुपुरोहितहरूले सागिरो अर्थात् दण्ड दिने गर्थे ।  मात्रा हेरी तीस दिन, छ महिना वा एक वर्ष आलाबासीको सागिरो झेल्नुपथ्र्याे । मानिस मार्ने अपराधलाई चाहिँ बल्लाजे मालासागी अर्थात् अखण्ड अक्षम्य पाप भन्थे । यस्ता अपराधीलाई चाहिँ गुरुपुरोहितले आजीवन बल्लाजे आलाबासी अर्थात् अखण्ड यौनव्रत बसाइन्थ्यो । सागिरो पाएकासँग जानाजान माबिचिदो गर्नेहरूलाई उति नै सागिरो अर्थात् दण्ड गरिन्थ्यो जति मालासागी घोषितले पाएको हुन्थ्यो । नजानीकन सागिरो पाएकासँग माबिचिदो गर्नेलाई पनि सागिरो गरिन्थ्यो, तर यिनले आलाबासी बस्ता टाउकामा फोलेमको एउटा हरियो पात सिउरे पुग्थ्यो । बीचैमा आफ्नो आलाबासी तोड्नेलाई पुनः सुरुदेखि आलाबासी गर्न लगाइन्थ्यो । त्यहाँ जरिबाना या कारावासजस्ता कुरा थिएनन् तर मालासागीबापत लगातार तीनपटक आलाबासी पाउनेलाई समाजले बहिष्कार गर्नचाहिँ सक्थ्यो । बहिष्कृत व्यक्तिसँग बोल्न वा इसारा गर्न, उसको कुरामा प्रतिक्रिया दिन वा हाँस्न, उसलाई छुन, उसलाई खानेकुरा वा कपडा आदि दिन, सरसापटी दिन वा अन्य कुनै प्रकारले सहयाग गर्न मिल्दैनथ्यो । यो नियम तोड्ने व्यक्ति पनि मात्राअनुसार सागिरोको भागी हुन्थ्यो ।

नामार्काे र नामार्कीलाई सकेसम्म ती चाँडै परिपक्व बनून् भन्नका लागि उनीहरूका अगाडि माबिचिदो गरिन्थ्यो, ता कि तिनले समयदेखि नै यौनजीवन सुरु गरून् । आमाहरूले नामार्की छोरीहरूलाई पेपेकाना अर्थात् यौनआकर्षण कसरी गर्नुपर्छ र कसरी बढीभन्दा बढी पुरुषबाट आनन्द लिन सकिन्छ भन्ने विषयमा तालिम दिन्थे ।

केटीहरू मार्की अर्थात् प्रथम महिनावारी भएपछि त्यो रोकिएको भोलिपल्ट र केटाहरू मार्काे वा प्रथम स्वप्नदोष भएपछि त्यसको भोलिपल्ट घरमा यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरू झिकाइन्थे । तिनले यौनकर्मको महŒव र यसबाट हुने कोटोफो–बोनिफोको सेवा हुने विषयमा प्रवचन दिन्थे । आँगनमा फो–दोँखो अर्थात् यौन–भोजको आयोजना हुन्थ्यो । गाउँभरिका मानिस भेला भएर दोँखो अर्थात् तरुल र हाँफसा अर्थात् माछा खान्थे । बाँदर, सर्प वा बँदेलको मासु खान्थे । रमाइलो गर्थे । माबिचिदो अर्थात् यौन–जीवनमा प्रवेश गर्न परिपक्व बनेको र कोटोफो अर्थात् लिङ्गदेवता र बोनिफो अर्थात् योनिदेवीको सेवामा लाग्न तयार भएको कुरा हुनाले उसदेखि सबै खुसीले नाच्थे, गाउँथे । अनि त्यस आँगनमा सबैले एकसाथ माबिचिदाकापी अर्थात् यौन–उत्सव गर्थे ।

यसपछि उक्त नयाँ परिपक्व व्यक्तिलाई कसले मानामाबिचिदो अर्थात् प्रथम यौन–अनुभव दिन पाउने हो चुन्न उक्त व्यक्तिलाई भनिन्थ्यो । अविवाहित वा पति–पत्नी मरेको व्यक्तिमात्र मानामाबिचिदोमा साथ दिन हकदार हुन्थ्यो । पति वा पत्नी मरेको भए आलाबासी अर्थात् यौनव्रत पूरा गरेको हुनुपथ्र्याे । बल्लाजे आलाबासी अर्थात् अखण्ड यौनव्रतमा बसेको पुरुष या स्त्रीले कसैको कौमार्य भङ्ग गर्न पाउँदैनथ्यो । यौनजीवनमा प्रवेश गर्न लागेको व्यक्ति र सान्दाकोरो अर्थात् उसले प्रथम यौन–अनुभवका लागि चुनेको व्यक्तिलाई दिनको उज्यालामा बाबुआमाको घरको आँगनमा सबैका अगाडि मानाबिचिदो अर्थात् प्रथम सहवास गर्न लगाइन्थ्यो । 

टिफामीहरूको जीवनमा मानामाविचिदो दिन सबैभन्दा ठूलो उत्सवमय र अविस्मरणीय हुन्थ्यो । जसले जीवनमा दस जनालाई मानामाविचिदो दिन पाउँछ, उसले प्रतिदिन हुपिभुलु गरिरहनुपर्दैनथ्यो, मरेपछि सोझै गुदुम्बुरा पुग्थ्यो । यतिमात्र होइन उसले आलाबासी बस्नुपर्दा अरूले भन्दा आधा समय मात्र बसे पुग्थ्यो र बल्लाजे आलाबासी पनि पाँच वर्षमा खुल्थ्यो । कसैले पनि दस जनाभन्दा बढीलाई मानामाबिचिदो दिन पाउँदैनथ्यो ।

प्रथम यौन–अनुभव दिने व्यक्तिलाई उनीहरू सान्दाकोरो भन्थे, र ऊ मरेमा उसको नाममा तीस दिनसम्म सप्रेम–सगर्व आलाबासी बस्थे । यस्तो आलाबासीमा बसेकाहरूले कतै जाँदा तीस दिनसम्म कपालमा फोलेमको सानो हरियो हाँगो सिउरेर हिँड्नुपथ्र्याे । यस्तो व्रतको ठूलो सम्मान र महिमा हुन्थ्यो । टाउकामा हरियो सेउलो भिरेको व्यक्तिले कसैसँग माबिचिदो गर्नु पाप मानिन्थ्यो । यसो गरेमा सहभागी दुवै यौनरोगका सिकार हुन्छन् भनिन्थ्यो, तिनमा यौन  दुर्बलता वा निसन्तानपनसमेत आउँछ भनिन्थ्यो । कारणवश सान्दाकोरोको आलाबासीमा बसेको मानिससँग माबिचिदो भइहालेमा डोटो अर्थात् पापमोचनका लागि ती दुवै व्यभिचारीले तीस दिन आलाबासी बस्नुपथ्र्याे । यो दण्ड मानिसका लागि घोर अपमानको विषय भएकाले असह्य हुन्थ्यो ।

टिफामीहरू सान्दारिपुरो अर्थात् बिहे गर्थे । सान्दारिपुरो भएको एक महिनापछि आउने पूर्णिमाको साँझमा सान्दा फो–दोँखो अर्थात् बिहेभोज जम्थ्यो ।

हरेक पुरुषले यौनजीवनमा पसेको पाँच वर्षभित्रमा सान्दारिपुरो गरिसक्नुपथ्र्याे । स्त्रीजातिले चाहिँ छोराछोरी पाएको छ महिनाभित्रमा सान्दारिपुरो गर्नुपथ्र्यो । तोकिएको साँझ पूर्णिमाको जून झुल्कनासाथ पहिल्यै कुरा मिलाइसकेकी स्त्रीको घरको ढोकामा पुगेर “उमा काठु ?” (म आऊँ ?) भनेर चिच्याउनुपथ्र्याे । स्त्रीले “काठा !” अर्थात् आऊ भनेर चिच्याएमा बिहे भएको मानिन्थ्यो । तर कुनै कारणवश स्त्रीले कुनै जबाफ नदिई घरबाट निस्केमा नाकाठा वा अस्वीकार मानिन्थ्यो । पुरुषले नाकाठा दिने स्त्रीलाई जीवनमा फेरि सान्दारिपुरोका लागि प्रत्यक्ष–परोक्ष कुनै किसिमले अनुरोध गर्न मिल्दैनथ्यो । तर नाकाठा दिने स्त्रीले चाहेमा पछि कुनै दिन उसलाई बोलाउन सक्थी  । यसपल्ट पुरुषले चुपचाप ढोकामा उभिनुपथ्र्याे । स्त्रीले ऊ त्यहाँ उभिएको बेलामा “काठा ! काठा ! काठा !” भनेर तीनपल्ट भनी र पुरुष तत्काल भित्र पस्यो भने त्यसलाई बिहे भएको मानिन्थ्यो । बिहे नभए पनि वा भए पनि उनीहरूबीच हुने  माबिचिदोमा कुनै फरक पर्दैनथ्यो । सान्दारिपुरोको विषयमा बाबुआमा, यिपाया अर्थात् गुरुपुरोहित वा अन्य कसैको कुनै सल्लाह, आदेश वा सहयोग चाहिँदैनथ्यो ।

सान्दारिपुरो गरेको साँझमा  कोटोसुकु अर्थात् लोग्नेले बासा (हजार योनि र अशेष यौनतृष्णा भएकी देवी) र बाहाङ (पुरुष मानिससँग प्रतिदिन यौनकार्य गर्न चाहने देवी) को  दुल्मो (यौनकलाका देवता) को प्रार्थना गर्नुपथ्र्याे र बोनिसुकु अर्थात् स्वास्नीले मोको (स्त्री मानिससँग प्रतिदिन यौनकार्य गर्न इच्छुक देवता), दुल्मा (यौनकलाकी देवी) आदि अनेक देवीदेवताको प्रार्थना गर्थे । अन्त्यमा दुवै मिलेर कोटोफो–बोनिफोसँग वरदान माग्थे– “हे हाम्रा इष्टदेव ! हे हाम्रा पूर्वज पितृहरु, हाम्रा  सन्ततिले समस्त मैदान ढाकून् । बिबिठी भेगभरि, बुगुरिबा नदीवारिपारि र उता कालो भोल्टा नदीवारि र पारिसम्म हाम्रै सन्तति फैलिऊन् । संसारभरि हाम्रै सन्ततिको राज होस् ।”

यसपछि तिनीहरु त्यस रात सकेसम्म धेरैचोटि माबिचिदो अर्थात् सहवास गर्थे । टिफामीहरु बिहे भएको पहिलो रात कोटोसुकु र बोनीसुकुबीच माबिचिदो नभई निदाएमा सन्तान बालकैमा मर्छन् भन्ने विश्वास गर्थे । पहिलो रात धेरैचोटि माबिचिदो गर्न सकेमा धेरै सन्तान जन्मने र ती निरोगी, सन्तानवान्, दीर्घायु अनि सक्रिय यौनजीवनयुक्त हुनेमा विश्वास गर्ने हुनाले सान्दारिपुरोको साँझ उनीहरुको जीवनमा धेरै महŒवको साँझ हुन्थ्यो । उनीहरू त्यस साँझको तयारीका लागि कैयौँ दिनसम्म स्वैच्छिक आलाबासी बस्थे, तागतिला खानेकुरा र माछामासु खान्थे । 

उमेर पुगेको पुरुष वा सन्तानवती आमाले तोकिएको समयभित्रमा पति वा पत्नी भई बस्न पाएनन् वा मानेनन् भने बल्लाजे आलाबासी अर्थात् अखण्ड यौनव्रत बस्नुपथ्र्याे । अविवाहित पुरुष या स्त्रीलाई नासान्दे भन्थे । नासान्देलाई सान्दारिपुरो गर्न बन्देज थिएन, र सान्दारिपुरो गरेपछि मात्र तिनको बल्लाजे आलाबासी सकिन्थ्यो । कसैले बहुपत्नी वा बहुपति राख्न मिल्दैनथ्यो । नारी सान्दारिपुरो गर्ने भएपछि आमाको घरमा नबसेर आफ्नो नासान्दे (हुनेवाला कोटोसुकु)सँग मिलेर नयाँ घर बनाउँथी । 

बिहेको व्यवस्था खानपिनको सहज प्रबन्ध, उत्सव मनाउन, रोगबिमारको समयमा सुरक्षा र बालबच्चा हुर्काउनका लागि मात्र थियो । छोडपत्रको कल्पनासम्म थिएन । वंशपरिचय र नाम आमाबाट प्राप्त हुन्थ्यो । घरबारी, खेतीपाती, वरबगैँचा र अरू सम्पत्ति आमाको एकलौटी हुन्थ्यो । यौनव्यवहार जोसित, जहाँ र जहिले पनि खुला रूपमा गरिने हुनाले यौनमा पति–पत्नी सम्बन्ध बाधक या सहयोगी थिएन । महिलाले गर्भवती भएको छ महिनापछि उता र सुत्केरी भएको छ महिनासम्म आलाबासी बस्नुपथ्र्यो । यस अवधिमा उनीहरू टाउकामा फोलेमको सुकेको पात सिउरिन्थे वा बाँध्थे । सुकेको पात सिउरिएकी महिलालाई कुनै पुरुषले छुनसम्म मिल्दैनथ्यो । छोइहालेमा दस दिनसम्म उक्त पुरुषले आलाबासी बस्नुपथ्र्याे । सुत्केरीले आलाबासी आफ्नै पतिबाट तोड्नुपथ्र्याे, पति मरेको वा विदेश गएको भए सान्दोकोरो बोलाई सो कार्य गर्नुपथ्र्यो । पति वा पत्नी मरेमा कतै जाँदा तीस दिनसम्म दुवै हातमा फोलेमका एक–एक हरिया सेउला बाँधेर हिँड्नुपथ्र्याे । तीस दिनभरि यिनीहरू आलाबासी बस्थे । समय पूरा भएर आलाबासी तोड्नका लागि पति–पत्नी वा सान्दोकोरोबाट मात्र मिल्थ्यो । पति वा पत्नी मर्दा गरेको आलाबासी सकिएपछि उनीहरूका लागि अर्काे सान्दारिपुरो गर्ने बाटो खुल्थ्यो । 

पुरुषले पत्नी सुत्केरी भएपछि दस दिनसम्म आलाबासी बस्नुपथ्र्याे र तीस दिनसम्म आलाकाम्या बस्नुपथ्र्याे । अर्थात् उसले पत्नीलाई छाडी कतै हिँड्न मिल्दैनथ्यो । ऊ जहाँ पुगे पनि घाम अस्ताउनुअघि नै घर–आँगनमा आइपुग्नुपथ्र्याे ।  स्त्री सुत्केरी हुँदाका बखत पुरुष परदेशमा भएमा वा कहाँ छ थाहापत्तो नभएमा पछि फर्की आएपछि दस दिन आलाबासी र तीस दिन आलाकाम्या बस्नुपथ्र्यो । पुरुष बाहिर गएपछि स्त्री सुत्केरी भएको दस दिनभित्रमा फर्की नआएमा सान्दारिपुरो अर्थात् बिहे स्वतः बदर हुन्थ्योे । पुनर्विवाह सहज, सरल र सर्वस्वीकार्य थियो । 

टिफामीहरू गरिब थिए, तर दुःखी थिएनन् । उनीहरू आफ्ना कोटोफो–बोनिफोको हुपिभुलु अर्थात् पूजाआजाबाट जे प्राप्त हुन्छ त्यसमा सन्तुष्ट थिए । आँगनको बीचमा गहिरो र ठूलो माबुसिल अर्थात् योनि आकारको खाडल बनाउँथे । पुरुषले त्यसको बीचमा काठको ठूलो माबुसा अर्थात् लिङ्गस्तम्भ ठड्याउँथे । घरमा पस्नका लागि एउटामात्र ढोका हुन्थ्यो र त्यसको दुवैपट्टि स्त्रीले दिमोला अर्थात् स्तनका विशाल चित्र कोर्थे । पुरुष मरेमा उसले बनाएको वस्तु हटाउनुपथ्र्यो र नयाँ कोटोसुकुले त्यो बनाउनुपथ्र्याे । स्त्री मरेमा पुरुषले उसको सद्गति गरिसकेघर आई त्यो घर डढाउनुपथ्र्याे । ऊ बाबुआमा वा दिदीबहिनीको घरमा शरण लिन्थ्यो र अर्की स्त्री खोज्न थाल्थ्यो । अलपत्र बालबालिका मावली हजुरआमा वा सानिमाको जिम्मामा पुग्थे ।

मानिस मरेको बेला यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरू मृतकका घरमा धर्मशास्त्र लिएर आउँथे र तेलेना अर्थात् मृत्युकथा  सुनाउँथे । ती मुहुगुमा, कोटोफो, बोनिफो, सोफोफो, मोनिफो, गुदुम्बुरा र हागारकोबेरको बयान गर्थे । उनीहरू मानिसलाई सदाचार, सत्य, न्याय र परोपकारको मार्गमा हिँड्न अर्तीउपदेश दिन्थे । यिपायाहरुका लागि मानिस मरेको घरका सदस्य वा छोराछोरीले मृतकले प्रयोग गरेको लौरो, धनुकाण, काट्ने हतियार दिनुपथ्र्याे, अर्थाेक केही दिनुपर्दैनथ्यो । छरछिमेकीले हाँफासा (काला माछा), ससुरालीतर्फका आफन्तले दोँखा (तरुल), छन् भने आमाबाबुले बर्राको दूध, दाजुले बुघोलोको मासु, भाइले केङ्केको मासु, दिदीले हैयाबेङको छालाका जुत्ता र बहिनीले हैयाबेङको छालाको टोपी आदि उपहार दिने गर्थे । 

बालक वा अविवाहित व्यक्ति मरेमा लाशलाई नदीमा लगी गह्रौँ ढुङ्गो बाँधी डुबाइन्थ्यो । विवाहित पुरुष वा स्त्री मरेमा वनमा लगेर त्यसै छाडिन्थ्यो ता कि वन्यजन्तुले खाऊन् । मानिस मरेपछि उसको शरीरबाट सबै कपडा र गहना खोलिन्थ्यो । बाबु मरेमा छोराहरुले र आमा मरेमा छोरीहरुले ती कपडा पाउँथे । गरगहना र अरु सामान जे–जति छन् ती सबै जेठी छोरीको सम्पत्ति हुन्थ्यो । छोराछोरी नहुनेका कपडा र गरगहना क्रमशः पति–पत्नीले,  दिदीबहिनीले वा दाजुभाइले पाउँथे । कोही नहुनेको सम्पत्ति यिपायाले पाउँथे । 

माबिचिदो अर्थात् यौनकार्यलाई टिफामीहरूले सबै सुख र सम्पन्नताको आधार मानेका थिए । नारीले हरेक सूर्यास्तअघि र पुरुषले सूर्यास्तपछि अनिवार्य रूपमा कोटोफो र बोनिफोको  हुपिभुलु अर्थात् पूजा गर्थे । हुपिभुलु गर्न सजिलो थियो । यसका लागि कुनै फूलपाती, खाद्यपदार्थ, पशु वा रुपियाँपैसा चाहिँदैनथ्यो । खालि स्त्रीले आँगनमा ठड्याएको लिङ्गस्तम्भलाई र पुरुषले ढोकाका दुवैपट्टि कोरिएका दिमोला अर्थात् स्तनचित्रलाई दस–दसपल्ट टाउकाले ढोग्थे । उनीहरू  हुपिभुलु गर्दा कोटोफो र बोनिफोसँग प्रार्थना गर्थे– “हे कोटोफो–बोनिफो ! हे हाम्रा पूर्वज पितृहरु हो ! हाम्रा  सन्ततिले समस्त मैदान ढाकून् । बिबिठी भेगभरि, बुगुरिबा नदीवारिपारि र उता कालो भोल्टा नदीवारि र पारिसम्म हाम्रै सन्तति फैलिऊन् । संसारभरि हाम्रै सन्ततिको राज होस् ।”

उनीहरूका देवी–देवताका पिता थिए मुहुगुमा । मुहुगुमा गुदुम्बुरामा बस्थे । जीवित मानिसले मुहुगुमाको हुपिभुलु गर्नुपर्दैनथ्यो । त्यो काम तेमादेबे अर्थात् मृत पितृहरूले गर्थे । असल तेमादेबे अर्थात् मृत पितृहरू मरेपछि गुदुम्बुरामै जान्थे । गुदुम्बुरा भन्नाले यौनमय स्वर्ग हुन्थ्यो । त्यहाँ सूर्य र चन्द्रमा पालैसँग उदाउँथे । सूर्य अस्ताएपछि चन्द्रमा उदाउँथ्यो । चन्द्रमा जहिल्यै पूर्णिमाको रातमा झैँ पूर्र्ण र झलमल्ल हुन्थ्यो र शीतल प्रकाश दिन्थ्यो । त्यहाँ कहिल्यै झरी हुँदैनथ्यो, जाडो वा गर्मी हुँदैनथ्यो । भुइँमा तरुल, नदीमा माछा, गेफु र फोलेमाका रूखमा फलफूल जताततै खाईनसक्नु गरी पाइन्थे । वन्यजन्तु जताततै उपलब्ध थिए । असल तेमादेबेहरूले तिनलाई सुँघ्दैमा पुग्थ्यो, खानै पर्दैनथ्यो । पितृहरूको काम खालि माबिचिदोमा निमग्न रहनुमात्र हुन्थ्यो । मुहुगुमाको सुखमय लोक गुदुम्बुरामा पितृहरू जहिल्यै जवान रहन्थे,  र जतिखेरै माबिचिदोमा मग्नमस्त रहन्थे । ती आत्माले निदाउनु या खानु–पिउनु पर्दैनथ्यो । 

आलाबासी तोड्ने अर्थात् यौनदुराचारी तेमादेबेहरूचाहिँ हागारकोबेरमा खस्थे भनिन्थ्यो । हागारकोबेरमा कोटोफो र बोनिफोका दुराचारी भाइ–बहिनी सोफोफो र मोनिफो शासन गर्थे । ती अति निर्दयी थिए । हागारकोबेरको आकाशमा जूनतारा थिएनन् । सूर्य दुइटा थिए, तर ती दुवै सूर्य एकैचोटि उदाउँथे, एकैचोटि अस्ताउँथे । सूर्य अस्ताएपछि हागारकोबेर अन्धकार र भयानक चिसो देश बन्थ्यो । खोलानाला जम्थे । तीस दिनपछि जब फेरि सूर्य उदाउँथे, दुवै सूर्य यति कडा प्रकाश फाल्थे कि सर्वत्र आगो हुर्हुर बल्थ्यो । प्रचण्ड गर्मी र हाहाकार फैलन्थ्यो । खोलानाला सुक्थे र तेमादेबेहरू गर्मी र तिर्खाले आलसतालस हुन्थे । तीस दिनसम्म जोडा सूर्यले असह्य जलन दिएपछि दुवै सूर्य अस्ताउँथे । हागारकोबेर फेरि अन्धकार र चिसो संसार बन्थ्यो ।  भुइँमा विषालु, तरुल, खोलामा विषालु माछा र रूखमा विषालु फल फल्थे । दुराचारी तेमादेबेहरू भोकले आलसतालस भएर तिनैलाई पनि खान खोज्थे । खाने मुख मर्दाखेरि धरतीमै छाडेर गएका हुन्थे, कसरी खाऊन् र ?

जति चिसो वा गर्मी भए पनि, भोक–तिर्खाले छटपटाए पनि हागारकोबेरमा पुगेका दुराचारी तेमादेबेहरू मर्दैनथे । किनभने ती मरेर नै त्यहाँ पुगेका हुन्थे । हागारकोबेरमा परेका अभागी तेमादेबेहरू  माहेना माबिचिदोमाची अर्थात् अनवरत उग्र यौनातुर रहन्थे तर तिनीहरूलाई यौनाङ्गमा भयानक घाउ भएजस्तो जलन हुुन्थ्यो र यौनका लागि अलिकति कोसिस गरेमा असह्य पीडा थपिन्थ्यो । 

सागिरो भोग्न बाँकी मालासागी अर्थात् क्षम्य पाप छ भने हजारौँ वर्षसम्म यस्तो पीडा बेहोरेपछि तिनको पाप काटिन्थ्यो । ती मुक्त भएर गुदुम्बुरा जान पाउँथे । सागिरो भोग्न बाँकी बल्लाजे मालासागी अर्थात् अक्षम्य पाप गर्नेहरु लाखौँ वर्षपछि पुनः पृथ्वीमा माछा, चरा या पशुयोनिमा जन्मन्थे । निष्पाप व्यक्तिले तिनलाई मारिदियो भने ती मुक्त भई गुदुम्बुरा जान पाउँथे । टिफामीहरू हागारकोबेरमा पर्नुपर्ला भन्ने डरले आफ्नो व्यवहार यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरूले भनेबमोजिम चलाउँथे । मरेपछि गुदुम्बुरामा पुग्न पाइने आशाले उनीहरू सदाचार, न्याय र सत्य व्यवहारतर्फ सधैँ लाग्थे । 

तर समय फेरियो, र समाजमा भित्रभित्रै क्रमशः विकृति बढ्न थाल्यो । कसले सबैभन्दा पहिले कुनै नामार्कीको कौमार्य तोड्ने, कसले सबैभन्दा पहिले नामार्कोको ब्रह्मचर्य तोड्ने भन्ने कुरामा अघोषित प्रतिस्पर्धा नै सुरु भयो । नामार्की अर्थात् मासिक धर्म नखुलेकी कन्यासँग र नामार्काे अर्थात् स्वप्नदोष नभएको कुमारसँग पनि मानिसहरूले लुकीलुकी सम्बन्ध राख्न थाले । माराबाठी अर्थात् मासिक धर्म भइरहेको समयमा पनि सम्बन्ध बन्न थाल्यो । गुमार्काे–गुमार्की अर्थात् विधुर वा विधवाले आलाबासी अर्थात् यौनव्रत तोड्न थाले । मानिस भरसक बिहे नगरी बस्ने कोसिस गर्न थाले । यहाँसम्म कि यिपायासमेत कर्तव्यच्युत बन्न थाले । तिनीहरु लोभी र पापी बन्दै गए । तर पनि बाहिरबाट झट्ट हेर्दा यसको सामाजिक जीवन र व्यवहारमा केही असर देखिएन ।  

नाबुर्नामा हिउँदमा खासै जाडो हुँदैन, र गर्मीमा पनि खासै गर्मी हुँदैन । तर एकपटक हिउँदमा धेरै हिउँ प¥यो । मानिस पहिलो पटक हिउँ परेको हुनाले एकदमसित आत्तिए, रोए र कराए । ती कैयौँ दिनसम्म घरमै थुनिए । वन गएर कन्दमूल वा सिकार ल्याउने काम रोकियो । घरमा पालेका पशुपन्छी मर्न थाले, फलफूलका बोटमा हिउँ थुप्रिनाले हाँगा भाँचिए । मानिसले चाहिँ घरभित्रै रातोदिन यौनकर्ममा लिप्त रहेर समय बिताए ।

टिफामीका यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरूले भने– “यो दुःख र आपत्ति हाम्रै उग्र माबिचिदो अर्थात् यौन–व्यवहारका कारण भएको हो । मार्काे अर्थात् स्वप्नदोष नभएको किशोर र मार्की अर्थात् मासिक धर्म सुरु नभएकी किशोरीसँग कसैले सम्बन्ध राखेर यस्तो भएको होला । निषेधित समयमा, स्थानमा अथवा माराबाठी अर्थात् मासिक धर्म नरोकिईकन गरिएको माबिचिदोले यस्तो भएको हुन सक्छ ।  अथवा आलाबासी तोडेर पनि यस्तो भएको हुन सक्छ । हिउँ पनि त पानी नै हो । गाउँलेले पानी परेको बेला माबिचिदो गरे । यस्तो व्यवहार बन्द नगरेमा हाम्रो जाति रोगी, नपुंसक र गरिब हुनेछ । पशुधन मासिनेछ । वन्यजन्तु सकिनेछन् । रुखमा फल लाग्नेछैनन् । भूमिले दोँखो दिनेछैन । खोलामा माछा पाइनेछैन । हाम्रो जाति नै मासिन पनि सक्छ ।”

तर हिउँ र जाडो हटिहाल्यो । मानिसले त्यो भयानक जाडो बिर्से । यिपायाहरूका कुरा तिनले मतलब गरिरहनु आवश्यक देखेनन् । मानिसले  खुल्लमखुल्ला नभए पनि लुकीलुकी पहिलेझैँ अवैध व्यवहार चालु राखे ।

यिपायाहरूले सावधान गराए– गाउँका मानिसहरू भित्रभित्रै खराब चरित्र लिन थालेका छन् । 

जब गर्मी समय आयो, संसारै बल्ला भनेजस्तो तातो भयो । रूखपात सुके । गाउँका सानातिना खोलाखोल्सा सुके । त्यति गहिरो बुगुरिबा नदी पनि सुक्यो । त्यतिमात्र होइन, धेरै परको कालो भोल्टा नामको भयानक नदीको जलसतहसमेत एकदम घट्न थाल्यो । त्यस नदीको पानी तातेर उम्लन थाल्यो । हाँफासा भकाभक मरे । नदीमा मरेका हाँफासा कुहिएर गन्हाउन थाले । दुर्गन्ध फैलिएर बीसौँ कोस परको नाबुर्ना गाउँमा समेत बसीनसक्नु भयो । धरती हेर्दाहेर्दै हागारकोबेरजस्तो भयो । 

यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरूले अनेक तन्त्रमन्त्र गरे । अनेक जप र ध्यानसाधना गरे ।  उनीहरूले लिङ्गदेवता कोटोफो र योनिदेवी मुमाफालाई रक्षा गरिदिनुहुन रातदिन हुपिभुलु गरे । मूल यिपायालाई एक राति सपनामा कोटोफो र मुमाफा आएर घानापिनी अर्थात् दर्शन दिए । उनीहरूले आफ्ना पिता  मुहुगुमाको दुई दिन लगातार हुपिभुलु अर्थात् पूजा–आराधना गर्न सुझाए । 

भोलिपल्ट र पर्सिपल्ट दुई दिन सबै यिपायाहरूले मुहुगुमाको हुपिभुलु गरे । नभन्दै तेस्रो दिनदेखि शीतल हावा चल्यो । झरी प¥यो । खोलामा पानी आयो । पोखरीहरू भरिए । नदीमा हाँफासा अर्थात् काला माछा फेरि उत्पन्न भए । बारीमा दोँखा अर्थात् घरतरुल फल्न थाल्यो । रूखपात बढे । रूखमा फल झुन्डिए । वनमा पशु आए, वनतरुल फले । जीवन सामान्यतर्फ फर्कियो । यसपछि यिपायाले मुहुगुमाको हुपिभुलु स्थगित गरे । उता गाउँले पुरुषले बेलुका गर्नेे कोटोफोको पूजा महिलाले बिहान सधैँ झुल्केघामसँगै गर्ने गरेको मुमाफाको हुपिभुलु गर्न छाडेको धेरै भइसकेको थियो, त्यो पुनः थालेनन् । कतिले त परम्परागत रीत र पूजाविधिसमेत भुलिसकेका थिए । 

तर केही वर्षमै यसबाट ठूलो समस्या देखा पर्न थाल्यो । मानिसहरूमा क्रमशः माबिचिदोमाची अर्थात् यौनेच्छा कमजोर भयो । एक–दुई पुस्तामा पुगुन्जेलमा उनीहरूको माबिचिदोमाची यति मरेर गयो कि हप्तामा एकपल्ट माबिचिदो गर्न पनि उनीहरूको सामथ्र्य बाँकी रहेन । मुहुगुमा रिसाउलान् भनेर मात्र तिनले सम्बन्ध कायम राखे । हेर्दाहेर्दै कपाल फुल्न र दाँत झर्न थालेपछि त ती माबिचिदोका लागि पूर्णरूपले अक्षम नै भए ।  

समय बित्दै गयो । टिफामीहरू यौनशून्य हुँदै गए । यौनजीवन सकिएपछि नारी जाति बाँझिन थाल्यो । गाउँमा बच्चा रोएको र तिनले होहल्ला गरेको सुनिन छाड्यो । गाउँमा युवा र बूढापाका मात्र रहन थाले । ती युवाहरू पनि बूढा हुँदै गए । बूढापाका मर्दै गए । घरहरू रित्तिन थाले ।

क्रमशः गाम्बानाको बिबिठी भेग नै लगभग जनशून्य भयो । परपरका खाली गाउँमा बाहिरबाट मानिस बसाइँ सरेर आए भनेको सुनियो ।

तर अझै पनि नाबुर्नाका दुईतीन घरमा केटाकेटी देखिन्थे । 

मानिसले बच्चा भएको घर देखेर भने– “यिनले कोटोफो र बोनिफोको हुपिभुलु निरन्तर कायम राखेका थिए । यिनीहरूले आलाबासीको नियम कडाइका साथ पालन गरेका थिए ।”

नाबुर्ना गाउँमा गोमागुसी नामकी एउटी बालिका थिई । उसले आफूलाई अक्षता राखेकी थिई । उसले एक दिन आफूसँग खुबै मिल्ने एउटा समवयी केटालाई भनी– “हेर् सुकार्पाे, यस्तै तरिका हो भने त हाम्रो जाति नै मासिने भयो । हामी युवायुवतीले सही बाटो समातेनौँ भने सर्वनाश हुने भयो ।”

“के गर्न सक्छौँ र हामीले ?” सुकार्पाेले निराश स्वरमा भन्यो ।

“म एउटा कुरा भन्छु, मान्छौ ?”

“सबैलाई राम्रो हुन्छ भने मान्छु नि !” यसो भने पनि सुकार्पाे आशावादी थिएन ।

“कोटोफो र बोनिफो हाम्रै बाबुआमाहरूका कुकार्यले रिसाएका हुन् । उनीहरूले आलाबासी गरेनन् । साँझ–बिहान हुपिभुलु पनि गरेनन् । तेमादेबेहरूले पनि आफ्नो कर्तव्यकर्म गर्न छाडेजस्तो छ । तेमादेबेहरूले मुहुगुमाको हुपिभुलु गर्न छाडेर पनि मानिस यौनहीन, सन्तानहीन बनेको हुन सक्छ । अतः हामीचाहिँ आवश्यकता र परम्पराअनुसार आलाबासी गरौँ । नामार्को–नामार्की रहुन्जेल अर्थात् परिपक्व नहोउन्जेल माबिचिदो नगरौँ, आलाबासी बसौँ । यसो भएमा हाम्रो जाति जोगिनेछ ।” गोमागुसीले सुकार्पाेलाई गम्भीर भएर भनी ।

सुकार्पाेले निकै दिनसम्म यस तर्कमाथि विचार पु¥यायो । अन्त्यमा उसले मनमनै भन्यो– “सानी नै भए पनि गोमागुसी बुद्धिमती रहिछ । हामीले यस उमेरमा आफूलाई आलाबासी अर्थात् संयममा राख्नु नै बुद्धिमानी हो ।”

ऊ गोमागुसी भएठाउँ पुग्यो । उसले भन्यो– “गोमागुसी ! तैँले सही भनिस् । नामार्को–नामार्की रहुन्जेल र माराबाठी भएको बेलामा समेत हामी आलाबासी गरौँ  । हामी अरूका बीच पनि यो विचार फैलाऔँ र जागरण ल्याऔँ ।”

उनीहरू दुईले अझ राम्ररी विचार गरे । मानव जातिको भलाइका लागि केके गर्नुपर्ने हो, उनीहरुले त्यसको सूत्र बनाए । ती सूत्रहरु अरू–अरूलाई पनि सम्झाए । 

कसैले भने– “उस् ! वाहियात कुरा !” 

कसैकसैले चाहिँ समर्थन गर्दै भने– “हुन्छ नि त ।”

उनीहरू दुईले सम्पूर्ण नामार्काे–नामार्कीलाई बोलाएर सबैको सहमतिमा केही नियम बनाए । दाजु–बहिनीबीच माबिचिदो बार्ने । एक जनाले एकै जनासित मात्र माबिचिदो गर्ने । सूर्य आकाशमा भएको समयमा माबिचिदो नगर्ने । माबिचिदो गर्नका लागि घरकै एक निश्चित कुनो तोक्ने, त्यहाँमात्र गर्ने । माबिचिदो भनेको कोटोफो र बोनिफोको हुपिभुलु हो, मुहुगुमाको पनि हुपिभुलु हो । यो कार्य घरभित्र गर्न मिल्छ । घरबाहिर नगर्ने ।”

सुरुमा यिपाया अर्थात् गुरु–पुरोहितहरूले असजिलो माने । उनीहरूले भने– “मुहुगुमाको हुपिभुलुको विधि खोइ ? कोटोफो र बोनिफोको हुपिभुलु प्रतिदिन नगरेर हुन्छ ?”

गोमागुसीले भनी– “गाउँको सबैभन्दा अग्लो ठाउँमा एउटा ठूलो घर बनाऔँ । त्यसलाई बामाकोरा अर्थात् मन्दिर भनौँ । त्यहाँ कोटोफो र बोनिफोका विशाल माकोरा अर्थात् पूज्य मूर्ति ठड्याऔँ । मुहुगुमाको सम्मानमा बामाकोराअघि एउटा ठूलो माबुसिल अर्थात् योनिखाडल खनौँ र त्यसैको बीचमा माबुसा अर्थात् लिङ्गस्तम्भ उभ्याऔँ । त्यो माबुसा हरेक वर्ष फेरौँ । पुरानो माबुसाको टुक्रा पारेर घरघरमा बाँडौँ । सबैले माबुसाको त्यो टुक्रो अत्यन्त सम्मानपूर्वक घरमा आफूले माबिचिदो गर्ने कोठामा राखौँ । बामाकोराको मूल ढोकाका दायाँबायाँमा विशाल दिमोला अर्थात् स्तनचित्र बनाऔँ ।

यस्तै गर्न थालियो । बामाकोरामा हुपिभुलु गर्नका लागि यिपाया र तिनका स्त्रीहरूमध्येबाट हुपिभुलुबे अर्थात् पुजारी र हुपिभुलुमे अर्थात् पुजारिनी नियुक्त गरियो । अब मानिसहरू बिहान–बेलुकाको हुपिभुलु कार्यबाट मुक्त भए । उनीहरूका मुहुगुमा वा कोटोफो–बोनिफो रिसाउने डर पनि रहेन ।  

यसपछि टिफामीहरूका घरमा अलिअलि गर्दै केटाकेटी जन्मन थाले । मानिस संयमित बन्न थाल्यो । यौनरोग पूर्णतः रोकियो । यौनजीवन निजी विषय भयो । परस्त्री, परपुरुष भन्न थालियो । सुरुसुरुमा यो नियम कडाइका साथ लागू गर्न निकै कठिन भयो  । धेरैले गुप्त विरोध र गुप्त विद्रोह गरे पनि क्रमशः सबै सहमत हुँदै आए ।

गोमागुसी सोह्र वर्षकी भएपछि मार्की भई अर्थात् उसको प्रथम रजस्वला भयो । सुकार्पाे पनि सोही समयमा मार्काे भयो, अर्थात् उसको प्रथम स्वप्नदोष भयो । सबैले उनीहरूलाई सान्दारीपुरो अर्थात् बिहे गर्न भने । समाजको आग्रह मानेर तिनले केही समयपछि आपसमा सान्दारीपुरो गरे । यस कार्यक्रममा कसैले वनबाट फलफूल ल्याएका थिए, कसैले वनबिरालो मारेर ल्याएका थिए, कसैले बाँदर वा सर्प मारी ल्याएका थिए, धेरैले चाहिँ बुगुरिबा नदीमा पक्रेका हाँफासा अर्थात् काला माछा ल्याएका थिए । गोमागुसी र सुकार्पाेले चाहिँ सबैलाई पुग्ने गरी दोँखो खनेर सफा गरेका थिए । सान्दा फो–दोँखो अर्थात् बिहेभोज अत्यन्त भव्य भयो । कसैले हाँफासा वा मासु पोलेर खाए, कसैले दोँखो पोलेर खाए, धेरैजसोले चाहिँ सबैथोक उसिनेर खाए । मानामाबिचिदोकापी अर्थात् सामूहिक यौन–उत्सव भने गर्दै गरिएन । त्यसको साटो पुरुषका दाहिने हातको माझी औँलालाई लिङ्गको आकार बनाई स्त्रीका दुई औँलाका बीचमा छिराएर दस–दसपल्ट यौनकार्य गरेको इसारा गरे ।

तिनले सान्दारिपुरो गरेको केही समयमा गोमागुसी गर्भवती भई । यस खुसीमा सुकार्पाेले फेरि एउटा फो–दोँखोको भव्य आयोजना गर्यो । गोमागुसीको पेट अत्यन्त ठूलो भयो  । मानिस डराए । हेर्दाहेर्दै उसको पेट त हात्तीको जत्रो देखियो । ऊ हिँडडुल गर्नसमेत सकिन । 

तर महिना पूरा भएपछि गोमागुसी सहजै सुत्केरी भई । अचम्म भयो, एकैचोटिमा दस सन्तान जन्मे । अर्काे वर्ष फेरि थप दस जन्मे । यसरी गोमागुसीले हरेक वर्ष दस–दस छोराछोरी पाउँदै गई । गाउँमा खुसीको लहर छायो । सबै गाउँले मिलेर ती केटाकेटी हुर्काए । गोमागुसीले बहत्तर वर्षकी होउन्जेल छोराछोरी पाइरही । उसले जम्माजम्मी पाँच सय साठी सन्तान पाई । उमेर पुगेपछि ती सन्तानले पनि थप सन्तान पाउँदै गए । अरू मानिसले पनि छोराछोरी पाइरहे । अब मानिस मासिने डर रहेन । 

चौरासी वर्षको उमेरमा गोमागुसी र सुकार्पाे मरे । उनीहरूका सन्तान र गाउँलेले परम्पराअनुसार उनीहरूका शरीर गाउँबाट निकै पर वनको बीचमा भएको खुला चउरमा छाडेर आए । तिनको निर्वस्त्र शरीर स्याल, गिद्ध र अरु जन्तु एवम् पक्षीले खान पाए । यसो गरेमा पशुपन्छी मारी खाएको मालासागी अर्थात् अक्षम्य पाप कट्छ भनिन्थ्यो ।

गोमागुसी र सुकार्पाेको नेतृत्वमा टिफामीमा केही विधिविधान फेरिएका थिए । घरअगाडि आँगनमा माबुसिल अर्थात् योनिखाडल खनिन छाडेको थियो, माबुसा अर्थात् लिङ्गस्तम्भ ठड्याइन छाडेको थियो । ढोकामा दिमोला अर्थात् जोडा विशाल स्तनको चित्र कोरिन छाडेको थियो । उनीहरु मरेपछि ढोकाको एकापट्टि गोमागुसीको र अर्कापट्टि सुकार्पाेको चित्र कोरिन थाल्यो । मानिसहरूले गोमागुसी र सुकार्पाेलाई कोटोफो र बोनिफोका दाम्मा अर्थात् दूत भन्न थाले । 

यसपछि बामाकोरामा इष्टदेवताको रूपमा कोटोफो र बोनिफोमात्र होइन गोमागुसी र सुकार्पाेको पनि हरेक दिन हुपिभुलु हुन थाल्यो । मुहुगुमाको समेत हुपिभुलु भयो । हुपिभुलुबे र हुपिभुलुमेले हरेक परिवारका लागि दस–दसपल्ट शिर झुकाए । 

बिहे कार्यक्रमलाई सान्दारिपुरो नभनेर मानामाबिचिदो अर्थात् प्रथम यौन अनुभव लिने उत्सव भनियो । सान्दारिपुरो शब्दले विवाहित अवस्था बुझाउन थाल्यो । सान्दारीपुरो एकै जनासँग मात्र गरियो । लोग्ने वा स्वास्नीलाई प्रेमपूर्वक सान्दाकोरो भन्न थालियो । उनीहरूबीच हुने शारीरिक सम्पर्कलाई माबिचिदो नभनेर चिदो भनियो । अनैतिक यौनसम्पर्कलाई मात्र माबिचिदो भनियो । माबिचिदोलाई मालासागी अर्थात् अक्षम्य पाप भनियो । पाप गरेमा श्रम दण्ड, माछा दण्ड वा सिकार दण्ड दिइन्थ्यो । मालासागीबाट उठेको फलफूल, माछा, तरुल, मासु आदि हुपिभुलुबे र हुपिभुलुमेको निर्बाहका लागि खर्च गरियो । मालासागीबाट उठेको पदार्थ उब्रेमा यो माबाकोरामा आउने भक्तहरूबीच बाँडिन्थ्यो । मालासागी कम उठेमा हुपिभुलुबे र हुपिभुलुमेको निर्बाहका लागि गाउँलेहरूले दोँखो दिन्थे । कहिले हाँफासा वा बाँदरको मासु पनि दिन्थे । 

बिहेमा मार्काे–मार्की अर्थात् बेहुला–बेहुलीलाई बामाकोराको आँगनको बीचमा  भएको माबुसिलमा पसेर त्यहाँ गाडिएको माबुसा अर्थात् लिङ्गस्तम्भलाई बीचमा पारेर आपसमा दुई हात समात्न लगाइयो र यौनकार्य गरेजस्तै गरी लिङ्गलाई बीसपल्ट तल्लो पेटभागले छोइयो । 

समाजमा नग्नता वर्जित हुन थाल्यो । बिहे उत्सवमा मानामाबिचिदोकापी अर्थात् सामूहिक रतिक्रीडा गर्न छाडे । यसको सट्टामा उपस्थित सबै स्त्रीले बायाँ हातका दुई औँलालाई योनि आकार दिने र पुरुषले दायाँ हातको माझी औँलालाई लिङ्ग आकार दिएर यौनकार्य गरेको इसारा गर्नुपर्ने चलन बस्यो । उपस्थित नामार्काे–नामार्की अर्थात् कुमार–कुमारी, नासान्दे अर्थात् अविवाहित र आलाबासीमा बसेकाले यसरी इसारा गर्न नपाउने चलन चल्यो । नामार्काे–नामार्की, नासान्दे र आलाबासीमा बसेकाले चाहिँ दुवै हात पानीले पखाल्ने र आगाले हत्केला सेक्नुपर्ने भयो । आगो र पानीको सम्पर्कमा यौनकार्य यिनको समाजमा वर्जित हुने सङ्केत थियो यो । 

यति गरेपछि सान्दा फो–दोँखो अर्थात् बिहेभोज चलाइन्थ्यो । सान्दा फो–दोँखो सकिएर सबै पाहुना बिदा भएपछि राति मात्र बेहुला–बेहुलीले घरभित्र तयार गरिएको नयाँ ओछ्यानमा मानामाबिचिदो अर्थात् प्रथम यौन–अनुभव लिन थाले । त्यहाँ उनीहरूलाई हुपिभुलुबे अर्थात् पुजारीले दिएको माबुसाको टुक्रो श्रद्धापूर्वक एक कुनामा राख्थे । 

अब टिफामीहरूले आलाबासीका परम्परागत नियमको पालना कडाइका साथ गर्न थाले । उनीहरूले खुला र स्वतन्त्र माबिचिदो अर्थात् यौनव्यवहार त्यागे । माबिचिदोलाई  सान्दाकोरो अर्थात् लोग्ने–स्वास्नीमा सीमित गरे । सान्दारिपुरो भएका स्त्री–पुरुषले कानमा अघिल्लो सालमा ढालिएको माबुसाको सानो टुक्रो सिउरेर हिँडे । नारीले चाहिँ गेफू वा फोलेमको फूल सिउरिएमा पनि हुने भयो । 

०००



No comments:

Post a Comment